با اینکه کهولت سن و کسالت به رضا نیکونام اجازه نمی دهد که زیاد از گذشته یاد کند، از آقا کریم مسئول چاپخانه مجلس که مدیر چاپ بود یادی می کند و می گوید: من کارگر او بودم وقتی چاپخانه را به وزارت دارایی واگذار کردند مجبور شدم چند ماه بعد در چاپخانه دولتی که در خیابان صفا بود و بیشتر اوراق بهادار چاپ می کرد استخدام شوم و در سال ۴۸ بود که انتشارات امیرکبیر را افتتاح کردیم و در آنجا دفتر ثبت اسناد تولید می کردیم.
نقش همسر در مسیر زندگی
من رضا نیکونام متولد سال ۱۳۱۳ هستم، در اوایل کارم لغتنامه دهخدا را تنظیم کردم و این اثر اولین کارم در صنعت صحافی است. در سال ۳۸ ازداواج کردم و حاصل ازدواجم پنج فرزند است که یک فرزندم به رحمت رفته است و پسرم، عباس، فوت و فن کار چاپ را به خوبی یاد گرفته است و کار را انجام می دهد. همسرم همیشه یار و همراه من در این کار بوده و هست و در کار شیرازه بافی صحافی استاد است.
بسیاری از شب ها بعضی از کارها را به خانه می آوردم و با هم انجام می دادیم و همین شد که ایشان کار شیرازه بافی صحافی را یاد گرفت. کار شیرازه بافی هنر اصیل ایرانی است که متاسفانه رفته رفته از یاد رفته است که نیاز است این هنر دستی صحافی دوباره زنده شود.
وقتی صحبت از شیرازه بافی می شود، حاج آقا تینای تهرانی پیشنهاد می دهد که خانم نیکونام برای اینکه این هنر اصیل ایرانی از بین نرود، با هماهنگی اتحادیه صحاف تهران می تواند یادگیری این هنر را به نسل جدید آموزش بدهد تا بار دیگر هنر شیرازه بافی احیا شود. رضا نیکونام
وقتی از رضا نیکونام در خصوص توصیه به جوانان صنعت چاپ می پرسد، او به جوانان توصیه می کند که آنان باید سعی کنند تا کار را با حوصله و تمیز انجام دهند و از کار نزنند و سعی کنند خلاقیت داشته باشند.
شیرازه بافی را فراموش نکنیم
با توجه به اینکه ما کتاب های نفیس خوبی داریم که شیرازه خوبی ندارد و به همین خاطر خیلی زود مستهلک می شوند و از بین می رود و برای اینکه کتاب ها ماندگاری بیشتری داشته باشند احتیاج به کار شیرازه بافی دارد که در گذشته کار شیرازه بافی با سه رنگ پرچم و میخ های سیاه، بنفش، به جای مفتول انجام می شد و باید بگویم که در این خصوص منظم ترین صحافی مربوط به واتیکان ایتالیا است و برای اینکه این اثر باقی بماند باز باید احیا شود.
وقتی از میزان حقوق بازنشستگی رضا نیکونام پرسیده می شود می گوید: بعد از ۳۵ سال حقوق بازنشستگی من حدود یک میلیون تومان است که دریافت می کنم ولی چون به کارم علاقه دارم. اگر یک بار دیگر به دنیا بیایم باز هم این شغل را انتخاب می کنم و از زحمات کاروان مهربانی تشکر می کنم که باعث شد تا دوستان قدیمی را بعد از مدت ها ببینیم و از تنهایی دربیایم.
منتشر شده در شماره ۱۴۰ نشریه چاپ و نشر- مهرماه ۱۳۹۵
رضا نیکونام