مسئله تولید کاغذ امروز ضرورتی انکارپذیر است، دولت مدت‌ها است که در حرف از توجه به بحث تولید سخن گفته است، اما در عمل اقدام چندانی دیده نمی‌شود، برخی معتقدند مجلس نیز باید به این موضوع ورود کند، آیا ورود مجلس می‌تواند راهگشا باشد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، امروز دیگر ضرورت مسئله تولید کاغذ چاپ و تحریر و روزنامه در ایران بر همگان روشن شده است، اگر در دوره‌ای برخی مواجه‌های عامه‌پسند با مسئله تولید کاغذ داشتند و از قطع درختان به بهانه تولید کاغذ و یا کیفیت پایین در مقابل کیفیت بالای کاغذ وارداتی سخن می‌گفتند، امروز وضعیت بازار کاغذ وارداتی نشان می‌دهد که باید بسیار پیش از این‌ها در کنار تولیدکننده قرار می‌گرفتیم و چرخ تولید را به حرکت وا می‌داشتیم. با وجود این هنوز همه بخش‌ها و دستگاه‌های دولتی آماده حمایت از تولید نیستند.
اگرچه در سال‌های گذشته بخشی از بدنه دولت و مجلس با تولید همراه شد و حداقل در کلام از لزوم حمایت از تولیدکننده داخلی سخن گفت، اما همچنان تولیدکنندگان کاغذ چاپ و تحریر و روزنامه در ایران با انواع و اقسام مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند و مسئله تولید کاغذ به یک معضل تبدیل شده است. مشکلاتی که مرتفع کردن آن‌ها همت دولت و مجلس را می‌طلبد و بس.
ابوالفضل روغنی‌گلپایگانی رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا از جمله افرادی است که در سال‌های اخیر همواره سنگ مسئله تولید کاغذ را به سینه زده است. او مهمترین مشکل امروز تولید کاغذ در ایران را در دسترس نبودن مواد اولیه می‌داند.
وی در عین حال از لزوم توجه بیشتر دولت و مجلس شورای اسلامی به بحث مسئله تولید کاغذ سخن گفته و اضافه کرد: در سال‌های گذشته کمیسیون فرهنگی مجلس روی موضوع تولید کاغذ متمرکز شد که متاسفانه بعداً رها شد. آن زمان رئیس کمیسیون آقای سالک بود که کارگروهی تشکیل داد و بنده نیز عضو آن بودم. وقتی آقای سالک از کمیسیون فرهنگی رفت، کلاً جریان کاغذ فراموش شد.
روغنی ادامه داد: متأسفانه با وجود تأکیدات رهبر انقلاب، مسئله کاغذ مغفول مانده است. فرصت سرمایه‌گذاری برای کاغذ سفید فراهم است، اما قوانین و زیرساخت‌های لازم وجود ندارد؛ بنابراین میل و علاقه به واردات است. در صورتی که اگر سامان مناسبی پیدا کند و در کمیسیون فرهنگی فعلی نیز به مسئله کاغذ به عنوان مسئله زیربنایی نگاه شود، تأثیرش در فرهنگ و اقتصاد هویدا می‌شود. اینکه احساسی و دفعی یک چند مدت کار کنیم و بعد آن را فراموش کنیم، راه به جایی نمی‌برد.
رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی اضافه کرد: هم در مجلس، هم در دولت و هم در قوه قضائیه باید کارگروهی تشکیل شود تا اوضاع کاغذ را سامان دهد.
مسئله تولید کاغذ در ایران
وقتی سیر اتفاقات رخ داده برای کاغذ چه واردات آن و چه تولید آن را در داخل کشور طی ۱۰ سال گذشته مرور می‌کنیم، مشخص می‌شود که همواره از تولید و توجه به آن سخن گفته‌ایم، اما این توجهات تنها در حد حرف باقی مانده است یا همچنان که روغنی به آن اشاره می‌کند، احساسی و دوره‌ای با موضوع برخورد شده است. در حالیکه اگر در تمام ارکان دولت و مجلس و حتی قوه قضائیه با تولید کاغذ به عنوان یک اصل لازم‌الاجرا برخورد می‌شد و تمام موانع پیش پای تولید برداشته می‌شد، امروز قطعاً وضعمان در تولید کاغذ چاپ و تحریر هم‌چون کاغذ سلولزی امیدوارکننده بود.
اما آیا ورود کمیسیون فرهنگی به مسئله تولید کاغذ که یک بحث صنعتی است به تنهایی کفایت می‌کند؟
سید‌طاهر شبیری، مدیرکارخانه حریر خوزستان و فعال صنعت کاغذ، در این زمینه گفت: به نظر من اینکه کمیسیون فرهنگی بخواهد به موضوع مسئله تولید کاغذ ورود کند، چندان راه به جایی نخواهیم برد، مثلا اگر کمیسیون بخواهد درباره تعرفه واردات اعمال نظر کند، شرایط تخصیص کاغذ را تغییر دهد و یا هر کاری به لحاظ دستوری بخواهند انجام دهند، فقط و فقط باعث ایجاد رانت می‌شود.
وی ادامه داد: کمیسیون فرهنگی باید در بخش توانمندسازی مخاطبان و فعالان صنعت چاپ و نشر اقدام کند، اگر درآمدهای فعالان عرصه چاپ و نشر هم‌چون نویسندگان و ناشران افزایش یابد، سرانه مطالعه افزایش یابد، اوضاع اقتصادی نشر بهبود پیدا کند و در مجموع قشر مصرف‌کننده کاغذ توانمند شوند، ما مشکلات بسیار کمتری خواهیم داشت.تولید کاغذ در ایران ,
شبیری اضافه می‌کند: شرایط تولید کاغذ روزنامه و چاپ و تحریر به عنوان تولید ملی همت و اقدام ملی می‌خواهد، اختصاصا و انحصارا باید زیر نظر دولت بیاید، با وجود ظرفیت تولید این نوع کاغذ در داخل، شرکت‌های تولیدکننده یا خط تولیدشان متوقف شده و یا در مسئله تولید کاغذ دیگری فعال هستند.
وی تصریح کرد: اگر دولت سود مناسب و منطقی را به تولیدکننده اختصاص دهد و کاغذ را خودش بردارد و به مصرف‌کننده برساند، این حوزه را نجات داده است، اما این اقدام باز هم مقطعی است. البته شرایطی را ایجاد می‌کند که در درازمدت به نفع تولید است، برای نمونه تغییر ذائقه در مصرف‌کننده شکل می‌گیرد، مصرف‌کننده‌ای که به کاغذ وارداتی عادت کرده است، حالا با کاغذ داخلی خو می‌گیرد. ما در کارخانه چوب و کاغذ مازندران در دوره‌ای این کار را کردیم، کاغذ مورد نیاز بخشی از بدمه چاپ و نشر را تامین کردیم برای نمونه کتاب‌های کمک درسی و درسی روی کاغذ داخلی چاپ شد.
شبیری گفت: اما دولت در چه صورت این اقدام را انجام می‌دهد؟ در صورتی که به صورت دستور برایش صادر شده باشد، دولت خودش تمایلی به این کار ندارد که اگر داشت نمی‌آمد یارانه‌ها را حذف کند، به بهانه اینکه در اختیار تولیدکننده قرار بگیرد و بعد هیچ سرانجامی نداشته باشد. وقتی دولت چنین اقدامی را آغاز کرد، می‌تواند نظارت روی تولید نیز داشته باشد.
وی ادامه داد: دولت می‌تواند به کارخانه مازندران، تبریز و پارس بگوید، هر چقدر کاغذ تولید کردید من مقدار مشخصی سود به تو بر می‌گردانم قیمت فروش را نیز مشخص کند و در مقابل به مجموعه‌های چاپ و نشر نیز بگوید که اگر کاغذ خود را از تولیدکننده داخلی تامین کنند، مبلغی اعتبار از سوی دولت به آن‌ها پرداخت می‌شود. در گذشته نیز چنین اتفاقی رخ داده است، مگر تاسال ۸۶ برای خرید کاغذ کارخانه مازندران صف بسته نمی‌شد؟ چون دولت حمایت می‌کرد.
شبیری اضافه کرد: کاغذ کالای فرهنگی ماست، اگر مجلس می‌خواهد موضوع تولید آن را حل کند، هم باید به تولید توجه داشته باشد و هم به مصرف، آن میزان یارانه‌ای که بابت مسئله تولید کاغذقرار بود در اختیار وزارت ارشاد قرار بگیرد، احصا کرده، جرح و تعدیل کند و به رقم عادلانه برساند، بخشی را به تولیدکننده و بخشی را به خریدار کاغذ بدهد.
وی گفت: چرا می‌گویم به دو بخش باید بدهند چون اگر تنها به تولیدکننده بدهند، مصرف‌کننده برایش انگیره‌ای پیدا نمی‌شود. اگر تنها به مصرف‌کننده بدهند. تولیدکننده عقب می‌ماند. ممکن است تخلفی هم شود، ولی نمی‌شود به خاطر تخلف در حمایت را بست. مسئله تولید کاغذ از آن مواردی است که بیش از پیش باید مورد مداغه قرار گیرد.
بیشتر بخوانید:
واردات کاغذ کاربن لس به جای کاغذ چاپ و تحریر
