طی سال های گذشته چاپ عریض فرمت منسوجات رشد قابل ملاحظه‌ای را سپری کرده است و انتظار می رود که این روند در سال ۲۰۱۴ نیز ادامه یابد. محبوبیت فراوان این نوع چاپ در ابتدا به دلیل پیشرفت های منسوجات، مرکب ها و چاپگرهای بهتری است که چاپ منسوجات را پیشتاز همه فرآیندهای چاپی کرده اند. بخش عمده این نوع چاپ از قبیل بنرهای تبلیغاتی و تابلوهای نمایشی از طریق فرآیند چاپ تصعید رنگی (Dye Sublimation) انجام می‌شود.
چاپ تصعید رنگی چیست؟
حال باید پرسید که فرآیند تصعید رنگی چیست؟ تصعید رنگی روشی است که در طی آن با استفاده از یک دستگاه حرارتی رنگ (Dye) به روی یک زیرلایه منتقل می شود. باید گفت که این نوع چاپ روشی بی نظیر است، زیرا که از روش تصعید استفاده می کند (روشی که در آن حالت جامد مستقیما به گاز تبدیل می‌شود).
در این فرآیند مولکول های رنگی در حالت بخاری بر روی زیرلایه می چسبند و یک تصویر را تشکیل می دهند و برخلاف مرکب های پیگمنتی که فقط بر روی سطح زیرلایه می چسبند، به درون فیبرهای آن نفوذ می کنند. بنابراین در فرآیند تصعید رنگی فابریکی ساخته می شود که بادوام تر است و می توان به هر اندازه که لازم باشد آن را شست.
از آنجایی که رنگ ها به سطوح پلی استری بهتر می چسبند، هرچقدر که میزان پلی استر زیرلایه بیشتر باشد، نتیجه کار بهتر خواهد بود. چاپ با فرآیند تصعیدی را می توان به دو صورت انجام داد: یا به صورت مستقیم بر روی فابریک و یا در یک فرآیند دو مرحله‌ای که در ابتدا تصویر بر روی یک کاغذ انتقالی چاپ می شود و سپس این تصویر به وسیله گرما بر روی کاربرد و یا زیرلایه مورد نظر پرس می شود. در هرکدام از این دو صورت، چاپ تصعیدی تصاویر بادوامی را بدست خواهد داد.
فرآیند عملی تصعید رنگی
اگرچه ممکن است ناچیز به نظر رسد، اما رمز کلیدی چاپ تصعید رنگی گرمایی است که امکان انتقال مرکب را به فابریک و یا کاغذ انتقالی میسر می سازد. منبع گرما از دستگاه های گرمازایی می‌آید که یا به صورت جداگانه خریداری می شوند و یا به صورت افزونه هایی بر روی دستگاه چاپ نصب می شوند. دستگاه های گرمازای جداگانه می توانند سیلندری ورقه به رولی هستند که برای مواد صاف مناسب اند و یا به صورت دستگاه های مسطحی که برای سطوح سختی چون مقواها و ورق‌های آلومینیومی و چوبی مناسب اند.
اما خوشبختانه هم اکنون بسیاری از چاپگرهای جوهر افشان که ویژه چاپ تصعید رنگی هستند، به همراه دستگاه گرمازا فروخته می‌شوند که این امر جریان کاری را آسان می‌کند.
چاپ تصعید رنگی فرصت های فراوانی را برای چاپ بر روی منسوجات متنوع فراهم آورده است. ماندگاری و مقاومت عالی زیرلایه در برابر شستشو و نیز سهولت رول کردن فابریک‌ها باعث برتری این نوع چاپ بر چاپ با مرکب‌های پیگمنتی شده است. البته ناگفته نماند که در ارتباط با انتخاب فابریک‌های معایبی نیز دارد. فابریک‌ها برای اینکه در برابر تصعید رنگ مقاومت داشته باشند، ۵۰درصد آن‌ها باید از پلی استر ساخته شده باشد. به همین دلیل نمی‌توان از فابریک‌های طبیغی همانند پنبه، ویسکوز، کتان و یا پشم در این نوع چاپ استفاده کرد.
کاربردهای چاپ تصعید رنگی
کاربردهای بی شماری وجود دارد که می توانند از مزایای چاپ تصعید رنگی بهره ببرند. معمول ترین صنعتی که از این نوع چاپ بسیار استفاده می کند، بخش چاپ تابلوهای تبلیغاتی و نمایشی است؛ زیرا که فابریک های این نوع چاپ در مقایسه با زیرلایه‌های دیگر همچون کاغذ و وینیل در برابر تاشدگی و خم‌شدگی حساسیت کمتری دارد و لذا هزینه حمل و نقل آن کمتر است.
بخش دیگری که از این چاپ استفاده می کند، صنعت شخصی سازی هم چون فنجان ها، کاشی ها، کیسه های خرید و دیگر آیتم های تبلیغاتی معمول است. از دیگر بخش های که تا حدودی از این نوع چاپ استفاده می کنند، می توان به بازار هنرهای گرافیکی نرم لایه همچون بنرها، پرچم‌ها، کاور میزهای بازی و… اشاره کرد. به تازگی برای پوشش‌های دیواری و کفی نیز از چاپ تصعید رنگی استفاده می‌شود.
مرکب‌های تصعید رنگی
یکی از جنبه‌های مهم دست یابی به کیفیت چاپی عالی در فرآیند تصعید رنگی مرکب است. اساسا سه نوع مرکب تصعید رنگی وجود دارد: ۱-مرکب آبی ۲- مرکب حلال ۳- مرکب روغنی. اما غالب ترین نوع آن مرکب آبی است.
مرکب های آبی محیط زیست دوستانه رایج ترین نوع مرکب در تولید گرافیک های چاپ تصعیدی هستند. ترکیب این مرکب ها از مرکب های دیگر متفاوت است، اما با این وجود باید با الزامات چاپ جوهر افشان همچون سازگاری با پرینت هد مطابقت دارند. در حال حاضر برخی از شرکت ها مرکب های تصعید رنگی با کیفیتی را تولید می‌کنند که با چاپگرهای شرکت‌های خاصی همچون Sawgrass، Bordeaux و J-Teck سازگاری ندارند.
شرکت Bordeaux که یک تولید کننده خصوصی مرکب جوهر افشان است، مرکب های جوهر افشان فراوانی را برای بازار چاپ دیجیتال تولید می‌کند و به تازگی ۲ نوع مرکب تصعید رنگی آبی را برای این چاپ ساخته است که با بسیاری از چاپگرهای دیجیتال عریض فرمت سازگاری دارند. این مرکب‌ها به منظور این که حداکثر میزان روان بودن مرکب، قابلیت چاپ در میان پرینت هدهای پیزو، رنگ خوب و مقاومت بالایی در برابر پرتو فرابنفش داشته باشند از بروزترین فناوری‌های در ساخت آن هاساخته می‌شود.
نتیجه‌گیری
فرآیند چاپ تصعید رنگی فرصت‌های جدید بسیاری را برای بازار چاپ دیجیتال فراهم می‌کند. پیشرفت‌های اخیر در این بازار علاوه بر افزایش کاربردهای آن ماندگاری و کیفیت چاپی آن را ارتقا داده است. خط تولید مرکب‌های تصعید رنگی شرکت Bordeaux که برای هر دو روش چاپ تصعید رنگی مناسب‌اند، باعث کیفیت چاپی عالی، انعطاف‌پذیری و سهولت در استفاده از دستگاه می‌شود.
منبع:BoreauxTMCo
