مشکلاتی که در زمینه بازار کاغذ به وجود آمد مسئولان را به این فکر انداخت که برای صرفه جویی در مصرف کاغذ فکرهایی بیندیشند. به همین منظور مسئولان برای حفاظت از محیط زیست و صرفه جویی در مصرف کاغذ اقدام به حذف پایان نامه های دانشجویی کرده اند تا به این ترتیب کاغذ بیهوده صرف پایان نامه هایی که در آینده خمیر خواهند شد نشود. اما یک مقام مسئول معتقد است باید یکسری از پایان نامه ها گلچین شود.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از سینا پرس، مدتی است که به دلیل شرایط نامطلوبی که تحریم ها برای کشورمان رقم زده است و به دنبال آن، گران شدن کاغذ، وزارت علوم طی مصوبه ای چاپ کاغذی پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها را ممنوع اعلام کرده است.
به دنبال این تصمیم وزارت علوم عده ای از موافقان نیز معتقدند که دریافت نسخه‌های کاغذی که پیش‌تر انجام می‌شد علاوه بر اینکه فرآیند کار را دشوار می کرد، به دلیل صوری بودن، صرف هزینه برای مکتوب کردن آنها هیچ توجیهی نداشت.
سوالی که در اینجا پیش می آید این است که اگر این پایان نامه های انجام شده توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی کاربردی بوده و ارزش مطالعه داشت، بازهم صرف هزینه برای آنها توجیه منطقی نداشت؟ در اینجا باید عمیقا این مقوله را مورد بررسی قرار دهیم که غیرکاربردی بودن پایان نامه ها دغدغه حال حاضر حوزه پژوهش کشور است یا کاغذی بودن آنها؟
این صحبت ها در شرایطی مطرح می شود که معاونت پژوهشی وزارت علوم بارها و بارها اعلام کرده است که ۵ تا ۱۰ درصد پایان نامه های دانشجویی کاربردی است که به نظر می رسد این آمار نگران کننده باید به عنوان یک دغدغه برای مسوولان، دست اندرکاران و جامعه علمی کشور مطرح شود.
پایان نامه های ارزشمند باید مکتوب شوند
رئیس انجمن علمی پژوهش های هنری ایران در رابطه با این موضوع گفت: نکته ای که وجود دارد این است که مگر مصرف کاغذ پایان نامه در حجم مصرف کاغذ کشور چقدر است که به صورت یک دغدغه جدی برای مسوولان مربوطه تبدیل شده است.
دکتر بهنام زنگی با بیان اینکه حتی کشورهای پیشرو در حوزه حفظ و حراست از محیط زیست و منابع طبیعی هم به این سرعت به این ماجرا ورود پیدا نکرده اند، گفت: بنابراین، نکته ای که وجود دارد این است که طراحان این امر می دانند محتوای این پایان نامه ها به قدری غیرکاربردی است که اغلب به عنوان کاغذ باطله فروخته و خمیر می شوند.
وی تاکید کرد: این در حالیست که اگر پیش از انجام پایان نامه به چرایی موضوع و عنوان انتخاب شده فکر و به عنوان یک دغدغه برای دانشجو و استاد مطرح می شد. قطعا پس از تحقیق و پژوهش با این معضل مواجه نمی شدیم.
زنگی با تاکید بر اینکه یکی از اصلی ترین اشکالات این است که پایان نامه ها و رساله های کاغذی که چاپ می شوند به قدری بی محتوا هستند که احتمالا جز خود فرد و استاد راهنما کسی اصلا آنها را نمی خواند، گفت: قطعا با وجود این شرایط کاغذی کردن پایان نامه ها کاری عبث تلقی می شود که به محیط زیست هم آسیب می زند.
بر اساس این گزارش، با توجه به صحبت های مطرح شده و شرایطی که پایان نامه ها و حتی رساله ها در نظام آموزش عالی کشور از آن برخوردارند، به نظر می رسد بهتر باشد با دید افراطی و تفریطی به این مقوله نگاه نشود و دست کم آن بخش از پژوهش هایی که مایه علمی داشته و در خور توجه هستند، به چاپ برسند تا حداقل به عنوان میراث مکتوب کتابخانه ها در دانشگاه های کشور، باقی بمانند.
بیشتر بخوانید:
