نشست بررسی وضعیت کاغذ، مقوا و زینک با حضور غلامرضا شجاع، نماینده تشکل های صنعت چاپ و مصرف کنندگان کاغذ و مقوای استان های کشور و سیدعباس حسینی نیک، مدیرمسئول انجمن ناشران دانشگاهی و نماینده ناشران، صبح شنبه (۲۴ اردیبهشت ماه) در سرای علمی، فرهنگی دانشگاهی برگزار شد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین، سیدعباس حسینی نیک، مدیرمسئول انجمن ناشران دانشگاهی و نماینده ناشران با مهم خواندن بررسی وضعیت کاغذ و مقوا در خصوص نشر چاپی کتاب بیان داشت: موضوعی که در این مورد اهمیت ویژه ای دارد تهیه کاغذ کشور است؛ در طی این مدت نظریات مختلفی درباره تهیه کاغذ مورد نیاز کشور مطرح شده است. آیا باید کاغذ مورد نیاز برای تولید کتاب را از کشورهای دیگر وارد کنیم و یا باید دست به تولید کاغذ در خود کشور بزنیم. در این مورد بنده ابتدا از جناب غلامرضا شجاع که در این حوزه دارای تجربیات فراوانی هستند خواهش می کنم نظراتشان را بیان کنند.بررسی وضعیت کاغذ
غلامرضا شجاع با مهم خواندن نقش کاغذ به عنوان یک کالای استراتژیک در کشور اظهار داشت: به نظر بنده کاغذ کالایی است که با کمک آن ما غذای روح جامعه را تامین می کنیم و از همین رو چگونگی تهیه و تولید آن برای کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. ما تنها یک کارخانه در کشور داریم که قادر است کاغذ مورد نیاز کشور را تامین کند.بررسی وضعیت کاغذ
نبود ظرفیت های کافی برای تولید کاغذ داخلی
نماینده تشکل های صنعت چاپ و مصرف کنندگان کاغذ و مقوای استان های کشور افزود: یکسری از افراد فعال در حوزه کاغذ ادعا می کنند قادرند کاغذ مورد نیاز کشور را با تکنولوژی های جدید تهیه کنند، یعنی تولید کاغذ از سنگ؛ این طرح باعث شده است تا میلیاردها تومان بیهوده هزینه شود و ثانیا صدمات جبران ناپذیری نیز به محیط زیست وارد آید.بررسی وضعیت کاغذ
حسینی نیک با اشاره به تولید کاغذ پارس قبل از پیروزی انقلاب اسلامی اظهار داشت: کارخانه کاغذ هفت تپه از جمله کارخانه هایی بود که قبل از انقلاب به تولید کاغذ می پرداخت، این کارخانه با استفاده از باگاس که نخاله های نیشکر است تولید می شد.
مدیرمسئول انجمن ناشران دانشگاهی در ادامه تاکید کرد: باگاس را کشاورزان آتش می زدند چرا که تهدیدی برای محصول سال بعد به حساب می آمد؛ اما در آن زمان توانسته بودند از این ماده پسماند که تهدید به حساب می آمده یک فرصت خوب یعنی تولید کاغذ را به وجود بیاورند، باید بگویم کاغذ قابل قبولی نیز به بازار ارائه می کردند که می توانست تا حدودی نیاز داخی کشور را حل کند؛ متاسفانه اما این کارخانه بعد از انقلاب وضعیت چندان مطلوبی نداشت.
وی ادامه داد: این کارخانه مصادره و به بانک صنعت و معدن واگذار شد؛ در دولت نهم یعنی دوره جناب احمدی نژاد هیئتی به آنجا اعزام شد تا تصمیم گیری های لازم انجام شود. طبق آخرین گزارش سقف کارخانه ریخته، شیشه ها شکسته و دستگاه ها به دلیل ریزش باران از سقف خراب شده بودند؛ این در حالی بود که کارخانه قبل از انقلاب به تولید رسیده بود و می توانست کاغذ نسبتا خوبی برای مصرف داخلی کشور تولید کند. کارخانه کاغذ هفت تپه همچنین با مشکلات کارگری نیز مواجه شده بود. بررسی وضعیت کاغذ
بیشتر بخوانید: تخصیص ارز یارانه ای به واردات چوب و کاغذ در دستور ویژه رئیس جمهوری
بررسی وضعیت کاغذ در کارخانه های کشور
وی در ادامه با اشاره به وضعیت کارخانه کاغذ مازندران بیان داشت: کارخانه چوب و کاغذ مازندران به سبک کشورهای سوئد و فنلاند کار می کند. این کشورها برای تامین چوب مورد نیازشان به ازای هر ۲۰ هزار هکتار درخت باید ۲۰ هکتار نهال بکارند و به این ترتیب جای درختانی را که قطع کرده اند پر کنند. کارخانه مازندران نیز همین شیوه را در پیش گرفت که متاسفانه در آن به مشکل برخورد کرد.
حسینی نیک همچنین افزود: کشورها از پتانسیل های متفاوتی برخوردار هستند، به عنوان مثال یک کشور در کنار دریا قرار دارد بنابر این می تواند در زمینه شیلات فعالیت خوبی داشته باشد و در زمینه تولید کنسرو ماهی کار کند؛ اما کشوری که در بیابان قرار دارد مسلما نمی تواند در این بخش فعالیتی داشته باشد.
بررسی وضعیت کاغذ
بررسی وضعیت کاغذ و تولید آن در کشور
مدیرمسئول انجمن ناشران دانشگاهی و نماینده ناشران اظهار داشت: کشور ما در زمینه مواد پتروشیمی بسیار قوی است؛ اما به لحاظ تامین چوب مورد نیاز برای تولید کاغذ داخلی با مشکلات زیادی روبرو است؛ بنابر این بهترین گزینه برای کشور ما واردات کاغذ است. با توجه به مطالبی که عرض کردم بیشترین حمایتی که مسئولان می توانند در این بخش ارائه دهند ایجاد تسهیلات برای وارد کردن این کالای استراتژیک به کشور است؛ برای مثال می توانیم از مزیتمان در حوزه پتروشیمی بهره ببریم و به صورت تهاتری کاغذ را به کشور وارد کنیم.
وی در ادامه بیان داشت: این شعار که هر چیزی باید در داخل کشور تولید شود شعار غلطی است؛ چرا که به دلایلی که عرض کردم هر کشوری از ظرفیت ها و پتانسیل های متفاوتی برخوردار است. بررسی وضعیت کاغذ
شجاع اظهار داشت: کارخانه کاغذ مازندران در سال ۷۶ افتتاح شد، محل احداث این کارخانه از ابتدا درست نبود، همان طور که اشاره شد سیاست های کارخانه این است که به ازای هر درختی که قطع می شود باید ۱۱ نهال کاشته شود، این کار انجام شد اما موفقیتی به همراه نداشت.
نماینده مصرف کنندگان کاغذ در ادامه گفت: در این ناحیه ما با قاچاق عمده چوب روبرو هستیم؛ با وجود تمام سخت گیری ها نتوانستند جلوی قاچاق را بگیرند و احداث این کارخانه برای تامین نیازها ی داخلی کشور با موفقیت چندانی همراه نبود. کاغذ تولیدی این کارخانه رقمی در حدود ۹۰ تا ۸۵هزار تن کاغذ تحریر است، به همین میزان نیز می توانستند کاغذ کرافت تولید کنند که کشور ترکیه کل کاغذ تولیدی کرافت را پیش خرید کرده است. در سال ۱۴۰۰ تمرکزشان را بر تولید کاغذ کرافت گذاشته بودند.بررسی وضعیت کاغذ
وی همچنین درباره فعالیت های کارخانه پارس بیان داشت: ما در سال ۱۳۴۹ یک کارخانه مجهز در کشور داشتیم که می توانست کاغذ قابل قبولی با کیفیت مناسب به کشور ارائه کند. کشورهایی مانند اندونزی و یا هند که در حال حاضر ما باید ماده اولیه تولید کاغذ مان را از آنجا تهیه کنیم در آن زمان حرفی برای گفتن در این بخش نداشتند. بعد از انقلاب با روی کار آمدن افراد متعهد اما غیر متخصص به نظام، ما شاهد از بین رفتن ظرفیت ها و پتانسیل های تولیدی این کارخانه بودیم. مسلما کسی که در بخش الهیات تحصیل کرده و تخصصی در زمینه تولید کاغذ ندارد نمی تواند خوب و اثر گذار عمل کند.بررسی وضعیت کاغذ
شجاع افزود: این کارخانه دو خط تولید داشت و زمانی که یک خط تولید به دلیل خرابی دستگاه با مشکلی روبرو می شد با متوقف کردن یک خط از قطعات دیگر دستگاه ها برای درست کردن ماشین های دیگر استفاده می شد؛ به این ترتیب هم اکنون ما وارث یک اسکلت از خط تولیدی ویران هستیم. این کارخانه در حال حاضر جوابگو نیاز کشور نیست. کارخانه هایی می توانند در حال حاضر جوابگو باشند که بتوانند در دقیقه ۱۲۰۰ متر مربع کاغذ تولید کنند. کارخانه های ما به روز رسانی نشده اند. کارخانه مازندران در دقیقه ۶۰۰ متر مربع کاغذ تولید می کند که جوابگوی قیمت تمام شده اش نیست.بررسی وضعیت کاغذ
بررسی وضعیت کاغذ و راه های برون رفت از مشکلات
حسینی با اشاره به نبود ظرفیت های تولیدی کاغذ در کشور بیان داشت: ظرفیت تولید کاغذ مازندران در حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار تن است، ما برای تامین کاغذ کتاب های درسی مان به بیش از این مقدار نیاز داریم. تولید کل کشور تا اویل سال ۱۴۰۰ از این میزان نیز کمتر است. ما نیاز داریم تا کاغذ را وارد کنیم. قیمت هر تن کاغذ در بازار های جهانی ۱۳۰۰ دلار است، این موضوع باعث می شود ما مجبور شویم خیلی بیشتر از قیمت کنونی برای تهیه کاغذ هزینه کنیم. این یک معضل بزرگ است که باید برای آن تدبیری اندیشیده شود.
وی ادامه داد: دولت می تواند به صورت تهاتری عمل کند و به واردکنندگان کاغذ و زینک دلار دولتی بدهد و یا با ارز نیمایی به کمک وارد کنندگان بشتابد. این شعار از سوی بعضی از مقامات و مسئولان دولتی که ما قادر به صادرات کاغذ هستیم یک اشتباه بزرگ است که باید جلوی آن گرفته شود؛ به جای چنین اقدامات ناصحیحی باید به این مهم فکر کرد که چگونه و از چه راههایی می توان کاغذ مورد نیاز کشور را با کمترین هزینه به دست فعالان نیازمند به کاغذ رساند.بررسی وضعیت کاغذ
شجاع در ادامه اظهار داشت: سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ هر بند کاغذ ۱۰۰ در ۷۰ هفتاد گرمی ۸۰ تا یک تومنی بود. سال ۵۷ تا ۶۸ کاغذ به بندی ۱۹۰۰ تومان رسید. سال ۶۸ ، ۳۴۰۰ تومان قیمت دولتی کاغذ بود و در بازار آزاد ۴۲۰۰ تومان به فروش می رسید. سال ۷۶ کاغذ دولتی به ۶۵۰۰ تا ۷۵۰۰ تومان رسید و در بازار آزاد ۱۲ تا ۱۴ هزار تومان به فروش می رسید. سال ۹۰ هر بند کاغذ ۴۳ هزار تومان شد. سال ۹۲ به دلیل گرانی شدید ارز شاهد گرانی صد در صدی کاغذ بودیم که به بندی ۸۵ هزار تومان رسید.بررسی وضعیت کاغذ
بحران کاغذ در سال ۹۹
نماینده تشکل های صنعت چاپ افزود: یکی از مهمترین مشکلات ما دخالت های نادرست دولتی است. بنده عضو تنظیم بازار کارگروه سلولزی بودم و شاهد هستم که از نیمه دوم سال ۹۹ با بحران کاغذ مواجه بودیم؛ در سال ۹۸ وزارت صنعت و معدن وظیفه مدیریت وضعیت کاغذ را به وزارت ارشاد سپرد. کارخانه چوب و کاغذ مازندران نیز اجازه ورود ۲۰ هزار تن واردات کاغذ روزنامه را گرفت که از فنلاند وارد شد و سپس در بازار آزاد به فروش رسید؛ از جمله کارهای نادرست دولتی در بخش تعزیرات است.
وی تاکید کرد: متاسفانه اخبار ناصحیح دولتی بر مبنای کشف کاغذهای احتکار شده این روزها به گوش می رسد؛ مسئله ای که باعث بی اعتبار شدن تاجران بزرگ و بنام این حوزه شده است، اخباری که تنها برای گرفتن التهابات بازار کاغذ این روزها انتشار داده می شود؛ و نه تنها درست نیست بلکه باعث می شود تا وارد کنندگان معتبر این بخش به کار درزمینه ای دیگر روی بیاورند. نگاه تعزیراتی دولت به این مقوله مشکلات عمده دیگری با خود به همراه آورده است.
وی افزود: ما بیش از همه با مشکل مدیریتی مواجه هستیم. اقتصاد سیاست زده ای داریم که تصمیمات در همه صنایع را با مشکل مواجه کرده است. یکی دیگر از مسائلی که این روزها پیش آمده است بحران بورس کاغذ است. هیچ ناشر و چاپخانه داری کاغذ را به صورت نقدی نمی خرد.بررسی وضعیت کاغذ
حسینی نیک در پایان بیان داشت: برای حل مشکلات کاغذ چند راه پیش روی دولت است، ابتدا اینکه این که با ارز ۴۲۰۰ تومان این کالا را وارد کنند که امکانش را از بین برده اند. راه حل دوم واردات با ارز نیمایی است. مسئله کاغذ به بی تدبیری دولت باز می گردد. اجازه دهیم بازار خودش مسائل را سازماندهی کند چرا که کشور ما امکان تولید این کالای استراتژیک در داخل را ندارد.بررسی وضعیت کاغذ
