طراحی کتابخانه‌ها با استفاده از نور طبیعی، فضاهای باز و راحت و ترکیب هنرمندانه عناصر بصری، می‌تواند نه تنها به ارتقای تجربه مطالعه کمک کند، بلکه به عنوان یک نقطه عطف فرهنگی در جامعه نیز شناخته شود.
طراحی کتابخانه‌ها با استفاده از نور طبیعی، فضاهای باز و راحت و ترکیب هنرمندانه عناصر بصری، نه‌تنها می‌تواند به ارتقای تجربه مطالعه کمک کند، بلکه به‌عنوان یک نقطه عطف فرهنگی در جامعه نیز شناخته شود. در واقع، معماری کتابخانه‌ها می‌تواند منعکس‌کننده ارزش‌هایی مانند دسترسی آزاد به اطلاعات، احترام به دانش و اهمیت یادگیری در یک جامعه باشد.
کتابخانه تیانجین بینهای، چین
در کتابخانه آینده‌نگر «تیانجین بینهای»، موجی از قفسه‌های کتاب از کف تا سقف کشیده شده است. این قفسه‌های کتاب گویا به دور «چشم» درخشان (گوی بزرگ نورانی) می‌چرخند که در مرکز کتابخانه است. از پنج طبقه، دو طبقه اول عمدتاً شامل اتاق‌های مطالعه، انبار کتاب و قسمت‌های استراحت است.
طبقات فوقانی دارای اتاق جلسات، دفاتر، اتاق‌های کامپیوتر و کتاب‌های صوتی و دو فضای روی پشت بام هستند. بخشی از کالبد بزرگتر یعنی شهر تیانجین بینهای، این کتابخانه است که یک منطقه فرهنگی کاملاً جدید برای این شهر است. مساحت این مکان که حدود ۳۳ هزار و ۷۰۰ متر مربع را در بر می‌گیرد، پس از طراحی اولیه آن، تنها سه سال طول کشید تا تکمیل شود. اکنون به عنوان یک نقطه اتصال برای منطقه تجاری مرکزی شهر، شهر قدیمی، مناطق مسکونی، مناطق تجاری و محله دولتی عمل می‌کند.
کتابفروشی یانگژو، چین
نوشته روی دیوارها، سقف و کف کتابفروشی یانگژو، چیزی است که یک توهم نوری یک اتاق معمولی مستطیل شکل را به یک تونل استوانه ای تبدیل می‌کند. گویا استودیو XL-Muse مستقر در شانگهای برای خرده‌فروشان کتاب یانگژو ایجاد شده است. یک کف آینه‌ای مشکی با دو دیوار قفسه‌های قوسی به ایجاد یک قیف به ظاهر بی‌پایان از کتاب کمک می‌کند.
این طرح از میراث فرهنگی غنی یانگژو الهام گرفته شده که گفته می‌شود محل تجمع تاریخی ادبا و شاعران است. لی شیانگ، طراح اصلی، از شعری در رمان عاشقانه کلاسیک چینی به نام «رویای عمارت‌های قرمز» اثر کائو زوئکین الهام گرفته است، که تصور می‌شود به منطقه‌ای اشاره دارد که اکنون مغازه در آن قرار دارد. گویا بازدیدکنندگان باید همانند رودخانه جریان داشته باشند، که کف آینه‌ای سیاه رنگ آن را می‌برد به قسمت عمیق‌تر کتابفروشی و «به اقیانوس وسیع دانش».
کتابخانه ملی قطر، قطر
کتابخانه ملی قطر که در سال ۲۰۱۶ تکمیل شد، برای بیان اهمیت کتاب در قرن بیست و یکم مفهوم‌سازی شد. در نتیجه، طراحی آن مطالعه، تحقیق، همکاری و تعامل را در هم آمیخته است. این مکان به‌عنوان یک اتاق مجرد در نظر گرفته شده است که هزاران خواننده را با مجموعه میلیون جلدی خود که شامل نسخه‌های خطی مهم و کمیاب خاورمیانه است گرد هم می‌آورد. لبه‌های ساختمان مرتفع بوده که هم از داخل و هم از بیرون هندسه‌ای مثلثی به آن می‌دهد؛ بنابراین ردیف قفسه‌ها از نظر توپوگرافی بیان می‌شوند، از بالا به پایین سرازیر می‌شوند و با فضاهای با کاربری مختلف پراکنده می‌شوند.
قفسه‌ها همچنین از لحاظ جنس موادی که در آن‌ها به کار رفته به ساختمان مرتبط هستند و گویا از کف مرمر سفید آن برمی‌خیزند. شش متر پایین‌تر از سطح اصلی، مجموعه میراث کتابخانه در فضایی به ظاهر حفاری شده قرار دارد که از سنگ تراورتن بژ بیرون آمده است.
اتوپیا، بلژیک
کتابخانه اتوپیا ساختاری به مساحت ۸ هزار متر مربع را شامل می‌شود که پیش از این یک مدرسه نظامی بوده است، از این محل اکنون هم به عنوان کتابخانه و هم آکادمی هنرهای نمایشی استفاده می‌شود. بازسازی ساختمان به قدری دقیق و بدون اشکال بوده است که به سختی می‌توان فهمید که آیا در الحاقیه جدید ایستاده‌اید یا در مدرسه قدیمی. اما خارج از این تمایز به طرز ماهرانه‌ای با جهت آجرکاری مشخص می‌شود. آجرهای مسطح بلند به‌شکل افقی در سراسر دیوار جدید گذاشته شده‌اند تا با آجرهای عمودی نمای مدرسه قدیمی مقابله کنند.
کتابخانه و خانه فرهنگ Tingbjerg، دانمارک
کتابخانه باریک، خیابانی و خانه فرهنگ Tingbjerg گسترش مدرسه محلی است و به محله کپنهاگ روح تازه‌ای بخشیده است. این مکان با الهام از واژگان غنی مدرنیستی منطقه، از آجرکاری زرد رنگ و تخته سه لایه چوبی گرم ساخته شده است. در باریک‌ترین حالت، عرض ساختمان تنها ۱.۵ متر است.
بیشتر بخوانید:تجربه جدید مطالعه در کتابخانه‌هایی با معماری جذاب/بخش اول
طراحی نهایی ساختمان نتیجه همکاری مدرسه وساکنان محله و انجمن‌های خیریه است. برآورده کردن نیازهای طیف کاربری متنوع منجر به زیبایی شناسی الهام گرفته از یک کیس حروفچینی شد. تماشاگران می‌توانند از طریق یک نمای شیشه‌ای شفاف به نمای داخلی کتابخانه نگاه کنند. بازدیدکنندگان می توانند با تعدادی از فعالیت ها در فضاهایی که برای ارائه کلاس ها، کارگاه ها، سخنرانی ها و اجرای موسیقی طراحی شده اند، شرکت کنند.
کتابخانه اصلی جدید مونتری، مکزیک
این کتابخانه برای اولین بار در سال ۱۹۶۹ طراحی شد. این پروژه با یک مانع روبرو شد؛ ساختمان نیاز مبرمی به ارتقای لرزه‌ای بسیار پرهزینه داشت که هرگونه توسعه پیشنهادی آینده را به شدت محدود می‌کرد. در نتیجه، کتابخانه اصلی جدید اکنون به جای خود ایستاده و دارای یک طرح باز است که انعطاف پذیری و محیط دانشجویی را در نظر می‌گیرد. این پروژه ساختار عملکرد قبلی را گسترش می‌دهد و ۱۵۰ هزار کتاب ارائه می‌کند.
دو مجموعه ویژه؛ آزمایشگاه‌های آموزشی جدید و فضاهای مطالعه خصوصی و گروهی از بخش‌های این مکان است. فضاهای مطالعه بزرگتر در داخل و خارج توسط کتاب پوشیده شده‌اند و دارای تراس‌های بالای سر هستند که به عنوان سالن‌های اجتماع عمل می‌کنند. در سطح پشت بام، یک تراس با چشم‌اندازی بی‌نظیر از محوطه دانشگاه و کوه پس‌زمینه آن خودنمایی می‌کند.
کتابخانه ساحلی، چین
گروه معماران وکتور مغزهای تخیلی پشت این اقیانوس و بهشت عاشقان کتاب هستند. ساختار بتنی مدرن که در ساحل دریای بوهای چین قرار دارد، همه چیز را ساده نگه می‌دارد زیرا مناظر چشمگیر همه کار را انجام می‌دهند. گونگ دونگ، معمار اصلی وکتور، می‌خواست مجموعه‌ای از روابط پیچیده را در طراحی بیان کند و در مورد ایده مرز، حرکت بدن انسان، تغییر نور و منظره اقیانوس مذاکره کند. شما ممکن است در تمرکز بر روی کتاب خود مشکل داشته باشید زیرا پنجره‌های پانوراما باز می‌شوند تا صداهای امواج وارد شود. به طبقه بالا که نگاه کنید جایی را می‌بینید که شکاف‌های پنجره فقط مقدار مناسبی از نور را برای روشن کردن مناطق زیر سقف بتنی منحنی وارد می کند.
کتابخانه بیرمنگام، انگلستان
یک شرکت هلندی این فرصت را برای طراحی بزرگ‌ترین کتابخانه عمومی در اروپا به دست آورد. در یک شهر جالب، نمای حلقه‌ای کتابخانه بیرمنگام قطعاً نظر همه را جلب می کند اما این در واقع اشاره‌ای به دو نهاد شهری دیگر است؛ صنایع فولاد و فلز. هسته اصلی این طرح، کتابخانه است، که در آن آسانسورها بازدیدکنندگان را از طریق دهانه‌های بین طبقات عبور می‌دهند. با این حال، این یک منحنی روی پشت بام ساختمان است که حتماً عاشقان تئاتر را به خود جلب می‌کند: اتاق یادبود شکسپیر از ساختمان اصلی ویکتوریایی کتابخانه که با دقت در بالا قرار گرفته است.
کتابخانه وستون، انگلستان
سال ۲۰۱۵، کتابخانه اصلی New Bodleian آکسفورد با طراحی مجدد ازسوی یک شرکت لندنی به‌عنوان کتابخانه وستون بازگشایی شد. بازسازی موجب رضایت معمار اصلی سر گیلز گیلبرت اسکات شد. این کتابخانه همچنین دارای یک دروازه قرن پانزدهمی است که زمانی در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن قرار داشت. معماران، مرکز ساختمان را تخریب کردند و سپس بازسازی کردند تا قلب جدیدی به شکل بلک ول هال به آن ببخشند، فضایی به ارتفاع ۱۳.۵ متر با چشم اندازی از راهروهای داخلی کتابخانه و چراغ‌های سقف خطی باریک فضایی جالب را ترسیم می‌کند. این ساختمان به پنجره‌های عمودی و بسیار نورگیر خود معروف است.
کتابخانه دانشگاه هنر تاما، ژاپن
کتابخانه تویو ایتو به لطف ساختار مبتکرانه و سازمان فضایی، نمونه‌ای از معماری برجسته یک فضای آموزشی است،. طرح اولیه او برای یک فضای زیرزمینی در نهایت از سطح زمین بلند تر است، حجم برداشته شده، طاق را به‌عنوان بهترین راه برای تقسیم فضا در نظر گرفته شده است؛ درحالی که به‌طور همزمان نمای بیرونی ساختمان را نشان می‌دهد. سطح شیب دار طبقه همکف که برای نمایشگاه‌ها، نمایش‌ها استفاده می‌شود، به گفته معمار این کتابخانه، خلاقیت را تحریک می‌کند. چالش برانگیزترین عنصر فنی برای ساخت، دیوارهای منحنی نازک ۲۰ سانتی متری بود که حاوی صفحات فولادی برای تقویت در وسط و شیشه‌های منحنی مخصوص برای تمیز نگه داشتن نما است.
