ملاحظات فنی تکنولوژی یو وی(UV)
با توجه به سهم ۱۲ درصدی چاپ افست و نرخ رشد سالانه ۱۰ درصدی آن در بازار چاپ، تکنولوژی یو وی (UV) از ظرفیت توسعه بالایی برخوردار است.
صرف‌نظر از محاسن زیادی که تکنولوژی یو وی از منظر فنی دارد (برای مثال امکان خشک شدن سریع)، پوشش یو وی استفاده های تجاری زیادی از جمله در بسته بندی های لوکس دارد؛ بنا بر این در سال های اخیر محدودیت های به کارگیری و استفاده از این تکنولوژی به کلی از بین رفته است.
به چند طریق می توان از تکنولوژی یو وی در روش افست ورق استفاده کرد:
- استفاده از مرکب یو وی و پوشش یو وی به صورت پیوسته (in line)
- استفاده از پوشش یو وی به صورت پیوسته در چاپ با مرکب معمولی از طریق روش ورنی زنی دو مرحله ای
- تکنولوژی هیبرید، استفاده ترکیبی یا هم زمان از مرکب های چاپی معمولی و هیبرید، بسته به این که ترکیب واحدهای چاپ ما به چه صورت باشد و چه عملیاتی برای آماده کردن چاپ است، به انتخاب ما بستگی دارد.
(شکل ۱) خشک کن میانی از IST Met2
خشک‌کن یو وی
خشک شدن که در واقع نوعی فرآیند سخت شدن ماده پوششی از طریق پلیمریزه شدن است، از اثر نور یو وی بر آغازگرهای موجود در مرکب چاپ ورنی ناشی می شود، به این خاطر، انتشاردهنده های نور یو وی که همان لامپ های بخار جیوه هستند مورد استفاده قرار می گیرند و عملکرد و ساختار آن‌ها به نوع کاربری تکنولوژی یو وی بستگی دارد.
لامپ های یو وی بعد از واحدهای چاپ ورنی نصب می‌شوند. در شکل (۱) یک خشک‌کن میانی ساخت IST MET2 نمایش داده‌شده است. غیر از اشعه یووی که به‌منظور خشک شدن مرکب از آن استفاده می‌شود، لامپ های یو وی مقادیر متنابهی اشعه مادون قرمز نیز از خود ساطع می کنند که سبب ایجاد گرما در حین عمل آن‌ها می‌شود. (شکل ۲) – البته این حرارت باید حذف شود و سیستم‌های جدید فاقد طیف اشعه IR هستند.
علاوه بر این، پرتوافکن های یو وی مجهز به خنک کننده آبی هستند. (شکل ۳) و برای جلوگیری از دفورمه شدن متریال چاپی (از جمله متریال کاغذ یا پلاستیکی) این رادیاتورها در مواقع عدم استفاده با شاترهایی پوشانده شده اند.
(شکل ۲) لامپ های یو وی با کیفیت تنها قادر به تولید ۳۰ درصد از توان ورودی
به‌صورت توان یو وی هستند
(شکل ۳) طرح یک محفظه لامپ های خشک کن یو وی
تجهیزات واحد چاپ یووی
تجهیزات واحد چاپ یو وی در مقایسه با ماشین های چاپ معمولی، از خصوصیات ویژه ای برخوردارند، مانند:
- خشک کن های میانی، بعد از واحدهای مرکب
- خشک کن های انتهایی، بعد از واحدهای ورنی
- صلایه مرکب (ink agitator)، چرا که ویسکوزیته مرکب یو وی بالاتر است و آماده شدن این نوع مرکب در مخزن مرکب به‌راحتی انجام نمی‌شود.
- به خاطر حرارت ایجاد شده توسط لامپ های یو وی، کنترل دمای سیستم مرکب از اهمیت فراوانی برخوردار است.
- انتشار نور یو وی در هوا باعث تجزیه و جدا شدن اکسیژن و تولید ماده ازن می شود که خطرناک است.
- نوردهای آب و مرکب در مقابل مرکب یووی مقاومت دارند.
- کروم نوردهای لاستیک زودتر خورده می‌شوند.
امروزه استفاده از پوشش یو وی به کمک نورد آنیلوکس در واحدهای چاپ فلکسو کاربرد دارد.
مقدار ورنی منتقل شده به حجم حفره‌های نورد آنیلوکس بستگی دارد که با تعویض نورد آنیلوکس قابل تغییر است و معمولاٌ ۲ تا ۳ نورد آنیلوکس مختلف کفایت می‌کند.
در مقایسه با واحدهای ورنی زنی، محفظه دکتر بلید، شرایط پوشش یکنواختی را مستقل از سرعت فراهم می‌کند. برای پوشش کامل سطح، از یک لاستیک استفاده می‌شود ولی برای پوشش موضعی به کلیشه فتوپلیمیری نیاز است.
(شکل ۴) واحد ورنی زنی با محفظه دکتر بلید
تکنولوژی هیبرید
قسمت های مختلف ماشین چاپ هیبرید
- برج چاپ
- خنک‌کن یووی میانی
- برج ورنی
- خشک کن هوای داغ و IR
- خشک کن یو وی انتهای ماشین
برای چاپخانه هایی که به‌طور موردی از ورنی یو وی جهت تکمیل محصولات چاپی خود استفاده می کنند، به صرفه تر است که از یک ماشین چاپ هیبرید که شامل چاپ معمولی و یووی است، استفاده کنند.
مرکب های مورداستفاده در این ماشین ها از نوعی است که به روش اکسیداسیون خنک شده و خصوصیات آن‌ها شبیه مرکب های یو وی است.
در مقایسه با تکنولوژی صرفاً یو وی، بسته به طول ماشین چاپ تنها به ۱ تا ۲ خشک‌کن میانی احتیاج است و یک خشک‌کن باید قبل از آخرین واحد چاپی نصب و ماشین‌های چاپ هیبرید برای کار یووی باید تغییر آرایش داده شوند. برای مثال برای چاپ هیبرید به نورهای مرکب مخصوصی نیاز است. در این حالت ورنی روی چاپ می‌آید. چنین سیستمی قادر به تولید اثر پوششی مورد نظر باقیمت ارزان است. برای یووی موضعی، در آخرین برج چاپ برای زیرسازی (لایه آستر) از ورنی پایه روغنی استفاده می‌کنیم. این نتیجه ناشی از ضعف زیرسازی اولیه در پذیرش کامل ورنی یو وی است.
در چنین حالتی برای انتقال ورنی، به پلیت‌های گران‌قیمت هم نیاز نیست. حسن دیگر تکنولوژی یو وی یکسان بودن چاقی ترام مرکب‌های هیبرید با مرکب‌های معمولی است. در مواقعی که از مرکب‌های یووی خالص استفاده می‌شود، چاقی ترام بیشتر بوده و باید در پیش از چاپ در نظر گرفته شود.
بیشتر بخوانید: توصیه های کاربردی استفاده از ورنی و مرکب های هیبرید
سیستم ورنی زنی دو مرحله‌ای (Double Coating System)
ورنی یووی بر روی مرکب چاپ معمولی تنها زمانی امکان‌پذیر است که مرکب خشک‌شده باشد. چنین ورنی زنی به‌طور مجزا در واحدهای پس از چاپ انجام می‌شود. برای پوشش دهی پیوسته، از ماشین چاپ‌های مجهز به سیستم ورنی زنی دومرحله‌ای استفاده می‌شود. در اولین واحد ورنی، ورنی آستری زده‌شده و سپس توسط یک خشک‌کن هوای داغ خشک می‌شود. سپس در دومین برج ورنی، پوشش یووی اعمال می‌شود.
