مسئله کاغذ این روزها مشکلات فراوانی برای ناشران ایجاد کرده است. دولت برای رفاه حال حوزه فرهنگ و کنترل بازار کاغذ اقدام به توزیع کاغذ دولتی کرد، اما در این میان مشکلات دیگری همچون سوءاستفاده های دلالان از کاغذ های دولتی مطرح شد. به همین دلیل مسئولان مربوطه اقداماتی در این باره انجام دادند. علی اسماعیلی راد مدیر عامل اتحادیه تعاونی ناشران از عملکردشان درباره توزیع کاغذ دولتی توضیح می دهد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از فارس، در ابتدای این نشست، علی اسماعیلی‌راد مدیرعامل اتحادیه تعاونی ناشران سراسر کشور (آشنا) از اعضای این کارگروه به تشریح جزئیات روند تخصیص کاغذ به ناشران اشاره کرد و گفت: از سال گذشته سامانه‌ای به مانند سامانه نمایش کتاب تشکیل شد و ناشران با ورود به آن سامانه پس از ثبت‌نام و ورود اطلاعات رمزی را دریافت کردند و می‌توانستند ثبت سفارش کنند.
پیوستن به درگاه خانه کتاب طی ماه جاری
وی افزود: ناشران در این سامانه باید مجوز کتاب خود را واگذاری می‌کردند، اما امیدواریم طی ماه جاری با پیوستن به درگاه اداره کتاب، دسترسی به وب‌سرویس داشته باشیم تا اطمینان‌ها بالاتر رود و پس از درج مجوز کتاب بر اساس قطع کتاب، سامانه، مصرف کتاب را تعیین می‌کند.
ما در تخصیص کاغذ عملکرد سال‌های گذشته ناشر را هم مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. البته در کمیته‌ای که از ابتدا برای کاغذ در وزارت ارشاد تشکیل شده بود، تنها عملکرد سال‌های گذشته ناشر ملاک بود، اما در کمیته تخصصی یکی از آیتم‌های ما نظارت بر مصرف است. در مجموع ما درخواست‌هایی را که مشکلی نداشته باشد به صورت صد درصد پاسخ می‌دهیم؛ در صورتی که در شمارگان شمارش شده اظهاراتشان واقعی باشد.
تقاضاها بر اساس موجودی کاغذ طی یک هفته و یا یک ماه به ناشران ارائه می‌شود
اسماعیلی‌راد در پاسخ به این سوال که چه مدت پس از ثبت‌نام ناشر کاغذ به آنها تخصیص می‌یابد، گفت: در یک بازه زمانی تعیین‌شده تقاضاها بررسی می‌شود. این نکته را باید بگویم که تا سقف ۵۰ میلیون تومان امکان پرداخت در سامانه وجود دارد و پس از آن برای گرفتن حواله مصوب، ناشران می‌توانند مراجعه کنند. (صدور پیش‌فاکتور) در واقع پیش‌فاکتور از طریق سامانه ارسال می‌شود، اما از زمانی که پیش‌فاکتورها صادر شد طی ۷۲ ساعت زمان برای پرداخت ناشران اعلام می‌شود. تقاضاها بر اساس موجودی ما شاید طی یک هفته و یا یک ماه ارائه شود.
وی درباره فعالیت کمیته نظارت بر مصرف هم توضیح داد: معمولا درخواست‌هایی که ارائه می‌شود مشکل ندارد و صد درصد تامین می‌شوند. هر چند ما می‌دانیم ناشران در حال حاضر مشکلات مالی دارند، اما تلاش می‌کنیم تا پیش‌فاکتورها را باطل نکنیم و به آنها اجازه دهیم مبلغ اعلام‌شده را پرداخت کنند.
عرضه و تقاضا به نحوی بود که قیمت‌ها روند نزولی داشت
اسماعیلی‌راد با تاکید بر اینکه در سال ۹۷ کاغذهای بسیاری وارد کشور شد اما با وجود اینکه قیمت جهانی کاغذ امسال افزایشی نداشت، ما روند کاهشی را هم شاهد بودیم، گفت: معمولا در پایان سال میلادی قیمت‌ها افزایش می‌یابد، اما عرضه و تقاضا به نحوی بود که قیمت‌ها روند نزولی داشت.
وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه گزارش‌های وجود دارد، مبنی بر اینکه تعدادی از واردکنندگان کاغذ دولتی زمانی که ارز دولتی را گرفته و کالا را به کشور وارد کردند، از واردات کالا با ارز دولتی سر باز زده و خواستار ارز مبادله‌ای شده‌اند، در بانک مرکزی نیز ارز مبادله‌ای را با آنها ارزان‌تر از قیمت بازار حساب کرده است، اینگونه پاسخ داد: چنین چیزی صحت ندارد.
در سال ۹۷ محموله‌های کاغذ زیادی به کشور وارد شد، اما از خرداد ماه امسال بود که آقای جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور بخشنامه‌ای صادر کرد که واردات کاغذ به همان شکل سابق باز گردد و تنها ۴۰ میلیارد مطبوعات و ۴۰ میلیارد نشر از کاغذ دولتی بهره‌مند شوند. پس از آن هم بخشنامه‌ای را ابلاغ کردند که کاغذهایی که وارد کشور شده است باید با پرداخت مابه التفاوت با ارز نیمایی ترخیص شوند. ورود این کاغذها به بازار نرخ آن را تعدیل کرده است. در واقع الان قیمت جهانی کاغذ افزایش نداشته است، حتی تا حدودی کاهشی بوده است و مصرف کننده هم اندک است.
اینکه توزیع ارشاد موجب گرانی کاغذ باشد، فرافکنی است!
این مقام مسئول در پاسخ مبنی بر اینکه کاغذفروشان ظهیرالاسلام عنوان می‌کنند ورود تجار و باز شدن درهای واردات به کشور موجب شد کاغذ ارزان شود، اما کارگروهی از سوی وزارت ارشاد تشکیل شد که موجب گرانی کاغذها می‌شد؛ چراکه به بخشی از ناشران کاغذ تخصیص می‌داد، گفت: دوستان فرافکنی می‌کنند.
درست است ورود تجار به بازار کاغذ کمک کرد، اما اینکه وزارت ارشاد و کارگروه آن باعث افزایش قیمت‌ها شده باشند نادرست است. وزارت ارشاد اواخر شهریور سال ۹۷ وارد عمل شد اما اوایل آبان سیستم توزیع راه‌اندازی شد. در آن زمان قیمت کاغذ چگونه بود؟
اسماعیلی راد در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه تجار سال‌هاست کاغذ وارد می‌کنند و انبارهایشان مملو از کاغذ است، در پاسخ به سوال فارس مبنی بر اینکه آیا کاغذ کالای احتکارشده نیست، توضیح داد: تجار سال‌های سال است کاغذ وارد کشور می‌کنند. انبارهایشان پر از کاغذ است، اما پس از تحریم و افزایش قیمت دلار درهای انبارها بسته شد. بلافاصله تعزیرات وارد عمل شد، اما بلافاصله آنها کالای خود را به شهرهای دیگر بردند.
تجار کاغذهای احتکار شده را به واسطه نظارت عرضه کردند
کمالی‌نژاد از دیگر اعضای این کارگروه در پاسخ گفت: سامانه انبار کشور سال گذشته تازه ساماندهی شد و پیش از آن ساماندهی نشده بود. دوستان مرکز تجارت الکترونیک وزارت صنعت از نیمه دوم سال گذشته تمام انبارها را سامان داده و بلافاصله از طریق یک سامانه آنلاین انبارها را رصد می‌کنند. پس از این مرحله تجار متوجه شدند که زیر چتر نظارتی هستند و نمی‌توانند کاغذی را خارج کنند، زیرا کاغذ باید شناسنامه داشته باشد و فرد در برابر این کالا پاسخگوست. این موجب شد تاجران کاغذهای وارداتی خود را وارد بازار کنند. نباید نادیده گرفت که توزیع هدفمند وزارت ارشاد هم به کاهش قیمت و عرضه کاغذ کمک کرد.
تقاضای کاغذ منطقی‌تر شده است
جعفریه از دیگر اعضای این کارگروه نیز با بیان اینکه کاغذهایی که در سال ۹۷ توزیع شده عمده حجم تولید نمایشگاه کتاب را پاسخگو بود، گفت: اینکه وزارت ارشاد موجب افزایش قیمت‌ها شده باشد، فرافکنی است، زیرا از زمان شکل‌گیری کارگروه در وزارت ارشاد یعنی از ۵ آبان ۹۷ تا ۱۷ تیر ۹۸ یعنی قبل از شکل‌گیری کارگروه ۱۹۰۵ ناشر ۲۰ میلیون و ۵۹۰ هزار و ۹۳۲ کیلوگرم کاغذ را دریافت کرده‌اند و پس از شکل‌گیری کارگروه از مورخ ۱۸ تیرماه ۹۸ تا ۲ دیماه ۹۸، ۳۹۶۶ ناشر ۹ میلیون و ۷۰۱ هزار و ۵۶۲ کیلوگرم کاغذ را دریافت کردند. در این بازه ۴۰۷۴ فاکتور صادر شده است و مجموع آمار توزیع کاغذ از زمان تشکیل کارگروه در وزارت ارشاد ۳۰ میلیون و ۲۹۲ هزار و ۴۹۴ کیلوگرم بوده است.
از زمان تشکیل این کمیته نظارت بر مصرف، تخصیص کاغذ منوط به شمارش تقاضای ناشران انجام می‌شود که منطقی‌تر است. یعنی ناشران نمی‌توانند تقاضای اضافی داشته باشند.
جعفریه با تاکید بر نظارت‌ها ابراز داشت: قبل از این نظارتی بر توزیع وجود نداشت و کاغذ در اختیار دلالان و کاغذفروشان قرار می‌گرفت، اما در ماه‌های گذشته می‌توان مدعی شد که ۹۰ تا ۹۵ درصد کاغذهای توزیعی به دست مصرف‌کننده واقعی رسیده است و دیگر ناشران از بازار آزاد کاغذ تهیه نمی‌کنند.
به نظر من قیمت کاغذ طی یک ماه آینده ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان برای هر کیلو پایین‌تر هم خواهد آمد. در دوره اول ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد نامه‌ای توسط ۱۵۰ ناشر به امضا رسید که اعلام کردند ما کاغذ یارانه ای نمی‌خواهیم، چون سود کتاب چاپ نکرده آن زمان بیشتر از کتاب چاپ کرده بود.
حالا اما ما در کارگروه کاغذ تلاش کردیم به گونه‌ای عمل کنیم که سود کتاب چاپ نکرده بیشتر از کتاب چاپ کرده نباشد. اکنون می‌توان به جرأت ادعا کرد که از بین همه درخواست‌هایی که برای دریافت کاغذ به دست ما می‌رسد ۵ تا ۶ درصد درخواست‌ها غیرواقعی است.
ناشران آموزشی بر اساس تصویب کارگروه ارشاد اولویت تخصیص کاغذ ندارند
وی در پاسخ درباره اینکه آیا ناشران آموزشی هم می‌توانند از این کاغذها دریافت کنند، گفت: ناشران آموزشی بر اساس تصویب کارگروه ارشاد جزو اولویت‌ها نیستند، اما اگر موجودی داشته باشیم به آنها هم کاغذ تخصیص می‌دهیم.
کاغذ برای نمایشگاه کتاب سال ۹۹ و حتی تا خرداد سال آتی هم موجود است
اسماعیلی‌راد در پاسخ به این سوال دیگر فارس درباره اینکه کاغذهای موجود تا چه زمان پاسخگوی نیاز ناشران است،گفت: کاغذ برای نمایشگاه کتاب سال ۹۹ و حتی تا خرداد سال آتی هم موجود بوده و پاسخگوی نیاز ناشران است. ما به ناشران توصیه می‌کنیم از بازار آزاد خرید نکنند.
اسماعیلی راد در به درخواست‌های ۱۶ آذر تا ۸ دیماه سال جاری ناشران برای دریافت کاغذ اشاره کرد و گفت: ۶۴۴ ناشر از استان‌های کشور به جز قم اصفهان و خراسان در این بازه تقاضای دریافت کاغذ داشتند که این تقاضا در جلسه بررسی می‌شود، این جلسات کارگروه ممکن است روزانه، هفتگی یا دو هفته یک بار باشد و از مجموعه معاونت فرهنگی وزارت ارشاد اتحادیه تهران و اتحادیه ناشران سراسر کشور آشنا اعضا و نمایندگانی در آن حضور دارد.
کاغذهای احتکاری کشف شده به ما نرسید
اعضای کارگروه در باره اینکه هنگامی که سلطان کاغذ دستگیر شد، آیا کاغذهای احتکارشده توسط وی برای توزیع به وزارت ارشاد تحویل شد یا نه، توضیح دادند: ما هیچ کاغذی دریافت نکردیم. تنها ۵۰۰ تن به مطبوعات اختصاص پیدا کرده است.
کمالی‌نژاد نیز درباره ناشرانی که در این پروسه دچار تخلف شده‌اند، گفت: برخی ناشرنماها هستند که کاغذ را در سال ۹۷ گرفته‌اند و آن را فروختند اما الان این ناشران دیگر نمی‌توانند کاغذ بگیرند. پرونده‌هایی هم برایشان تشکیل شده است.
تاکنون ۲۵ درصد وعده کاغذ تامین شده است
وی در پایان سخنان خود تصریح کرد: از ۴۰ هزار تن تخصیص کاغذ دولتی ۲۵ درصد آن تامین شده و امیدواریم تا پایان سال ظرفیت تکمیل شود.
