افزایش هزینه خدمات چاپ و دست از کار کشیدن ناشران
قیمت کاغذ در سال‌های اخیر با نوسانات زیادی روبه رو بوده است. به دنبال آن با افزایش هزینه خدمات چاپ و کاهش عناوین و شمارگان کتاب مواجه شدیم.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، در مقاطعی دولت کاغذ در اختیار ناشران قرار می داد. الان حدود دو سال است که ناشران در این زمینه با مشکل مواجه اند و باید کاغذ‌های مورد نیازشان را برای ارائه خدمات چاپ و انتشار کتاب از بازار آزاد کاغذ تهیه کنند. جایی که کاغذ با قیمت های بالا در اختیار ناشران قرار می‌گیرد تهیه اینچنینی کاغذ (بازار آزاد کاغذ) امری بدیهی است. مطابق آنچه مرکز اطلاعات کاغذ ایران منتشر کرده، قیمت کاغذ تحریر به بندی یک میلیون و ۱۴۰ هزار تومان رسیده است.
مدیرمسئول انتشارات سفیراردهال گفت: متاسفانه با بندی یک میلیون و ۱۴۰ هزار تومان نمی توان کتاب جدیدی منتشر کرد و خدمات چاپ را به نحو شایسته ای ارایه داد. از عید با تغییراتی که در بازار نشر به وجود آمد، از جمله افزایش قیمت کاغذ گلاسه به بندی ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان و سربه فلک کشیدن قیمت کاغذ در کنار افزایش هزینه های لیتوگرافان و صحافان باعث شد انتشار کتاب سخت تر از گذشته شود.
بنا به گفته حسین عابدینی افزایش ۵۷ درصدی دستمزد کارگر، بهانه اتحادیه های صحافان و لیتوگرافان برای افزایش قیمت خدمات چاپ است؛ هزینه ارایه خدمات چاپ به صورت تکمیلی تا حدی بالا رفته است که کسی برای انتشار کتاب هایش مراجعه نمی‌کند. چراغ سبز اتحادیه ها برای افزایش قیمت خدمات چاپ کتاب باعث شد این مشکل به وجود بیاید. اتحادیه ها به جای اینکه هوای بازار را داشته باشند تنها به فکر کارکنان خودشان بودند.
وی می‌گوید: استدلال اتحادیه های صحافان و لیتوگرافان این است ناشری که می‌تواند یک میلیون و دویست هزار تومان برای تهیه کاغذ بپردازد می‌تواند بهای خدمات انتشار کتاب را هم پرداخت کند. قیمت کاغذ را برای کار انجام نشده افزایش دادند، درصورتی که بهای مواد مورد نیازشان افزایش یافته بود، می توانستیم این افزایش قیمت را منطقی بدانیم.
درحالی قیمت کاغذ در بازار افزایش یافت که با نوسان قیمت دلار روبه رو نبودند و در این مدت کاغذی به کشور وارد نشده بود. در این شرایط باید از بندی هفتصد و بیست هزار تومان در پیش از سال به یک میلیون و ۱۴۰ هزار تومان برسد. این تغییر باعث سردرگمی ناشران در ارایه خدمات چاپ می شود. زمانی که قیمت کاغذ ارزان بود کسی کتاب نمی خرید در شرایط کنونی کسی کتاب منتشر شده با بندی یک میلیون و ۱۴۰ هزار تومان را تهیه نمی کند.
مدیر مسئول انتشارات سفیراردهال هم در این باره گفت: در مجموعه چاپ دیجیتال هم کسی کتاب جدیدی برای انتشار نیاورده است. آن هم در زمانی که قیمت کاغذ تحریر و گلاسه افزایش یافته است بازار نشر به شدت بهم ریخته است. قیمت ها غیر عاقلانه تغییر می کند و ثباتی در این بازار وجود ندارد.
ناشران در شرایط جدید با تعدیل نیرو مواجه شدند و عده‌ای از بازار نشر سوء استفاده کردند و بدون نظر کارشناسی قیمت های خدمات چاپ را افزایش دادند. قیمت جلد محکم کتاب سال گذشته سه بار افزایش یافت. الان قیمت تمام شده آن به ۷۵ هزار تومان می‌رسد درصورتی که پیش از آن ۶۰ هزار تومان بود. از این رو قیمت کتاب ۲۰۰ صفحه‌ای به ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان می‌رسد.
سیر صعودی و لجاک گسیخته قیمت کاغذ و متضضر شدن ناشران
در ادامه مدیرمسئول انتشارات تجلی مهر با اشاره به افزایش قیمت خدمات چاپ گفت: در دوره های گذشته هربار نسبت به بهبود اوضاع نشر ابراز امیدواری می‌کردیم در عمل شرایط دیگری حاصل می‌شد. متاسفانه شاهد بودیم قیمت کاغذ به صورت لجام گسیخته‌ای سیر صعودی داشت. به ویژه در سال‌های اخیر قیمت کاغذ غیر واقعی شده این مسئله بیانگر این است که نفع خودشان را در درجه نخست مدنظر قرار می‌دهد.
بنا به گفته کامران شرفشاهی به نظر می‌رسد قیمت کنونی کاغذ قیمت نهایی آن نخواهد بود و باز هم با افزایش قیمت روبه رو هستیم. بسیاری از ناشران دست از کار و ارایه خدمات چاپ کشیدند. با کاهش تعداد کتاب ها و عناوین آن روبه رو هستیم. از سوی دیگر بسیاری از ناشران از جرگه نشر خارج شدند، چون نه تنها این کار هزینه هایشان را مانند گذشته تامین نمی‌کند بلکه سرمایه گذاری شان زیان ده شده است. برای همین کتاب های بسیاری از ناشران روی دستشان می ماند و در انبارهایشان خاک می‌خورد.
بیشتر بخوانید: دلایل عدم استقبال مصرف کنندگان کاغذ از تولیدات داخلی
قیمت پشت جلد کتاب بیشتر از قدرت خرید مردم است برخی از ناشران برای اینکه متضرر نشوند کتاب‌ها را در شمارگان پایین منتشر می‌کنند. تنها درصورت دریافت سفارش برای چاپ کتاب اقدام می‌کنند.
در نتیجه چاپ دیجیتال کتاب بیشتر از چاپ افست آن رواج دارد، از سوی دیگر با وجود اینکه کاغذ کالایی استراتژیک است و شعار می دهند باید از فرهنگ حمایت کرد، اما در عمل شاهد ایجاد فاصله میان مردم و کتاب هستیم. انگیزه انتشار کتاب میان ناشران، پدید آورندگان و مخاطبان آن پایین آمده است. کسی به فکر پشتیبانی از فرهنگ نیست. شعار‌ها و وعده هایی در زمینه فرهنگ می شنویم که دیگر گوش آزار شده است و برای پدید آورند، ناشر و مخاطب حرکت آفرین نیست.
