در چند سال گذشته، دولتها بهطور فزایندهای بر سیاستهای حفاظت از محیطزیست (سبز) متمرکز شدهاند که بهعنوان عامل تعیینکننده کلیدی برای رشد بازار پلاستیک های زیست تخریب پذیر عمل می کند. علاوه بر این، مزایای مختلف پلاستیک زیست تخریب پذیر نسبت به پلاستیک تجزیه ناپذیر و مشکلات عمده مدیریت زباله مانند آلودگی آب، هوا و زمین تا حد زیادی به گسترش بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر کمک میکند.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از دیتا بریج، ارزش بازار جهانی پلاستیک های زیست تخریبپذیر در سال ۲۰۲۱ به ۷۰/ ۷میلیارد دلار رسید و انتظار می رود تا سال ۲۰۲۹ به ۲۸/ ۲۲میلیارد دلار برسد و نرخ رشد سالانه ۲/ ۱۴درصدی را در دوره پیشبینی ۲۰۲۹-۲۰۲۲ ثبت کند. بستهبندی و کیسهها بیشترین سهم را در بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر در سال پیشبینیشده به خود اختصاص دادند.
پلاستیک های زیست تخریبپذیر از نفت و مواد خام تجدیدپذیر مانند ذرت، گندم، بامبو و نیشکر ساخته میشوند. میکروارگانیسمهایی مانند قارچها و باکتریها آنها را به آب، زیستتوده و دیاکسید کربن (CO₂) تجزیه میکنند. در نتیجه، آنها در صنایع مختلفی استفاده میشوند؛ از مواد بستهبندی انعطافپذیر برای محصولات غذایی مختلف گرفته تا قالبگیری تزریقی در ماشینهای سنتی.
افزایش تمایل مصرفکنندگان به پلاستیک های زیست تخریبپذیر
تقاضای جهانی برای پلاستیک های زیست تخریبپذیر با استفاده گسترده از پلاستیک های یکبارمصرف و تاثیر آنها بر محیطزیست و سلامت انسان افزایش یافته است. براساس دادههای منتشرشده از سوی آژانس محیطزیست اروپا در ژانویه ۲۰۲۱، تقریبا ۴۰درصد از پاسخدهندگان گفتند که قصد دارند در آینده رفتار پایدارتری اتخاذ کنند. در نتیجه انتظار میرود افزایش نگرانیهای زیستمحیطی بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر را به حرکت درآورد. علاوه بر این، فیلمهای مالچپاشی و گلدانهای گیاهی از پلاستیک های زیست تخریبپذیر در صنایع کشاورزی و باغبانی ساخته میشوند.
این موارد همراه با استفاده روزافزون از محصولات کشاورزی در بخش رو به رشد مواد غذایی و نوشیدنی (F&B) و استفاده رو به رشد در بستهبندی مواد غذایی و کاربردهای کیسههای کمپوستپذیر عوامل کلیدی توسعه بازار هستند. همچنین انتظار میرود افزایش استفاده از پلاستیک های زیست تخریبپذیر در بستهبندی و کشاورزی به رشد این بخش کمک کند. افزایش آگاهی مصرفکنندگان از راهحلهای پلاستیکی سازگار با محیطزیست و افزایش تلاشها برای کاهش استفاده از پلاستیکهای معمولی، فرصتهای سودآوری را برای بازیگران بازار در دوره پیشبینی ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۹ ایجاد میکند.
مقررات و سیاستهای مطلوب
تولیدکنندگان پلاستیک زیست تخریبپذیر، به لطف قوانین مطلوب دولتی و تمرکز فزاینده بر پلاستیک های سازگار با محیطزیست برای سیاستهای تدارکات سبز (استفاده بیشتر از مواد زیست تخریبپذیر)، فرصتهای رشد قابلتوجهی در صنایع مختلف مصرف نهایی مانند الکترونیک، خودرو و پزشکی دارند. مبدل های پلاستیک زیست تخریبپذیر بهشدت در تحقیق و توسعه پلاستیک های دوستدار محیطزیست در کاربردهای زیستپزشکی مانند پیچها، مواد بخیه و… سرمایهگذاری میکنند که رشد آینده بازار پلاستیکهای زیستتخریبپذیر را بیشتر گسترش میدهد که البته با محدودیتها و چالشهای بسیاری از جمله موارد زیر روبهرو هستند.
هزینه بالا
هزینه بالای پلاستیکهای زیستتخریبپذیر یکی از مهمترین عواملی است که مانع گسترش بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر میشود. افزایش قیمتها به دلیل فرآیندهای مهندسی پیچیده و همچنین ناپایداری مواد خام مورد استفاده در ساخت پلاستیکهای زیستتخریبپذیر است.
مسائل مرتبط با عملکرد
مسائل کلیدی عملکرد پلاستیک های زیست تخریبپذیر عبارتند از: مقاومت کم در برابر حرارت و خواص ممانعتکننده پایین در برابر آب، هوا و اکسیژن. در نتیجه نفوذ در چند صنعت از جمله خودروسازی و الکترونیک محدود شده است. علاوه بر این، خواص مکانیکی ضعیف مانند استحکام کششی و ضربهای پایین و قابلیتهای پردازش، مانع استفاده پلاستیک های زیست تخریبپذیر در کاربردهای مختلف میشود.
محدودیتهای پلاستیکهای زیستتخریبپذیر مانع قابلتوجهی برای گسترش بازار است. علاوه بر این، عواملی مانند نوسان قیمت نفت که باعث ایجاد نوسان در تقاضا برای پلاستیکهای زیستتخریبپذیر میشود، فرآیند تولید پیچیده و مقررات محدود مربوط به پلاستیک های زیست تخریبپذیر در اقتصادهای در حال توسعه نیز (پیشبینی میشود که) مانع رشد بازار میشود.
تاثیر COVID-۱۹
ویروس کرونا تاثیر نامطلوبی بر بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر داشت. کالاهای مصرفی، بستهبندی، منسوجات و مصنوعات موردنیاز حوزه کشاورزی و باغبانی همگی صنایعی هستند که از پلاستیکهای زیستتخریبپذیر استفاده میکنند و همگی تحتتاثیر این همهگیری منفی قرار گرفتند. قرنطینه و تعلیق جهانی حرکت خودروها در زمان کرونا، فعالیت شرکتهای مختلف را مختل کرد و بر رشد بازار در آن دوره تاثیر منفی گذاشت.
تعطیلی کل عملیات تولید در صنایع پاییندستی به هزینههای بالای تولید منجر شد. علاوه بر این، تاخیر در اجرای پروژهها و کاهش سرمایهگذاری نیز تاثیر منفی بر رشد داشت. رشد سریع پلاستیکهای یکبار مصرف در صنعت ماسک و دستکش بر رشد بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر تاثیر خواهد داشت.
تاخیر در تصویبهای کلیدی، مانند حلوفصل کارخانههای جدید به دلیل توصیه به سفر نکردن، ریسکهای ارزی و تقاضای ضعیف در بازارهای نوظهور، ممکن است مانع رشد شود. طبق گفته موسسه تحقیقات مدیریت تامین؛ در آن بازه زمانی اختلالات زنجیره تامین به کاهش اهداف درآمدی تقریبا ۷۵درصد مشاغل منجر شد. علاوه بر این، تقاضای مصرفکننده کاهش یافته است؛ زیرا مردم اکنون بیشتر بر حذف هزینههای غیرضروری از بودجه خود متمرکز شدهاند، چرا که وضعیت عمومی اقتصادی اکثر مردم هنوز هم بهشدت تحتتاثیر شیوع این بیماری قرار گرفته است.
توسعه اخیر
در فوریه ۲۰۲۰، BASF و گروه فابری (ایتالیا) سرمایهگذاری مشترکی با استفاده از پلاستیک زیستی اکوبیو BASF تشکیل دادند که گوشت، غذاهای دریایی، میوهها و سبزیجات تازه همگی در فیلمی پیچیده میشوند که گروه فابری آن را تولید خواهد کرد و باعث افزایش تقاضا برای پلاستیک های زیست تخریبپذیر در کاربردهای بستهبندی میشود.
بیشتر بخوانید: همایش صنایع پلاستیک در ایران، گامی برای توسعه
تجزیه و تحلیل منطقهای بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر
در میان کشورهایی که تحت پوشش گزارش بازار پلاستیک های زیست تخریبپذیر هستند، آمریکای شمالی از نظر سهم بازار و درآمد، بر بازار تسلط دارد و در دوره پیشبینی ۲۰۲۹-۲۰۲۲ به شکوفایی تسلط خود ادامه خواهد داد. رشد بازار در این منطقه به تقاضای بالا برای پلاستیکهای زیستتخریبپذیر به دلیل افزایش نگرانیهای زیستمحیطی و مقررات سختگیرانه در مورد پلاستیکهای مبتنی بر نفت در منطقه نسبت داده میشود.
از سوی دیگر، تخمین زده میشود که آسیا و اقیانوسیه رشد سودآوری را به دلیل دسترسی آسان به مواد خام در دوره پیشبینی ۲۰۲۲-۲۰۲۹ نشان دهد. علاوه بر این، افزایش آگاهی در مورد استفاده از پلاستیک های زیست تخریبپذیر به عنوان جایگزین مناسب برای پلاستیکهای معمولی تقاضای بازار را در منطقه افزایش میدهد.
منبع: دنیای اقتصاد