تاریخچه دستگاه های بسته بندی؛ از ابتدا تا به امروز 

در ابتدا، انسان اولیه برای بسته بندی و حمل و نقل مواد از پوست حیوانات و برگ درختان استفاده می کرد. همانطور که می دانیم، با وقوع انقلاب صنعتی در اروپا ، بسیاری از صنایع دچار تحول شدند. این تحولات در بخش های مختلفی اتفاق افتادند که در ادامه می خواهیم به تاریخچه بسته بندی در صنایع گوناگون و دستگاه های بسته بندی بپردازیم.

دستگاه های بسته بندی و سیر تحولات آن 

به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از خبر آنلاین، دستگاه های بسته بندی پس از انقلاب صنعتی شکل تازه ای به خود گرفتند. برای بررسی سیر تحول دستگاه های بسته بندی لازم است که تاریخچه آن را از ابتدا بررسی کنیم. در ابتدا، انسان اولیه برای بسته بندی و حمل و نقل مواد از پوست حیوانات و برگ درختان استفاده می کرد.

سپس مصریان باستان به فکر استفاده از شیشه برای حمل و نگهداری از مواد افتادند. با این حال شیشه از قیمت بالایی برخوردارد بود و استفاده از آن به عنوان سنگی ارزشمند به خاندان سلطنتی مصر و فراعنه اختصاص یافته بود. اما در ادامه مصریان با فنون شیشه سازی و دمیدن آن آشنا شدند و آن را تبدیل به ظروفی برای نگهداری آب تبدیل کردند.

در ادامه، چینیان باستان نیز به علت پیشرفت و نوآوری در ساخت کاغذ به بسته بندی اقلامی مانند چای با استفاده از کاغذ روی آوردند. این در حالی بود که پیش از آن و در قرون اول و دوم پیش از آنکه بشر حتی به تکنولوژی دستگاه های بسته بندی فکر کند، از پوست درخت توت برای انجام این امر استفاده می کردند و از طرفی نیز استفاده از کاغذهایی به نام پاپیروس در بین مصریان وجود داشت اما از آن برای بسته بندی استفاده نمی شد زیرا این کاغذ چینیان بود که انعطاف پذیر بود نه مصریان.

بشکه در قرون وسطی

با شروع قرون وسطی که حدودا از سال ۱۰۰۰ میلادی شروع و نزدیک به ۵۰۰ سال ادامه داشت و در این بین، وقوع جنگ های صلیبی باعث مواجه شدن مردمان غرب با فرهنگ شرقیان شد. در نتیجه این اتفاق غرب نیز شروع به ساخت و ابداع کرد که این واقعه در دوران رنسانس شدت گرفت.  یکی از ابداعات اروپاییان در دوران قرون وسطی استفاده از چوب و تبدیل آن به بشکه های چوبی و جعبه های چوبی شد که برای نگهداری و حمل و نقل موادی مانند آب شیرین و یا غذاهای خشک به خصوص در سفرهای دریایی مورد استفاده قرار می گرفت.

در ادامه به انقلاب صنعتی برمی خوریم که حدودا از سال ۱۷۶۰ آغاز شد و تا ۱۸۴۰ به طول انجامید. در این دوره بسته بندی کالاها دچار تحول شد و مبدا دستگاه های بسته بندی و بسته بندی های امروزی شد؛ اما در آن هنگام بسته بندی ها به علت گرانی مواد لازم برای بسته بندی، تنها به کالاهای گران و لوکس تعلق داشت.

ساخت کیسه کاغذی

در سال ۱۸۴۴ اولین کیسه های کاغذی ابداع شدند تا این که چند سال بعد، در ۱۸۵۲ اولین دستگاه تولید کیسه کاغذی به عنوان نخستین دستگاه های بسته بندی توسط فرانسیس وول تولید و از آن رونمایی شد. البته باید در نظر بگیریم که کیسه های کاغذی شبیه به کیسه های امروزی نبودند به بیشتر به پاکت های بزرگ پستی شباهت داشتند.

ابداع سلفون

در ۱۹۰۸ ژاک ای. براندنبرگر به فکر تولید پارچه ای افتاد که آب را جذب نکند. این فکر منجر به ساخت سلفون با استفاده از سلولز چوب شد تا این که در ۱۹۱۲ دستگاه ساخت سلفون به عنوان یکی دیگر از نخستین نمونه های دستگاه های بسته بندی،  ساخته شد. علاوه بر این، اختراع سلفون پایه گذار بسته بندی های پلاستیکی در سال های بعد شد.

در ادامه، روکش های حبابی در ۱۹۵۷ ابداع شد؛ اما برای بسته بندی از آن استفاده نمی شد بلکه به عنوان کاغذ دیواری بافت دار و سپس به عنوان عایق گلخانه مورد استفاده قرار گرفت که ناموفق بود. ۳ سال بعد یک بازاریاب به نام فردریک بورز به شرکت ibm پیشنهاد داد تا از این محصول برای بسته بندی و محافظت از رایانه ها استفاده شود که این پیشنهاد سرآغاز استفاده از این محصول در جهان شد.

این وسایل و ابداعات در سال های بعد باعث پیشرفت در حوزه بسته بندی و دستگاه های بسته بندی شد تا امروزه شاهد استفاده از انواع دستگاه های بسته بندی به صورت اتوماتیک و نیمه اتوماتیک باشیم و از طرفی نیز انواع بسته بندی مواد در جعبه های مقوایی، پلاستیکی، جعبه های سخت، بسته بندی نئوپان و کیسه های مهر و موم شده فویل موجود شد. همچنین بر روی بسته بندی ها نیز اطلاعات محصول، شامل نام محصول، مواد به کار رفته در آن، تاریخ تولید و انقضا، حجم محصول، شرایط نگهداری، آدرس کارخانه تولید کننده و دیگر اطلاعات مربوطه درج شد. 

استفاده از دستگاه های بسته بندی چند مزیت مهم در پی دارد. اول حفاظت از محصول را در پی دارد و علاوه بر آن باعث سهولت در حمل و نقل، ماندگاری و طول عمر، زیبایی و استحکام می شود.

دستگاه های بسته بندی مواد غذایی

اما یکی از حوزه های استفاده از دستگاه های بسته بندی در صنایع غذایی است که امروزه از آن در بخش های مختلف صنعت تغذیه مورد استفاده قرار می گیرد. دستگاه های بسته بندی مواد غذایی دارای دو نوع صنعتی و خانگی است. در حوزه صنعتی این دستگاه دارای مدل هایی مانند: دستگاه پرکن مایعات و مواد با غلظت بالا، دستگاه بسته بندی پودری، دستگاه کیسه پر کن، دستگاه بسته بندی حجمی و توزین دار است.

ذکر این نکته نیز ضروری است که جنس و نوع ماده ای که باید بسته بندی شود در نوع بسته بندی آن موثر است. برای مثال بسته بندی مواد غذایی مانند گوشت، مرغ  و سبزیجات از از ظروف مخصوص استفاده می شود و به منظور بالا بردن ماندگاری به آن گاز ازت تزریق می شود.

بیشتر بخوانید: منع استفاده از بسته بندی پلاستیکی در سال ۲۰۲۲

دستگاه پر کن

یکی از دستگاه های بسته بندی رایج در بسته بندی صنایع غذایی، علی الخصوص در حوزه تولید سوسیس و کالباس، دستگاه پرکن است. این دستگاه در ۳ شکل اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی وجود دارد. اما دستگاه پر کن دارای کاربردهای مختلفی است که همین کاربردها آن را به مدل های مختلفی مانند دستگاه پر کن مایعات، دستگاه اسپری کن و دستگاه پرکن پودر تقسیم می شود که هر کدام قیمتی متفاوت با یکدیگر دارد.

تفاوت قیمتی این دستگاه ها نیز به علل گوناگونی مانند تکنولوژی ساخت آنان، اندازه و ابعاد آن ها، دقت و اندازه گیری، سرعت پر کردن و دیگر موارد بستگی دارد. برای مثال دستگاه های تمام اتوماتیک که دقت پرکردن بیشتر در زمانی کمتر از انواع دیگر را دارند از قیمتی بالاتر در قیاس با انواع نیمه اتوماتیک و یا دستی دارند. به طور کلی صنعت بسته بندی در حال پیشرفت است و در آینده نیز می بایست شاهد تحولات بیشتر در این حوزه باشیم.