هدف از لمینیت کردن، به دست آوردن مجموعه‌ای از خواص مطلوب، اعم از محافظت، ماشین‌پذیری و هزینه مناسب در یک ساختار بسته‌بندی است. به عبارت ساده‌تر لمینیت‌ها به یک دلیل ساده ساخته می‌شوند و آن این است که امکان تولید ماده‌ای با خواص فوق‌العاده که تمام شاخص‌های مطلوب را به تنهایی داشته باشد، وجود ندارد. به‌عنوان‌مثال پلی‌اتیلین ماده‌ای است که هم قیمت آن مناسب است و هم نفوذپذیری آن در برابر رطوبت کم است اما در برابر اکسیژن نفوذپذیری بالایی دارد و استحکام کششی آن نیز پایین است. همچنین نفوذپذیری پلی‌استر در برابر اکسیژن کمتر است اما به‌وسیله‌ی حرارت به‌خوبی سیل نمی‌شود و قیمت آن نیز بالاتر است.
در بخش های پیشین درباره فویل آلومینیوم، متالایز کردن با روش وکیوم و خواص فیزیکی و ساختاری لمینیت، کیسه‌های انعطاف‌پذیر و ماشین‌های فرم، فیل، سیل عمودی و افقی، سیل‌پذیری و نفوذناپذیری، فرآیندهای لمینیت کردن و معرفی دستگاه‌های آن توضیح دادیم و در این مطلب نیز به ذکر مواردی در خصوص شناسایی لمینیت‌ها می‌پردازیم.
شناسایی لمینیت‌ها
لایه‌های یک لمینیت معمولاً از لایه بیرونی به لایه‌های داخلی لیست می‌شوند. در سیستم متریک وزن لمینیت برحسب گرم بر مترمربع (گرماژ) و ضخامت آن برحسب میکرومتر بیان می‌شود. میکرون که به جای میکرومتر به کار می‌رود در سیستم SI واحدی مجزا نیست.
میکرومتر معمولاً به شکل «m.μ» مخفف می‌شود و از آنجایی که علامت «μ» در بیشتر صفحه کلیدها وجود ندارد علامت «um» به جای «m.μ» نوشته می‌شود. در زبان عامیانه گاهی مواقع میکرومتر به‌صورت «oom» بیان می‌شود.
در واحد عمومی به‌صورت یک‌هزارم اینچ بیان می‌شود. واحدهای mill و gauge هم به کار می‌روند که تبدیل آن‌ها به‌صورت زیر است:
گفتنی است در صنایع کاغذ رابطه به این صورت است:
درواقع جهت یافتگی لمینیت در یک رول باید به‌صورت دقیق مشخص باشد (شکل ۱) تا باز شدن رول در جهت مناسب انجام گیرد و نشانه‌های چشمی eye- pot register در محل دقیق خود قرار گیرند. در لمینیت‌های چاپ شده این مسئله اهمیت بیشتری دارد که کاربر قبل از استفاده باید این اطلاعات را داشته باشد.
لمینیت‌ها برحسب نیاز مشتری و بنا بر واحدهای مختلفی مانند پوند به ازای هزار فوت مربع (وزن پایه)، پوند به ازای هر رول، فوت، اینج مربع به ازای هر پوند (راندمان)، تعداد تکرارها عرضه می‌شوند.
شکل ۱- جهت استاندارد باز کردن رول
فرمول ساده و کلی برای طراحی لمینیت‌ها مفروض نیست و به دلیل وجود ساختارهای مختلف محصولات متنوع هم تولید می‌شود. برای رسیدن به خواص مشابه روش‌های متفاوتی وجود دارد که مهم‌ترین گزینه تعیین‌کننده برای انتخاب ساختار مناسب، قیمت تمام شده است؛ لذا اولین گام در انتخاب لمینیت‌ها که استفاده گسترده‌ای دارند –که معرفی شدند و شکل کلی کار آن‌ها نشان داده شد- بهای تمام شده است. اغلب تولیدکنندگان خطوط تولید چند منظوره دارند، به‌عنوان مثال لمینیت کردن خشک و لمینیت کردن تر را در یک خط تولید با هم استفاده می‌کنند، حتی در برخی خطوط تولید کامل‌تر، لمینیت کردن اکستروژنی یا کواکستروژنی هم افزوده می‌شود.
دستگاه‌های روکش‌دهی و لمینیت کردن برای انجام فرآیندهای ویژه‌ای ساخته می‌شوند و هیچ دستگاهی را نمی‌توان برای انواع مختلف فرآیندهای لمینیت کردن به کار برد. در برخی موارد برای تولید ساختار نهایی، سطح باید چندین بار از بین غلتک‌ها عبور کند که ضایعات این فرآیندها به ۱۵ تا ۲۰ درصد هم می‌رسد لذا هر چه تعداد دفعاتی که صفحه محصول از دستگاه‌ها عبور می‌کند کمتر باشد، میزان ضایعات فرآیند هم کمتر خواهد بود.
تولیدکنندگان مختلف ممکن است لمینیت‌های مشابه را با روش‌های کاملاً متفاوت تولید کنند که روش تولید به نوع دستگاه‌های موجود بستگی دارد. برای کار در این حوزه حتماً مصاحبه با چند تولیدکننده و نظرخواهی از آن‌ها راجع به کارایی ساختارهای خاص و هزینه تولید آن‌ها، توصیه می‌شود.
مثال‌هایی از انواع لمینیت‌ها
در شکل ۲ نمونه‌هایی از ۹ لمینیت که فویل آلومینیوم یک لایه آن‌ها را تشکیل می‌دهند آمده است. هدف اصلی از کاربرد فویل آلومینیوم در هر نه فویل نمونه، بهبود نفوذپذیری در برابر گازهای محیط و بوهای مورد نظر است.
LDPE در شکل ۲، نشانگر LLDPE و کوپلیمرها و آلیاژهای مختلف بر پایه LDPE نیز هست. در برخی موارد ماده سیل‌کننده انحصاری بوده و یا برحسب نوع کاربرد و تولیدکننده تغییر می‌کند. این مواد به‌عنوان «واسط‌های سیل‌کننده» شناخته می‌شوند.
LDPE و سایر لایه‌های سیل‌پذیر حرارتی heat-seal (به‌عنوان مثال اتیل – اکریلیک اسید، یونومر) را می‌توان روی سطح نمونه اکسترود کرد و یا یک لایه فیلم را روی سطح نمونه چسباند.
فیلم‌های LDPE چسبانده شده تا حدی از لایه‌های LDPE اکسترود شده روی سطح نمونه سخت‌تر است و کنترل ضخامت این فیلم‌ها و افزایش ضخامت آن‌ها مناسب‌تر است.
شکل ۲- مثال‌هایی از ساختار لمینیت با لایه فویل آلومینیوم
لایه‌های ضخیم سیل شده حرارتی برای محصولاتی همچون بسته‌های صابون مایع مفید است و مانع پاره شدن آن‌ها در اثر اصابت اشیاء نوک‌تیز خواهد شد. فیلم‌های سیل‌پذیر حرارتی وینیلی برای بستن درب ظروف یک‌بار مصرف پی وی سی به کار می‌روند.
لمینیت‌های به کار رفته در ساخت بسته‌های خمیده باید در برابر تنش‌های فرآیندهای حرارتی مقاومت داشته باشند و بنابراین جزء اصلی ساختار این لمینیت را پلی‌استر تشکیل می‌دهد؛ چراکه تغییر طول پلی‌استر پایین بوده و استحکام کششی و نرمی آن نیز به‌اندازه کافی بالا است. فویل آلومینیوم نفوذناپذیری ۱۰۰% برای بسته‌ها ایجاد می‌کند. چسب و یک لایه سیل‌پذیر حرارتی بر پایه پلی پروپیلن می‌تواند در برابر دما و فشار جمع شدن مقاومت کنند.
لمینیت‌هایی که برای ساخت بسته‌های آبمیوه بهداشتی (اسپتیک) به کار می‌روند اغلب از هفت لایه تشکیل می‌شوند. بدنه اصلی را کاغذ تشکیل می‌دهد و فویل آلومینیوم نفوذناپذیری را فراهم می‌کند و یونومر پیوند فویل فلزی را تقویت می‌کند.
سیل حرارتی لفاف‌های توتون توسط چسب‌های گرما ذوب که روی یکی از سطح‌ها قرار می‌گیرد، صورت می‌پذیرد. این عمل موجب رفع نیاز به مخزن چسب تر برای چسب‌زنی لفافه می‌شود. پکتین که ماده‌ای بسیار فعال است و یکی از اجزای بعضی مواد مانند مرباها است از فیلم LDPE نفوذ می‌کند و فویل آلومینیوم را تحت تأثیر قرار می‌دهد و لذا برای درب‌های ظروف محتوایی این گونه محصولات از یک لایه PET که در دو طرف فویل آلومینیوم قرار می‌گیرد، استفاده می‌شود.
در شکل ۳ مثال‌هایی از شش لمینیت که در ساختار آن‌ها از فویل آلومینیوم استفاده نشده، آمده است. برای محصولاتی مانند چیپس‌های سیب‌زمینی اغلب از BOPP متالایز شده استفاده می‌شود. لمینیت‌هایی که در ساختار آن‌ها EVAL (اتیلن –وینیل الکل) به کار رفته است نفوذناپذیری خوبی در برابر اکسیژن دارند و شفافیت آن‌ها نیز مطلوب است. لایه‌هایLDPE و PP در شکل ۳ را می‌توان با نایلون یا PET جایگزین کرد که البته این عمل به خواص و کارایی مورد نیاز بستگی دارد.
شکل ۳ – مثال‌هایی از ساختار لمینیت‌های بدون لایه فویل آلومینیوم
سیل حرارتی در مجاورت شیرینی‌های شکلاتی ممکن نیست و به جای این کار باید از چسب‌های سیل سرد که روی سطح داخلی لفاف قرار می‌گیرد، استفاده کرد و دو سطح روکش داده، به آسانی قابل سیل شدن هستند. PP مات سفید رنگ سطح پایه عالی برای ایجاد سطوح گرافیکی با کیفیت بسیار بالا است.
اغلب در بسته‌بندی‌های به کار رفته برای گوشت و پنیر، یکی از لایه‌ها را لمینیت تشکیل می‌دهد. نایلون نفوذناپذیری بسیار بالایی در برابر اکسیژن دارد که برای گوشت‌های چربی‌دار و پنیر که عدم مجاورت در برابر اکسیژن برای آن‌ها بسیار ضروری است، مناسب است. قابلیت کشیده شدن و ترموفرم کردن و شکل‌پذیری لمینیت مطابق شکل محصول تا وجود یک لایه یونوسفر که به آن امکان سیل حرارتی در حضور آلودگی‌های چربی در محل سیل را می‌دهد، وجود آن در بسته‌بندی اکثر مواد غذایی را توجیه می‌کند.
