هدف از لمینیت در بستهبندی، به دست آوردن مجموعهای از خواص مطلوب، اعم از محافظت، ماشینپذیری و هزینه مناسب در یک ساختار بستهبندی است. به عبارت سادهتر لمینیتها به یک دلیل ساده ساخته میشوند و آن این است که امکان تولید مادهای با خواص فوقالعاده که تمام شاخصهای مطلوب را به تنهایی داشته باشد، وجود ندارد. بهعنوانمثال پلیاتیلین مادهای است که هم قیمت آن مناسب است و هم نفوذپذیری آن در برابر رطوبت کم است اما در برابر اکسیژن نفوذپذیری بالایی دارد و استحکام کششی آن نیز پایین است. همچنین نفوذپذیری پلیاستر در برابر اکسیژن کمتر است اما بهوسیلهی حرارت بهخوبی سیل نمیشود و قیمت آن نیز بالاتر است.
در بخش های پیشین درباره فویل آلومینیوم، متالایز کردن با روش وکیوم و خواص فیزیکی و ساختاری لمینیت در بستهبندی توضیح دادیم و در این شماره نیز به توضیحی درخصوص کیسههای انعطافپذیر (Sachets, Pouches) و ماشین های فرم، فیل، سیل عمودی و افقی میپردازیم.
ماشین های فرم، فیل، سیل عمودی و افقی
هر دستگاه مشخصه ها و ملزومات منحصر به خود را برای کارایی بهینه دارد. از آنجایی که بیشتر صفحات باید از داخل دستگاه کشیده شوند، فقط تسلیم ماده و نیرویی که به ازای آن تغییر شکل دائم در ماده روی میدهد بسیار اهمیت دارند. در مواردی که روی سطح چاپ انجام گرفته باشد و نقطه خاصی (Register) باید مشاهده شود تغییر برگشتپذیر نیز اهمیت پیدا میکند.
برحسب نوع کاربرد و هدف استفاده از لمینیت در بستهبندی ممکن است خواص دیگری نیز اهمیت پیدا کند که سهم قابلتوجهی از بستهبندیهای انعطافپذیر توسط دستگاههای Form-Fill-Seal عمودی(VFFS) و افقی (HFFS) تولید می شوند (شکل ۱ و ۲) در دستگاههای VFFS ماده بستهبندی قبل از ورود به دستگاه از رول باز میشود و پس از آن یک طوقه شکلدهنده Forming Collar را پشت سر میگذارد که به شکل تیوب از طوقه خارج میشود. تیوب حاصل توسط ایستگاه سیل عمودی در راستای طولی سیل میشود.
پس از پر شدن تیوب میلههای سیل افقی تیوب را از دو سر در جهت افقی سیل میکنند و همزمان با این عمل برش بسته از وسط سیل افقی انجام میگیرد و تیوپی که از یک انتها سیل شده است پر شده و مجدداً فرآیند سیل افقی و برش انجام میگیرد. لمینیت در بستهبندی
شکل ۱- ماده و محصول به داخل ماشین فرم، فیل، سیل عمودی جریان مییابد.
در دستگاههای HFFS مواد بستهبندی بهصورت افقی وارد دستگاه میشوند و از طوقه شکلدهنده عبور میکند و میلههای سیل کننده تیوب حاصل را در راستای عمودی بهصورت بستههایی با اندازههای مناسب سیل میکنند و پس از پر کردن این بستهها بهصورت کامل سیل میشوند. برحسب طراحی دستگاه بستههای تولید ممکن قبل یا بعد از پر شدن از صفحه اصلی جدا میشوند. در برخی طراحیها مواد لمینیت در بستهبندی ممکن است مستقیماً دور محصول شکل پذیرد.
شکل ۲ – ماده و محصول به داخل ماشین فرم، فیل، سیل افقی جریان مییابد.
هر دو نوع دستگاه HFFS و VFFS را میتوان برای بستهبندی مایعات، پودرها و مواد گرانولی یا محصولات دانهریز استفاده کرد. دستگاههای VFFS بهطورکلی فضای کمتری اشغال میکند اما از نظر تعداد مواد پرکننده یا ایستگاههای جانبی محدود هستند.لمینیت در بستهبندی
در دستگاههای HFFS امکان ایجاد ایستگاههای بیشتری در طول مسیر افقی وجود دارد که به همین علت میتوان چندین ایستگاه پرکننده، ایستگاههای تخلیه بخارات و سایر موارد ایجاد کرد. دستگاه VFFS چند دهنه Multiple-lane (Multilane) (شکل ۳) اغلب برای تولید بستههای کوچک مانند سسهای یک نفره استفاده میشوند.
شکل ۳- یک فرم، فیل، سیل عمودی چند خطه
بعضی از بستههای بزرگ نیز با دستگاههای چند دهنه پر میشوند. از آنجایی که مواد بستهبندی از دو طرف و دو رول مجزا وارد دستگاه میشوند، این امکان وجود دارد که از دو ماده مختلف استفاده کنیم، بهعنوانمثال یک ماده مات و یک ماده شفاف باشد.
بستههایی که با دستگاههای VFFS تولید میشوند (شکل ۴) را میتوان از روی سیل شدن آنها در دو انتها و سیل آنها در جهت طول تشخیص داد. سیل کردن پرهای شکل Fin- Style عمودی راحتتر انجام میگیرد زیرا که دو سطح روکش شده لمینیت به هم سیل میشوند؛ اما میزان ماده مصرفی بر هر بسته اندکی افزایش مییابد. ازنظر زیبایی میزان این نوع سیل زیاد جالبتوجه نیست.
شکل ۴- ماشینهای فرم، فیل، سیل عمودی و افقی میتوانند پوچها را با سیلهای گوناگون تولید کنند
در سیل مسطح بسته ظاهر بهتری داشته و میزان ماده مصرفی برای هر بسته کمتر است البته در این نوع سیل امکان چسبیدن سطح داخلی و خارجی لمینیت به همدیگر وجود دارد. بستههایی که با دستگاههای HFFS تولید میشوند (شکل ۴) را میتوان از روی لبههای آن که از سه طرف سیل شدهاند تشخیص داد.
یکی از مزیتهای این بستهها این است که در قسمت جلو و پشت بسته اثر سیل وجود ندارد. بستههای تولید شده با HFFS را بهآسانی میتوان اصلاح کرد و بستههایی قابل ایستادن Stand_UP تولید کرد. بستهای که با دستگاههای FFS چند دهنه تولید میشود، چهار لبه سیل شده خواهند داشت.