مدرس صنعت چاپ درباره صنایع بسته بندی معتقد است که غالبا بازیافت پلاستیک های بسته بندی امکان‌پذیر نیست و درحال‌حاضر متاسفانه بسته بندی یک تهدید زیست محیطی تلقی می‌شود.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از تیتر فرهنگی؛ اشکان شکوه فرد، مشاور مارکتینگ و مدرس صنعت چاپ در یادداشتی درباره پلاستیک های بسته بندی و بازیافت آنها نوشت که در ادامه می خوانید.
تنوع کالاها و رقابت فشرده در زمان ظهور انقلاب صنعتی، میان تولید‌کنندگان و بازرگانان باعث ایجاد کارخانجات عظیم شد و دنیای جدیدی به نام بسته بندی وارد عرصه جهانی گردید.
به‌تدریج با پیشرفت علوم دیگری نظیر روان شناسی فردی، اجتماعی و محیط‌زیست و… و اضافه شدن آنها به علم بسته بندی و همچنین توسعه فرا صنعت چاپ باعث شد صنعت بسته بندی از دیگر صنایع جدا شود و سهمی قابل توجه در دنیای امروز را به خود اختصاص دهد.
امروزه صنایع بسته بندی نه تنها تبدیل به یک تکنولوژی قدرتمند شده‌اند، بلکه تبدیل به یک نیاز در زندگی روزانه و عادی انسان‌ها شده است. به راستی و بدون اغراق بزرگترین صنعت دنیا به نام صنعت چاپ می‌توانست به کمک بسته‌بندی بیاید و ادغام این دو باعث خلق فرهنگی نوین و پایدار شد.
اختلاف فرهنگ ها و همچنین سلیقه های متفاوت بشری منجر به تولیدات گوناگون در این حوزه گردید و به‌تدریج بازار تقاضا در این عرصه به گونه‌ای شد که واحدهای مختلف و بسیار زیادی در کشورهای مختلف ایجاد شوند تا بتوانند یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بشر را پاسخگو باشند.
صنعت چاپ به‌تدریج به یکی از صنایع مهم و راهبردی در بیشتر کشورهای توسعه یافته و همچنین کشور ایران تبدیل شد. بنابر طبیعت استراتژیک و حساس و همچنین تکنولوژی بسیار پیچیده، همواره صنعت بسته‌بندی در ایران با نقص‌های زیادی همراه بوده است. مهم‌ترین دلائل این موضوع، ضعف مدیریت علمی و استراتژیک و متاسفانه مسائل زیست محیطی است.
پیشرفت روز‌افزون در سایر کشورها در موارد ذکر شده، این صنعت را در ایران دچار چالش بزرگی کرده است. لذا داشتن توان آینده‌نگری، شناسایی محیط و برنامه‌ریزی اثربخش همراه با تفکر استراتژیک از مهم‌ترین ابزار برای آینده این مسیر است.
بسته بندی یک تهدید زیست محیطی
از اینرو سه دیدگاه کلی و اصلی را باید بسته بندی مورد بررسی قرار داد، حفظ محصول، حفظ محیط‌زیست و تاثیرات آن در زندگی. بسته‌بندی در عصر حاضر از عملکردگرایی ساده فراتر رفته است و یقیناً یکی از پیچیده ترین و جذاب ترین صنایع محسوب می‌شود، در واقع محصولات بدون بسته‌بندی بی‌معنی هستند.
با توجه به این‌که تنها صنعتی که به زندگی روزمره انسان‌ها وارد شده است، صنعت چاپ می‌باشد، از اینرو یک بسته بندی خوب باید الزامات چرخه زندگی را دنبال کند. الزاماتی شامل زیست محیطی و حمل‌ونقل.
اگر قرار است دنیا بتواند به حدود ۹ میلیارد نفر غذا و مایحتاج برساند، کیفیت و کمیت بسته‌بندی باید به میزان قابل توجهی افزایش یابد. اما درحال‌حاضر متاسفانه بسته بندی یک تهدید زیست محیطی تلقی می‌شود.
متریال مورد استفاده در صنایع بسته بندی
مواد و متریال‌هایی که امروزه در صنایع بسته بندی مورد استفاده قرار می‌گیرند، به طور کلی شامل چهار عنصر فلز، شیشه، کاغذ و پلیمر است. برخی از بسته‌بندی‌ها از ترکیب دو یا چند ماده بالا تشکیل می‌شوند مانند فلزات لعاب‌دار یا لاک شده و ورقه‌هایی که از چسباندن لایه‌های پلیمری مانند کاغذ و فویل آلومینیومی به هم ایجاد می‌شوند.
ترکیبات شیمیایی و خواص فیزیکی، توانایی و عملکرد بسته‌بندی را تعیین می‌کند. مهم‌ترین خواصی که در بسته‌بندی باید در نظر گرفته شود، خواص انتقال، خواص نوری، خواص مکانیکی و واکنش‌پذیری شیمیایی آنها است. جمع آوری، جداسازی، تمیز کردن و بازیافت مستلزم صرف زمان، انرژی و بودجه زیاد است. از اینرو، سالانه کمتر از ۳ درصد از حدود ۵۰۰ میلیارد کیسه پلاستیکی در جهان بازیافت می‌شوند.
حجم عظیمی از مواد بسته‌بندی پلاستیکی باعث افزایش حجم زباله‌های شهری دفع شده در محل‌های دفن زباله می‌شود و متاسفانه محیط‌زیست را دچار مشکلات بسیار خطرناک امروزی کرده است.
پلاستیک‌های استفاده شده در بسته‌بندی مواد غذایی بزرگترین تهدید برای حیوانات و پرندگان هستند، زیرا پلاستیک‌ها را با باقی مانده‌های غذا می‌خورند. غالبا بازیافت پلاستیک‌های بسته‌بندی مواد غذایی امکان‌پذیر نیست، زیرا ممکن است به جهت واکنش‌های شیمیایی با مواد غذایی ترکیب شده باشند و آلوده شده باشند.
بیشتر بخوانید: ساخت پلاستیک تجزیه پذیر توسط دانشمندان روسی
امروزه به دلیل نگرانی‌های زیست محیطی، در مورد بسته‌بندی مبتنی بر افزودنی‌های شیمیایی که اثرات خطرناکی بر سلامت و محیط‌زیست دارد، تمرکز اصلی پژوهشگران بر توسعه بسته بندی های زیست فعال معطوف شده است.
بسته بندی یک تهدید زیست محیطی
