شرکت صفر تا صد امروز نامی آشنا در صنعت چاپ است که با اعتبار عجین شده؛ شرکتی پیشرو در فناوری و خدمات‌رسانی، یک منبع مطمئن برای تأمین و تجهیز ماشین‌های چاپ، قطعات و مواد اولیه. باخبر شدیم که موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی برای راه‌اندازی قسمت بسته‌بندی خود نیاز به ماشین‌هایی داشته که برای تهیه و راه‌اندازی‌شان از شرکت صفر تا صد کمک گرفته است. امام رضا (ع) طلبید و به مشهد رفتیم تا ضمن تهیه گزارش از این اتفاق خوش یمن، دیداری هم از یکی از بزرگ‌ترین چاپخانه عالم تشیع داشته باشیم و در گفت وگویی با مدیران ارشد این موسسه از چند و چون کار آگاه شویم.
در این گفت وگو، رحمان باغبان نژاد معاونت بازرگانی و حسین حبشی معاونت فنی و تولید موسسه چاپ و انتشارات شرکت داشتند و در کنار آن‌ها مسعود محدث مدیر تولید چاپخانه نیز حضور داشت که سایر قسمت‌های چاپخانه عظیم آستان قدس را به ما معرفی کرده و توضیح داد. قبل از شروع پرسش و پاسخ‌های اصلی مهندس محدث توضیحاتی در مورد این چاپخانه داد که ازنظر می‌گذرانیم.
موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی یکی از مؤسسات فرهنگی آستان قدس رضوی است. دفتر مرکزی موسسه در حاشیه بلوار جانباز جنوبی قرار دارد که مدیریت، دفتر سفارشات، امور مالی، بازرگانی و سایر قسمت‌های اداری موسسه در دفتر مرکزی آن واقع شده اند و در شهرک صنعتی فردوسی بخش تولیدی و چاپخانه قرار دارد.
در مدینه چاپخانه ای واقع است که به حجاج حج تمتع قرآن اهدا می کند و غیر از آن هیچ کتاب دیگر چاپ نمی شود. در موسسه ما نیز چاپ قرآن اولویت دارد اما بعد از آن کتب ادعیه، متون دینی و سایر کتب و سفارشات مؤسسات و شرکت های تابعه آستان قدس رضوی و سایر مشتریان بیرونی به چاپ می رسد.
به‌عنوان سؤال ابتدایی، لطفاً تاریخچه مختصری از موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی بیان کنید.
باغبان نژاد: موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی از سال ۱۳۶۱ شروع به کار کرد. هدف ابتدایی تأسیس این موسسه تولید کتاب‌های ناشران آستان قدس رضوی بود. این موسسه خود به‌عنوان ناشر هم فعالیت می‌کرد و محصولات چاپی خود را داشت. حدود سال ۱۳۶۴ بود که یکسری ماشین دو رنگ دو ورقی خریداری شد و در واحد مجموعه سجاد مستقر شد، بعد از آن بود که به تدریج توسعه چاپخانه صورت پذیرفت. سال ۱۳۷۱، یک ماشین zp وارد مجموعه شد که از پیشرفته‌ترین ماشین‌های موجود در آن زمان بود.
سال ۱۳۷۳ یک دستگاه مولرمارتینی برای استفاده در بخش صحافی و تجلید کتاب‌های جلد شومیز به مجموعه اضافه شد. در پی توسعه مجموعه و پوشش نیازهای مؤسسات دیگر آستان قدس رضوی مجموعه چاپ فلکسو که به‌عنوان چاپی صنعتی مطرح است به سال ۱۳۷۵ به مجموعه پیوست و پیرو آن دستگاه‌های کوچک‌تری مثل GTO و دستگاه برش نیز تهیه و در مجموعه به کار گرفته شد.
به دلیل کوچک بودن سالن‌های تولید در مجموعه سجاد، امکان توسعه در محل وجود نداشت و تهیه مکانی وسیع‌تر مطرح و در اولویت قرار گرفت تا اینکه در سال ۱۳۸۸ تأسیس چاپخانه قرآن کریم محقق شد و طی آن مجموعه‌ای خوب و پیشرفته از دستگاه‌های چاپ و نشر در بخش پیش از چاپ، چاپ و صحافی نصب و راه‌اندازی شد.
حدود سال ۹۱ بود که با افت نشر کتاب مواجه شدیم و مجموعه تصمیم گرفت تا در بخش بسته‌بندی وارد شود که اقدامی به‌موقع و خوب بود. تحقیقات میدانی زیادی طی یک سال انجام شد و در نهایت این پروژه در سال ۱۳۹۲ استارت خورد. روی نوع، برند، میزان کارایی و سایر موارد مربوط مطالعه و بررسی و جست وجو صورت گرفت تا در سال ۹۳ و ۹۴ شرکت صفر تا صد انتخاب شد و پیرو آن قراردادی فی مابین به امضا رسید و ورود، نصب و راه‌اندازی ماشین‌ها آغاز شد.
مهندس حبشی اضافه کرد: تحقیقات فاز اول چاپخانه قرآن از سال ۱۳۸۲ شروع شد، در سال ۱۳۸۶ به اجرا درآمد و به سال ۱۳۸۸ افتتاح شد. در این فاز بحث این بود که باید چاپخانه ای پیشرفته و در شأن آستان قدس رضوی راه‌اندازی شود. به همین منظور پیشرفته‌ترین ماشین‌ها در سطح جهان مطمح نظر قرار گرفت، به‌گونه‌ای که این دستگاه‌ها علی‌رغم آنکه چند سال از ورود و به‌کارگیری‌شان می‌گذرد هنوز هم در کشور و منطقه کم‌نظیر هستند.
شما همیشه بهترین‌ها را خواسته‌اید و بهترین نمونه‌های اروپایی از دستگاه‌های چاپ را تهیه‌کرده‌اید که به گفته خودتان برخی از آن‌ها در کشور و حتی منطقه کم‌نظیر هستند. چه شد که به سراغ مجموعه صفر تا صد رفتید و به انتخاب محصولات آن‌ها متمایل شدید؟
حبشی: طبیعتاً بازگشت سرمایه ماشین‌های نو و متجدد چاپ ساخت اروپا با وضعیت فعلی بازار چاپ و نشر کشور کار دشواری است. در فاز دوم پروژه بحث بر سر این بود که باید فعالیتی اقتصادی و سودآور انجام بپذیرد و کار تجاری انجام گیرد تا این سرمایه‌گذاری کلان توجیه اقتصادی داشته باشد و ماشین‌ها بتوانند پاسخگوی هزینه‌های هنگفت انجام شده باشند.
ما با این دیدگاه وارد قضایا شدیم و حتی خاطرم هست که برای اینکه بتوانیم نمونه اروپایی این ماشین‌ها را وارد کنیم با مشکل اقتصادی روبرو بودیم و با بودجه‌ای که در اختیارمان قرار داشت نمی‌توانستیم بیش از ۲۰ تا ۳۰ درصد ماشین‌های موردنظر را خریداری کرده و پکیج موردنظرمان را کامل کنیم. بحث هزینه و فایده و بحث بازگشت سرمایه و توجیه اقتصادی طرح همگی در تصمیم‌گیری فاز دوم دخیل بودند.
رویکرد اصلی موسسه چاپ و انتشارات رویکرد کیفیت گرایی است و همیشه قبل از هر چیز بحث بر سر این بوده که محصول تولیدی باید در شأن و جایگاه آستان قدس رضوی باشد؛ بنابراین کلیه دستگاه‌هایی که نتوانند این سطح کیفی را در اختیار ما بگذارند از چرخه انتخاب حذف می‌شوند.
تمامی ماشین‌هایی که برای مجموعه انتخاب‌شده و می‌شود مورد بررسی‌های فنی کامل قرار گرفته است. هر جا نمونه‌ای از دستگاه‌ها موجود و در حال کار بوده ما تیم فنی خود را برای بررسی دقیق، وارسی کیفیت برون داد و نحوه کار دستگاه به آنجا فرستاده‌ایم. در این پروسه مکانیزم کلی دستگاه بررسی می‌شود تا مطمئن شویم دستگاه خواسته‌ها و کیفیت مدنظر ما را برآورده می کند. اولویت ما همیشه کیفیت بوده و خواهد بود، پس‌ازآن در درجه دوم اهمیت بحث قیمت دستگاه‌ها مطرح است.
در انتخاب دستگاه‌های عرضه شده توسط شرکت صفر تا صد تجارت ایرانیان مقایسه کیفی انجام شد و دیدیم که آن‌ها به‌خوبی می‌توانند نیازهای ما را مرتفع کنند و کیفیتی مطلوب و همپای محصولات روز اروپایی دارند. از طرفی بحث قیمت هم مطرح بود که فاصله قیمتی معنی‌داری بین این محصولات و نمونه‌های اروپایی آن وجود داشت. مجموع این موارد بود که ما را به سمت خرید از مجموعه صفر تا صد سوق داد. الحمدلله تاکنون هم کار دستگاه‌ها خوب بوده و عملکرد مطلوب و رضایت بخشی حاصل شده است.
باغبان نژاد در تکمیل پاسخ افزود: در خرید دستگاه و تجهیزات سه موضوع مدنظر قرار داشت؛ اولین موضوع تکنولوژی و اعتبار برند سازنده بود، دومین مساله توجه به مقتضیات سرمایه‌گذاری و سومین مبحث توانمندی و اعتبار نماینده فروش بود که عبارت داشت از توان پشتیبانی و ارائه خدمات و خوشنامی و اعتبار فروشنده. ما برای راه‌اندازی بخش بسته‌بندی به دنبال سرمایه‌گذاری بهینه بودیم. خرید دستگاه‌های گران‌قیمت اروپایی شاید مطلوب خاطر بود اما با توجه به وضعیت بازار و بحث برگشت سرمایه، انتخاب خوبی به نظر نمی‌رسید.
ما در بحث تکنولوژی در داخل و خارج از کشور ماشین‌های زیادی را مورد مطالعه قرار دادیم. تمامی جزئیات از نوع و کیفیت قطعات به کار رفته در ماشین و کیفیت ساخت تا وسایل برقی که در آن به کار رفته و سایر موارد دیگر را مو به مو بررسی کردیم. در بیش از یک سال تحقیقات میدانی به شرکت های زیادی مراجعه کردیم و از محصولات آن‌ها بازدید به عمل آوردیم، از ماشین‌های اروپایی گرفته تا ماشین‌های ساخت آسیای شرقی همه را مورد آزمون قرار دادیم تا بهترین و بهینه‌ترین انتخاب را صورت بدهیم.
ما در جمع‌بندی کلی به شرکت صفر تا صد رسیدیم که مرتفع‌کننده نیازهای ما بود. اعتبار آن‌ها مورد تأیید ما قرار گرفت، سرویس‌ها و خدمات پس از فروش صفر تا صد ارزیابی شد و در تصمیم سازی ما دخیل بود. بخش آموزش صفر تا صد با توجه به اینکه ما در شهرستان قرار داشتیم و اپراتورهای ما نیاز مبرمی به آموزش داشتند، پوشش بسیار خوبی داشت. این آموزش‌ها در خود مجموعه صفر تا صد به انجام رسید.
یک نکته خوب که در تحقیقاتمان راهگشا بود وجود نمایشگاه دائمی (Showroom) مجموعه صفر تا صد بود که در آن دستگاه‌هایی درست شبیه به دستگاه‌های سفارش داده شده ما وجود داشت که دیدن کارکرد آن‌ها از نزدیک در مطالعات و بررسی‌ها ما بسیار کارساز بود و باعث شد انتخابی درست شکل بگیرد.
تکنسین‌های آن‌ها چون با دستگاه‌های مختلفی کار کرده بودند و با کارکرد دستگاه‌های ما نیز آشنایی کاملی داشتند در بحث آموزش کاربران ما بسیار یاری‌رسان بودند، به این صورت که ما اپراتورهای خود را برای آشنایی بیشتر و آموزش ریزه‌کاری‌ها به مجموعه آن‌ها می‌فرستادیم و یا از آن‌ها درخواست می‌کردیم که اپراتورها و مهندسینشان را برای آموزش ما به مشهد بفرستند که در این رابطه شرکت صفر تا صد کمال همکاری را با ما داشته و از هیچ کمکی رویگردانی نکردند.
باید توجه داشت که اغلب آموزش‌ها علی‌الخصوص وقتی اپراتورها آشنایی اولیه کمی با موضوع داشته باشند، به‌صورت پله‌پله و در چند مرحله انجام می‌شود و عموماً هم احتیاج به پوشش‌های آموزشی بعدی دارد. نکته حائز اهمیت دیگر، گارانتی ۲ ساله از طرف شرکت صفر تا صد و تعویض ماشین‌ها در صورت عدم رضایت خریدار بود که این نشان از تعهد و کیفیت خوب دستگاه‌های ارائه شده توسط این شرکت داشت.
چه ماشین‌هایی از کمپانی صفر تا صد خریداری کردید؟
ماشین‌های خریداری شده عبارت بودند از یک دایکات چهار و نیم ورقی با پوشال گیر با مدل 1060SE و یک طلاکوب چهار و نیم ورقی مدل 1050SEFT هر دو با برند SBL از ساخته های کشور تایوان، یک ماشین جعبه چسبان با امکانات ۲، ۴ و ۶ نقطه ای مدل ALLPRO 110 از برند OMEGA محصول کشور ترکیه، یک ماشین ویندوپچ برند WINPACK ساخت تایوان، یک دستگاه UV چهار و نیم ورقی مدل KYU-9W-A برند WENCHYUAN ساخت تایوان و یک ماشین سیلک اسکرین مدل SC72AII برند SAKURAI ساخت کشور ژاپن با لوازم مورد نیازش شامل میز نور، نوردتیزکن و… از برند KEYWELL که ساخت کشور تایوان است.
اشاره کردید که در بازه زمانی تحقیقات تان با شرکت های مختلفی وارد مذاکره شدید. آیا هیچکدام از آنان پیشنهادی آموزشی مانند صفر تا صد به شما دادند؟
باغبان نژاد: عموماً شرکت های فروشنده اعلام می کنند که ما آموزش‌ها را کامل می کنیم. ما معمولاً در داخل کشور باید به مکان هایی مراجعه کنیم که آن‌ها دستگاه‌هایی به مانند یا مشابه آن را فروخته اند و در آن مکان آموزش ببینیم که مطلوب نیست، یا باید اپراتورها را برای آموزش به خارج از کشور و کارخانه سازنده فرستاد. اینکه یک مرکز نمایشگاهی موجود باشد که ما کار و کاربری دستگاه را ببینیم و بتوانیم کاربران خود را برای رفع اشکالات احتمالی با کمترین هزینه ای به آموزش برسانیم، بسیار مطلوب است.
شما دائماً در حال توسعه هستید، مکان شما هنوز جای زیادی برای اضافه کردن دستگاه‌های مختلف دارد. آیا در خرید بعدی صفر تا صد می تواند در انتخاب شما دخیل باشد؟
حبشی: ما در این سال های فعالیت هیچگاه بدون مطالعه و بررسی دقیق دست به انتخاب نزده ایم. سایر شرکت هایی که ما با آن‌ها کار کرده ایم از بهترین‌ها بوده اند و سابقه همکاری خوب و بدون مشکلی با آن‌ها داشته ایم. علی ایحال خروجی این کار برای ما مهم است که بحمدلله رضایت کامل ازاین شرکت حاصل شده است.
باغبان نژاد تصریح کرد: ما در انتخاب هایمان حوزه تخصصی شرکت ها را لحاظ کرده و بر اساس آن به انتخاب اولیه می رسیم و بعد از میان شرکت های محرز شده بهترین گزینه را انتخاب می کنیم. ما با شرکت های منتخب وارد مذاکره شدیم و می توانم بگویم یکی از مسائل مهم هم در اولویت بخشی بحث خدمات‌رسانی و پشتیبانی و سرویس و نگهداری بوده است که نهایتاً ما را به سمت صفر تا صد سوق داد.
آیا شما فقط در بحث خرید دستگاه‌ها با صفر تا صد همکاری داشته اید؟
باغبان نژاد پاسخ داد: حجم بیشتر معاملات ما با صفر تا صد در بخش خرید ماشین‌های بعد از چاپ بوده اما در خرید مواد اولیه هم همکاری های رضایت بخشی داشته ایم.
برخی مواد اولیه ای که لازمه کار ما است در همان بدو خرید ماشین‌ها موجود نبود که با تکمیل شدن آن‌ها توسط شرکت صفر تا صد نمونه‌هایی برای ارزیابی از آن‌ها اخذ شد، تیم تحقیقاتی ما در حال آزمایش کیفی این مواد است و خبر دارم که آن کالاهایی که تا به حال مورد بررسی قرار گرفته اند نمره قبولی گرفته و آزمایش مواد دیگر هم به زودی به اتمام می رسد و مطمئناً در بخش تهیه مواد اولیه هم همکاری ما با صفر تا صد مقوم تر خواهد شد.
به‌عنوان مثال اکنون چسب گرم مصرفی ما از این شرکت تأمین می‌شود و فویل طلا را آزمون کردیم و قرار است در این بخش هم همکاری داشته باشیم. به غیر از این برخی مواد مورد لزوم خود ماشین‌ها است همانند ورنی یووی که در این بخش به طور کامل با صفر تا صد همکاری مستمر داریم.
نقطه ضعف صفر تا صد را چه می دانید؟
باغبان نژاد: موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی مجموعه‌ای بزرگ است و خیلی از فروشندگان برای کار با ما راغب هستند و با توجه به بحث مطالعات گسترده میدانی پیش از خرید، می توان گفت که انتخاب ما برای شرکت ها یک نوع امتیاز محسوب می‌شود؛ از همین رو شرکت های طرف حساب ما سعی دارند که بهترین خدمات‌رسانی ممکن را برای ما صورت دهند. ارتباط ما تاکنون با صفر تا صد بسیار خوب بوده و تا به حال مشکلی پیش نیامده است و امیدواریم این ارتباط با همین شکل و کیفیت، همیشه برقرار بماند.
پیشنهاد شما برای مدیریت و خط مشی گذاری شرکت صفر تا صد چیست؟
باغبان نژاد: ارتباطی که برقرار شد و تجربه ای که داشتیم بسیار خوب بود، بحث مرکز نمایشگاهی و در حال کار دیدن دستگاه‌ها بسیار یاری‌رسان بود و در تصمیم سازی ما کارساز افتاد و پیشنهاد می کنم که این روند ادامه داشته باشد. تجربه کردن کار با دستگاه، لمس خروجی و شیوه کاربری آن باعث شد ما به خدمات پس از فروش آن‌ها اطمینان پیدا کنیم.
این یک تمهید خوب است که صفر تا صد اندیشیده و مطمئناً در انتخاب او از سمت مشتریان بسیارکارساز است و پیشنهاد می کنم دیگر شرکت ها هم به این سمت پیش بروند تا به این طریق بتوانند انتخاب را برای مشتریان شان سهولت ببخشند. ارتباط مستقیم فروشنده و خریدار یکی دیگر از مزیت هایی است که صفر تا صد آن را دارا است؛ این ارتباط باعث می‌شود مشتری خرید آگاهانه و مطمئنی داشته باشد.
آینده موسسه چاپ و نشر آستان قدس را چگونه می بینید؟ چه برنامه های برای توسعه آن در آینده مدنظر دارید؟
باغبان نژاد در پاسخ گفت: اگر شما کارهای ما را بر اساس زمان بررسی کنید می بینید که ما به فراخور آن تصمیمات درستی را به اجرا درآورده ایم؛ مثلاً اگر شما به سال ۱۳۷۵ نظر کنید خواهید دید که ما چه هزینه بهینه و به‌موقعی در بخش چاپ فلکسو صورت دادیم. در قسمت تجهیز دستگاه‌های چاپ هم ما به‌موقع وارد عمل شدیم، بر اساس نیاز تصمیم گرفتیم و همانطور که می بینید بهترین انتخاب ها را صورت دادیم، به شکلی که هنوز هم این دستگاه‌ها در کشور و منطقه مدرن حساب شده و مجموع آن‌ها در دیگر تولیدی ها کم‌نظیر است.
تصمیم برای راه‌اندازی و تجهیز بخش بسته‌بندی هم به همین صورت انجام گرفت، درست در زمانی که سفارشات چاپ و نشر دچار افتی محسوس شد و وقت آن رسیده بود که جایگزینی برای کانون سرمایه‌گذاری و کسب درآمد پیدا می شد. با توجه به مطالعات و بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که در بخش بسته‌بندی سرمایه‌گذاری انجام دهیم تا ضمن سودآوری به تکمیل مجموعه هم نائل آمده باشیم. با خرید خوبی که انجام شد بسیاری از این اهداف تاکنون محقق شده اند.
موسسه هم اکنون در حال مطالعه و بررسی برای توسعه بخش فلکسو، راه‌اندازی قسمت لیبل و ورود به مبحث چاپ دیجیتال و نشر رومیزی است که نتیجه آن به زودی مشخص خواهد شد.
حبشی افزود: ما همیشه در فکر توسعه هستیم، هرچند که در همین لحظه و با همین امکانات هم جزو چاپخانه های برتر کشور محسوب می شویم. اگر شما فرآیندهای متنوع تولیدات ما را حساب کنید متوجه کار عظیم و مدیریت قدرتمند موسسه خواهید شد، تجمیع این واحدها همه به‌صورت یکپارچه، منظم و زیر یک سقف کار ساده ای نبود که قدرت مدیریت مجموعه به آن فائق آمده است.
افتخارات موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی
محدث: افتخارات که بسیار زیاد است و فکر کنم از بدو تأسیس تاکنون همه ساله موفق به اخذ جایزه از سایر مسابقات و جشنواره های مربوط به این حوزه شده ایم، اما به طور مثال می توانم از دو کار نفیس انجام شده توسط چاپخانه قرآن نام ببرم که مربوط به همین سال های اخیر بوده و بازتاب گسترده ای در صداوسیما و جراید مختلف داشته است؛ قرآن ابراهیم سلطان و قرآن بایسنقر میرزا؛ این دو قرآن در اصل مربوط به قرن نهم هجری بوده اند.
ابعاد اصلی این آثار بسیار بزرگ بوده و حدود یک متر در دو متر است که در بخش گنجینه موزه آستان قدس نگهداری می‌شوند. این قرآن ها در مخزنی مخصوص تحت دما و مراقبت های ویژه نگهداری شده و ما از طریق عکس هایی که از نسخه اصلی تهیه شده بود به چاپ برخی از سوره ها و قسمت‌های آن مبادرت کردیم. امکان چاپ با اندازه واقعی ممکن نبود و در نهایت ما با بزرگ‌ترین حدی که دستگاه چاپ اجازه می داد این کار را به عمل رساندیم.
مصاحبه ما با این سؤال به پایان رسید و بعد از آن دیداری از خط تولید چاپخانه در سایر قسمت ها داشتیم. عظمت این کار بزرگ به وجدمان آورد و از اینکه در کشورمان چنین امکانات به روز و با کیفیتی را کنار هم مشاهده می‌کردیم شوق غیر قابل وصفی به ما دست داد.
نویسنده: میلاد حاتمی لندی
منتشر شده در شماره ۱۴۷- اردیبهشت ۱۳۹۶
