جهت‌دادن فیلم‌های پلیمر (ORIENT)

مهدی خسروی- مدرس دانشگاه چاپ

0
172
پليمر

جهت‌دادن فیلم‌های پلیمر، ابزاری برای ارتقاء استحکام و به‌منظور گسترش دامنه‌ ی کاربرد آن‌‌ها در مقیاسی نازک ‌تر است. فیلم‌ ها می ‌توانند در یک جهت (جهت‌ دادن تک‌ محوری) و یا به‌ طور متداول، در دو جهت و معمولاً در زاویه‌ ی عمود بر یکدیگر (جهت ‌دادن دو محوری) باشند. تقریباً تمام ترموپلاستیک ‌ها تا حدی می توانند جهت‌دار شده باشند، اما فیلم‌ های بی‌ شکل نسبت به فیلم ‌های کریستالی بیشتر آماده جهت‌ دادن هستند.

جهت‌دادن فیلم ترموپلاستیک‌ شامل گسترش و پخش‌شدن مواد، به‌گونه‌ای است که زنجیره‌ی مولکولی در جهت از پیش تعیین‌شده به‌طور خطی قرار گیرد. هنگامی ‌که مولکول‌ ها ردیف شدند، طرز قرارگیری دستور داده‌شده در شرایط کشیده‌ شده‌ یخ می ‌زند. فیلم‌های جهت ‌داده ‌شده‌ دومحوری (BO) مقاومت به تنش بهتری فرآوری می ‌کنند و بر استحکام، انعطاف‌پذیری بهتر، شفافیت، نرمی و محکمی و افزایش شکنندگی تأثیر می ‌گذارند. نفوذناپذیری به بخار، آب و گازها نیز می ‌تواند بسته به نوع پلیمر، سطح و دمای جهت‌دادن، ۱۰ تا ۵۰ درصد کاهش یابد.

نفوذپذیری بخار آب و گازها برای پلیمرهای بی شکل (مثل PS و PET) برای فیلم‌های جهت ‌داده‌ شده و هم جهت‌ داده‌ نشده، یکسان به‌نظر می ‌رسد. پلیمرهای کریستالی (مثل PP و کوپلیمر PVdC) هنگام جهت‌دادن، کاهش شدید نفوذپذیری بخار آب را نشان می‌دهند. این تفاوت در سطوح پایین کریستالی بیشترین حد است و به‌تدریج با افزایش فرم کریستالی، کمتر می شود تا این‌که در ۴۰ تا ۵۰ درصد کریستالی هیچ تمایزی نمی ‌توان یافت. نفوذپذیری گازها به‌ محتوای پلیمر بی ‌شکل بسیار بستگی دارد.

به‌طور کلی، جهت‌دادن تأثیرات زیان‌بخشی بر کشیدگی، سهولت در انتشار پاره‌شدگی و قابلیت چسب داغ فیلم دارد. دامنه‌ی حرارت چسب داغ کوچک است و ممکن است خصوصیات فیلم با گذشت زمان تغییر کند. فیلم جهت‌داده‌شده را نمی‌توان به‌سادگی چسب داغ کرد، چون در دماهای کمتر، چسب داغ منقبض می‌شود و چروک می‌خورد.

همچنین یک حلال مناسب برای روکش‌کردن سطح برخی ترموپلاستیک‌ها که دارای نقطه‌ی ذوب پایین‌تری هستند باید استفاده شود. برای مثال، OPP را می‌توان با انتشار کوپلیمر PVcD یا پلیمر PP یا مقدار کمی LDPE روکش نمود. از میان متداول‌ترین فیلم‌های جهت‌داده‌شده، PET، کوپلیمرهای PVcD، PA، PP و LPDE را می‌توان نام برد که LFPE معمولاً قبل از استفاده روی فیلم تحت تشعشع قرار می‌گیرد. چون پرتو از پیوند‌های مولکولی عبور می‌کند و فیلم می‌تواند بدون ذوب‌شدن در نقطه‌ی پرتوزنی‌نشده، باز و منبسط شود و در نتیجه استحکام کششی بیشتر شود.

LDPE جهت‌گیری نمی‌شود، چون کریستالی‌شدن سریع آن، دامنه‌ای که می‌تواند باز شده و گسترش یابد را محدود سازد. هنگامی‌که رزین با نسبت ۷۰/۳۰ با LPDE مخلوط می‌شود، سرعت کریستالی‌شدن کاهش می‌یابد. کریستالی‌شدن ویژگی‌هایی شبیه به ویژگی‌های به‌دست‌آمده از پیوندهایی بین زنجیره‌ی مولکول‌ها که با تشعشع ایجاد می‌شود را دارد. بیشترین کاربرد روش‌های جهت‌دادن در ساخت OPP است که باعث ارتقاء ویژگی‌های سدکنندگی آن می‌گردد.

در پلیمرهای کریستالی، عمل جهت‌دادن باعث شکل‌ گیری کریستال ‌های اضافی می ‌شود که دارای ساختار کریستالی هم‌تراز با جهت کشیدن می‌باشند.

برای بسیاری از کاربردها، انقباض مطلوب نیست و درجه‌ بالاتری از ثبات گرما نیاز است. فیلم‌ ها را می توان با استفاده از گرما، پخت تا در حین انبساط‌ یافتن فیلم، نیروهای داخل آن آزاد شوند. سپس فیلم خنک می ‌شود تا به حد دمای اتاق برسد. از چنین فیلمی، تحت عنوان تثبیت ‌شده در برابر گرما یاد می ‌شود و اگر در دمای زیر دمای گرم‌کردن حرارت داده شود، چروک نمی ‌خورد. عملیات پخت فیلم باعث کاهش ابعاد در جهت کشش فیلم یا همه‌  جهت‌ها می ‌شود.

مقاله قبلیمجموعه Hi-Pack در بیست‌ و دومین سالن و بیست ‌و سومین نمایشگاه
مقاله بعدیتجلیل از صنعت چاپ استان کردستان

یک پاسخ بدهید

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید
این سایت توسط reCAPTCHA و گوگل محافظت می‌شود حریم خصوصی و شرایط استفاده از خدمات اعمال.

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.