مصرف مرکب های لترپرس افست امروزه بسیار محدود است و برای برخی کارهای چاپی تزئینی و بعضی از فرمهای تجاری کاربرد دارد. این مرکبها در جاهایی که مصرف مرکبهای معمولی افست لیتوگرافی محدودیت دارد، بیشترین مصرف را دارند زیرا در چاپ افست لیتوگرافی آب موجب تغییرات فراوان در کیفیت چاپ و بهویژه برای چاپ های متالیک (طلایی و نقرهای و غیره) میشود. بهمنظور روشن شدن بحث در ادامه مطالبی در ارتباط با چاپ ظروف و مرکبهای نوشتافزار تجاری بهاختصار ارائه میشود.
چاپ ظروف
ممکن است اینگونه به نظر برسد که یک ظرف به علت صاف و تخت نبودن سطح آن با فرآیندهای مختلف چاپی قابل چاپ نباشد اما چاپ اسکرین میتواند این کار را به کندی انجام دهد. بهویژه اگر این فرآیند (چاپ اسکرین) برای قوطیهای غذا و قوطیهای دو تکه به کار گرفته شود بسیار کند و در مراحل متعددی انجام خواهد شد.
چاپ لترپرس افست روی ظروف پلاستیکی
چاپ برای ظروف پلاستیکی میتواند به روشهای مختلفی انجام شود که میتواند شامل اتیکت زنی و شرینک باشد و همچنین آنها را میتوان به روش چاپ اسکرین– لترپرس افست (افست خشک) چاپ کرد. بخش مربوط به چاپ روش چاپ افست خشک عبارت از ظروف با جدار بسیار ظریف است که بیشتر برای بستهبندی مواد لبنی کاربرد دارد.
مرکب های مورد مصرف
سه سیستم مختلف مرکب برای چاپ ظروف با دیوارهی ظریف وجود دارد که عبارتاند از مرکبهای هیتست (برای ظروف پلی اتیلن)، مرکبهای نرم کندار (برای ظروف پلی استایرن) و مرکبهای قابل درمان بهوسیله اشعه UV.
مرکبهای بر پایهی نرمکن که از طریق جذب نرمکن بهوسیله پلیاستایرن خشک میشوند را فقط برای بستهبندی مواد غذایی به کار میبرند اما برای خشک شدن نیاز به انرژی زیادی دارند. مرکبهای برپایهی UV جایگزین هر دوی این مرکبها (هیت ست و و نرم کندار) شدهاند.
این نوع بستهبندی بر اساس تقاضای تکنیک ویژه و کاهش عیوب، در بازار و در قفسههای سوپرمارکت پیدا میشود که شامل مواد غذایی لبنی و سایر مواد غذایی مشابه هستند. این ظروف با سرعت بالا بهوسیله ماشینهایی چاپ میشوند که زمان کمی برای درمان بهوسیله لامپهای لولهای کوچک UV دارند. این بدان معنا است که این نوع مرکبها باید از حساسیت بالایی برای اشعه و رنگدانهی بالا برخوردار باشند، زیرا باید به هنگام چاپ دارای فیلم (قشر) مرکب کم و ظریف باشند (کمتر از ۱/۵ گرم در مترمربع). درمان کامل باید در حداکثر سرعت انجام بگیرد.
بنابراین تعجبآور نیست که در بازار اروپا یک شرکت کوچک در ارتباط با این نوع مرکب معروف شده است. کمپانی آلمانی Zeller & Gmelin و شعبه فرعیاش در انگلستان Inter Color معروفترین کارخانه سازنده مرکبهای UV است. این کمپانی کار و تخصص خود را صرف تحقیق و ساخت مرکبهای UV کرده است. این شرکت در این کار تخصص ویژهای پیدا کرده است در نتیجه دارای یک بازار کاملاً خردهفروشی در دنیا بهویژه اروپا است.
قبل از سال ۲۰۰۰ میلادی بیشترین نگرانی تولید مرکبهای سریع خشک و گسترش آنها، مقاومت بالا برای اشعهی UV و مقاومت نگهداری در محیطهای سردخانهای بود. امروز این نگرانی برطرف شده و تأکید و تقاضای بیشتر و کیفیت بهتر چاپ است. این توسعه منجر به معرفی مرکبهای با قدرت رنگی بالاتر و رنگهای واقعی شده است.
توسعه های جدید
اخیراً فناوری جدیدی معرفی شده که دارای خاصیت درمان بالا و سریع به نام سیستم درمان UV سرد است. برای این کار از لامپهای مخصوص UV استفاده شده است که طولموج آن در حدود ۳۰۸ نانومتر است. این طولموجی نیست که شروعکنندههای نوری بیشترین حالت فعال را داشته باشند و لامپهای اشعهی مادونقرمز با انرژی حرارتی نمیتوانند موجب شتاب در درمان اشعه UV بشوند.
بیشتر مرکبسازان از حل مشکل انعکاس در رنگهای سفید و جذب در مرکبهای مشکی عاجز ماندهاند، ولی این مشکل بهوسیله تولید مرکبهای بسیار حساس به UV حل شده است. دومین مورد کاربرد مرکبهای درمان UV برای سطوح پلی استایرن متورم (حالت فوم) است که بهصورت ظروف لیوانی و لولهای مورد مصرف قرار میگیرند.
سطوح غیرمعمول و قدرت گیرایی کم مرکب پلیاستایرنی و ساختمان متورم لیوانها این نوع پلیمر، از مشکلات ویژه و مطرح آنها است. بنابراین مرکب باید دارای سیالیت خوب و خیسکنندگی بالای سطحی و چسب پایین باشد تا بتواند چاپ تصویری تیز و دقیقی را ارائه دهد. علیرغم سطوح غیرمعمول که نمیتوان قبل از چاپ آن را حرارت داد (به دلیل ذوب و تغییر شکل سریع پلیاستایرن) این مرکبها دارای پوشش بالا و چسب خوب، قدرت رنگی و براقیت بالا هستند. علیرغم مشکلات، اولین بار است که سطوح غیرمعمول توانستهاند یک چاپ بهتر روی این نوع مواد ارائه کنند.
قوطی های دو تکه
تولید قوطیهای دو تکه بهصورت وسیعی برای بستهبندی نوشابهها به کار میرود. مراحل تولید این قوطیها به شرح زیر است:
– شروع با یک رول نواری آلومینیوم
– روان کردن سطوح (روغنکاری سطوح)
– تشکیل یک لیوان با دیواره آهنی لبهدار
– خمش نرم و راحت لبهها
– شستشوی سطح آلوده به روان کننده
– پوشش جدارهی بیرونی برای پایداری مرکب روی آن
– عبور از کانال حرارتی برای خشک شدن پوشش سطح خارجی
– تحمل فرآیند چاپ توسط سطح خارجی (معروف به رنگ تزئینی)
– عبور از کانال حرارتی برای دومین بار به خاطر رنگ دکوری
– پوشش رنگ داخلی با لاک برای محافظت از مواد غذایی داخل قوطی
– عبور از کانال حرارتی برای سومین بار برای خشک شدن لاک و پوشش داخلی
– تشکیل فلنج گلویی قوطی فلزی (لبه دایرهای)
– پالت کردن قوطیها برای فرآیند پرکنی
از روشهای درمان حرارتی برای چسبندگی عالی و خواص مقاومتی سطوح آلومینیومی و فلزی استفاده میشود. روش ویژهای برای خشک شدن و درمان اسیدی رزین پلیاستر- ملامین که در ۶ تا ۷ ثانیه در درجه حرارت ۳۰۰ سانتیگراد بهصورت یک فرآیند حلقوی برای این نوع ظروف به کار گرفته میشود. کاربرد مرکبهای درمان UV برای قوطیهای دوتکه رشد پیدا کرده ولی سرعتش بهاندازه سایز فرآیندها نیست.
مرکب های نوشتافزار تجاری
مصرف دیگر مرکب های لترپرس افست، چاپ مرکب های امنیتی روی اسناد بهوسیلهی مرکب های حساس به آب و یا مواد افزودنی در آب افست است.
اینها شامل مرکب های فرار پای آب و حساس به آب با امنیت بالا در مقابل تقلب هستند. هرگونه تلاش برای دست بردن به آنها و تغییر در ساختمان وضعیت نوشته ها موجب تغییر و دگرگونی در زمینهی استناد شده و باعث از بین رفتن اعتبار آنها خواهد شد. این مرکب ها در مقابل هر تلاشی برای جابجایی و تغییر بهوسیلهی مصرف ترکیبات پایه آب شیمیایی (اسید، قلیا و سفیدکنندهها) واکنش نشان میدهند.
این تغییر بهوسیلهی پخش رنگ روی کاغذ و تغییر رنگ یا ناپدید شدن نوشتهها پدیدار میشود. مرکبهای پایه آب ظاهراً دوستدار محیطزیست بوده و بهآسانی قابل شستشو با آب یا مخلوطی از آب و ایزوپروپانول هستند.
وقتی که تقاضا برای هر دو مرکب حساس (پایه آب- پایه حلالی) وجود داشته باشد، روش تهیهی یک نوع مرکب بهصورت واحد و ترکیبی از دو پایه خواهد بود که در آن صورت با یک چاپ امکانپذیر است. در نتیجه قطعاً جابجایی دو مرکب بهصورت یک مرکب واحد میتواند راه چاره خوبی باشد. از هر دو مرکب حساس به آب و مرکبهای ترکیبی در چاپ چکها که از حساسیت امنیتی برخوردار هستند، استفاده میشود. ضمناً برای چاپ پاسپورتها، گواهینامههای رانندگی، اسناد بیمهای و غیره از این نوع مرکبها در ماشینهای چاپ افست خشک یا لترپرس استفاده میکنند و سعی میشود در محیط فرآیند چاپ آب به کار گرفته نشود.