چاپ متالایز؛ ویژگی ها، مزایا و معایب

چاپ متالایز یکی از روش های نسبتا نوین است. از آنجایی که بسته بندی محصولات تاثیر بسزایی در فروش آن‌ها دارد؛ کاغذ و فیلم متالایز عموما در بسته بندی و جعبه‌های فانتزی و لیبل‌های مواد دارویی و آرایشی و بهداشتی استفاده می‌ شود.

در چاپ متالایز، بر خلاف سایر روش‌ های چاپ، می‌ توان طیف رنگ‌ های فلزی را با رنگ‌ های خیره کننده و جذاب به دست آورد. چاپ متالایز در واقع دارای یک زیرلایه به رنگ نقره‌ ای، صدفی، طلایی و… است و فرایند به صورت چاپ افست صورت می‌گیرد.

علاوه بر کیفیت، عوامل زیادی در فروش یک محصول تاثیرگذار است. بسته بندی‌ های خاص و لوکس تا ۷۰ درصد می‌ تواند در فروش محصولات موثر باشد.

خوشبختانه با رشد تکنولوژی، صنعت چاپ نیز پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته و به کمک دستگاه‌ ها و تکنولوژی‌ های جدید، می‌ توان افکت‌ های جذاب و متنوعی را در چاپ پیاده کرد. چاپ متالایز یکی از این افکت‌ ها است که با استقبال خوبی روبه رو شده است.

چاپ متالایز به دلیل داشتن رنگ‌ های طلایی و نقره‌ای خیره کننده و دیگر ویژگی‌ های خاص، بسیار مورد توجه افرادی است که به دنبال بسته بندی‌ ها یا لوگوهای خاص هستند. استفاده از چاپ متالایز در بسته بندی، تاثیر قابل توجهی در برجسته نشان دادن محصول دارد.

متالایز چیست؟

متالایز یا فویل متالایز (Metalized Film) یک نوع ورقه پلیمری است که با یک لایه نازک فلز، معمولا آلومینیوم، پوشانده شده‌ است. آنها ظاهر فلزی براق یک فویل آلومینیومی را با وزن و هزینه کمتر ارائه می دهند. متالایز به طور گسترده برای اهداف تزئینی و بسته بندی مواد غذایی و همچنین برای کاربردهای تخصصی از جمله عایق و لوازم الکترونیکی استفاده می شود.

متالایز به دلیل وجود یک لایه فلزی، ویژگی‌های خاصی مانند هدایت الکتریکی بالا، جلوگیری از ترد شدن، خاصیت ضد سایش و خاصیت نفوذناپذیری نسبت به بخار آب و گازها را داراست. از این رو در بسته بندی داروها کاربرد بسیاری دارد. علاوه بر این، متالایز در صنایع مختلف استفاده می‌شود، از جمله صنعت بسته‌بندی، الکترونیک، تولید کارت‌های اعتباری و بانکی و صنایع چاپ. در صنعت بسته‌بندی، فویل متالایز برای ایجاد بسته‌بندی‌های عایق رطوبت و اکسیژن (به منظور حفظ خواص محصولات غذایی و دارویی) استفاده می‌شود.

مواد مورد استفاده در چاپ متالایز

متالایز به دو صورت کاغذ و فیلم است. تفاوت بین فیلم و کاغذ متالایز آن است که فیلم متالایز در برابر پاره شدن مقاومت خوبی دارد، در حالی که کاغذ متالایز با وجود آن که از نظر ظاهری شبیه به فیلم متالایز است، مقاومتی در برابر پاره شدن ندارد و به راحتی پاره می‌شود.

جنس کاغذ متالایز از PVC است. به دلیل وجود لایه ژلاتینی روی کاغذ متالایز، کیفیت چاپ روی آن بسیار مطلوب بوده و از آنجایی که قابلیت چاپ پذیری این کاغذ بسیار بالاست، از انواع مواد و جوهرهای چاپی می‌توان روی آن استفاده کرد. از ویژگی‌های کاغذ متالایز می‌توان به مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی، ظاهر براق، قابلیت چاپ پذیری بالا و… اشاره کرد.

فیلم متالایز در حقیقت نوعی سطح چاپ شونده انعطاف پذیر است و از چند لایه فیلم‌های نیمه شفاف تشکیل می‌شود. در مجموع فیلم متالایز، یک یا چند لایه پلیمری به همراه یک یا دو لایه فلز با ضخامت‌ها و ترکیبات ساختاری متنوع است. این فیلم‌ها از تنوع بسیار بالا برخوردارند و مصارف مختلفی دارند.

یکی از مشکلات چاپ متالایز مربوط به ناسازگاری کاغذ متالایز با مرکب‌های موجود در بازار است. برای رفع مشکلاتی از قبیل چسبندگی ورق‌ها، خشک شدن مرکب و… از مرکب UV استفاده می‌شود. این نوع مرکب به دلیل حساسیت بالا در برابر نور فرابنفش، به سرعت خشک شده و مشکلات ذکر شده را به دنبال ندارد.

تفاوت متالایز با فویل آلومینیوم 

تفاوت اصلی متالایز و فویل آلومینیوم در ضخامت آنهاست و این دو در اصلی یکی هستند. استفاده از فویل آلومینیوم در بسته بندی‌ها باعث بالا رفتن مقاومت و کیفیت آنها می‌شود، از مهم‌ترین کاربردهای فویل آلومینیوم در بسته بندی غذای رستوران‌های فست فود، توتون و تنباکو، بسته بندی قهوه، سوپ آماده و غیره می‌باشد. اینها تنها چند مثال از بسیار کاربردهای فویل آلومینیوم بودند.

لیبل متالایز

لیبل متالایز یا برچسب متالایز (Metalized Label) یک نوع لیبل است که شامل یک ورقه متالایز است. لیبل‌های متالایز به دلیل وجود لایه فلزی روی سطح، ویژگی‌هایی نظیر براقیت، ظاهر جذاب و براق و قابلیت بازتاب نور را دارا هستند. آنها معمولاً در بسته‌بندی محصولات مصرفی، محصولات آرایشی و بهداشتی، محصولات الکترونیکی و صنایع دیگر برای تزئین، برندسازی و ارائه اطلاعات استفاده می‌ شوند.

برای تهیه لیبل متالایز، ابتدا یک لایه بسیار نازک از فلز روی ورقه پلیمری رسوب می‌شود. سپس با استفاده از روش‌های چاپ مختلف مانند چاپ فلکسو، افست یا سیلک اسکرین، متن، طرح یا عکس مورد نظر روی سطح فلزی چاپ می‌شود. این فرآیند باعث ایجاد لیبلی با ظاهر براق و منحصر به فرد می‌شود.

لیبل‌های متالایز به عنوان یک راه برای جلب توجه مشتریان، افزایش ارزش برند و ایجاد تأثیر بصری در محصولات استفاده می‌شوند. آنها معمولاً در بسته‌بندی‌های شیک و لوکس، محصولات فرهنگی و هنری، محصولات الکترونیکی با ارزش و محصولات خاص استفاده می‌شوند.

روش های چاپ متالایز 

به طور کلی دو روش برای متالایز کردن وجود دارد:

• متالایز کردن تمام سطح چاپی و چاپ روی آن
• متالایز کردن بخش‌هایی از سطح چاپی مانند لوگوها

چاپ متالایز به روش‌های مختلفی انجام می‌گیرید، از جمله: روش‌های گراور، افست، اسکرین و…؛ هرچند امکان چاپ متالایز در روش‌های ترکیبی مانند استفاده از کلیشه‌ها نیز وجود دارد.

مراحل تولید و نصب چاپ متالایز

تولید و نصب چاپ متالایز شامل فرآیندی دقیق جهت رسیدن به تأثیر مطلوب ظاهری میباشد. در ابتدا در مرحله تولید، جوهر فلزی یا یک فویل فلزی با استفاده از روش های مختلف چاپ مانند چاپ افست و چاپ دیجیتال بر روی محصول مد نظر قرار میگیرد. این مرحله نیاز به دقت بالایی دارد؛ چرا که روکش فلزی باید به طور یکنواخت و دقیق روی مناطق مورد نظر بچسبد. پس از چاپ، ممکن است مقاومت و دوام این ماده را با استفاده از روش های مختلفی افزایش دهند. بعد از انجام این موارد تقریبا چاپ متالایز به پایان رسیده و محصول مورد نظر شما پس از این چاپ قابل استفاده است.

ویژگی‌ های چاپ متالایز

• مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی، خش، آسیب‌های احتمالی، عوامل شیمیایی، کشش، سایش و…
• چاپ پذیری بالای کاغذ متالایز و رزولوشن بالای چاپ؛
• هزینه‌ی مقرون به صرفه چاپ متالایز؛
• کیفیت بالای رنگ و ظاهر جذاب و براق؛
• طرح و رنگ‌های نامحدود.

مزایا و معایب چاپ متالایز 

یکی از مزایای قابل توجه آن توانایی آن در ایجاد طرح های جذاب و جلب توجه است. روکش آن ظاهری منعکس کننده و جذاب به محصولاتی مانند بسته بندی، برچسب ها و موارد تبلیغاتی میبخشد و جذابیت بصری آنها را افزایش میدهد. چاپ متالایز حتی در برابر رطوبت و سایش، طول عمر اقلام چاپی را تضمین میکند و دارای دوام بالایی است. با این حال، توجه به این نکته نیز مهم است که این روش در مقایسه با روش‌های چاپ معمولی تنها مشکلی که دارد این است که به دلیل استفاده از مواد و تجهیزات تخصصی میتواند گران‌ تر باشد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با سلفون و کاربردهای آن در صنعت

تفاوت‌های چاپ متالایز و طلاکوب

چاپ طلاکوب یک روش لترپرس است. چاپ لترپرس یا چاپ مسطح، یک روش چاپ برجسته و یکی از قدیمی‌ترین روش‌های چاپ به حساب می‌آید. به مرور زمان، روش لترپرس با روش‌های بهتر از جمله افست جایگزین شد. برای چاپ طلاکوب، اکثرا از کلیشه‌های فلزی استفاده می‌شود.

طلاکوب در حقیقت ورق‌های از قبل رنگ شده‌ی متالایز است که به صورت نوار درآمده و با استفاده از چسب، فشار یا حرارت به سطح مورد نظر می‌چسبد. با وجود شباهت‌های ظاهری بین چاپ متالایز و چاپ طلاکوب، تفاوت‌هایی نیز بین این دو وجود دارد.

تفاوت عمده‌ی بین چاپ متالایز و طلاکوب، مواد اولیه‌ی به کار گرفته شده در آن‌ها است. چاپ متالایز روی کاغذ متالایز انجام می‌گیرید، اما طلاکوب در حقیقت انتقال دادن لایه‌ آلومینیومی روی کار با استفاده از چسب، فشار یا حرارت است.

یکی از تفاوت‌های دیگر بین چاپ متالایز و طلاکوب، مقاومت آن‌هاست. همانطور که گفته شد کاغذ متالایز در برابر عوامل محیطی، شیمیایی و… مقاومت خوبی نشان می‌دهد، در صورتی که یکی از اساسی ترین ایرادهای طلاکوب خش‌پذیری آن است. هرچند استفاده از نوارهای اصلی و مرغوب، در بهبود کیفیت طلاکوب نقش مهمی دارد.

علاوه بر آن، هزینه‌ی چاپ طلاکوب بالاتر از چاپ متالایز بوده و در نتیجه طلاکوب برای چاپ متن‌های طولانی مقرون‌به‌صرفه نیست و بهتر است از چاپ متالایز در این موارد استفاده شود‌؛ چرا که به طور کلی با حذف هزینه‌های کلیشه، چاپ متالایز به‌صرفه‌تر خواهد بود. چاپ طلاکوب بیشتر در چاپ جلد و… کاربرد دارد.

بیشترین کاربرد متالایز در صنعت بسته بندی است، کاربردهایی مانند بسته بندی کره صبحانه، برخی کاغذهای کادو، بسته بندی چیپس و غیره