رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران می‌گوید ناشران حق دارند روی کتاب هایشان برچسب قیمت جدید بچسبانند، اما افزایش و تغییر قیمت کتاب به صورت خودسرانه از سوی کتاب‌فروش، غیرقانونی است.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین؛ هومان حسن‌پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در گفت و گو با ایبنا، با اشاره به تغییر قیمت کتاب و اجازه الصاق برچسب بر روی کتاب‌ها گفت: بر اساس قانون، فروش هر کالایی بر اساس قیمتی است که بر روی آن الصاق شده است و کارشناسان تعزیرات و بازرسی اگر ببینند کالایی قیمت ندارد با فروشندگان آن برخورد می‌کنند.
وی افزود: در این میان تفاوتی که کتاب با سایر کالاها دارد این است که کتاب در زمان تولید انبوه قیمت گذاری می شود؛ درحالی که هیچ کالای دیگری در کشور این‌گونه نیست و حتی ماشین، آب معدنی و دستمال کاغذی هم در زمان عرضه قیمت‌گذاری می‌شوند.
حسن‌پور با بیان اینکه حتی به تازگی هنگام خرید اجناس از مغازه‌ها فروشنده قیمت را از کارخانه استعلام کرده و بعد می‌فروشد، عنوان کرد: این تغییر قیمت برای کالای مختلف خیلی عادی شده و انجام دادن آن به کسی هم برنمی‌خورد و ممکن است شما یک کالا را دیروز به یک قیمت و امروز به قیمت دیگری خریداری کنید.
وی با طرح این موضوع که کتاب تنها کالایی در کشور است که قیمت ثابت دارد، ادامه داد: در حوزه کتاب تغییر قیمت و برچسب‌زدن به دو شکل انجام می‌شود؛ نخست اینکه قیمت جدید توسط ناشر به کتاب الصاق می‌شود که این کار مجاز است. درواقع ناشران حق دارند روی کتاب‌هاشان برچسب قیمت جدید بچسبانند، اما در حالت دوم، زمانی فروش کتاب است که به‌صورت خودسرانه و غیرقانونی این افزایش قیمت توسط فروشنده اعمال می‌شود.
قیمت گذاری ها باید بر اساس عرف باشد
حسن‌پور همچنین تاکید کرد: با افرادی هم که بی‌محابا قیمت‌گذاری می‌کنند، برخورد می‌کنیم و حتی مواردی هم به ما در این زمینه ارجاع شده و پس از بررسی دیده‌ایم که قیمت‌گذاری روز درست بوده و حتی پایین‌تر از قیمت روز قیمت‌گذاری شده است، در برخی موارد هم فرد غیرقانونی عمل کرده و خارج از عرف قیمت‌گذاری کرده‌اند.
وی با بیان اینکه معمولا در قیمت‌گذاری‌ها عرف حرف اول و آخر را می‌زند، توضیح داد: معمولا در قیمت‌گذاری‌ها عرف نظارت می‌کند و بازار بر بازار نظارت دارد و اگر هم تخلف شود پیگیری می‌شود، گاهی یک فروشنده کتاب بدون اجازه ناشر قیمت را بالا می‌برد یعنی ناشر کتاب را به یک قیمت و فروشنده آن را به قیمت دیگر می‌فروشد، در اینجا یعنی فرد خارج از قاعده رفتار کرده و با او برخورد می‌شود.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با بیان اینکه در اتحادیه به تخلفات رسیدگی می شود، گفت: افراد باید به واحد شکایات اتحادیه مراجعه کنند و اعلام کنند که قیمت کتاب‌فروشی با ناشر تفاوت دارد و در این واحد بازرسان به این موضوع تغییر قیمت کتاب رسیدگی خواهند کرد.
حسن پور با اشاره به قیمت‌گذاری برخی ناشران به صورت غیرمتعارف، عنوان کرد: ناشرانی که به صورت غیرمتعارف کتاب‌ها را قیمت گذاری می‌کنند ناشر حرفه‌ای نیستند و نمی‌توانند در این فضا ادامه حیات داشته باشند، زیرا وقتی همه برای کتاب‌هایشان را براساس عرف بازار قیمت می‌گذارند و او قیمتی بالاتر می‌دهد، دیگر کسی این کتاب‌ها را خریداری نمی‌کند و روی دست ناشر باقی می‌ماند چون عرف بازار را رعایت نکرده است.
ناشر مرجع و ملاک تغییر قیمت کتاب است
حسن‌پور همچنین درباره ملاک و منبع تغییر قیمت کتاب ها توضیح داد: طبق صحبت‌ها و جلساتی که در این زمینه داشتیم قرار بر این شده که مرجع این کار ناشر باشد که با توجه به تغییرات قیمت کالاهای مختلف این کار را انجام دهد.
وی همچنین درباره علت تغییر قیمت کتاب ها گفت: همان‌طور که گفتم کتاب برخلاف دیگر کالاها از زمان تولید قیمت می‌خورد که این موضوع آسیب‌های زیادی برای ناشر به همراه دارد؛ زیرا یک زمان تیراژ کتاب‌ها بالا بود و ناشر قیمت کتاب را درج می‌کرد اما معمولا فروش آن اثر سه تا پنج سال زمان می‌برد.
حسن‌پور افزود: اکنون گاهی شاهد عرضه کتابی در بازار هستیم که در سال ۹۳ یا ۹۴ منتشر شده است و از آن زمان تاکنون کتاب در انبار ناشر باقی مانده است، همان ناشر الان اگر بخواهد جلد خالی همان کتاب را چاپ کند از قیمت کل کتاب در آن زمان بیشتر می شود.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در پاسخ به انتقاد برخی افراد که می‌گویند قیمت تمام شده کتاب در آن سال‌ها همان بوده و ناشر نباید پول بیشتری دریافت کند، با تاکید بر حق ناشر در تغییر و افزایش و تغییر قیمت کتاب ها با درج برچسب جدید گفت: در پاسخ به این افراد باید پرسید آیا ناشر نباید خواب سرمایه و هزینه‌هایی که باید برای تولید کتاب‌های جدید و جایگزین کردن آن‌ها صرف کند، در نظر بگیرد؟
حسن پور با بیان اینکه برخی کالاها مصرف کوتاه‌مدت دارند و برخی بلندمدت، گفت: کالاهایی که مصرف کوتاه‌مدت دارند، وقتی از کارخانه بیرون می آید تا وقتی مصرف شود یک هفته بیشتر طول نمی‌کشد و تغییر قیمت زیادی ندارند اما در حوزه نشر و کتاب که بعد از انتشار گاه سال‌ها در انبار ناشر و کتاب‌فروش باقی می‌ماند، چه کسی باید تاوان سال‌ها خواب سرمایه را بدهد؟
بیشتر بخوانید: اولویت هیئت انتخاب و خرید کتاب؛ حمایت از مصرف کننده کتاب است
افزایش قیمت مواد اولیه دلیل اصلی تغییر قیمت کتاب
وی ادامه داد: افزایش قیمت مواد تولیدکننده کتاب یکی از عوامل مهم است که شدت زیادی داشته است. کاغذ دولتی که سال گذشته به سختی تهیه شد حدود ۱۱۰ درصد با قیمت قبلی افزایش داشته است و هزینه کاغذ آزاد بیشتر از آن بوده.
حسن‌پور درباره نبود توان و کشش خرید کتاب به قیمت بالا توسط مردم نیز عنوان کرد: کتاب خصلتی دارد که سایر کالاها ندارد؛ به‌عنوان مثال گوشت کالایی است که قیمت آن هرچه هم افزایش پیدا کند، باز هم مردم خریداری می‌کنند اما کتاب کشش قیمت بالا را ندارد و وقتی حتی با قیمت پائین هم در بازار فروش ندارد، خیلی رشد نخواهد داشت و رشد آن معمولا زیاد نخواهد بود و طبق همان عرفی است که درباره‌اش صحبت کردیم.
به گفته وی، معیار اصلی تغییر قیمت کتاب ها افزایش قیمت مواد اولیه کتاب مثل کاغذ و سایر ملزومات است، به‌عنوان مثال سلفونی که برای جلد کتاب‌ها استفاده می‌شود نسبت به شانزده ماه قبل حدود هفت برابر شده است و ناشری که اسفند ماه سال ۹۶ کتاب چاپ می‌کرده برای هر سلفون باید ۵۰ تومان هزینه پرداخت می‌کرد اما اکنون باید ۳۰۰ تومان بدهد.
