هزاران تن کاغذ در گمرک مانده اند و خاک می خورند. این در حالی است که دلایل ضبط این کالا در گمرک هنوز مجهول مانده است. اما و اگرهای بسیاری برای فعالان حوزه نشر وجود دارد که علت عدم توزیع کاغذ های مانده در گمرک چیست؟ با ترخیص این کاغذ ها چه بر سر بازار کاغذ و قیمت آن می آیدو…
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از مهر: با توجه به قولی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص توزیع کاغذ با ارز دولتی به ناشران و فعالان حوزه نشر داده بود، قرار بر این شد تا کاغذ های وارداتی میان ناشران و کسانی که برای کاغذ دولتی ثبت نام کرده بودند توزیع شود اما از آخرین تاریخ فعال بودن سامانه توزیع کاغذ و زینک که توسط اتحادیه ناشران ایران راه اندازی شده بود سه ماه می گذرد و همچنان خبری نیست. و اما و اگرها در خصوص گران شدن قیمت کاغذ و یا ارزان شدن آن هنوز در بین اهالی صنعت نشر همچنان ادامه دارد. آیا بازار کاغذ باز هم با فزایش قیمت ناگهانی سورپرایز خواهد شد؟!
بازار کاغذ و سوپرایز های ناگهانی اش
پس از انتشار لیست مشهور واردکنندگان کالا و خدمات با ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی مشهور به ارز جهانگیری در شهریور سال گذشته و کشف فسادهای کلان صورت گرفته در این زمینه با موضوع واردات کاغذ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با رایزنی مسئولیت مدیریت واردات و توزیع کاغذ دولتی برای مصارف فرهنگی اعم از ناشر و روزنامه را بر عهده گرفت و کارگروهی به ریاست حسین انتظامی و با حضور بخش وسیعی از فعالان این عرصه تشکیل داد.
این کارگروه با وجود انتشار منظم جداولی که حاکی از تصمیم‌گیری‌های آن بود در نهایت به دلیل تخصیص‌های ناصحیح و ایجاد رانت‌های غیرصنفی برای مصرف‌کنندگان در نهایت منحل و دو کارگروه تخصصی مجزا در معاونت فرهنگی و مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای این منظور شکل گرفت.
در کارگروه کاغذ نشر در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد معاون امور فرهنگی (رئیس کارگروه)، مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی، مدیرکل دفتر چاپ و نشر، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی ناشران آشنا، مدیر عامل موسسه خانه کتاب، مسئول حراست معاونت امور فرهنگی، رئیس اتحادیه لیتوگرافان تهران، مدیرکل دفتر حقوقی و مالکیت معنوی، مشاور اجرایی معاونت امور فرهنگی، نماینده سازمان تعزیرات حکومتی، مسئولان پیگیری کمیته‌های واردات، توزیع و نظارت، نماینده سازمان حمایت مصرف کننده و تولید کننده ایران در کنار نمایندگان معاونت فرهنگی گردآمدند و در سه زیر گروه تخصیص توزیع و نظارت بر ارائه و توزیع کاغذ دولتی به ناشران نظارت کردند.
اما بر اساس آنچه پایگاه اطلاع رسانی سامانه توزیع کاغذ نشان می‌دهد، آخرین نوبت توزیع کاغذ دولتی میان ناشران تهرانی در مرداد ماه امسال بوده است و در پایان شهریور نیز جلسه‌ای به منظور تخصیص کاغذ به ناشران استان قم برگزار شده است. پس از این دو تاریخ با وجود فعال بودن سامانه وثبت تقاضای ناشران ظاهرا خبری از توزیع کاغذ نیست و یا بسیار محدود صورت پذیرفته است. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در سه ماه پایانی سال اوج زمان فعالیت ناشران برای آماده شدن برای نمایشگاه کتاب تهران است و با جلو آمدن تاریخ برگزاری این رویداد در سال جاری از پانزده اردیبهشت به ۲۶ فروردین‌ماه زمان مورد نیاز برای تهیه کاغذ و نیز تلاطم در بازار آن نیز به طبع جلوتر خواهد آمد و به زودی شروع خواهد شد.
گمرک و کاغذ های وارداتی
در روزهای که گذشت اما مسئولان گمرکی خبر های خوبی در خصوص ترخیص کاغذ های وارداتی در گمرک داشتند و دلیل آنکه کاغذ ها در گمرک نگه داشته شده بودند مساله تشخیص کاربرد کاغذ های وارداتی بوده مهرداد جمال ارونقی معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران اعلام کرده است موضوعی که باعث نگهداشتن کاغذ در گمرک بوده است مسکوت ماندن مساله تشخیص کاربرد کاغذهای وارداتی بوده است و در نهایت نیز گمرک اعلام کرده است به منظور تفکیک کاربرد کاغذ (مقوا) برای مصارف چاپ، نوشتن یا سایر مقاصد گرافیکی از سایر مصارف آن ، ملاک تفکیک، گرماژ ۲۵۰ می باشد و به این ترتیب ، کاغذ (مقوا) قابل طبقه بندی ذیل شمارۀ ۴۸۱۰ (غیر از کاغذ کرافت) که وزن (گرماژ) آن حداکثر ۲۵۰ باشد به عنوان کاغذ (مقوا) برای مصارف چاپ، نوشتن یا سایر مقاصد گرافیکی تلقی می‌شود و در دستور ترخیص قرار می‌گیرد.
با صدور این اطلاعیه مشکل اصلی در زمینه وارد نشدن حجم وسیعی از کاغذهای وارداتی به بازار نشر رخ می‌نماید: نخست تاخیر در صدور گواهی استاندارد آنها و دوم مساله تعیین ماهیت کاغذهای وارداتی که مشمول بودن یا نبودن آنها از ارز دولتی را نیز در نهایت رقم می‌زند.
بر این اساس به نظر می‌رسد جدای از مساله احراز استاندارد برای کاغذهای وارداتی موضوع مهم دیگری که گمرک با آنها روبرو است واردات کاغذهایی بجز آنچه در تقاضا و ثبت سفارش واردکنندگان درج شده است. به عبارت دیگر سودجویی برخی واردکنندگان منجر به تغییر محصول پس از ثبت سفارش و حتی تغییر محتوای برگه‌های ثبت سفارش پس از تایید و در نهایت واردات کاغذی است که مطابق نمونه از پیش اعلام شده نیست و یا کاربردهای چندگانه دارد.
ایوب دهقانکار مشاور اجرایی معاونت فرهنگی وزارت ارشاد اظهار داشت: از این جندین هزار تن کاغذ وارداتی بخشی توزیع شده و بخشی نیر در حال وارد شدن به کشور است و بخشی هم در حال ترخیص است وی افزود این پروسه ۶ تا ۹ ماه طول خواهد کشید.
با توجه به این که کاغذ ها در فصل تابستان خریداری شده اند و قرار است در روزهای آتی ترخیص شوند بازار به احتمال زیاد با یک شوک قیمتی مواجه خواهد شد.
خبر ترخیص کاغذ های ضبط شده در گمرک قیمت کاغذ تحریر را در بازار کاهش داده است باید منتظر ماند و دید که آیا توزیع کاغذ در روزهای آتی چه نوساناتی در قیمت کاغذ ایجاد خواهد کرد.
