صنعت بازاریابی و تغییر و تحولات سال ۲۰۲۳

در دنیای سریع امروز تغییرات در یک چشم به هم زدن روی داده و تقریبا هیچ چیز برای ابد ثابت باقی نمی ماند. در این میان حوزه هایی مثل بازاریابی بیشتر از بقیه بخش های زندگی دستخوش تغییر هستند. اگرچه هنوز تقریبا سه ماه از سال ۲۰۲۳ باقی مانده، اما تا همین جا هم کلی تغییرات ریز و درشت در صنعت بازاریابی روی داده که باید با دقت آنها را بررسی کرد.

همانطور که تکنولوژی های جدید بخش های مختلف زندگی را تغییر می دهند و زندگی در سال ۲۰۲۳ هیچ شباهتی به یکی دو دهه قبل ندارد، مارکتینگ و صنعت بازاریابی هم نسبت به سال های گذشته تغییرات زیادی به خود دیده است. البته سرعت تغییرات در دنیای کسب و کار و به ویژه بازاریابی خیلی بیشتر از بقیه بخش هاست. به همین خاطر ما در این مقاله قصد داریم مثل یک منتقد کاربلد سراغ تغییر و تحولات صنعت مارکتینگ در طول ۹ ماه اخیر برویم.

شما در این مقاله نه تنها با تغییرات تازه در صنعت بازاریابی آشنا می شوید، بلکه چشم اندازی نسبتا جامع درباره آینده احتمالی این حوزه نیز به دست خواهید آورد. خب اگر آماده اید، کم کم ماجراجویی مان را به دل صنعت بازاریابی آغاز کنیم.

صنعت بازاریابی در سال ۲۰۲۳: یک چشم انداز تحلیلی

شاید بازاریابی تنها حوزه ای در این دنیا باشد که هر سال کلی ترند و صدالبته شرایط متفاوتی در مقایسه با بقیه حوزه های تخصصی تجربه می کند. مثلا یک کارخانه تولید لوازم جانبی کامپیوتر را در نظر بگیرید؛ وقتی چنین کارخانه ای یک محصول تازه روانه بازار می کند، خیالش راحت است که دست کم تا چند سال این محصول سود خوبی برای هیأت مدیره و سهامداران به همراه خواهد داشت. با این حال چنین نکته ای در حوزه بازاریابی اصلا معنایی ندارد.

ترندها در صنعت بازاریابی هر روز و حتی هر ساعت عوض می شوند. در این میان برخی از نوآوری های خلاقانه، آن هم اگر شانس با آنها یار باشد، چند ماه دوام خواهند داشت. پس انتظار نداشته باشید ما در این مقاله آینده چند دهه بعد درباره دنیای بازاریابی را برای تان پیش بینی کنیم. خب ما که گوی جادویی برای پیش بینی نداریم!

ظهور ویدئوهای کوتاه: تغییری شگرف

چه کسی فکر می کرد سال ۲۰۲۳ ادامه روند رو به رشد ویدئوهای کوتاه را شاهد باشیم. هنوز هم کم نیستند بازاریاب هایی که فکر می کنند محبوبیت ویدئوهای مثل تیک تاک فقط مقطعی است. با این حال فرمت ویدئو کوتاه انگار خیلی از پیش بینی ها را تغییر داده است. معتقدیم ویدئوهای کوتاه در کنار فرمت های دیگر دوام نسبتا بیشتری خواهند داشت. دست کم تا پایان سال ۲۰۲۳ که اینطوری خواهد بود.

دلیل استقبال مردم از ویدئوهای بازاریابی کوتاه عجله ای است که همه در زندگی مدرن دارند. هیچ کس دوست ندارد دقایق بیشتری از زمان باارزشش را پای ویدئوی برندها هدر دهد. در عوض کاربران عاشق ویدئوهای کوتاهی هستند که حرف اصلی کمپین را در عرض چند دقیقه کوتاه سرهم بندی می کند.

چالش اصلی بازاریابی در چنین شرایطی طراحی ویدئوهایی جذاب است. خب مگر می شود کلی از زمان ویدئو را کم کرد و باز هم انتظار نتیجه ای حیرت برانگیز داشت؟ اگر نظر ما را بخواهید، جواب سوال بالا مثبت است. قبول دارم این کار اصلا ساده به نظر نمی رسد، اما گاهی وقت ها در زندگی آدم ها باید به کارهایی که اصلا دوست ندارند، تن دهند.

توصیه ما برای بازاریاب ها استقبال از پلتفرم هایی است که امکان بارگذاری ویدئوی کوتاه را فراهم می کنند. مثلا تیک تاک را در نظر بگیرید؛ این پلتفرم خیلی خوب اهمیت ویدئوی کوتاه را درک کرده و امکان بارگذاری چنین ویدئوهایی را به کاربران می دهد. نکته مهم دیگر اینکه شما می توانید سراغ پلتفرم هایی بروید که از هر دو مدل ویدئو کوتاه و بلند پشتیبانی می کنند.

بهترین مثال در این رابطه یوتیوب است. این پلتفرم در طول سال های اخیر روز به روز امکاناتش برای جلب رضایت دامنه وسیع تر کاربران را توسعه داده است. خب اگر برندی را سراغ دارید که هنوز در یوتیوب کانال رسمی ندارد، ما را هم بی خبر نگذارید.

سناریوهای مختلف درباره اینکه ربات ها جای انسان را گرفته و در نهایت جنگی خونین بین ما و آنها روی دهد، روز به روز بیشتر رنگ و بوی واقعیت به خود می گیرد. اگرچه خیلی ها این ادعا را اغراق شده در نظر می گیرند، اما نگاهی دقیق به زندگی مدرن به خوبی نقش حیرت برانگیز یا حتی ترسناک ربات های هوشمند را نشان می دهد.

از آنجایی که بازاریاب ها همیشه دنبال استفاده از فناوری های مدرن برای بهبود کیفیت کارشان هستند، این روزها استفاده از هوش مصنوعی در عرصه مارکتینگ دیگر یک نکته عجیب یا حیرت انگیز نیست. در عوض خیلی از بازاریاب ها برای اینکه کیفیت کارشان را بهتر کنند، سراغ هوش مصنوعی می روند.

راستش را بخواهید، استفاده از هوش مصنوعی را کاملا منطقی است. خب هرچه باشد این فناوری توانایی پردازش اطلاعات بی نهایت وسیع تری را دارد. بنابراین طبیعی است که بازاریاب ها هم برای ساده سازی کارها سراغ آن بروند.

هیچ کس در دنیای بازاریابی از برخی کارهای تکراری مثل پردازش اطلاعات یا حتی یافتن ایده های تازه برای تولید محتوا استقبال نمی کند. درست به همین خاطر استفاده از هوش مصنوعی در این حوزه‎ها جذابیت زیادی خواهد داشت. این دقیقا همان کاری است که شما می توانید بدون دردسر اضافه در عرصه بازاریابی دنبال کنید.

برخی از بازاریاب ها هنوز هم گارد سفت و سختی در برابر فناوری های تازه دارند. این کار دقیقا مثل آن است که یک راننده فرمول یک اصرار داشته باشد با خودرویی متعلق به دهه ۶۰ میلادی در مسابقات امروزی شرکت کند. بی شک راننده قصه ما شاید حتی به آخر پیست هم نرسد، چه برسد به اینکه دستش به جام قهرمانی رسیده و کلی پول به جیب بزند!

هوش مصنوعی به تنهایی توانایی تولید ویدئو را ندارد. شاید در آینده این امکان برای کاربران فعال شود، اما الان باید براساس واقعیت ها بحث را جلو ببریم. نکته کلیدی در این میان توجه به طراحی سناریو از سوی هوش مصنوعی است. شما برای تولید ویدئو می توانید از سناریوهای ساخته شده از سوی هوش مصنوعی استفاده کنید. این سناریوها نه تنها کلیشه ای نیستند، بلکه به خوبی با سلیقه شما و نیازهای مربوط به شخصی سازی نیز هماهنگ می شوند. پس اصلا لازم نیست نگرانی به خود راه داده یا ماجرا را پیچیده کنید.

جذابیت وبلاگ نویسی: بازگشت به گذشته

وبلاگ ها برای مدت زمانی طولانی جذابیت شان را از دست داده بودند. با این حال در سال ۲۰۲۳ دوران طلایی وبلاگ نویسی دوباره شروع شده است. البته مدل جدید وبلاگ نویسی دیگر به صفحات وب محدود  نمی شود. در عوض پدیده هایی مثل ولاگ (Vlog) روز به روز در شبکه های اجتماعی بیشتر جا باز می کنند. درست به همین خاطر کارآفرینان برای اینکه از جریان موردنظر عقب نمانند، باید خیلی زود دست به کار شده و اوضاع را به سود خودشان تغییر دهند.

احتمالا شما هم در طول چند ماه اخیر شاهد رشد همکاری میان بلاگرها با برندهای مختلف بوده اید. شاید برای خیلی ها این جریان خیلی ساده یا حتی پیش پا افتاده باشد، اما آن را با وسواس خاصی بررسی می کنیم. بلاگرها در دنیای امروز حتی از سلبریتی های دنیای هنر نیز محبوبیت بیشتری دارند؛ چراکه آنها معمولا علاوه بر شهرت، مقداری تخصص در حوزه های گوناگون هم دارند. به همین خاطر حرف شان واقعی تر به نظر می رسد.

اشتباهی که خیلی از بازاریاب ها در استقبال از وبلاگ نویسی می کنند، تصور آن به مثابه همان الگوی کلاسیک است. خب راستش را بخواهید، مردم علاقه بیشتری برای سر زدن به وبلاگ ها، به همان معنای قدیمی دارند، اما در این میان نسل جدید بلاگینگ هم باید مورد توجه شما باشد. پس بد نیست برنامه های تان برای همکاری با انواع بلاگرها را دوباره مرور کنید.

قدرت نویسندگی مهمان: فرآیندی جذاب

تولید محتوا کاری است که تقریبا تمام کارآفرینان دوست دارند آن را با وسواس خاصی دنبال کنند. شما لازم نیست یک بازاریاب کارکشته باشید تا عاشق تولید محتوا شوید. در عوض خیلی از مدیران هم دائما در کار تیم مارکتینگ سرک کشیده و دوست دارند بخشی از این فرآیند جذاب باشند. البته وقتی کمپین ها به نتیجه دلخواه نمی رسند، همه نقش شان در این میان را انکار می کنند. انگار که تولید محتوا فقط تا جایی هیجان انگیز است که پای شکست وسط نیامده باشد!

ایده ای که ما در این بخش قصد معرفی اش را داریم، بیشتر از اینکه مربوط به تولید محتوا باشد، نوعی میانبر محسوب می شود. این روزها هر برندی دارای کلی اکانت در شبکه های اجتماعی، دست کم یک سایت رسمی و حتی وبلاگ است. نکته ای که در این میان باید بدان توجه کرد، اهمیت تولید محتوای متفاوت است. خب تا کی قرار است مخاطب تان محتوایی که تیم بازاریابی ۴-۳ نفره شما تولید کرده، مشاهده کند؟

ما در این بخش روی ترندی دست گذاشته ایم که در طول ماه های اخیر حسابی سر و صدا کرده است. درست حدس زدید، نویسندگی مهمان در سایت یا وبلاگ دیگران.

وقتی شما به عنوان نویسنده مهمان در یک سایت معتبر یا حتی برندی دیگر محتوا بارگذاری می کنید، فقط یک شخصیت حقیقی نیستید. در عوض مشغول توسعه هویت برند در فضای آنلاین بوده و به نوعی سفیر برند خودتان محسوب می شوید. این دقیقا همان اتفاقی است که به شما کمک می کند اثرگذاری لازم بر روی مخاطب تان را داشته و کار را برای خودتان از همیشه ساده تر کنید.

این روزها مشتریان عاشق تفاوت های هیجان انگیز هستند. بنابراین شما باید همیشه نکاتی برای غافلگیری در چنته داشته باشید. این امر به شما کمک می کند تا جذابیت برندتان را برای مدت زمانی بیشتر حفظ کنید. خب هرچه باشد این روزها کلی برند رنگارنگ در بازار هستند که در یک چشم به هم زدن می توانند مشتریان شما را از چنگ تان دربیاورند. مگر نه؟

یادتان باشد، شما قرار نیست در هر وبلاگ یا سایتی دست به انتشار محتوا بزنید. در عوض باید از قبل روی نکات مختلف تمرکز کرده و فقط گزینه هایی را انتخاب کنید که هماهنگی نصفه و نیمه ای با حوزه کاری تان دارند. وگرنه کمتر کسی روی خوش به محتوای تان نشان خواهد داد. خب مشاهده محتوایی تخصصی در زمین بهداشت دهان در وبلاگی که مخصوص عاشقان دنیای خودروهای اسپرت است، خیلی عجیب به نظر می رسد، مگر نه؟

جذابیت یوتیوب: به وقت بردهای پی در پی گوگل

یوتیوب دیگر یک پلتفرم حاشیه ای برای کسانی که حوصله شان از فیس بوک یا توئیتر (ایکس فعلی) سر رفته، نیست. در عوض خیلی از کاربران یوتیوب را برنده نهایی نبرد میان غول های دنیای دیجیتال تصور می کنند. این همان نکته ای است که ما در این بخش قصد صحبت درباره اش را داریم.

یوتیوب، صرف نظر از آمار، نام گوگل را یدک می کشد. همین نکته کافی است تا خیلی از بازاریاب ها برای تولید محتوا چنین پلتفرمی را انتخاب کنند. به علاوه، کاربران هم معمولا رابطه خوبی با سرویس های گوگل دارند. درست به همین خاطر در طول یکی دو دهه اخیر روند توسعه یوتیوب توقف ناپذیر به نظر رسیده است.

اگر یادتان باشد، قبلا گفتیم که ویدئوهای کوتاه در طول سال ۲۰۲۳ حسابی برای کاربران جذاب هستند. یک استثنای مهم در این میان وضعیت یوتیوب است. کاربران در یوتیوب نه تنها ویدئوی کوتاه دوست دارند، بلکه استقبال بی نظیری از ویدئوهای بلند هم می کنند. ماجرا جالب شد، نه؟

این روزها کمتر بازاریابی باور می کند که یوتیوب هم جذابیت زیادی برای کاربران دارد، چه برسد به اینکه از افسانه شکست حتمی ویدئوهای بلند دست بکشد. این اتفاقی است که این روزها در دنیای دیجیتال در حال رخ دادن است و کمتر کسی در دنیا بدان شک دارد.

باور کنید یا نه، ویدئوهای طولانی در یوتیوب طرفدارهای دو آتیشه ای دارد. به همین خاطر شما برای اثرگذاری بهتر بر روی مخاطب باید نیم نگاهی به طراحی ویدئوهای بلند داشته باشید. وگرنه حداقل در یوتیوب کلی از کاربران را از دست می دهید.

ایمیل مارکتینگ و مسئله اعتماد: نوستالژی ها همیشه بهتر هستند!

ایمیل مارکتینگ یکی از آن استراتژی هایی است که هنوز هم در دنیای کسب و کار طرفدارهای زیادی دارد. اگرچه هرچند سال یکبار عده ای درباره مرگ این استراتژی قدیمی حرف می زنند، اما هنوز هم پرسودترین الگوی بازاریابی همین بازاریابی ایمیلی است. خب تا وقتی بازاریاب ها می توانند در ازای هر یک دلار سرمایه گذاری در این شیوه حدود ۴۰ دلار بازگشت سرمایه داشته باشند، مگر می شود دور آن را خط کشید؟

یکی از بحران هایی که این روزها خیلی از بازاریاب ها با آن دست و پنجه نرم می کنند، مسئله اعتماد است. به زبان خودمانی، مردم دیگر اعتماد قبل را به کسب و کارها ندارند. درست به همین خاطر کمپین های بازاریابی نیمی از تلاش شان معطوف به اعتمادسازی در میان مشتریان است. به طوری که باید کلی از وقت شان را به این نکته کلیدی اختصاص دهند.

ما آمارهای جالبی درباره اعتماد کاربران به کمپین های ایمیلی دیده ایم. انگار که این استراتژی قدیمی هنوز هم در میان کاربران طرفدارهای دوآتیشه خودش را دارد. احتمالا شما هم بارها و بارها کسانی را دیده اید که از محصولات قدیمی بیشتر خوش شان می آید. مثلا کسانی که عاشق خودروهای کلاسیک هستند را در نظر بگیرید؛ این دسته از افراد حتی جدیدترین ماشین های سال ۲۰۲۳ را نیز با خودروهای دهه ۵۰ یا ۶۰ عوض نمی کنند. این دقیقا همان اتفاقی است که درباره ایمیل مارکتینگ رخ داده است.

ما در اینجا قصد نداریم دلایل استقبال دوباره کاربران از ایمیل مارکتینگ را موشکافی کنیم. در عوض پیام اصلی مان کاملا روشن است. شما باید هرچه سریع تر دست به کار شده و دوباره کمپین بازاریابی ایمیلی برای برندتان طراحی کنید. اینطوری شانسی هرچند کوچک برای موفقیت در بازار خواهید داشت.

مسئولیت پذیری اجتماعی: پیش به سوی دنیایی سبزتر

مسئولیت کسب و کارها در قبال مشتریان بحثی نیست که شوخی بردار باشد. خیلی از کارآفرینان فکر می کنند این مسئله هنوز در حاشیه است و کسی بدان توجه نمی کند. خب در این صورت کافی است یکبار هم که شده نظری در تایید ایده های مربوط به حفاظت از محیط زیست ندهید تا مشتریان حسابی از خجالت تان درآیند!

مسئولیت پذیری برندها در طول سال های اخیر بدل به یکی از بحث های جنجالی در بازار شده است. خیلی از مشتریان دوست دارند از برندهایی خرید کنند که نه تنها محصولات باکیفیت تولید می کنند، بلکه این محصولات را به شیوه ای سازگار با انتظارات آنها روانه بازار کنند. مثلا برندی مثل مرسدس بنز را در نظر بگیرید. یکی از انتظارات اصلی مشتریان این برند تولید خودروهای برقی است. چراکه این مدل از خودروها آلایندگی کمتری به همراه داشته و با محیط زیست سازگاری بیشتر دارند.

مسئولیت پذیری برندها فقط محدود به بحث حفاظت از محیط زیست نیست. خدمات پس از فروش مناسب و پیگیری شرایط مشتریان از آن دست کارهایی است که می تواند برگ برنده هر برندی باشد. پس اگر شما هنوز در کمپین های بازاریابی تان روی این نکات تاکید نمی کنید، تا همینجا هم حسابی دیرتان شده است.

واقعیت افزوده: پیش به سوی دنیایی مدرن

واقعیت افزوده و واقعیت مجازی دو فناوری مکمل هستند که از نزدیک به یک دهه قبل زندگی انسان ها را به طور کامل تغییر داده اند. این روزها شما به جای اینکه محصولات مختلف را خریداری کرده و بعد به این فکر بیفتید که آیا واقعا همانی است که می‏خواهید، می توانید به راحتی با استفاده از فناوری واقعیت افزوده از آنها در یک دنیای مجازی استفاده کنید.

این روزها خیلی از شرکت ها برای اینکه موقعیت شان در بازار را بهتر کنند، امکان مشاهده مجازی محصولات را به مشتریان می دهند. شاید این فناوری خیلی ساده یا حتی ابتدایی به نظر برسد، اما اثرگذاری خاص خودش بر روی تصمیم نهایی مشتریان را دارد. به طوری که شما می توانید بدون دردسر به مشتریان فرصت تجربه استفاده، هرچند مجازی، محصول تان را بدهید. بعد هم اگر مشتری مورد نظر دوست داشت، می تواند نسبت به خرید آنلاین اقدام کند.

همانطور که می بینید، واقعیت افزوده کمک شایانی به فروشگاه های آنلاین می کند. اگر زمانی فروشگاه های بزرگ مثل تارگت حسابی روی بورس بودند، حالا دیگر نوبت فروشگاه های نسل جدیدی است که هیچ اثری از آنها در دنیای واقعی نیست، اما در دنیای دیجیتال برو و بیایی برای خودشان دارند.

مزیت اصلی واقعیت افزوده در قبال واقعیت مجازی، عدم نیاز به دوربین های VR است. شما با یک اسکن ساده در گوشی هوشمندتان می توانید از فناوری واقعیت افزوده استفاده کنید. درست به همین خاطر تقریبا همه مشتریان در دنیا نسبت به این فناوری روی خوش نشان داده اند.

این در حالی است که فناوری واقعیت مجازی بیشتر در دنیای سینما و گیم کاربرد دارد. پس اگر شما هم بین انتخاب این دو فناوری شک و تردید دارید، بد نیست واقعیت افزوده را انتخاب کنید؛ چراکه مخاطب تان برای تجربه آن دردسر کمتری خواهد داشت.

سخن پایانی

دنیای بازاریابی در طول یک سال اخیر دستخوش تغییرات زیادی شده که هنوز هم برخی از آنها اثرات پایداری بر روی زندگی روزمره دارند. هدف ما در این مقاله مرور برخی از مهمترین ترندها و تغییرات صنعت بازاریابی در طول سال جاری بود. اگرچه هنوز به پایان سال ۲۰۲۳ نرسیده ایم، اما حجم بالای تغییرات ما را مجاب کرد تا مقاله ای مفصل درباره اش بنویسیم. شما الان اطلاعات لازم برای بازاریابی بهتر در ادامه مسیرتان را دارید. از اینجا به بعد همه چیز به سعی و تلاش خودتان بستگی خواهد داشت. پس منتظر چه هستید؟ همین حالا دست به کار شده و اوضاع بازاریابی تان را عوض کنید.