نشست هم اندیشی چاپ دیجیتال ۲۸ آذرماه با حضور اکبر ابراهیمی (مدیرکل دفتر چاپ و نشر ارشاد)، مجتبی معراج محمدی (رئیس اتحادیه سازندگان کلیشه، لیتوگراف، مهر و پلاک، چاپ دیجیتال و اسکرین)، جلال ذکایی (مشاور اتحادیه)، غلامرضا شجاع (نماینده تشکل های صنفی چاپ) همچنین اعضای این اتحادیه و برخی از نمایندگان تشکل های صنفی چاپ در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
نظم دادن به وضعیت واحد چاپ دیجیتال، نظم نرخ گذاری و تعرفه خدمات چاپ دیجیتال، مدیریت مواد مصرفی، تولید و واردات، مدیریت تسهیلات و اعتبارات بانکی، مدیریت حمایت از مصرف کننده و آموزش اعضای صنف از جمله مواردی بود که در این نشست به آن اشاره شد.
ساماندهی فعالیت چاپ دیجیتال
به گزارش چاپ و نشر آنلاین؛ پس از واگذاری صدور مجوز چاپ دیجیتال به اتحادیه لیتوگرافان، مسئولان این اتحادیه به منظور هم اندیشی و هفکری در رابطه با نوع فعالیت ها همچنین پیشنهادات فعالان حوزه چاپ دیجیتال تصمیم به برگزاری نشستی با حضور مدیرکل دفتر چاپ و نشر گرفتند. در ابتدای این نشست، جلال ذکایی گفت: یکی از اهداف این نشست ساماندهی فعالیت چاپ دیجیتال است، البته منظور ما از ساماندهی برخورد نیست بلکه هدایت، حمایت و نظارت بر چاپ دیجیتال در تهران و سایر استانها است.
چاپ دیجیتال امروز مسیری است که نه تنها از یک رسته فراتر رفته است بلکه تمام فرآیندها را نیز یکی می کند. ذکایی با بیان این سخن ادامه داد: چاپ دیجیتال قصد ندارد جای سایر حوزهها را بگیرد بلکه آمده تا به آنها کمک کند. نظم دادن به وضعیت واحدهای چاپ دیجیتال، نظم دادن به نرخگذاری و تعرفه خدمات چاپی، مدیریت مواد مصرفی، تولید و واردات، مدیریت حمایت از مصرفکننده و آموزش صنفی از جمله موضوعات مورد نیاز این صنعت به شمار میآید.
وی تصریح کرد: چاپ دیجیتال همانند باران رحمتی است که پیش برنده و کمک کننده است. در واقع آینده متعلق به چاپ دیجیتال است.
ذکایی در ادامه با بیان اینکه قاچاق کتاب یکی از آسیب های گریبان گیر صنعت چاپ است، اظهار داشت: این موضوعی است که تنها به چاپ دیجیتال خلاصه نمی شود بلکه در چاپ افست هم شاهد چنین موضوعی هستیم. بنابراین ساماندهی این مسئله از جهت حمایت، هدایت و نظارت اهمیت دارد.
رفع بلاتکلیفی
در ادامه این نشست مجتبی معراج محمدی اظهار داشت: چاپ دیجیتال پس از سال ها بلاتکلیفی از طرف وزارت صمت به اتحادیه لیتوگرافان واگذار شد. امیدواریم که بتوانیم با کمک فعالان این عرصه همچنین مسئولان در ساماندهی حوزه چاپ دیجیتال موفق عمل کنیم.
وی افزود: همانطور که میدانیم چاپ صنعتی سودآور و تاثیرگذار است. بنابراین باید به دنبال راهکارهایی باشیم که در راستای پیشبرد اهداف صنعت چاپ، رسته چاپ دیجیتال در مسیر شکوفایی و رشد حرکت کند.
راهاندازی کمیسیون چاپ دیجیتال
غلامرضا شجاع نماینده تشکل های صنفی چاپ با بیان اینکه الحاق چاپ دیجیتال به اتحادیه لیتوگرافان پایه علمی دارد، اظهار داشت: چاپ دیجیتال یک سیستم است و جایگاه آن نیز در اتحادیه لیتوگرافان است. جا دارد به خاطر این موفقیت که نتیجه سال ها پیگیری بود از اعضای هیئت مدیره تشکر کنم.
شجاع در ادامه با تکذیب چاپ کتاب های قاچاق توسط چاپ دیجیتال اظهار داشت: به ادعای بسیاری از فعالان حوزه نشر بیش از یک هزار دستفروش کتاب های قاچاق را در مکان های مختلف می فروشند. این حجم از فروش کتاب های قاچاق بدون تیراژهای چند هزار نسخه ای امکان پذیر نیست که این مسئله از توان چاپ دیجیتال خارج است.
این فعال صنف چاپ در ادامه با اشاره به شرکت تعاونی رسته لیتوگرافان از واردکنندگان برای همکاری با این شرکت به منظور سهولت دسترسی به مواد اولیه دعوت کرد. همچنین راهاندازی کمیسیون چاپ دیجیتال در اتحادیه لیتوگرافان یکی از موضوعاتی بود که شجاع به آن اشاره کرد و گفت: قرار است در این کمیسیون علاوه بر فعالان این حوزه، واردکنندگان ماشینآلات و مواد اولیه نیز عضویت داشته باشند تا به مشکلات و دغدغههای صنف بپردازیم.
وی با تاکید بر اینکه نباید فراموش کنیم که دیجیتال یک چاپ تکمیلکننده است، خاطرنشان کرد: صنعت چاپ در حوزه های مختلف چاپ و لیتوگرافی به چاپ دیجیتال نیازمند است. از این رو امیدواریم بتوانیم با هماندیشی در کنار یکدیگر فعالیت داشته باشیم.
دیجیتال، چاپ مکمل
در ادامه این نشست رضا نورایی، کارشناس حوزه چاپ نیز با بیان اینکه بخشی از چاپ دیجیتال مربوط به صنعت و بخش دیگر آن مربوط به صنف است اظهار داشت: اتحادیه ها در برابر صنف مسئول هستند. دستگاه های دیجیتال امروز مکمل بسیاری از چاپخانه ها است و چاپخانه داران آنها را در کنار ماشین افست و رول قرار داده اند.
وی ساماندهی قوانین را یکی از مواردی برشمرد که نباید موجب ایجاد تداخل صنفی شود و ادامه داد: باید در این زمینه راهکاری اندیشیده شود که اتحادیه لیتوگرافان به دنبال این نباشد که این چاپخانهها از آن ها مجوز بگیرند.
نورایی ضمن تاکید بر اینکه باید اقتصاد چاپ دیجیتال در صنف بررسی شود، اظهار داشت: امروز فهم عمومی جامعه از برخی مسائل فنی مربوط به چاپ دیجیتال بسیار بیشتر از سایر بخش های چاپ است به همین دلیل نیز امروز ما در جامعه با اقبال عمومی از چاپ دیجیتال روبرو هستیم.
بخش عمدهای از چاپ دیجیتال در بخش لیبل تمرکز دارد که لیبل شخصی و سلیقهای نیز در آن قرار میگیرد. نورایی با بیان این موضوع ادامه داد: امروز بخش دیجیتال به حوزه جعبه نیز ورود پیدا کرده است. بخش مربوط به بسته بندی در حوزه چاپ دیجیتال باید جدا از چاپ دیجیتال دیده شود.
تفاوت چاپ دیجیتال با کپی پرینترها
چاپ دیجیتال از نظر تکنولوژی ممکن است تفاوت زیادی با کپی پرینترها نداشته باشد اما از چند منظر بر آنها ارجیحت دارد. خدایار صادقی استاد دانشگاه با بیان نکته فوق به بیان مزیت های چاپ دیجیتال پرداخت و گفت: سرعت بسیار بالا یکی از ویژگیهای چاپ دیجیتال است که در انجام سفارشات در مدت زمان کوتاه موثر است. همچنین تنوع گراماژ چاپ دیجیتال نسبت به کپیپرینتها و انجام عملیات چاپ به صورت سرویس سریع و inline از دیگر ویژگی های این نوع از چاپ است.
وی افزود: فلسفه وجودی چاپ دیجیتال سرعت بالای آن است. بنابراین فعالان این حوزه باید روی چاپ با سرعت بالا تمرکز کنند که اگر غیر از این باشد، موفقیتی حاصل نخواهد شد.
صادقی تصریح کرد: چاپ دیجیتال فقط مربوط به حوزه سختافزار نمی شود بلکه فعالان این حوزه باید نرمافزارهای لازم آن را نیز داشته باشند تا برای خدماتی مثل ارائه اطلاعات متغیر بتوانند به سرعت به مشتری خدمات بدهند.
روشن کردن اذهان در رابطه با روش های کسب درآمد از چاپ دیجیتال از دیگر نکاتی بود که این استاد دانشگاه به آن اشاره کرد و گفت: متاسفانه هنگامی که تکنولوژی وارد می شود، روش های مناسب کسب و کار برای آن تعریف نمی شود. از این رو لازم است که اتحادیه در این حوزه وارد شده و تمهیداتی را بیاندیشد.
وی در پایان تصریح کرد که گرانی دستگاه های چاپ دیجیتال، طول عمر کم و نداشتن نمایندگی از مشکلاتی است که حوزه چاپ دیجیتال کشور با آن رو به رو است.
تشکیل کمیسیونهای مختلف در اتحادیه
بیژن بهادری، عضو هیات مدیره اتحادیه لیتوگرافان با اشاره به اینکه حوزه چاپ دیجیتال به دو بخش تخصصی و صنفی تقسیم بندی می شود، اظهار داشت: در بخش تخصصی باید گفت که این حوزه از چاپ رقیب افست نیست بلکه هدف اصلی آن این است که در تیراژ کم، تعداد محدود و با اطلاعات متغیر بتواند به مخاطبانش خدمات ارائه دهد .
وی ادامه داد: در بخش صنفی نیز به دلیل برخی مشکلاتی که در حوزه چاپ دیجیتال ایجاد شده بود ما وظیفه خود میدانیم که در اتحادیه به این مسائل رسیدگی و آنها را حل کنیم.
بهادری از تشکیل کمیسیون های مختلف در رابطه با چاپ دیجیتال در اتحادیه خبر داد و اظهار داشت: اتحادیه باید یک منبع اطلاعاتی درست و دقیق برای فعالان این حوزه باشد. از این رو در تلاش برای ساماندهی این حوزه به دنبال تشکیل کمیسیونهای مختلف در اتحادیه لیتوگرافان هستیم.
مشکل در تامین مواد اولیه
احسان یاراحمدی، دبیر انجمن صنفی واردکنندگان دستگاههای چاپ دیجیتال با بیان این نکته که امروز در بازار ایران دستگاه های مختلفی وجود دارد اظهار داشت: این دستگاه ها به تناسب نیاز بازار، هزینه و سطح تقاضای مشتری وجود دارد. برای خرید این دستگاه ها وارد کنندگان وضعیت کشور و چاپ دیجیتال را در نظر می گیرند. زیرا وقتی توان خرید یا تامین مواد اولیه وجود نداشته باشد واردات چنین دستگاه هایی بی فایده است.
یار احمدی بر لزوم جذب سرمایه گذار خارجی در حوزه چاپ دیجیتال برای ایران تاکید کرد و گفت: ایران باید در زمینه صادرات و جذب سرمایه قوی تر از گذشته عمل کند. برای مثال در میان کشورهای در حال توسعه یکی از کشورهای هدف چین برای سرمایه گذاری و راه اندازی کارخانه بود. اما با غفلت ما در این زمینه، کشور ترکیه پیشدستی کرد و با جذب سرمایهگذاران چینی در حوزه تولید مواد اولیه و ماشینآلات فعالیتهای خود را توسعه داد.
واردات دستگاه های بی کیفیت چاپ دیجیتال
به گفته محمد هوشنگ نژاد از فعالان حوزه چاپ دیجیتال اکنون بیش از دو هزار واحد صنفی در حوزه چاپ دیجیتال کار میکنند که مشکلات زیادی دارند. وی افزود: یکی دیگر از مشکلات بسته شدن واردات بنر است که شرایط را بسیار سخت کرده است، زیرا تولیدکنندگان داخلی نمیتوانند بنر مورد نیاز و با کیفیتی ارائه دهند.
هوشنگنژاد ورود دستگاههای بی کیفیت را یکی دیگر از مشکلات حوزه چاپ دیجیتال برشمرد و تصریح کرد: این دستگاهها به مرور هزینههای فراوان و سرسام آوری را به چاپخانهدار تحمیل میکنند. از سوی دیگر قیمتگذاری نادرست به مرور منجر به تعطیلی واحدها و بیکاری عده زیادی از کارگران خواهد شد.
تامین مواد اولیه از دیگر مشکلاتی بود که هوشنگ نژاد با اشاره به آن اظهار داشت: با منع ورود مواد اولیه یا استفاده از مواد اولیه بی کیفت نمی توانیم کیفیت واقعی را از چاپ دیجیتال داشته باشیم.
کمک برای رشد
علیرضا هادی گل مدیر عامل مجموعه نوین تاک با اشاره به اینکه در حال حاضر هشت کارخانه تولید بنر در کشور فعالیت می کنند، اظهار داشت: قطعا کیفیت تولیدات در پانزده سال پیش با امروز قابل مقایسه نیست. نقطه شروع با آنچه امروز شاهد آن هستیم تفاوت دارد.
وی افزود: برای واردات بنر مشکلی وجود ندارد اما خیلی خوب است که به جای بهانه گیری به یکدیگر کمک کنیم تا در مسیر رشد قدم برداریم.
عدم تعرفه گذاری برای چاپ دیجیتال
حمیدرضا دهقان یکی دیگر از فعالان چاپ دیجیتال با اشاره به اینکه بهتر است جلسات آینده ای که به چاپ دیجیتال اختصاص دارد به صورت تخصصی تر برگزار شود. وی عدم حمایت از سوی دولت، صنف و اتحادیه را مهم ترین دغدغه های فعالان حوزه چاپ دیجیتال برشمرد و گفت: عدم تعرفه گذاری یکی از مهم ترین معضلاتی است که گریبانگیر این صنف شده است. به طوری که من در مدن ۲۵ سال فعالیت تاکنون تعرفه و نرخنامهای از سوی اتحادیه ندیدم. این مساله مشکلات زیادی برای ما ایجاد کرده است، زیرا تعرفه مطالبه مشتری های ما نیز هست.
وی تهیه مواد اولیه را نیز از دیگر مشکلات این رسته برشمرد و اظهار داشت: ما مواد اولیه را به خاطر تحریم هایی که وجود دارد با دلار ۳۰ هزار تومان تهیه می کنیم. ما با کمبود نقدینگی روبرو هستیم در حالی که نمیتوانیم هیچ تسهیلاتی دریافت کنیم.
دهقان خاطرنشان کرد: از سوی دیگر تامین قطعات خراب شده نیز یکی از معضلاتی است که دائم با آن دست و پنجه نرم می کنیم. متاسفانه شرکتها خدمات پس از فروش مناسبی به ما ارائه نمیدهند.
همه موفق نمی شوند
محمد اسماعیل کهن در ادامه این نشست بیان کرد: هرشخصی می تواند وارد حوزه چاپ دیجیتال شود اما قرار نیست همه آنها موفق شوند. موفقیت در این حوزه نیاز به تحمل مصائب و تجربه دارد.
وی قیمت گذاری برای چاپ دیجیتال را امری غیر منطقی برشمرد و درباره دلیل این ادعای خود توضیح داد: چاپ دیجیتال محدود به کاغذ نیست بلکه می توان آن را روی هرچیزی انجام داد. بنابراین هرکس باید در نسبت با کار خود و متناسب با مواد و متریالی که استفاده می کند، تولیداتش را قیمت گذاری کند.
کهن قیمت گذاری دفاتر فنی را نیز غیر استاندارد دانست و علت زمین خوردن دفاتر فنی در چاپ دیجیتال را بالا بردن نرخ چاپ دیجتال دانست و گفت: با افزایش قیمت بسیاری از شرکت ها و دستگاه های اجرایی دستگاه چاپ خریدند. زیرا برایشان سود بیشتری داشت.
آموزش به اعضای صنف
احمد قرنلی مدیرعامل چاپ توماج نیز در ادامه این نشست گفت: ماشین آلات باید بر اساس نیاز بازار تهیه شود. هم چنین برای استفاده از ماشین آلات باید افراد آموزش ببینند که این امر باید از طریق اتحادیه انجام شود.
وی عدم پشتیبانی فنی از ماشین آلات را یکی از مشکلات عرصه چاپ دیجیتال برشمرد و گفت: به دلیل این مشکل ما مجبور می شویم که برخی از ماشین های خود را با ضرر بفروشیم.
قرنلی در پایان با اشاره به مشکلات فعالان چاپ دیجیتال برای تامین مواد اولیه خاطرنشان کرد: وارد کنندگان مواد اولیه باید از تولیدکنندگان حمایت کنند.
صدور پروانه
طبق قانون نظام صنفی هرکس که کار صنفی می کند باید جواز کسب دریافت کند و طبق قانون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هرکس که در حوزه چاپ فعالیت دارد باید از این وزارت خانه مجوزهای لازم را دریافت کند. در چنین شرایطی واحدهایی بودند که فعالیت خود را بدون دریافت مجوز ادامه دادند. پیشنهاد اتحادیه در این رابطه برای واحدهای موجود اجازه ادامه فعالیت آنها تا زمان دریافت مجوز و وفق دادن خود با شرایط اتحادیه بود. واحدهای جدید تاسیس هم باید روند قانونی خود را برای شروع فعالیت طی کنند.
در ادامه این نشست ضرغام یزدانی، مسئول امور چاپ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران در خصوص کمک وزارت ارشاد در رابطه با وضعیت چاپخانه های دیجیتال تهران گفت: ما ارگان دولتی هستیم و قوانین هم برای مشخص است. برای ما تفکیک صنفی وجود ندارد و همه واحدها باید طبق قانون عمل کنند.
وی افزود: چاپخانه هایی که بدون مجوز فعال هستند باید طبق راهنمایی های اتحادیه به اداره ارشاد آمده و برای دریافت مجوز پرونده خود را کامل کنند. ما هم در این رابطه سخت گیری نمی کنیم و و برای ادامه یا شروع فعالیت واحدها موافقت نامه صادر می کنیم. همچنین از نظر فنی دوستان را به اتحادیه معرفی می کنیم تا جواز کسبشان را از آنها دریافت کنند.
لزوم معافیت مالی چاپخانه داران
همچنین اقبال از فعالان عرصه چاپ دیجیتال به معافیت مالی واحدهای چاپی و تلاش های ۱۵ ساله در این حوزه اشاره کرد که با عدم موفقیت همراه بوده است.
وی همچنین ادامه داد: ما مواد اولیه را باید چند برابر از ترکیه وارد کنیم. بسیاری از چاپخانه داران از این مسائل متضرر و حتی ورشکسته شده اند. اگر ما هم از این حوزه برویم دیگر هیچ امیدی به این صنعت نیست. باید برای ادامه حیات این صنف به ما کمک کرد.
آمادگی وزارت ارشاد برای حمایت از چاپ دیجیتال
علی اکبر ابراهیمی، مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست اظهار داشت: در دهه های گذشته چاپ دیجیتال در سیر تحول تکمیلی صنعت چاپ رشد زیادی داشته است. ماشین های تولید شده با تحولاتی که داشتند در زمینه اشتغال زایی و تغییر ذائقه نشر و کتاب تاثیرگذار بوده اند.
به گفته ابراهیمی چاپ دیجیتال به صرفه ترین رسته چاپ است که متاسفانه تعداد زیادی از افراد آن را به خوبی نمی شناسند. وی در این رابطه گفت: ضروری است که ویژگیهای صنعت چاپ را به جامعه معرفی کنیم چرا که دیجیتال آینده چاپ است و ظرفیت های خوبی در این زمینه وجود دارد.
وی با اشاره به لزوم سرمایه گذاری در حوزه چاپ دیجیتال گفت: چاپ دیجیتال در حوزه چاپ، نشر و بستهبندی اهمیت زیادی دارد. برخی تصور میکنند اگر چاپ دیجیتال قویتر شود آمار جعل و قاچاق کتاب ببشتر میشود یا اگر پروانه اتحادیه نباشد سرنوشت خوبی ندارد اما این تفکر اشتباه است. خوشحالیم که قرار است چاپ دیجیتال زیر نظر اتحادیه لیتوگرافان سر و سامان بگیرد و تقاضایی که داریم این است که نظارت بیشتری بر این حوزه اعمال شود.
ابراهیمی پس از شنید سخنان و دغدغه های فعالان حوزه چاپ دیجیتال بر ساماندهی واحدهای چاپ دیجیتال تاکید کرد و گفت: در سال های گذشته شاهد فعالیت غیر قانونی تعدادی از چاپخانه ها بودیم. از این جهت نظارت باید التزامی ایجاد شود که افراد بدون پروانه معرفی شوند.
وی افزود: ساماندهی واحدهای بدون مجوز به رونق کسب و کار واحدهای دارای پروانه منتهی می شود. در این راه اتحادیه باید با کمک واحدهای صنفی فعال وارد عمل شده و به افزایش این رونق کمک کنند.
ابراهیمی با اشاره به تغییرات قوانین در صدور پروانه برای واحدهای چاپ دیجیتال از بررسی شرایطی خبر داد که به موجب آن واحدهای دارای پروانه از اتحادیه نیز پروانه کسب دریافت کنند. وی تصریح کرد: در این میان اتحادیه لیتوگرافان نیز باید واحدهای غیرمجاز را شناسایی و آن ها را ملزم کند که برای دریافت پروانه اقدام کنند.
ابراهیمی با بیان اینکه از مشکلات مالی واحدهای چاپ دیجیتال آگاهی دارد، رفتار سلیقه ای را در دریافت مالیات یکی از عوامل پیدایش این مشکلات برشمرد و اظهار داشت: من این موضوع را ۱۸ روز قبل در قالب نامه به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کردم و در این زمینه صراحتا گفتم که هیچ یک از چاپخانه داران از پرداخت مالیات ناراضی نیستند؛ بلکه با شیوه محاسبه و رفتارهای سلیقه ای مشکل دارند.
اختصاص تسهیلات به چاپخانه داران به ویژه برای فعالان حوزه چاپ دیجیتال از دیگر مواردی بود که ابراهیمی به آن اشاره کرد و گفت: در این زمینه موفق به دریافت تسهیلاتی برای فعالان چاپ از طریف صندوق توسعه ملی شدیم. فعالان حوزه چاپ می توانند با سپرده گذاری در بانک عامل صندوق توسعه ملی، تسهیلاتی با سود ۱۲ درصد دریافت کنند.
آموزش و فروش ماشین های چاپ دیجیتال از دیگر نکاتی بودند که ابراهیمی در این نشست به آن ها اشاره کرد. وی با تاکید بر اینکه دفتر چاپ و نشر از بحث آموزش از طریق پرداخت حق الزحمه استادان ایرانی و خارجی یا هزینه ایاب و ذهاب آنها حمایت خواهد کرد، درباره فروش ماشینهای چاپ دیجیتال گفت: فروشندگان باید از فروش ماشین به افرادی که صلاحیت آنها احراز نشده است. خودداری کنند. در این زمینه باید از خریداران حداقل داشتن پروانه کسب را طلب کنند. این اقدامی است که در نهایت به نفع فعالان چاپ دیجیتال خواهد شد.
ابراهیمی در پایان به بحث خدمات پس از فروش به عنوان یک مشکل جدی در حوزه چاپ دیجیتال اشاره کرد و بیان داشت: به دلیل عدم ارائه خدمات پس از فروش در زمینه تعمیر قطعات، امروز دستگاههای مختلفی در چاپخانهها خاموش است. در این زمینه خریداران نباید دستگاه هایی را که گارانتی ندارند خریداری کنند.
در پایان این نشست ذکایی از راه اندازی سایت اتحادیه لیتوگرافان خبر داد و اظهار داشت که به زودی فراخوان عضویت فعالان چاپ دیجیتال از طریق این سایت اعلام خواهد شد.