کاربردهای بازاریابی نوستالژیک

خاطرات گذشته برای بسیاری از افراد معنا و مفهوم خاصی دارد. خب آدم وقتی دلش می گیرد یا روزهای کسل کننده ای را پشت سر می گذارد، مرور خاطرات همیشه لبخند به صورتش خواهد آورد. این دقیقا همان چیزی است که خیلی ها از نوستالژی مدنظر دارند.

استفاده از ظرفیت نوستالژی برای بهبود زندگی روزمره یکی از نکاتی است که خیلی از روانشناس ها نیز به آن توجه ویژه ای دارند. درست به همین خاطر معمولا کسانی که مشکلات مثل افسردگی یا ناامیدی را پشت سر می گذارند، از ظرفیت این عامل مهم برای بهبود حال شان سود می برند.

شاید فکر کنید نوستالژی فقط در زندگی روزمره یا حوزه روانشناسی کاربرد دارد. خب در این صورت باید حسابی امیدوارتان کنیم؛ چراکه بازاریاب‏ ها نیز از این نکته به خوبی استفاده می کنند. خب نوستالژی یکی از مهمترین نکات هیجان انگیز در دنیای امروز محسوب می شود. با این حساب اگر شما به خوبی از این نکته برای بهبود کارتان استفاده کنید، توانایی بهتری برای اثرگذاری بر روی مخاطب خواهید داشت.

یادتان باشد، در دنیای امروز بسیاری از کمپین های بازاریابی فقط به خاطر اینکه المان های نوسالژیک دارند، مورد توجه کاربران قرار می گیرند. به همین خاطر اگر شما کارتان را با دقت بالا انجام دهید، اصلا بعید نیست خیلی زود بدل به رقیبی بزرگ برای چنین کسب و کارهایی شوید.

نکته کلیدی درباره استفاده از نوستالژی در عرصه بازاریابی کاربردهای آن است. خب شما که نمی توانید همینطور بی مقدمه فرآیند تولید محتوا را شروع کرده و انتظار داشته باشید هر المانی را به اسم نوستالژی به خورد مخاطب دهید. در این میان اصول و قواعدی در کار است که متاسفانه خیلی از بازاریاب‏ ها اصلا بدان توجه نمی کنند. درست به همین خاطر دائما با مشکلاتی برای اثرگذاری بر روی مخاطب هدف رو به رو هستند.

ما در این مقاله قصد داریم اول از همه مسائل مربوط به بازاریابی نوستالژیک را حل و فصل کنیم. اصلا این استراتژی از کجا آمده و چرا تا این اندازه مهم به نظر می رسد؟ سپس سراغ کاربردهای این استراتژی می رویم. در نهایت نیز با بررسی برخی از تکنیک های ایده آل برای استفاده از آن در عرصه کسب و کار بحث مان را تمام خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید تا یک ماجراجویی تمام عیار در دنیای کسب و کار را تجربه کنیم.

کاربردهای بازاریابی نوستالژیک

فرض کنید فردا صبح که از خواب بیدار شدید، خودتان را در سال دوم دبیرستان ببینید. زمانی که نه تنها خبری از دغدغه های شغلی زیاد نبود، بلکه نهایت دلهره تان در امتحانات میان ترم مدرسه خلاصه می شد. بعد هم به محض اینکه زنگ مدرسه به صدا درمی آمد، یک راست با دوستان تان به زمین فوتبال رفته و تا عصر مشغول بازی و سرگرمی بودید. بی شک خیلی از کسانی که حالا موی شان شروع به سفیدشدن کرده، خاطرات خوش آن زمان ها را به یاد دارند. زمانی که فوتبال نه از پشت تلویزیون و دسته های پلی استیشن، بلکه در زمین واقعی جریان داشت.

اگر سناریوی بالا برای شما نیز خاطره انگیز و احساسی است، به خوبی مفهوم نوستالژی را درک کرده اید. خب همه ما در زندگی مان خاطراتی داریم که همیشه آرزوی تکرارشان را می کنیم. فرقی ندارد چقدر از آن زمان ها گذشته باشد، در هر صورت حتی فکر کردن به خاطرات آن دوران نیز آدم را بی نهایت سرحال می آورد.

بازاریاب‏ ها برای اینکه اثرگذاری بهتری بر روی مخاطب شان داشته باشند، همیشه دنبال استفاده از تکنیک های تازه و صدالبته اثرگذار بوده اند. یکی از این تکنیک ها که به شما برای تعامل با مخاطب تان حسابی کمک خواهد کرد، همین مسئله بازاریابی نوستالژیک است. خب شما مخاطب تان را همراه خود به تونلی بی انتها برده و کلی از خاطرات گذشته را نشانش می دهید.

البته شما قرار نیست تجربه شخصی هر فرد را جزء به جزء بازسازی کنید. در عوض نوعی روانشناسی اجتماعی را در دستور کار قرار داده و نوستالژی های جمعی را هدف قرار می دهید. اینطوری فرآیند تعامل تان با مخاطب هدف نیز بی نهایت ساده تر خواهد شد.

نوستالژی در واقع به هر نوع خاطره ای گفته می شود که مجموعه گسترده ای از مردم آن را در پس ذهن شان دارند. این امر به بازاریاب‏ ها برای تعامل بهتر با مخاطب شان کمک ویژه ای خواهد کرد. در حالی که اگر شما حواس تان به این نکته نباشد، خیلی راحت فرصت های طلایی برای تولید محتوا و تعامل با مخاطب تان را از دست خواهید داد.

ما در روزنامه فرصت امروز بازاریابی نوستالژیک را یکی از روش های بی نهایت مهم و اثرگذار در زمینه تعامل با مخاطب می دانیم. البته به شرط اینکه از این روش به طور درست استفاده شود. خب اگر شما حواس تان نباشد، خیلی راحت تعامل تان با مخاطب هدف دچار مشکل می شود. درست به همین خاطر در این مقاله سراغ بررسی جنبه های مختلف کار رفته ایم.

هر استراتژی در این دنیا اگر درست اجرا شود، مزایای بی نهایت متنوعی برای کارآفرینان به همراه خواهد داشت. مشکل از آنجایی شروع می شود که بازاریاب‏ ها از یک نقشه راهنمای اشتباه استفاده می کنند. ما اینجا هستیم تا مطمئن شویم شما نقشه ای کاملا درست دم دست تان دارید. پس با ما همراه شوید تا یک نگاه دقیق تر به ماجرا بیندازیم.

خاطرات گذشته برای همه جذاب و شیرین است. البته کمتر کسی در گذشته زندگی می کند؛ چراکه در دنیای امروز خواسته یا ناخواسته باید رو به جلو حرکت کنیم. در این میان بسیاری از آدم ها طوری درگیر جریان سریع زندگی می شوند که همه چیز یادشان می رود. درست به همین خاطر نوستالژی گشتی حیرت انگیز از زندگی روزمره بی نهایت شلوغ محسوب می شود.

شاید فکر کنید این امر به مذاق کسانی که دیوانه کارآفرینی هستند، چندان خوش نمی آید. خب در این صورت باید یک نکته مهم را با هم مرور کنیم. انسان ها هر چقدر هم از خودشان سخت کار بکشند، بازهم تفاوت بنیادی با ربات ها دارند؛ چراکه انسان نیاز به استراحت و حتی رسیدگی به زندگی شخصی اش را دارد. بنابراین اگر شما حواس تان به این نکته مهم نباشد، خیلی زود اوضاع تان به هم می ریزد، آن وقت دیگر نمی توانید از زندگی لذت برده یا حتی خوب کار کنید.

بازاریابی نوستالژیک به افراد نشان می دهد به غیر از کارهای روزمره و جریان تکراری زندگی، دلایل دیگری هم برای زندگی شاد وجود دارد. خب اغلب ما وقتی یاد خاطرات گذشته می افتیم، لبخندی هم روی صورت مان ظاهر می شود. این امر به خوبی اهمیت نوستالژی در متن زندگی را نشان می دهد.

حالا که اهمیت نوستالژی در زندگی را درک کردیم، باید نیم نگاهی به حوزه بازاریابی نیز داشته باشیم. این امر به شما کمک خواهد کرد تا فرآیند ساده تری از تعامل با مخاطب تان را تجربه کنید. بسیاری از برندها از همان ابتدای شروع به کار در بازار از لحاظ ارتباط با مخاطب هدف چالش های زیادی را پشت سر می گذارند. درست به همین خاطر یافتن راهکاری که آنها را از شر این مشکلات رها کند، مثل معجزه ای تمام عیار خواهد بود.

نوستالژی در واقع میانبری است که شما را به سوی رسیدن به اهداف تان می برد. در این میان اصلا لازم نیست هزینه زیادی انجام دهید. در عوض استفاده از نکاتی مثل بازآفرینی خلاقانه گذشته کارتان را راه می اندازد.

اجازه دهید درباره اهمیت بازاریابی نوستالژیک از یک مثال ساده استفاده کنیم. فرض کنید برند آدیداس برای رونمایی از پیراهن جدید تیم ملی ژاپن سراغ کارتون مشهور فوتبالیست ها برود. در این صورت نه تنها طرفداران تیم ژاپن، بلکه کل مردم دنیا توجه شان به این کمپین جلب می شود. در حالی که اگر قرار بود با استفاده از هر الگویی به غیر از نوستالژی این توجه جلب شود، کلی هزینه روی دست کسب و کارها باقی می ماند.

نوستالژی نه تنها میانبری به سوی جلب توجه مخاطب محسوب می شود، بلکه اعتماد آنها را نیز به همراه خواهد داشت. خب وقتی مشتریان توجه یک برند به نوستالژی های خاطره انگیز را مشاهده می کنند، خیلی راحت تر به آن برند اعتماد خواهند کرد. این دقیقا همان دلیلی است که به شما برای تعامل بهتر با مخاطب تان کمک خواهد کرد. یادتان باشد، در دنیای امروز بسیاری از برندها به طور مداوم دنبال تعامل با مخاطب شان هستند. درست به همین خاطر اگر حواس تان را جمع نکنید، کلاه تان پس معرکه خواهد بود.

ما در روزنامه فرصت امروز اصلا قصد نداریم از نوستالژی یک نیروی بی نهایت حیرت انگیز و بی رقیب بسازیم. بی شک کلی استراتژی بازاریابی دیگر نیز در بازار وجود دارد. با این حال ما در روزنامه فرصت امروز استفاده از نوستالژی را یک راه بی دردسر و صدالبته کم خرج می دانیم. شاید به همین خاطر کسب و کارهای کوچک استقبال بسیار بهتری از این استراتژی نشان می دهند. خب اینطوری فرصتی برای رقابت با برندهای بزرگ فراهم می شود که قبل از آن اصلا مهیا نبود!

بازاریابی نوستالژیک حتی اگر بهترین استراتژی دنیا هم باشد، تا در عمل مورد استفاده قرار نگیرد، هیچ کس بدان توجهی نخواهد کرد. خب بازاریاب‏ ها که خام چند تا تعریف خشک و خالی نمی شوند. به همین خاطر شما باید فعالیت تان در زمینه تعامل با مخاطب هدف را به طور متفاوتی سامان دهید.

این امر به شما کمک می کند تا بازگشت سرمایه عملی از این استراتژی را به ساده ترین شکل ممکن حس کنید. ما در این بخش به شما کمک خواهیم کرد تا از این استراتژی که تا اینجا کلی درباره اش حرف زده ایم، خیلی ساده استفاده کنید. اشتباه نکنید، ما قصد نداریم از این استراتژی یک کوه بی نهایت بزرگ بسازیم. در عوض خیلی ساده با تکنیک های کاربردی در کنارتان خواهیم بود. خب اجازه دهید دیگر کم کم ماجراجویی مان را شروع کنیم.

نگاه به شبکه های اجتماعی: ظرفیتی بی نظیر

اولین سوالی که درباره استفاده از بازاریابی نوستالژیک مطرح می شود، کانال ارتباطی مناسب است. خب اصلا شما در کجا باید با مخاطب تان درباره نوستالژی حرف بزنید؟ از آنجایی که در دنیای امروز همه چیز در فضای آنلاین دنبال می شود، دیگر نباید روی رسانه های سنتی حساب باز کنیم. شبکه های اجتماعی در طول یک دهه اخیر امپراتوری بی چون و چرایی در حوزه کانال های بازاریابی برای خودشان داشته اند، بنابراین شنا برخلاف جهت این رودخانه اصلا منطقی نخواهد بود.

وقتی درباره شبکه های اجتماعی حرف می زنیم، خیلی از کارشناس ها اعتقاد دارند باید با وسواس خاصی سراغ بهترین پلتفرم های ممکن رفت. این در حالی است که یک نگاه ساده به وضعیت کاربران به خوبی نشان دهنده پلتفرم های محبوب خواهد بود. شما حتی نیازی به استفاده از آمارهای رسمی نیز ندارید.

خب فهم اینکه اینستاگرام، یوتیوب، ایکس و تیک تاک در مقایسه با دیگر پلتفرم های مشابه وضعیت بهتری دارند، اصلا امر سختی نیست. به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز دوست نداریم بی دلیل وقت شما را بگیریم؛ چراکه می توانید به ساده ترین شکل ممکن کارتان را دنبال کرده و اصلا هم پای محاسبات سختگیرانه وقت از دست ندهید.

از آنجایی که نزدیک به یک دهه از عمر شبکه های اجتماعی مبتنی بر گوشی های هوشمند می گذرد، شما همین حالا هم می توانید دوران خوش گذشته در این پلتفرم ها را به یاد کاربران بیاورید. اگر کمی به عقب تر برویم، فیس بوک و توئیتر (سابق!) نیز بر مدار دسکتاپ بروبیایی برای خودشان داشتند.

بی شک خیلی از کسانی که آن زمان خوره شبکه های اجتماعی بودند، حالا دیگر سنی ازشان گذشته، اما مرور آن دوران جذاب باز هم برق به چشمان شان خواهد آورد. به علاوه، جوان هایی که هیچ درکی از آن دوران ندارند هم نگاه شان به آن روزها فرق خواهد کرد؛ چراکه متوجه سیر تکامل شبکه های اجتماعی خواهند شد. ماجرا حسابی جالب شد، نه؟

برخی از بازاریاب‏ ها فکر می کنند باید هر آنچه دلخواه خودشان هست، در زمینه تولید محتوا جا دهند. این وسط هم اصلا مهم نیست بازاریاب‏ ها دنبال اثرگذاری بر روی چه نوع مخاطبی هستند. انگار که هر مدل محتوایی در بازار تولید می شود، همه باید بی چون و چرا آن را قبول داشته و از این بیشتر، طرفدارش شوند.

این در حالی است که جریان اصلی در دنیای کسب و کار اصلا این شکلی نیست. خب کاربران در شبکه های اجتماعی و مشتریان در بازار با هیچ کس تعارف ندارند. کافی است چند بار اینطوری طلبکارانه با آنها برخورد کنید تا حساب کار دست تان بیاید.

توصیه ما در این بخش تا اندازه زیادی ساده، اما در مقام اجرا پیچیده خواهد بود. شما اول از همه باید درک درستی از مخاطب تان داشته باشید. خب مخاطب شما در چه فرهنگی زندگی کرده و چه مدل نوستالژی هایی در دسترسش بوده است؟

بی شک اگر شما دنبال بازاریابی نوستالژیک برای آدم های متولد دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی در کانادا باشید، مانور بر روی نکاتی مثل نسل ابتدایی اینترنت یا حتی رایانه های شخصی گزینه جذابی خواهد بود. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای در حال توسعه این فناوری ها با کلی تاخیر رونمایی شد. به همین خاطر اگر شما تجربه متفاوت هر گروه را مورد توجه قرار ندهید، عملا کارتان بی فایده خواهد بود.

ما در روزنامه فرصت امروز همیشه بر روی مطالعه بازار به مثابه پیش زمینه ورود به دنیای بازاریابی تاکید داریم. این امر چشم اندازی تا حد امکان دقیق از اوضاع به شما داده و کارتان را نیز بی نهایت ساده می سازد، بنابراین باید قبل از اینکه با عجله ای عجیب وارد بازار شوید، فکر این نکات را نیز بکنید؛ چراکه بدون استفاده از نکات کلیدی در زمینه شناخت مخاطب کارتان به هیچ سرانجام درستی نخواهد رسید.

بد نیست وقتی دنبال شناخت مخاطب هستید، کمی درباره ایده ها و سبک زندگی شان نیز اطلاعات کسب کنید. این امر به شما برای تولید محتوایی تا حد امکان جذاب و تعاملی کمک خواهد کرد. اینطوری دیگر لازم نیست دائما نگران تجربه مشتریان در رابطه با کمپین تان و احتمال ناکامی در جلب نظرشان باشید. چراکه دقیقا همان جایی دست گذاشته اید که مخاطب انتظارش را دارد.

بیشتر بخوانید: بخش هفتم و پایانی؛ هفت پرسش استراتژیک

مرور یا اشاره به محصولات قدیمی

محصولاتی همچون گوشی های غیرهوشمند یا تلویزیون های بی نهایت بزرگ و پر سر و صدا جزئی از خاطرات نسل های گذشته محسوب می شود. بسیاری از ما از همان ابتدا تلویزیون های LED را دم دست مان نداشتیم. به علاوه، قبل از اینکه پای پلی استیشن به زندگی مان باز شود، با آتاری سرگرم بودیم. اگرچه امروزه خبری از آن محصولات قدیمی نیست، اما اصلا دلیلی ندارد شما آن محصولات را به دست فراموشی بسپارید. یکی از نمونه های جذاب در این میان وضعیت برند نینتندو است.

این برند دوست داشتنی خالق بسیاری از کنسول های قدیمی مردم دنیا محسوب می شود. درست به همین خاطر همیشه در زمینه بازاریابی بر روی این نکته مهم دست می گذارد. به طوری که شما به سادگی هرچه تمام تر فرصت استفاده از محصولات این برند را پیدا کرده و به یاد نسخه های قدیمی تر نیز می افتید.

یادتان باشد، شما قرار نیست همیشه محصولی قدیمی تولید کرده باشید تا سراغ بازاریابی نوستالژیک بروید. خیلی وقت ها می توانید از سعی و تلاش دیگران به سود خودتان استفاده کنید. اینطوری خیلی راحت تر فرصت تعامل با مخاطب تان را پیدا کرده و دیگر نگرانی خاصی هم نخواهید داشت. خب کسب و کارهای تازه تاسیس چه گناهی کرده اند که محصول قدیمی ندارند؟

یک ایده جالب در این میان تلاش برای ترسیم حال و هوای جامعه در گذشته است. بی شک مردم چهار یا پنج دهه پیش طور دیگری زندگی می کردند. این امر نه تنها در نوع انتخاب لباس یا حتی حالت مو، بلکه تفریحات شان نیز قابل مشاهده است، بنابراین شما می توانید در کمپین های بازاریابی تان حال و هوای آن دوران را بازسازی کنید.

آشنایی با گذشته نه چندان دور همیشه برای مردم دنیا جذابیت های خاص خودش را دارد؛ چراکه به آنها نشان می دهد قبل تر از خودشان، دیگران چطور زندگی می کردند. این امر به شما نیز کمک خواهد کرد تا فرآیند اثرگذاری بر روی مخاطب را به بهترین شکل ممکن سامان دهید.

گاهی اوقات محصولاتی که دیگر برندها تولید کرده اند، خطر قرمزشان محسوب می شود. این یعنی اگر شما از آن محصولات استفاده کرده یا روی آنها مانور دهید، خیلی زود به دردسر خواهید افتاد. درست به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز همیشه سعی می کنیم به شما توصیه های ایمنی قبل از مانور بر روی محصولات دیگران را بدهیم. به طور خلاصه شما باید حواس تان به کپی رایت باشد؛ چراکه دیگران به سادگی امکان شکایت از شما در رابطه با این موضوع را خواهند داشت.

به مخاطب فضا و زمان دهید

برخی از بازاریاب‏ ها دوست دارند به زور حس نوستالژیک در مخاطب شان ایجاد کنند. این در حالی است که گاهی اوقات این فشار بیش از اندازه عملکرد عکس خواهد داشت. درست به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز در بسیاری از مواقع نیاز داریم تا بازاریاب‏ ها فضا و زمان کافی به مخاطب دهند تا درک شخصی اش از نوستالژی را تجربه کند. این امر به شما کمک خواهد کرد تا بازخوردهای بهتری از مخاطب تان دریافت کنید.

وقتی بازاریاب‏ ها دنبال اثرگذاری زورکی یا به هر قیمت بر روی مخاطب هستند، معمولا با مقاومت سرسختانه ای از سوی آنها رو به رو خواهند شد. این امر موجب می شود تا شرایط برای شان بی نهایت سخت شده و کارشان نیز به جاهای باریک بکشد. این امر گاهی اوقات به کارآفرینان برای تعامل بهتر با مخاطب نیز ضربه خواهد زد. همچنین به مرور زمان اعتبار کلی شان در بازار را نیز زیر سوال می برد.

یادتان باشد، شما نیز کاملا وارد جزییات مربوط به نوستالژی نشوید؛ چراکه هر کسی یک نوع دریافت و حتی تجربه متمایز از نوستالژی ها دارد. پس اگر شما زیادی وارد جزییات شوید، تمام مزه ماجرا را از بین خواهید برد. اوج هنر شما در این میان تلاش برای راهنمایی مخاطب به سوی خاطره ای است که شاید کاملا فراموش کرده باشد. اینطوری بدل به یک برند دوست داشتنی و همیشه جذاب خواهید شد.

یکی از اشتباهات دیگری که بازاریاب‏ ها هنگام توجه به نوستالژی مرتکب می شوند، مسئله مربوط به کلیشه هاست. خب شما قرار نیست نوستالژی را در چند کلیشه رایج خلاصه کنید. در عوض باید از تمام ظرفیت تان برای تعامل بهینه با مخاطب سود ببرید.

این امر به شما کمک قابل ملاحظه ای برای بهبود کارتان خواهد کرد. یادتان باشد، امروزه مخاطب خلاقیت و تمایز شما از دیگران را به طور قابل ملاحظه ای ستایش خواهد کرد. پس اگر در این میان خبری از خلاقیت شما نباشد، کارتان حسابی به مشکل می خورد. این در حالی است که برخی از بازاریاب‏ ها برای اثرگذاری بهتر بر روی مخاطب هم که شده، باید دنبال خلاقیت بیشتر بروند.

راستش را بخواهید، دنیای امروز پر از نوستالژی هایی است که هنوز هم مورد توجه زیاد قرار نگرفته است. پس اگر فکر می کنید دنیا به آخر رسیده و دیگر به جز کلیشه چیزی در دسترس تان نیست، خوب اطراف تان را مشاهده نکرده اید. این مسئله ای است که شما باید به طور بهتری مورد توجه قرار دهید.

پس شاید لازم باشد لنزهای عینک تان را عوض کنید تا اطراف را بهتر مشاهده کنید. در این میان کمک گرفتن از همکاران یا افراد متخصص نیز ایده خوبی خواهد بود. پس بهانه تراشی را کنار گذاشته و کارتان را از همین امروز با قدرت شروع کنید.

بازاریابی با چاشنی نوستالژی برای بسیاری از بازاریاب‏ ها جذاب و در عین حال چالش برانگیز است. گاهی اوقات شما برای اثرگذاری بر روی مخاطب نیاز به استفاده از نکاتی دارید که شاید کمتر درباره اش فکر کرده باشید. اصلا اینکه بازاریابی نوستالژیک چطور اجرا می شود، مسئله ای است که گاهی اوقات کسی به خوبی درباره اش حرف نمی زند.

درست به همین خاطر ما در این مقاله سعی کردیم برخی از مهمترین نکات در رابطه با بازاریابی نوستالژیک را با شما در میان بگذاریم. شما الان اطلاعات اساسی در رابطه با این استراتژی را دم دست دارید. پس بهتر است از همین حالا کارتان را شروع کرده و از این استراتژی مهم به سود خود استفاده کنید.

من و همکارانم در روزنامه فرصت امروز امیدواریم نکات مورد بحث در این مقاله کمکی هرچند کوچک به شما برای آشنایی با بازاریابی نوستالژیک کرده باشد. مثل همیشه اگر سوالی در رابطه با نکات مورد بحث در این مقاله دارید، کافی است آن را با ما در میان بگذارید.