به گزارش چاپ و نشر آنلاین؛ بر اساس بررسی ها بیش از ۶۰ درصد از بسته بندی های چاپ شده در اروپا به وسیله‌ی فرآیند چاپ فلکسو و کمتر از ۲۰ درصد به‌وسیله‌ی چاپ گراور انجام می‌گیرد. خیلی از اوقات هر دو روش چاپ فلکسو و گراور در یکجا (کارخانه و یا سازمان چاپی) انجام می‌پذیرد. در چنین حالتی یک مرکب چاپ برای هر دو فرآیند به کار می‌رود حتی اگر این‌چنین هم نباشد، نوع فرمول مرکب چاپ فلکسو و گراور به‌قدری به هم نزدیک و شبیه است که در هر دو روش چاپی مورد استفاده است.
به‌منظور آشنایی بیشتر با این مرکب در شماره قبل مطالبی پیرامون مرکب‌های پایه حلالی و ممنوعیت مصرف حلال آبی فرار ارائه شد در این مقاله به مرکب های پایه آب و در بخش های دیگر به فناوری درمان یو وی و مرکب های متالیک پرداخته می‌شود.
مرکب های پایه آب
مرکب‌های پایه آب فلکسو ده‌ها سال است که برای چاپ روی کاغذهای کرافت و کارتن کاربرد دارد. اخیراً مرکب های چاپ فلکسوی پایه آب برای چاپ روزنامه به کار برده می شوند. این مرکب ها تقریباً ۲۵ درصد از حجم مصرف مرکب چاپ را به خود اختصاص داده‌اند. به هر حال تلاش برای توسعه مناسب ترین مرکب ها برای چاپ پلاستیک و ورق های مصنوعی آغاز شده است. ویژگی مرکب های پایه آب عبارت‌اند از:
– می توانند بخارات آب را به وسیله دمش از محیط چاپ وارد جو کنند؛
– اکثر آن ها آتش‌زا نیستند؛
– عمدتاً بخارات زیاد ایجاد می کنند؛
– این مرکب ها دارای مواد آلوده‌کننده کمتری هستند، ضمن آنکه دارای برخی مضرات هم هستند.
– بعد از چاپ انرژی زیادی برای خشک شدن موردنیاز است ضمن آنکه سرعت انجام این فرایند نیز کمتر است.
– خواص چسبندگی و مقاومت مرکب در بیشتر مواقع شرایط استاندارد را ندارد و ضایعات حاصل از شست‌وشوی مرکب چاپ فلکسوی پایه آب را نمی‌توان قبل از پاک‌سازی و رساندن به وضع قابل‌قبول محیط زیستی، به فاضلاب فرستاد. روش رسوب دادن ضایعات حاصل از شستشوی این مرکب ها که موجب جدایی مواد مزاحم آن‌ها می‌شود، از روش‌های معمول و موفقیت‌آمیز این آماده‌سازی است.
مسئله دیگری که با مصرف مرکب های فلکسوی پایه آب حاصل می‌شود عبارت از علائم عدم توانایی جداسازی مرکب از کاغذ به هنگام برگشت کاغذ و فرآیند بازیافت است که موجب عدم مصرف کاغذ روزنامه حاصل از چاپ این نوع مرکب‌ها در بازیافت می‌شود. در همین مورد مرکب‌سازی برادران اشمیت مرکب‌های جدیدی بر پایه مرکب های آنیونیک به نام سری WZ معرفی کرده است که ادعا می‌کند، می‌توان آن‌ها را به‌طور کامل از کاغذ رنگ زدایی کرد. جدول ۱ نمونه‌ای از فرمول مرکب پایه آب را برای چاپ روی کاغذهای کرافت ارائه می‌دهد:
جدول ۱- نمونه‌ای از فرمولاسیون برای مرکب های پایه آب
رزین آکریلیک حل شده و رزین آکریلیک استایرن امولسیون، قابلیت مقاومت و خشک شدن و ایجاد یک کیفیت قابل‌قبول را دارند. همانند مرکب‌های دیگر قیمت تمام شده بسیار مهم بوده و این مسئله تحت تأثیر شل کردن مرکب به وسیله آب به هنگام فرآیند چاپ اهمیت بسیاری پیدا می‌کند. مرکب های سری «آکواپلاس» از شرکت «فام سون» هلند دارای غلظت بالا بوده که به هنگام چاپ قابلیت شل شدن با درصد بالایی از آب را دارند و این مسئله موجب کاهش قیمت تمام شده چاپ می‌شود.
مرکب برای انواع فیلم ها
یک مصرف عمده مرکب های پایه آب برای چاپ روی انواع فیلم های غیر کاغذی است. یک مثال قابل‌توجه، پاکت‌های «والکر کرپیس» است. باید به این مسئله توجه کرد که کاربرد پلیمرهای مصرفی به‌آسانی امکان‌پذیر نیست، بلکه این مرکب‌ها در اثر همکاری مرکب ساز و تأمین‌کننده مواد اولیه‌ی آن‌ها برای این نوع پاکت‌ها تهیه و گسترش پیدا کرده است.
امکان استفاده از مرکب های پایه آب برای انواع فیلم‌ها چند سالی است که میسر شده اما این موفقیت محدود است، زیرا کیفیت ارائه شده توسط این نوع چاپ و مرکب نتوانسته به حد استاندارد برسد تا از نظر کیفی به حد فلکسوی پایه حلال برسد؛ بنابراین رشد کاربرد این مرکب ها برای چاپ‌های کیفیت پایین مانند چاپ کیف‌های دستی و ساک‌های رایج در بازار است. نیاز به انرژی زیاد برای خشک کردن مرکب‌های پایه آب در فرایند چاپ در مقایسه با نوع پایه حلالی بسیار فاحش است. پلاستیک بسیار نازک مانند فیلم‌های ظریف که در بسته‌بندی نان و سایر بسته‌بندی‌های غذایی کاربرد دارد، قدرت رنگ پایینی را عرضه می‌کند.
مرکب روزنامه
اگرچه فقط یک چاپخانه روزنامه در انگلستان مرکب فلکسوی پایه آب را برای روزنامه به کار می‌برد اما در آمریکا و ایتالیا از اهمیت بالایی برخوردار است. البته هیچ‌گونه نصب و راه‌اندازی در سایر کشورهای اروپایی انجام نگرفته است. جذابیت‌های این کار، قیمت تمام شده محصول چاپ نسبت به سایر روش‌های چاپی مانند لترپرس و افست رول، کاهش ساییدگی، جذب سریع و حذف پخش رنگ در فضای چاپخانه است.
فرمول پایه این نوع مرکب‌ها تقریباً با سایر مرکب‌های فلکسوی پایه آب یکسان است؛ ولی مرکب باید به دقت فرموله و تنظیم شود تا منجر به چاپ واضح و تمیز در غلظت‌های خیلی پایین با خواص خشک شدن خوب در بالاترین سرعت چاپ شود.
