به منظور محقق کردن مقدار دقیق مرکبی که به بستر چاپی منتقل می‌شود، باید حجم کامل حفره‌ها یا سلول‌های نورد آنیلوکس که قرار است مرکب را منتقل کنند در شرایط عالی قرار داشته باشند. سیستم‌های تمیزکننده، سلول‌ها را پاک می‌کنند تا نورد آنیلوکس آماده استفاده باشد.
روش‌های فعلی تمیز کردن مرکب یا ورنی از درون حفره‌های نورد آنیلوکس عبارتند از مواد شوینده، استفاده از امواج فراصوت و لیزرها. هر روشی که انتخاب شود مهم این است که رویه تمیز کردن خیلی دقیق پیاده شود تا بهترین چاپ ممکن و مهم‌تر از آن قابل پیش‌بینی‌ترین نتایج حاصل شود. به این ترتیب طول عمر نوردها هم تضمین می‌شود.
لتز بردلی متخصص چاپ فلکسو و نوردهای آنیلوکس می‌گوید: خیلی مهم است که مطمئن باشیم نورد آنیلوکس تمیز است و حجم صحیحی مرکب از حفره‌های آنیلوکس به کلیشه منتقل می‌شود زیرا مشتریان چاپخانه هر دفعه نتایج ثابتی می‌خواهند، نه فقط در یک بار تیراژ خاص، بلکه در نوبت‌های چاپ بعدی. وی می‌افزاید ممکن است چند ماه بین هر بار چاپ جدید فاصله بیافتد و چنانچه نورد آنیلوکس به دلیل مرکب‌های خشک شده در سلول‌ها نتایج یکسانی نداشته باشد، رنگ هم تغییر خواهد کرد.
ماشین‌آلات شرکت‌هایی با ادعای مزایای زیست محیطی به دلیل مواد شوینده پایه آب به کار رفته در سیستم، در میان چاپخانه‌دارانی که دستگا‌ه‌های زیادی در چاپخانه دارند، محبوبیتی کسب کرده است.
ماشین‌های Aeromaid با استفاده از فن‌آوری بخار هوا ترتیب تمیز کردن نوردهای آنیلوکس را بدون تماس مستقیم فراهم کرده است. در چهار مدل این ماشین‌ها کار با مرکب‌های پایه آب، پایه حلال و یو وی دیده شده و عملکرد خودکار هم جزء خصوصیات فنی آنها است. حسگر‌هایی که طول و قطر نورد را تشخیص می‌دهند، نقش مهمی در پاک کردن حفره‌های نورد آنیلوکس دارند.
روش‌های تمیز کردن نورد آنیلوکس
آنها نقشی جدی در مدیریت رنگ ایفا می‌کنند، اما به تنهایی نمی‌توانند مشکل را حل کنند. این مطلب بسیار مهمی است که چاپخانه‌داران، سرپرست‌ها و مدیران تمام سطوح کاملا اهمیت اختصاص دادن وقتی برای مراقبت از سیلندر آنیلوکس را مورد توجه قرار دهند و اثر زیان‌آور آلودگی حفره‌های نورد آنیلوکس و نتیجه چاپ متعاقب آن را که از رسوب مرکب پدید می‌آید، درک کنند.
کارشناسان در خلال بازدید از چاپخانه‌ها، اغلب به مشتریانی بر می‌خورند که در تمیز کردن نورد آنیلوکس از مواد شیمیایی تمیزکننده غیراستانداردی استفاده می‌کنند که آسیب فوری یا درازمدت به نوردهای آنیلوکس و قطعات ماشین چاپ وارد می‌کند.
محصولات هوشمند حلال‌های تمیزکننده‌ای دارند که با فرمولی برای تمیز کردن ماشین چاپ فلکسو آماده شده‌اند و هدف آنها مشتری‌هایی است که قادر به تمیز کردن سیلندرها خارج از ماشین نیستند از جملهAquasol ماده تمیزکننده هوشمند روزانه‌ای است که برای زدودن مرکب‌های پایه آب و پایه حلالی از تمام قسمت‌های ماشین چاپ، طراحی شده‌اند و مناسب استفاده روی نوردهای آنیلوکس، غلطک‌های لاستیکی، کلیشه‌های پلیمر، پمپ‌های مرکب و محفظه داکتر بلید هستند.
کارشناسان همچنین اهمیت مراقبت و جابجایی صحیح آنیلوکس را به منظور افزایش عمر سیلندرها خاطر نشان می‌سازند: بیش از ۸۰ درصد تمام آنیلوکس‌ها به دلیل بد تمیز کردن و یا بد گرفتن هنگام جابجایی آسیب دیده‌اند در حالی‌‌که بر مبنای عملکرد حکاکی نوردها، گراوور آنها به پایان عمر مصرفی‌شان نرسیده است. نکته مهم دیگری که باید دانست این است که نورد آنیلوکس چگونه ساخته شده است.
بسیاری نوردهای سبک وزن ماشین‌های فلکسو کم‌عرض بدنه آلومینیومی دارند. بیشتر غلاف‌ها (اسلیوهای) آنیلوکس جداره سخت آلومینیومی دارند یا از فلزات غیرآهنی دیگر ساخته شده‌اند و دارای ساختاری ترکیبی یا آلیاژی هستند. این مواد بسیار بیشتر در معرض آسیب هستند تا آسیب ناشی از استفاده نادرست روش‌های تمیزکاری و مواد شیمیایی که اسیدی و خورنده‌اند. علاوه بر این تمیزکاری داخل غلاف(اسلیوها) نیز غالبا نادیده گرفته می‌شود. وقتی قطر داخلی اسلیوها تمیز باشد.
بلند کردن و نصب آنها هم آسان‌تر می‌شود. برس‌های تمیزکننده‌ای برای تمیزکاری قطر انواع اسلیوها وجود دارد که وقتی همراه با تمیزکننده‌های شیمیایی استفاده شوند، مرکب‌های جمع و رسوب شده به آسانی زدوده و پاک می‌شوند. اگر مرکب بین محور فولادی ماندرل و داخل اسلیو باشد، که به قطر داخلی اضافه کند، اسلیو به سختی و سفتی روی محور فولادی ماندرل قرار می‌گیرد و ایجاد اصطکاک می‌کند.
استفاده از فناوری اولترا سونیک
تمیز کردن با سیستم اولترا سونیک، یعنی استفاده از امواج مافوق صوت، مرکب را به ارتعاش درمی‌آورد و در آن آشفتگی ایجاد می‌کند و اغلب اوقات با افزودن مقدار کمی ماده شوینده تا عمق حجم سلول‌های آنیلوکس نفوذ می‌کند. از این روش چندین دهه است در صنایع گوناگون برای تمیزکاری تجهیزات شامل ابزارهای جراحی و دندان‌پزشکی استفاده می‌شود.
تمیز کردن نوردهای سرامیکی که با لیزر حکاکی شده‌اند مشکل پیچیده‌ای است. شماره‌ی حفره‌ها، ریزتر و ریزتر می‌شوند، مرکب‌ها و پوشش‌دهنده‌ها هم پیچیده‌تر می‌شوند. در نتیجه کیفیت چاپ، به نحو شگفت‌آوری بهتر شده و ضرورت تمیزکاری عمقی نوردها تبدیل به مشکل بزرگتری شده است، شرکت Caresonic بیش از ۳۰ سال است تجهیزات تمیزکاری فوق صوت/ اولترا سونیک را ارائه می‌کند.
محصولات این شرکت شامل یونیت‌های نیمکتی و ساده ماشین‌های رول کم‌عرض و تولیدکنندگان لیبل است، یونیت‌های عرض متوسط مخصوص صنعت بسته‌بندی انعطاف‌پذیر و یونیت‌های دهنه عریض برای تولیدکننده‌های مقوا و کارتن است. مدیر یکی از سازندگان این دستگاه‌ها توضیح می‌دهد موفقیت شرکت به‌دلیل تولید ژنراتورهای اولترا سونیک ساخته شده تحت امتیاز است که در تمام انواع سیلندرهای حکاکی شده، تمیزکاری ثابت و ایمنی را فراهم می‌کنند.
با مصرف برق کم و هیچگونه خروجی تبخیر عناصر فرّار، این سیستم‌ها سازگار با محیط‌زیست و دارای عمر طولانی هستند. طول عمر بالای ۱۰ سال آنها طبیعی است و تمام سیستم‌ها معمولاً با ۲ سال گارانتی و ۵ سال تضمین قطعات اولترا سونیک عرضه می‌شوند.
در نمایشگاه لیبل اکسپو اروپا (۲۰۱۹) شرکت‌ها فن‌آوری‌های جدید آنیلوکس سیستم تمیزکننده اولترا سونیک خود را به بازار عرضه کردند. یونیت کوچکی که اختصاصا برای چاپگرهای رول کم‌عرض طراحی شده و مبتنی بر یونیتی است که برای مصارف در ماشین خانه استفاده می‌شود، پدیده جالب در این نمایشگاه بود.
چاپ نیز از سیستم‌های تمیزکننده اولترا سونیک که به خوبی تنظیم شده‌اند بهره می‌برد؛ راهکار خاص تمیزکاری و گرمایش برای زدودن مرکب رسوب شده در سلول‌ها.
به کارگیری لیزرها
روش پایدار دیگر تمیزکاری نوردهای آنیلکوس، استفاده از لیزر است به این ترتیب که اشعه لیزر به سیلندر آنیلوکس در حال چرخش می‌تابد. این پرتو در عرض سطح سیلندر حرکت می‌کند و هرگونه پیگمنت و پلیمری را که در کف و جداره سلول‌ها(حفره‌ها) رسوب کرده، تصعید می‌کند. فوتون‌های پرتو لیزر قادر به رسیدن به گودترین سلول‌ها هستند تا آنها را کاملا تمیز کرده و سیلندر آنیلوکس را به حال اول بازگردانند. این روش مبتنی بر تماس غیرمستقیم است که نیازی به هیچگونه مواد شیمیایی، هوا یا آب ندارد.
شرکت آلمانی laser clean ماشین‌هایی را ارائه می‌کند که با اشعه لیزر، کثیفی و ریزه‌های مرکب را از سیلندر آنیلوکس می‌زداید. برای ماشین چاپ‌های رول کم‌عرض، سیستم جدا از ماشین ALCS 1000 S/SF را جهت تمیزکاری اسلیوها که سیلندرهای آنیلوکس تا عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر و قطر ۵۰ میلی‌متر را می‌پذیرد. با ویژگی فنی برداشتن و گذاشتن خودکار، می‌تواند سیلندری ۵۰۰ میلی‌متری را در ۷ دقیقه تمیز کند.
ماشین‌های تمیزکننده ALCS 1700 & 2100 S/SF همین کار را برای نوردهای رول اندازه متوسط تا طول ۲۱۰۰ میلی‌متر و قطر ۱۰۰ میلی‌متر انجام می‌دهند. مدل ALCS 2500 S/SF نیز نوردهای استاندارد تا ۲۵۰۰ میلی متر تا ۴۰۰۰ میلی متر را می‌پذیرد.
بعضی شرکت‌ها علاوه بر فروش ماشین و استقرار دستگاه در محل، خدمات هم ارائه می‌دهند به این ترتیب که یک کامیون تخصصی، چاپخانه‌هایی را در سراسر اروپا ویزیت می‌کند تا فرآیند تمیزکاری را در خود سایت مشتری به انجام برساند. این کامیون دستگاه تمیزکننده متحرک را که فقط ۷۰ کیلوگرم وزن و توان لیزری ۱۶۰ وات دارد، برای تمیز کردن نوردها با خود حمل می‌کند.
بیشتر بخوانید: نورد آنیلوکس قلب چاپ فلکسو
یک نورد آنیلوکس نو، حجم یکدست و یکسانی دارد با این‌حال، هر بار که استفاده می‌شود مرکب یا کوتینگ‌هایی در سلول‌های آن باقی مانده و رسوب می‌کند و خشک شده و طوری جمع می‌شوند که حجم ظرفیت حفره‌ها را کاهش می‌دهند و لذا توانایی آنها را برای انتقال حجم مناسب مرکب پایین می‌آورند.
از هر روشی که برای تمیزکاری استفاده شود باید برای چاپخانه‌داران مهم باشد که با تامین‌کنندگان مرکب و سازندگان آنیلوکس از نزدیک همکاری کنند تا اطمینان یابند دارند از روشی موثر و ایمن برای بهبود فرآیند چاپ و حفظ سودآوری بهره می‌برند.
منبع: مجله صنعت چاپ
نورد آنیلوکس
