نشست اتحادیه چاپخانه داران تهران و فعالان صنعت چاپ و بسته بندی با حضور مونا ابرو فراخ، مدیرکل دفتر صنایع سلولزی، چاپ و نوشت افزار برای رفع مشکلات صنعت چاپ کشور چهارشنبه ۳۰ شهریورماه در تالار اجتماعات وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین؛ این جلسه با حضور چاپخانه داران و فعالان صنعت چاپ همچون اسکندر خمسه پور، رضا منصوری، علیقلی حسنی اعظمی، سیدعزیزاله نصرالهی، بابک عابدین، داود مهرعلیان، سیدرضا کروبی، محمدحسین اسکویی، علی مخزن، سعید حاجیلو، مهدی حاجیلو، حمیدرضا طاهری آشتیانی، محمود ذوالفقاری، امیرهومن محمدی، علی نجفی، سعید شکوهی کتابچی، مجید شکوهی کتابچی، محمد دلیری، سیدهاشم احمدی، مصطفی پورشب، محمدرضا روح و روان، مجیدرضا اسماعیل زاده، بیژن گلستانیان، مهرشاد گلستانیان، سعید علیان و احمد ابوالحسنی همراه بود.
چاپخانه داران و فعالان صنعت چاپ در این جلسه مشکلات صنعت چاپ کشور را با مونا ابرو فراخ، مدیرکل دفتر صنایع سلولزی، چاپ و نوشت افزار در میان گذاردند.
مدیریت زمان و ثبت سفارش
مهرشاد گلستانیان مدیر چاپ ایران زمین با اشاره به موانع تولید در کشور بیان داشت: تمامی دوستانی که اینجا هستند به نوعی درگیر مشکلات تولید هستند و دلیل اصلی آن نیز نابسامانی بین ارگان ها است، ما نمی دانیم که متولی ما وزارت صمت است یا ارشاد.
وی ادامه داد: مطلب دیگر این است که معافیت مالیات بر ارزش افزوده از روی ماشین آلات چاپ برداشته شده است؛ با توجه به افزایش قیمت ارز؛ نرخ ماشین های چاپ چندین برابر شده و حالا با توجه به برچیده شدن معافیت ها امکان به روز رسانی از بسیاری از مجموعه ها گرفته خواهد شد. تحریم ها نیز از سوی دیگر فشار مضاعفی را به چاپخانه ها تحمیل می‌کند به‌طوری‌که ما نمی‌توانیم قطعات یدکی ماشین‌هایمان را نیز تهیه کنیم.
مدیر چاپ ایران‌زمین با اشاره به طولانی بودن پروسه ثبت سفارش‌ها به‌خصوص در شهرستان‌ها اظهار داشت: ما باید با مدیریت زمان بتوانیم منابع مالی مان را ذخیره کنیم. اما یک ثبت سفارش معمولاً بین ۳ تا ۴ هفته زمان می‌برد؛ از سوی دیگر یک ماه نیز صرف تخصیص ارز می‌شود به این ترتیب پروسه ثبت سفارش دو ماه به طول می انجامد.
بازارهای جهانی را از دست داده‌ایم
داود مهرعلیان مدیر چاپخانه رامند نگین در ادامه این نشست بیان کرد: صنعت چاپ با دو موضوع اصلی مشکلات داخلی و خارجی روبرو است. کالاهای تولیدی ما به دلیل انواع اقسام مشکلات و هزینه های سربار در حدود ۲۰ درصد نسبت به کالاهای چاپی تولیدی کشورهایی همچون چین گران تر است، به همین دلیل ما توان رقابت ما بازار کشورهای دیگر را نداریم.
وی ادامه داد: تنها کشورهایی که در حال حاضر بازار کالاهای صادراتی ایران هستند عراق و افغانستان هستند. این موضوع حکایت از آن دارد که ما نتوانسته ایم برای گرفتن بازار کشورهای دیگر بال و پر بگشایم چرا که قوانین دست و پاگیر داخلی و تحریم ها به ما اجازه نمی دهند محصولاتمان را با قیمت های مناسب به بازار جهانی عرضه کنیم.
توجه مسئولان دولتی به صنایع پایین دستی
حمیدرضا طاهری آشتیانی مدیر مجموعه گاما پک اظهار داشت: صنایع چاپ در بخش خصوصی به هر صورت کارشان را پیش بردند، اما متأسفانه صنعت چاپ با این مشکل روبرو است که متولی این حوزه حتی با ده درصد از پروسه کاری صنعت چاپ نیز آشنایی ندارد و به همین میزان نیز نمی تواند مشکلات صنعت چاپ کشور را درک و در جهت حل آن اقدام کند.
وی افزود: صنعت چاپ یک صنعت مادر است و سرمدار پویایی در همه صنایع است؛ اگر این بخش نتواند خود را به روزرسانی کند، بخش های دیگری همچون صنایع غذایی و دارویی نیز نمی توانند خود را به روز کنند و به فعالیتشان ادامه دهند. کشور ما تکنولوژی ساخت ماشین آلات صنعت چاپ و بسته بندی را ندارد و به همین دلیل ناگزیر از واردات در این بخش است؛ از همین رو مسئولان باید در رفع مشکلات تعرفه واردات ماشین آلات اقدامات مؤثری انجام دهند.
مدیر گاما پک در ادامه بیان داشت: یک زمان ریاست جمهوری جناب آقای خاتمی ما در سراسر دنیا اعتبار داشتیم و تمامی ماشین آلات وارد شده به کشورمان نو بود اما در حال حاضر واردات ماشین های دست دوم نیز با مشکلات فراوانی روبرو است. همان طور که همکاران اشاره کردند قبرستان ماشین چاپ در کشور ما شکل گرفته است. تنها خواهش بنده این است که شما به عنوان یک مسئول دولتی توجه خود را به صنایع پایین دستی معطوف دارید.
حل مشکلات ارزی برای واردات
سلیم پویا نماینده شرکت صفر تا صد در خصوص مشکلات صنعت چاپ کشور در زمینه واردات مواد اولیه این صنعت گفت: همانطور که مستحضر هستید نرخ گمرک را از خرداد ماه افزایش داده اند، از هفته گذشته گمرکات کشور تمامی مابه‌التفاوت‌ها را به وسیله نامه به شرکت های مختلف ارسال کرده است؛ و اگر نقداً این تفاوت نرخ ارز پرداخت نشود تمامی کالاهای ما در گمرک ضبط خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد: چطور باید برای یک قلم کالا ۸۰۰ میلیون تومان مابه التفاوت پرداخت کنیم آن‌هم برای چاپخانه‌ای که بدون در نظر گرفتن چنین تفاوتی فروشش را انجام داده است؛ برای مجموعه ما چیزی در حدود ۷ میلیارد مابه‌التفاوت در نظر گرفته شده است. این ارقام بزرگی برای چاپخانه ها به حساب می آید و بسیاری از چاپخانه های همکار ما نیز با این مشکل دست به گریبان هستند.
نماینده شرکت صفر تا صد افزود: مشکل بعدی ما مربوط به سامانه جامع تجارت است؛ این سامانه قطعی بسیاری دارد؛ به خصوص وقتی می خواهیم منشأ ارز را دریافت کنیم با مشکلات فروانی مواجه می‌شویم.
توجه به تولید داخلی
علی مخزن مدیرعامل چاپ طلایه مرجان با مهم خواندن توجه به تولیدات داخلی بیان داشت: ما به عنوان تولیدکننده داخلی تمام تلاشمان را می کنیم که کالاهای چاپی مطلوبی تولید کنیم؛ اما وزارتخانه به راحتی اجازه واردات همان کالا را صادر می کند و به این ترتیب کالای تولید داخل در قیاس با جنس مشابه خارجی نمی تواند رقابت کند و از گردونه خارج می شود. درست است که کیفیت محصول ما چیزی از کالای خارجی کم ندارد اما با این حال حضور کالای خارجی برای تولیدات داخلی رقیب خطرناکی است.
عدم آشنایی مدیران برنامه ریز با چاپ
محمود ذوالفقاری مدیر چاپ خجستگان اظهار داشت: سوال بنده این است که آیا در تصمیم گیری ها و قانون گذاری ها کارشناسان حوزه چاپ وجود دارند یا خیر؟ همان طور که دوستان اشاره کردند ما با مشکلات عمده در بخش ماشین آلات روبرو هستیم. واردات یکسری از ماشین آلات که سال ساخت آنها زیر سال ۲۰۱۵ است برای ما ممنوع شده؛ در این لیست حتی ماشین دایکات- که برای کار ما نیز حیاتی است- نیز جزو این دستگاه ها به شمار می رود. همین مطلب باعث شده است تا قیمت این ماشین چندین برابر شود. این موضوع حکایت از عدم آشنایی مدیران و برنامه ریزان تصمیم گیر صنعت چاپ دارد.
وی ادامه داد: ما در این مدت سعی کرده ایم تا مسائل و مشکلات صنعت چاپ کشور را با متولیانمان در میان بگذاریم تا تصمیمات راهگشایی برای این بخش بگیرند ولی متأسفانه تصمیم گیران و مدیران برنامه‌ریز در هر دوره عوض می شوند و این یعنی ادامه تسلسل ناپذیر معضلات و مشکلات صنعت چاپ کشور.
ذوالفقاری ادامه داد: سیستم های دولتی برای تسهیل کارها برنامه های نادرستی می‌چینند که هزینه های سربار ما را چندین برابر می کند؛ برای مثال ما نمی توانیم یک ثبت سفارش را زیر دو ماه به سرانجام برسانیم.
حمایت ها باید هدفمند باشند
بابک عابدین رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران بیان داشت: ما پاویونی در نمایشگاه چاپ و بسته بندی امارات برگزار کردیم و اکثر عزیزان شرکت کننده در این نمایشگاه با دست پر و سفارش های خوب به کشور بازگشتند؛ در طی ۱۶سال گذشته این پر مخاطب ترین رویدادی بود که صنعت چاپ کشورمان در آن حضور داشت.
وی ادامه داد: متأسفانه به دلیل قیمت تمام شده بالا برای محصولات چاپیمان نمی توانیم سفارش ها را انجام دهیم و این نشان دهنده عدم قدرت کشور ما در رقابت با کشورهای دیگر است. این در حالی است که صنایع چاپ و بسته بندی می تواند ارز آوری بسیار زیادی برای کشور داشته باشد و سزاوار توجه و تسهیلات بیشتری نسبت به خیلی از صنایع دیگر است که حمایت از آن ها نادرست است من معتقدم حمایت ها از صنایع باید هدفمند صورت بگیرد.
رئیس اتحادیه صادر کنندگان صنعت چاپ ایران اظهار داشت: چالش های ما در وهله اول مربوط به زنجیره تأمین صنعت چاپ و بسته بندی است و در وهله بعدی نیز مسائل مربوط به واردات ماشین آلات مطرح می شود.
وی در ادامه اظهار داشت: این موضوع که ۸۰ درصد مواد مورد نیاز صنعت چاپ وارداتی است نقطه ضعف ما نیست. قرار نیست که ما تمامی مواد اولیه موردنیازمان را خودمان در داخل تولید کنیم که قطعا تولید آن ها مزیت اقتصادی برای کشور ما ندارد در مقابل ما کالاها و منابعی داریم که می توانیم با فرآوری آن ها به ارزش افزوده ای بیشتر دست پیدا کنیم که هزینه واردات ماشین آلات چاپ و مواد تولیدی آن را تأمین کند.
وی افزود: یکسری از صنایع آب بر (مصرف آب زیاد) هستند؛ برای مثال بحث تولید ۳۰ هزار تن کاغذ برای چاپ کتاب های درسی مطرح است که باید برای انجام این مهم آب شرب فراوانی از گلوی هموطنانمان را ببریم. کشور ما نیاز دارد تا این کالا را وارد کند و اصرار برای تولیدش در داخل کشور به ضرر و زیان منتهی می شود.
عابدین همچنین با مهم خواندن امر رقابت در بالا بردن کیفیت کالاهای داخلی اظهار داشت: وقتی کودکی به دنیا می آید باید در دوسالگی راه بیفتد و شما هم کمکش می کنید ولی اگر بعد از این مدت راه نرفت حتماً مشکل از خودش است؛ در مورد حمایت از تولیدات داخلی نیز این مهم صدق می کند. کشور تا مدتی می تواند از کالای تولید داخل حمایت کند؛ پس از آن خودش باید به خودکفایی برسد و جدای از آن قدرت رقابت با کالاهای خارجی را نیز پیدا کند. رقابت باعث می شود کیفیت کالاهای داخل نیز افزایش پیدا کند.
رئیس اتحادیه صادر کنندگان صنعت چاپ ایران با اشاره به مشکلات موجود در گمرک بیان داشت: قانون ورود موقت کالا نمی تواند کمک چندانی به صنعت چاپ بکند مگر آنکه با تسهیلات بانکی همراه شود؛ کار باید با دادن یک سفته حل شود و نیازی به ضمانت نامه بانکی نداشته باشد در غیر این صورت مشکلی از زنجیره تولید صنعت چاپ حل نخواهد شد.
ایجاد تسهیلات برای واردات ماشین
بیژن گلستانیان با اشاره به تولید ماشین آلات چینی دایکات و چسب بیان داشت: یکی از کارهایی که می توانیم برای حل مشکلات صنعت چاپ کشور در زمینه واردات ماشین آلات انجام دهیم ایجاد کارگروه هایی است که نیاز سنجی کنند، به این ترتیب مشخص می شود به چه دستگاه هایی نیاز داریم؛ نه اینکه ماشین آلاتی را بدون نیازسنجی وارد کشور کنیم و بعد از یکسال مجبور شویم آن را اسقاط کنیم.
وی در ادامه افزود: در مورد تأمین سرمایه در گردش نیز باید بگویم ۲۰ سال است که به چاپخانه داران وام های کوتاه مدت اختصاص می دهند؛ اما برای واردات ماشین آلات چنین وام هایی نداریم. وام های چهار ساله ای به واردات ماشین آلات اختصاص داده می شد و خود ماشین را نیز گرو نگه می داشتند اما همین یک قلم مثبت را نیز حذف کردند.
قانون گذاری صحیح لازم است
مصطفی پورشب مدیرعامل شرکت اهورا برتر شگفت اظهار داشت: ورود ماشین آلات دسته دوم یکی از بزرگترین معضلات ما است؛ همانطور که دوستان اشاره کردند کشور تبدیل به قبرستان ماشین های چاپ شده است و این مورد تاحدودی تقصیر مسئولان ما است. ما باید اجازه صادر کردن ماشین آلاتمان به کشورهای دیگر را داشته باشیم تا بتوانیم به کمک پول فروش دستگاه های قدیمی ماشین های به روزتری تهیه کنیم؛ ولی دولت به ما اجازه فروش نمی دهد. همه ما به دنبال به روزرسانی هستیم.
وی افزود: در مورد خرید ماشین های چاپ ما با معضلات فراوانی مواجه هستیم. شما یک چاپخانه دار را در نظر بگیرد که می خواهد یک ماشین چاپ تهیه کند؛ این چاپخانه دار با فروشنده صحبت کرده و یک دوره زمانی مشخصی برای پرداخت مشخص کرده است که هیچ همخوانی با پروسه گرفتن ارز ندارد؛ وی مجبور است ارز را به صورت آزاد حواله کند، بعد از گذراندن این پروسه دوباره مجبور است یک هزینه دیگر داشته باشد و ارز را از بانک نیز تهیه کند؛ اینکه حالا کی بتواند دوباره هزینه های اضافه ای که کرده است را دریافت کند خودش داستانی دارد. یک پروسه عجیب، زمان بر و سخت.
مشکلات شنیده می شود اما حل نمی شود
مجید خادمی مدیر مجموعه چاپ و بسته‌بندی پویا هنر نوین بیان داشت: متأسفانه مشکلات صنعت چاپ کشور توسط مسئولان تنها شنیده می شود و هیچ اقدام مؤثری در جهت حل آن انجام نمی گیرد؛ ما در هر سازمان نیاز به یک مدیر داریم تا حرف هایمان را بشوند و برای حل مشکلاتمان اقدام کند.
وی افزود: در هر سازمان انواع و اقسام مدیران می آیند و می روند؛ به این ترتیب تمام جلسات و صحبت های انجام شده بی ثمر می شود چرا که مدیران جدید هیچ اطلاعی از روند کارهایی که در گذشته انجام شده است ندارد. مدیران میانی کار مسئولان را انجام می دهند و آن ها نیز وقت رسیدگی ندارند؛ به این ترتیب کارها به درستی انجام نمی شود و سلیقه به جای قانون عمل می کند.
بیشتر بخوانید: پیگیری پرداخت تسهیلات مالی به چاپخانه داران
صنعت چاپ نیازمند متولی در خور
احمد ابوالحسنی رئیس اتحادیه چاپخانه داران تهران اظهار داشت: حوزه چاپ بین وزارتخانه های صمت و ارشاد گرفتار شده است. مشکلی اصلی نداشتن یک متولی مشخص است. ما به دنبال روزنه ای برای نجات صنعت چاپ هستیم. نمی توان پذیرفت صنعتی که تا به این حد تأثیرگذار است به وزارتی سپرده شود که هیچ بودجه‌ای ندارد.
وی افزود: قانونا وزارت ارشاد متولی صنعت چاپ است ولی این وزارتخانه دغدغه‌ای جز نشر ندارد. سرمایه در گردش و پرسنل همین جمع کوچک از صنعت چاپ که در این جلسه حضور دارند بالاتر از بودجه وزارت ارشاد است با این تفاسیر مسلماً وزارت ارشاد نمی تواند متولی چنین حوزه ای باشد.
ابوالحسنی ادامه داد: آن دوره‌ای که ارشاد را به‌عنوان متولی صنعت چاپ در نظر گرفته بودند در حدود ۶۰ درصد از این صنعت در حوزه نشر فعال بود و این در حالی است که اکنون ۵ درصد از صنعت چاپ هم به نشر مربوط نمی‌شود.
رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران بیان داشت: واردات مواد اولیه چاپ با انواع و اقسام مشکلات روبرو است. نوسازی ناوگان صنعت چاپ کشور نیز با شرایط فعلی امکان‌پذیر نیست. مطمئن باشید اگر با همین دست فرمان پیش برویم و در جهت به روزرسانی صنعت چاپ کشور اقدامی انجام نشود، ترکیه به زودی ایران را تبدیل به بازار کالاهای چاپی خود خواهد کرد و در این میان کسی قدرت لابی گری قوی تری دارد برنده میدان است. فرقی نمی کند تولیدکننده داخلی است یا واردکننده خارجی؛ چیزی به عنوان ضوابط وجود ندارد. بهتر است برای آگاهی از دغدغه های این صنعت بیایید و از نزدیک از چاپخانه ها دیدن فرمایید.
ابوالحسنی اظهار داشت: قرار است کارگروهی مشترک بین اتحادیه و وزارت صمت شکل بگیرد و ما بیاییم این موارد را در آنجا بیان کنیم. ما نه عقب می کشیم و نه کوتاه می آییم، نمی توان پذیرفت که این صنعت با این پتانسیل در وزارت ارشاد خلاصه شود که بودجه تأمین یک مراسم برای این صنعت را ندارد؛ ما در یک مراسم تجلیل از پیشکسوتان صنعت چاپ ۳ میلیارد هزینه کردیم ومعتقدیم صنعت چاپ به عنوان صنعت مادر باید حمایت شود.
صنف چاپ؛ صنعتی پیش رو
مونا ابرو فراخ، مدیرکل دفتر صنایع سلولزی، چاپ و نوشت افزار بعد از شنیدن سخنان فعالان صنعت چاپ در انتهای این نشست بیان داشت: صنف چاپ به لحاظ محتوایی و خدماتی اثر گذار است و صنفی پایه به حساب می آید. ما شما را صنعت پیشران می دانیم. اگر مسائلی که ما در برنامه راهبردی تعیین کرده ایم تحقق یابد جلسات اینجا با حضور دوستان بسته بندی همراه خواهد شد؛ در این جلسات باید در مورد صادرات و تعرفه ها نیز صحبت شود.
وی افزود: وزارت صمت و شخص وزیر جناب آقای دکتر فاطمی، به چاپ به عنوان یک صنعت نگاه می کند. به واسطه این نگاه است که دفتر صنایع سلولزی و چاپ در وزارت صمت تشکیل شده است. نخستین اتفاق خوبی که برای فعالان صنعت چاپ روی داده، این است که با توجه به مشکلات و مطالبات زیادی که در حوزه چاپ وجود دارد؛ وزارت صمت پذیرفته است که چاپ وجهه صنعتی پررنگی دارد و این وجهه باید در برنامه ریزی ها، مورد توجه قرار گیرد.
مدیرکل دفتر صنایع سلولزی، چاپ و نوشت افزار خاطرنشان کرد: در نشست هایی که با وزیر محترم صمت و معاون حقوقی ایشان داشتیم؛ مستنداتی را مبنی بر اینکه چاپ یک صنعت است؛ ارائه کردیم و جناب آقای دکتر فاطمی (وزیر محترم وزارت صمت) هم دستور پیگیری جدی در این رابطه دادند. ما معتقدیم؛ چاپ یک صنعت پیشران است که می بایست زیر مجموعه وزارت صمت قرار گیرد، ولی به لحاظ محتوایی باید همچنان تحت نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد.
وی در پایان گفت: نتایج تلاش ها و پیگیری های وزارت صمت در این خصوص را در زمان مناسب به اطلاع صنف چاپ خواهیم رساند.
