معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ارائه توضیحاتی در رابطه با وضعیت تامین کاغذ کشور و وعده خودکفایی کاغذی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از زمان تصدی وزارت داد، پرداخت و در ادامه اشاره کرد که آیا این امر با توجه به اینکه بسیاری از کارخانه‌های تولید کاغذ خصوصی هستند، امکان‌پذیر است یا خیر؟
وضعیت تامین کاغذ کشور از سوی کارخانه های داخلی
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از فارس یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص وضعیت تامین کاغذ کشور گفت: بخش عمده نیاز ناشران از طریق واردات تأمین می‌شود. قبل از استقرار دولت سیزدهم بیش از ۹۵ درصد تامین کاغذ کشور از طریق واردات انجام می‌شد. طبیعی است که کاغذ با نوسانات ارز متغیر شود. نوسانات نرخ ارز هم تاثیرگذار بود. ما تقریباً در ۲ ماه گذشته در تأمین ارز نیمایی برای واردات مشکل داشتیم.
وی افزود: یعنی بانک مرکزی نتوانست ارز مورد نیاز تاجران کاغذ را تامین کند و این اتفاق هم این مسأله را تشدید کرد. واردات تقریباً با ارز آزاد صورت می‌گرفت و با نرخ آزاد قیمت‌گذاری می‌شد. همه این موضوعات در روند تامین کاغذ کشور موثر بودند.
احمدوند تصریح کرد: نظارت و کنترل بازار و تسهیل امور واردات کاغذ به منظور تامین کاغذ کشور به بخش‌های مختلف دولت مرتبط است. وزارت ارشاد در کارگروه کاغذ تلاش می‌کند تا مشکلات تامین کاغذ کشور حل شود، اما واقعیت این است که با افزایش قیمت ارز، قیمت همه کالاهای خارجی افزایش پیدا می‌کند. تا وقتی هم که بخش عمده نیازمان را از خارج تأمین کنیم، وضعیت ما در تامین کاغذ کشور همین است.
احمدوند با اشاره به اینکه در کشور ما تقریباً دو مجموعه بزرگ تولیدکننده کاغذ برای تامین کاغذ کشور وجود دارد، گفت: این دو کارخانه، کارخانه کاغذ مازندران و کارخانه کاغذ پارس هستند. کارخانه کاغذ مازندران تحت حاکمیت بنگاه‌های مرتبط با دولت است و کارخانه پارس هم برای تولید کاغذ به بخش خصوص واگذار شده است. کارخانه کاغذ مازندران در قبل از استقرار دولت نقش اندکی در تامین کاغذ کشور داشت، اما با تلاشی که صورت گرفت و به همت مدیریت این کارخانه و حمایت‌هایی که توسط وزارت ارشاد و سایر نهادها انجام شد، کارخانه دوباره به مدار تولید و تامین کاغذ کشور برگشت و یک خط از ۲ خط تولیدی را به تولید کاغذ اختصاص داد.
وی ادامه داد: قراردادی هم با وزارت آموزش و پرورش منعقد شد تا ۷۰ درصد از نیاز این وزارتخانه برای تولید کتاب‌های درسی سال ۱۴۰۲ با کاغذ تحریر مازندران تامین شود. قرار است که مازاد تولیدشان را هم برای توزیع میان ناشران در اختیار وزارت ارشاد قرار بدهند و برای مدیریت قیمت کاغذ ایرانی و آشفته نشدن بازار هم قرار شد کاغذ از مسیر وزارت ارشاد و بدون انتفاع برای این وزارتخانه به ناشران برسد.
به گفته احمدوند در گذشته شرکت‌هایی که در داخل کاغذ تولید می‌کردند، پیش خرید صورت می‌گرفت و بعد از مدتی کاغذ در اختیار قرار می‌گرفت. وزارت ارشاد تلاش کرد منابع این کار را تأمین کنیم و کاغذ را به صورت رول از مازندران خریداری و تبدیل به بند‌های سه ورقی و چهار ورقی کند. بعد با قیمت تمام شده در اختیار ناشر قرار بگیرد.
وی افزود: تفاوت قیمت کاغذ مازندران و کاغذ خارجی چیزی حدود ۵۰ درصد است. محدودیتی هم تقریباً در عرضه وجود ندارد و هر ناشری که کاغذ ایرانی درخواست بدهد در اختیارش قرار می‌گیرد. مدتی در زمستان به دلیل مشکلات برق و گاز، تولید این کارخانه با اختلال‌هایی همراه شد که الان دارد جبران می‌کند. به‌زودی نیز یک هزار تن دریافت و میان ناشران توزیع می‌کنیم.
معاون فرهنگی ارشاد بیان داشت: بنابراین ناشر برای تامین کاغذ کشور مشکلی ندارد. بخش قابل توجهی از کتب ناشران امکان تولید با کاغذ داخلی را دارد. کیفیت کاغذ ایرانی هم خوب است. البته به کیفیت کاغذ خارجی نیست، اما نسبت به قیمت و شرایط موجود خوب است.
وی افزود: تولید مازندران به تنهایی پاسخگوی نیاز نشر کشور نیست، اما تلاش می‌کنیم سال آینده از کارخانه مازندران برای حوزه نشر عددی حدود ۲۰ هزار تن دریافت کنیم. این عدد حدود ۴۰ درصد نیاز کشور را تأمین می‌کند. اگر کارخانه پارس نیز وارد چرخه تولید کاغذ شود، سالانه امکان تولید ۲۰ هزار تن کاغذ وجود دارد. این ۲ کارخانه به تنهایی می‌توانند بیش از ۸۰ درصد نیاز کشور را تأمین کنند. حتی به نوعی می‌توان گفت نیاز کل کشور را برای کاغذ تحریر تأمین می‌کنند.
احمدوند ادامه داد: البته ما تقاضا داشتیم که در لایحه بودجه سال آینده صندوقی برای حمایت از تولید کاغذ طراحی شود و اعتباری برای خرید تضمینی کاغذ از تولیدکننده داخلی تأمین شود تا خیال این دو مجموعه بزرگ برای کاغذی که تولید می‌کنند، آسوده باشد.
کارخانه زاگرس شیراز در حال تکمیل است
معاون فرهنگی ارشاد با بیان اینکه کارخانه در حال تکمیلی هم در نزدیکی شیراز داریم، گفت: برای کارخانه زاگرس تلاش‌های زیادی صورت گرفت تا این کارخانه در حوزه تامین کاغذ کشور به بهره برداری برسد، اما تأمین تسهیلات مورد نیازش طول کشید. در چند روز گذشته موفق شدیم با همکاری بانک صنعت و معدن، تسهیلات مورد نیاز این کارخانه در اختیارش قرار بگیرد. کار تکمیل این کارخانه شروع شده و امیدواریم سال آینده بتوانیم از تولید این کارخانه در بازار بهره‌مند شویم. با این شرایطی که گفته شد، رسیدن به سطحی که بتوانیم کاغذ مورد نیاز کشور را تأمین کنم، مسأله دور از دسترسی نیست.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه در سال‌های قبل از ۹۸ تخصیص کاغذ به صورت دستی صورت می‌گرفته و رانت‌هایی هم وجود داشته، چرا معاونت فرهنگی اتفاقاتی را که در بخش کاغذ در دوره‌های گذشته رخ داده، بیان نمی‌کند؛ گفت: حتماً بیان می‌شود و چیز مغفول و کنارگذاشته‌شده‌ای نیست. در این خصوص بررسی‌های جدی صورت گرفته و در حال نهایی شدن است.
بیشتر بخوانید: اشتغال در حوزه کاغذ رو به نابودی است
احمدوند خاطرنشان کرد: حتماً تخلفاتی که در این زمینه صورت گرفته است از طریق مراجع قضایی پیگیری خواهد شد و در این زمینه ارشاد متخلفین را به دستگاه قضا معرفی خواهد کرد. اهمال و گذشت نسبت به تخلفات به هیچ وجه صورت نخواهد گرفت، اما قصد جریان‌سازی، شعار دادن و آشفته کردن فضای نشر را نداشتیم. حتما این پیگیری‌ها ادامه خواهد داشت و این مسأله چیز پنهانی نیست.
