بسته بندی های دارویی دارای طیف گسترده ای است و هر کدام با توجه به محصول درونی دارای اشکال و انواع گوناگون هستند. بسته بندی و جعبه دارویی و همچنین سایر عواملی که در صنعت دارو و درمان قرار می گیرند کار بسیار حساسی است که می بایست در نهایت دقت و بهداشت صورت گیرد. در این مقاله می خواهیم درباره اصول بسته بندی دارو برایتان توضیحاتی را بیان کنیم تا بدانید این گونه بسته بندی ها دارای چه ویژگی هایی هستند.
آماری در سال ۲۰۱۳ منتشر شد که بیان می کند سهم بسته بندی دارو در جهان چیزی حدود ۶۲.۳ میلیارد دلار بوده است. این آمار نشان می دهد که بسته بندی دارو و تجهیزات پزشکی کار پر سود و پر رونقی است که هر سال درحدود ۶.۳ درصد رشد دارد.
بسیاری از افراد در کسب و کارهای مربوط به سازمان دارو با توجه به سود دهی کار بسته بندی های دارویی به سودای پول، وارد این حوزه می شوند اما بهتر است قبل از ورود به این صنعت بدانید که اصول و استانداردهای بسته بندی دارو در سراسر جهان به چه شکل انجام می گیرد.
چاپ و بسته بندی صحیح دارو
بسیاری از شرکت های دارویی که کار چاپ و تولید بسته بندی برایشان را به یک کارتن یا جعبه سازی می سپارند از چند نظر آن را بررسی می کنند. اول آنکه آیا این شرکت از ماشین آلات مجهز برخوردار است؟! دوم، سطح امنیت آنجا را می سنجند.
کار چاپ جعبه های دارویی بسیار کار حساسی است. زنجیره تولید جعبه و کارتن دارویی می بایست امن و ایمن باشد زیرا سودجویان و برخی جاعلان همیشه در صحنه وجود دارند تا با واسطه گری بسته بندی ها را بدزدند و با بسته بندی های اصلی، داروهای تقلبی و قاچاق وارد بازار کنند.
این موضوع در تمامی جوامع وجود دارد و متاسفانه در بازار ایران نیز شاهد این سودجویی ها هستیم. مشکل قاچاق دارو و ورود داروهای تقلبی آن قدر زیاد شده است که افراد دارای مشکلات متعدد از نظر سلامت جسمی و روانی نمی دانند کدامیک را خریداری کنند و متاسفانه در برخی از موارد تقلبی بودن داروها باعث تلفات جانی می شود.
همان طور که گفته شد، جعبه سازی یا کارتن سازی هایی که در حوزه تولید پک دارویی فعالیت دارند از نظر امنیتی تحت نظر قرار می گیرند.
توجه داشته باشید کاغذهایی که همانند بروشور درون پک قرار می گیرند و هم چنین جعبه های بسته بندی دارویی را پس از مصرف نمی توان برای بازیافت به هر شرکتی داد زیرا امکان سوءاستفاده هایی که عنوان شد وجود دارد و بهتر است اول این بسته بندی ها و بروشورها خرد شده و تحویل سفارش دهندگان یا شرکت های دارویی مربوطه داده شوند که از طریق همان شرکت ها برای بازیافتشان تصمیم گیری انجام گیرد.
بیشتر بخوانید: اهمیت «امنیت» در بسته بندی دارو
فرآیند اصولی بسته بندی
فرآیند اصولی بسته بندی دارو به چند قسمت تقسیم می شود که هر یک را برایتان به طور شفاف توضیح خواهیم داد. بخش هایی مثل طراحی، چاپ و نوع ورق مصرفی در بسته بندی دارو می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. در زمینه چاپ به مواردی اشاره کردیم که چگونه می توان یک بسته بندی مناسب با در نظر گرفتن استاندارها و امنیت کافی صورت پذیرد.
طراحی و چاپ دو مقوله جدایی ناپذیر در خصوص تولیدات جعبه و بسته بندی های متنوع است. معمولا برای تمامی بسته بندی های دارویی از چاپ سفارشی و اختصاصی خود برند مدنظر استفاده می کنند.
شاید برایتان پیش آمده دارویی توسط پزشک تجویز شده و شما آن را خریداری و مصرف کرده اید و بعد از مدتی دوباره قصد خرید آن را دارید، از متصدی داروخانه یا کسانی که نسخه آماده میکنند شنیده اید که این دارو موجود میباشد اما برای برند شرکتی دیگر است. این موضوع بسیار شایع است. این بدین معناست که تعجب نکنید، دارو در بازار موجود است اما با نوع طراحی و چاپ بسته بندی دیگر.
پس هر شرکت و برندی که در زمینه تولید محصولات دارویی فعالیت می کند دارای بسته بندی هایی با طراحی و چاپ مختص به خودش است.
در جعبه های دارویی انتخاب فونت و تصاویر بسیار اهمیت دارد. فونتی که باید توسط افراد سطح جامعه به خوبی خوانده شود و به شکل روان و ساده باشد تا خواننده را دچار سردرگمی نکند. هم چنین در کنار چاپ، طراحی و انتخاب تصاویر نیز متناسب با محصول باشد یعنی طوری نباشد که محصول داخلی چیزی غیر از تصویر استفاده شده روی جعبه باشد.
حتی در مواردی شاهد آن هستیم که خط بریل نیز روی جعبه درج شده است تا افراد نابینا و یا کم بینا بتوانند به راحتی آن را بخوانند و بدانند چه دارویی را مصرف میکنند.
نوع ورق مصرفی می تواند بسیار در بسته بندی محصولات دارویی اهمیت داشته باشد. دارو جز کالاهایی است که فقط برای آن می بایست از جعبه و بسته بندی های بهداشتی استفاده نمود. پک هایی که از نظر بهداشتی مناسب نباشند، به سرعت مرجوع شده و اجازه توزیع و عرضه در بازار را ندارند.
نکته ای که جا دارد اینجا گفته شود آن است که در تولید بسته بندی های دارو اکثر مدل های درب دارویی_ته قفلی یا دو درب دارویی استفاده می شوند.
در نوع دو درب دارویی باید سر و ته مشخص باشد و بعد چاپ روی آن انجام بگیرد. در بسیاری از موارد دیده شده است زمانی که داروها درون جعبه قرار می گیرند و پک شده تحویل مصرف کننده داده میشوند هنگامی که درب جعبه را باز میکنند محصول برعکس است. این مشکل با اندکی دقت حین بسته بندی یا تولید جعبه های درب دارویی_ته قفلی به جای دو درب دارویی حل میگردد.
بسته بندی دارویی جز دسته کار در منزل قرار می گیرد که بسیاری از افرادی که کار در منزل انجام می دهند از این مورد استقبال میکنند.
اما توصیه می کنیم که این کار را انجام ندهید زیرا همان طور که اشاره شد جعبه های دارویی باید تحت شرایط خاصی انجام گیرند و هم چنین می بایست در نهایت بهداشت بسته بندی شوند. در بسته بندی های خانگی امکان سود جویی هایی که در مقاله به آنها اشاره کردیم نیز بسیار بالاست.
محاسبه قیمت جعبه دارویی
اول از همه تولید هر نوع بسته بندی و جعبه به عواملی مثل ابعاد (طول، عرض و ارتفاع)، چاپ و خدمات پس از آن، تیراژ و تعداد سفارش، وزن و حجم محصول بستگی دارد. بسته بندی های دارویی با توجه به طیف گسترده بسیار زیاد است و هر کدام با توجه به محصول درونی دارای اشکال و انواع گوناگون هستند.
معمولا برای مواردی مثل قرص، کپسول، شربت و غیره از جعبه های مقوایی و برای تعداد بالای آنها در حمل و نقل و جا به جایی از کارتن مادر استفاده می کنند.
جالب است بدانید هیچ بسته بندی مثل کارتن و جعبه که حکم بسته بندی ثانویه را دارند کاربردی نیست. حتی می توان برای داروهای یخچالی که می بایست در محیط های خنک و کانتینرهای یخچال دارد جابجا شوند از کارتنی با فلوت ضد رطوبت استفاده کرد.