روند روزافزون سیطره چاپ بر زندگی ما

روند روزافزون سیطره چاپ بر زندگی ما

مجید خسروی کارشناس صنعت چاپ می گوید: با ظهور اینترنت و گسترش شبکه های اجتماعی و گوشی های موبایل هوشمند، چاپ همچنان زنده و پویا است و گرچه سهم چاپ در بازار نشر و مطبوعات روندی کاهشی داشته لیکن بازار چاپ تجاری، چاپ صنعتی (چاپ روی قطعات صنعتی و تولید قطعات الکترونیکی به کمک روش های چاپی) و چاپ بسته بندی (متریال های بسته بندی تولید شده در چاپخانه ها) رشدی صعودی دارند.

به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از خبرگزاری فارس، مجید خسروی کارشناس چاپ و از مدرسان و محققان این حوزه و مولف کتاب مرجع چاپ امنیتی در یادداشتی ذیل عنوان روند «روزافزون سیطره چاپ بر زندگی ما» آورده، امروزه کمتر صنعت یا فعالیت اجتماعی را می توان برشمرد که رد پایی از چاپ در آن یافت نشود و در حقیقت زندگی کنونی ما از صبح تا شام بدون استفاده از محصولات و فناوری های چاپ ناممکن است.

از کارت های بانکی و شناسایی و اسکناس و اسناد مالکیت و پلاک اتومبیل گرفته تا پارچه و پتو و سرامیک و ظروف چینی و روکش های چوب، و از کتاب و روزنامه و مجله گرفته تا قطعات چاپی لباسشویی، داشبورد ماشین، لپ تاپ و جعبه ها و لفاف و کارتن و لیبل های بسته بندی و هزاران کالای دیگر همه به مدد فناوری های چاپ قابل استفاده می شوند.

با ظهور اینترنت و گسترش شبکه های اجتماعی و گوشی های موبایل هوشمند، چاپ همچنان زنده و پویا است و گرچه سهم چاپ در بازار نشر و مطبوعات روندی کاهشی داشته لیکن بازار چاپ تجاری، چاپ صنعتی(چاپ روی قطعات صنعتی و تولید قطعات الکترونیکی به کمک روش های چاپی) و چاپ بسته بندی(متریال های بسته بندی تولید شده در چاپخانه ها) رشدی صعودی دارند.

چاپ بسته بندی تقریباً نیمی از ارزش بازار جهانی صنعت چاپ را به خود اختصاص داده و نمایان ترین عرصه ظهور و بروز توانمندی های این صنعت است. لیکن کارکرد چاپ فراتر از بسته بندی است و حتی انواع صفحات گوشی و تلویزیون و نمایشگرها و پنل های خورشیدی نیز با استفاده از فناوری های چاپ تولید می شوند.

بسیاری از اندیشمندان پایه و مایه تمدن جدید را اختراع چاپ در قرن ۱۵ میلادی می نامند و در گذار جامعه به مدرنیته برای چاپ نقش ویژه ای قائل اند. نباید فراموش کرد که چاپ دومین انقلاب از شش انقلاب اطلاعاتی تاریخ ارتباطات در جهان بوده و نقشی کلیدی در گسترش آگاهی های عمومی برای همه اقشار جوامع داشته است.

در حقیقت به واسطه چاپ بود که انتشار کتاب ها به زبان های مختلف، در شمارگان بالا و قیمت پائین میسر و در دسترس همگان قرار گرفت و با سهولت دسترسی به اطلاعات و علوم، زندگی انسانها دستخوش تحولی شگرف شد. ارتباط چاپ با رسانه، نشر و تبلیغات نیز، تاثیر ویژه این صنعت بر زیرساخت های فرهنگی آن جامعه را نمایان می سازد.

روحیه کنجکاو و ناآرام انسان در شرق دور کاغذ را ساخت و به دنبال آن در سال‌های ۷۱۲-۷۵۶ میلادی فن چاپ را اختراع کرد. کشفیات باستان شناسان و پژوهشگران حاکی از پیشینه ۵۰۰۰ ساله مهرسازی (نوعی چاپ برجسته) در جهان و ۳۵۰۰ ساله در ایران دوران هخامنشی است. اما تحول اصلی در تاریخ چاپ هنگامی رخ داد که گوتنبرگ در فاصله سال‌های ۱۴۳۶ تا ۱۴۴۴ میلادی قالب حروف یا ماتریس را اختراع و با استفاده از حروف فلزی متحرک، شیوه نوین حروف چینی و چاپ را پدید آورد.

اختراع وی باعث شد ارتباط نوشتاری در مقیاس گسترده و بعدها انبوه رونق گیرد و بدین ترتیب عصر گوتنبرگ آغاز شد. این اختراع مهم تاریخی و متعاقب آن ابداع چاپ سنگی یا لیتوگرافی منجر به فروریزی دیوار انحصار دانش و آگاهی از ید اصحاب کلیسا شده و به گفته رهبر اصلاح گرای مسیحی « لوتر» رهایی دوم نوع بشر از جهل گشت.

اما ورود واژه چاپ به زبان فارسی را به سال ۶۹۰ میلادی و به زمان سلطنت گیخاتو خان مغول نسبت می دهند. او نوعی برگه بهادار در ایران به تقلید از چینی ها منتشر نمود که «چاو» نام داشت. زبور داوود یا ساغموس نخستین کتابی است که در ۱۶۳۸میلادی به زبان ارمنی در جلفای اصفهان به چاپ رسیده است. با این حال تحول عمده در فن چاپ و کتاب و روزنامه از دوره عباس میرزا قاجار آغاز و در سال ۱۳۲۵ق نخستین چاپخانه در ایران توسط میرزا صالح شیرازی راه اندازی شد.

هر چند ایرانیان در قیاس با بسیاری از کشورها از مزایای چاپ دیرتر بهره‌مند شدند اما ورود این‌ فناوری‌ به‌ ایران‌، به شدت مورد استقبال قرار گرفت. چاپ در دوره ناصری وارد مرحله جدیدی شد. تا بدانجا که گسترش روزنامه ها و رواج نسبی روزنامه‌نگاری و اشاعه اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی تهدیدی برای حکومت محسوب و آن را به اتخاذ تدابیری برای نظارت و تسلط بر مطبوعات واداشت. این اقدام، سرنوشت چاپ را عملاً به مطبوعات گره زد و موجب شد دربار با نظارت مستقیم بر چاپخانه‌ها، به بهانه مطبوعات، توجه خاصی به صنعت چاپ داشته باشد. با خیزش نهضت مشروطه در ایران شاهد افزایش مطبوعات و رونق کسب و کار و گسترش چاپخانه‌ها در ایران هستیم.

زمامداری پهلوی اول، در فاصله میان دو جنگ جهانی، مقارن با دوره‌ای از تحولات جهانی در فنّاوری ماشین‌های چاپ بود. در این دوره تدوین قوانین، برقراری امنیت اقتصادی، فعال سازی قانون تجارت، ایجاد محکمه تجارت، قانونمند شدن مبادلات پولی، و نیز ثبات بیشتر دولت مرکزی به ثبات بازار در ایران انجامید و موجب تشویق هر چه بیشتر سرمایه‌گذاری تجاری از جمله در صنعت چاپ شد. با این وجود قدرت گرفتن رضاشاه و تشدید نظارت دولتی در همه زمینه‌ها به ویژه بر چاپ کتاب و مطبوعات، شرایط حساسیت برانگیزی برای توسعه این صنعت به دنبال داشت.

با توجه به تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران و داعیه های تجدد طلبانه پهلوی اول که منجر به ایجاد زیرساخت‌های صنعتی و تجاری ایران شد، توسعه چاپ امری ضروری اما مغفول بود. در این برهه شاهد ورود فناوری های مکانیزه نوین حروفچینی، چاپ و صحافی به ایران و تجهیز چاپخانه‌ها هستیم. از ویژگی‌های این دوره که خود تحول جدی به شمار می رود باید به ماشینی شدن و افزایش سرعت فرایند حروفچینی و تولید کلیشه و گراور برای ارتقای کیفی چاپ تصاویر اشاره داشت. بر این اساس به تدریج دستگاه‌های فرسوده چاپ دستی، پایی جای خود را به ماشین‌های نیمه اتوماتیک دادند.

راه اندازی دانشگاه تهران و نهادسازی نوین آموزشی در این زمان، همراه با دیوانسالاری و نیز بانکداری مدرن رو به رشد نیاز به چاپ را در مقیاسی وسیع‌تر به شدت محسوس ساخت. تأسیس چندین چاپخانه دولتی مانند چاپخانه ارتش، بانک ملی ایران، دخانیات ایران، راه‌آهن و مانند این ها، نشان دهنده نیاز دولت به تأمین احتیاجات خود در زمینه چاپ به طور مستقل است.

همچنین باید گفت افزایش انتشار مطبوعات و تب داغ چاپ نشریات پس از شهریور۱۳۲۰ نشانگر بعد دیگری از گسترش چاپ در ایران معاصر است. در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲، بیش از ۱۰۰ چاپخانه و ۲۳ صحافی در تهران و ۵۰ چاپخانه در شهرستان‌ها تاسیس شد. در مجموع طی سالهای ۱۳۰۹ تا ۱۳۳۴، ۲۴۰ چاپخانه جدید در ایران راه اندازی شد.

سالهای منتهی به انقلاب، صنعت چاپ را نیز دستخوش دشواری‌هایی ساخت؛ دشواری‌هایی که تکرار همان داستان معمول توسعه طلبی صنعتی از یک سو و سیاست فرهنگی آمرانه همراه نظارت شدید بر چاپخانه‌ها بود. با این همه ورود تجهیزات جدید چاپ پاسخی به نیازهای رو به افزایش سفارشات چاپی به‌ویژه کتاب‌های درسی مدارس و دانشگاه‌ها به شمار می‌رفت.

نتیجه این وضع، که بازتابی از بن‌بست سیاسی کشور بود به انفجار چاپی انبوهی از مطالب ممنوع، با عنوان کتاب های«جلد سفید» و ظهور و رواج گسترده چاپ مخفی انجامید. در جریان انقلاب اسلامی چاپخانه‌ها یکی از مهمترین و حساس ترین کانونهای فعالیت علیه حکومت پهلوی بودند. بسیاری از آنها در سه نوبتِ شبانه روز کار می‌کردند و باز هم از عهده تأمین نیازهای چاپی برنمی‌آمدند. در روزهای انقلاب، شمارگان روزنامه‌های اطلاعات و کیهان از مرز یک میلیون نسخه و آیندگان از مرز ششصدهزار نسخه گذشت. این آمار در تاریخ چاپ ایران بی‌سابقه بود.

در عرصه مطبوعات بطور مثال از خروج شاه از ایران در دی ۱۳۵۷ تا آغاز تجاوز نظامی عراق به خاک ایران در شهریور ۱۳۵۹، بیش از ۳۵۰ عنوان روزنامه در ایران چاپ شد. این تیراژ انبوه نشان دهنده وضعیت مطلوب صنعت چاپ ایران در مقایسه با وضعیت سایر کشورهای منطقه خاورمیانه در اواخر دهه پنجاه است.

صنعت چاپ ایران طی سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۸ به علت شرایط ویژه کشور، جنگ و تحریم‌های اقتصادی رشد قابل توجهی نداشت و اغلب ماشین آلات به صورت دست دوم وارد کشور شدند.

یافته‌های آماری و تصدیق مدیران صنعت چاپ ایران حاکی از آن است که عمده محصولات چاپی مورد نیاز کشور به ویژه کتاب های درسی دانش آموزان و دانشجویان در سال‌های جنگ تحمیلی توسط ماشین‌های چاپ و صحافی وارداتی در پیش از انقلاب تولید شد و کشور در زمینه تولید محصولات چاپی و حتی تامین قطعات یدکی در مضیقه چندانی قرار نگرفت. البته نباید از نظر دور داشت که چاپ بسته بندی در این دوران سهم اندکی از محصولات چاپی را داشته است.

با پایان جنگ تحمیلی ۸ ساله، صنعت چاپ نیز بسان سایر صنایع کشور وارد جریان نوسازی و بازسازی شد. لیکن در مقایسه با سایر صنایع و بواسطه تفکر سنتی حاکم بر آن و عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قامت متولی، نتوانست به سرعت فرایندهای نوسازی و بروزرسانی را پشت سر نهد.

برابر پژوهش آماری مؤسسه تحقیقات و توسعه صنعت چاپ و بسته بندی پیش رسانه در سال ۱۴۰۱، بیش از ۹۴ هزار نفر در ۳۵۰۰ واحد پیش از چاپ، چاپ، خدمات تکمیلی و صحافی در کشور فعال هستند که ۸۰ درصد واحدها کمتر از۲۰ نفر نیروی انسانی دارند. غالب فناوری های نوین و ماشین آلات و تجهیزات سخت افزاری این صنعت نیز در استان های تهران و البرز متمرکز شده اند و مابقی به ترتیب در شهرهای قم، تبریز، مشهد، اصفهان و سایر شهرهای کشور قرار دارند.

فناوری های جدید چاپ بسیار گرانقیمت و در انحصار تعدادی انگشت شمار از کشورهای اروپایی و ایالات متحده و ژاپن است که با توجه به وابستگی شدید به واردات این نوع فناوری ها به کشور و ناتوانی بخش خصوصی در تامین مالی سرمایه گذاری و فقدان حمایت های لازم از سوی دولت لذا جریان نوسازی و تجهیز واحدهای صنعت چاپ به کندی پیش رفت و منجر به از دست رفتن فرصت های طلائی در اقتصاد صنعت چاپ ایران و بهره گیری از این خلاء توسط شرکت های چاپ ترکیه ای و عربستانی و حتی اروپائی شد.

نیاز به واردات محصولات چاپی تا حدی بود که تا سال ۱۳۸۴ جعبه های مقوایی چای و سیگار و کارتن مورد نیاز سرمایه گذاران خارجی در ایران از شرکت های اروپائی و برچسب های مورد استفاده روی بسته بندی محصولات غذایی، بهداشتی، آرایشی و دارویی برندهای ملی نیز تا ۵ سال پیش از شرکت های چاپ ترکیه ای و اروپایی تامین می شد.

گرچه طی بیست سال اخیر و با ورود سرمایه گذاران جدید، فناوری های نوین چاپ وارد ایران شده و در بسیاری از زمینه ها به ویژه در حوزه چاپ بسته بندی کیفیت تولیدات چاپی هم ردیف کشورهای توسعه یافته شده است لیکن کماکان نوسازی ناوگان صنعت چاپ به سبب هزینه های بالا به کندی پیش می رود.

تحولات دیجیتال و هوش مصنوعی سالهاست در فناوری های چاپ و زودتر از سایر صنایع وارد شده و ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده در آن به سرعت دچار تغییرات تکنولوژیک می شوند. این روند پرشتاب تغییرات در کنار تورم و تحریم هایی که دسترسی به بیش از ۵۰ درصد فناوری ها را برای سرمایه گذاران ایرانی در این صنعت غیرممکن می کند، راه را برای توسعه کسب و کار شرکت های چاپ ایرانی ناهموار ساخته است.

چاپ، به مثابه یک صنعت زیرساخت

در دنیای امروز و به مدد تحولات فناوری، چاپ از یک فرایند تولید اثر هنری شخص محور به فرایند مبتنی بر فناوری های سخت افزاری و نرم افزاری تبدیل شده و به نوعی یک صنعت زیرساخت (infrastructure industry) شناخته می شود و به صورت مستقیم و غیرمستقیم در توسعه و پیشرفت هر دو گروه صنایع زیرساخت نرم و سخت (Hard and Soft infrastructure industries) نقش راهبردی دارد. بدون چاپ بسیاری از صنایع امکان عرضه کالاهای خود به بازار مصرف را ندارند.

در حقیقت چاپ یک جزء جدایی ناپذیر در زنجیره تولید بسیاری از صنایع قرار گرفته تا جائیکه کارکرد هویت بخشی و اعتماد سازی برای بسیاری محصولات دارد. هیچ دارویی بدون اطلاعات چاپ شده روی آن قابل استفاده نیست و بسیاری از مصرف کنندگان به سبب اطلاعات چاپ شده روی بسته بندی محصول یا نشان های تجاری چاپ شده روی محصول اقدام به انتخاب و خرید آن می کنند. فرایندهای چاپ و بسته بندی برای برندها تولید ارزش می کنند و در فروش کالاهای ایشان نقشی اساسی دارد.

چاپ، صنعتی مهم و اساسی برای کشورهای در حال توسعه است و نقش برجسته آن در توسعه فرهنگی و صنعتی آشکار شده است. این صنعت گردش مالی جهانی ۸۲۱ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۲ داشته و کشورهای ایالات متحده، چین، ژاپن، آلمان، انگلستان، فرانسه، ایتالیا، هند، برزیل و کانادا ده کشور برتر بازار صنعت چاپ از منظر گردش مالی هستند. نگاه ویژه انگلستان به چاپ تا حدی است که در سال ۲۰۱۰ رتبه دوم ایجاد ارزش افزوده خالص پس از صنعت داروسازی متعلق به صنعت چاپ بوده است. در کشورهای انگلستان، ژاپن و آلمان صنعت چاپ در میان ده صنعت برتر قرار گرفته است.

چاپ به عنوان بخشی از فرایند تولید یا بسته بندی یک محصول در بسیاری از صنایع از جمله صنایع غذایی، بهداشتی، دارویی، آرایشی، نشر، تبلیغات، نساجی، رسانه، بانکداری، بیمه، مخابرات، الکترونیک و غیره نفوذ کرده و توسعه این صنایع در گرو حضور و توسعه صنعت چاپ است. نقش این صنعت به واسطه ارتباط تنگاتنگ با بسته بندی انواع کالا در توسعه صادرات کالاهای غیر فله ای نقش بسزایی یافته و به عنوان یک عامل کلیدی در موفقیت هر کشور برای صادرات محصولات تولیدی یا سایر محصولات فله ای وارداتی از کشورهای دیگر و بسته بندی و صادرات مجدد آنها مطرح می گردد.

حجم عمده تجارت جهانی صنعت چاپ در اروپا و آمریکا متمرکز شده است. لیکن با رشد سرسام آور اقتصاد چین و هند سهم آسیا روز به روز در حال افزایش است. توسعه موزون و هدفمند صنعت چاپ در اقتصاد این کشورها علاوه بر موفقیت در بازارهای نشر به عنوان زیر ساخت صنعت بسته بندی منجر به موفقیت محصولات صادراتی آنها در بازارهانی جهانی هم شده است. به بیان دیگر ارتقای کمی و کیفی صنعت چاپ و بسته بندی منجر به موفقیت برندهای صادراتی آنها در بازارهای جهانی گردیده است.

چالش های پیش روی صنعت چاپ در ایران

نظام مدیریتی صنفی و نیز نگرش غیر صنعتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قامت متولی طی ادوار گذشته به مقوله چاپ سالهاست که به پاشنه آشیل توسعه صنعت چاپ در ایران بدل گشته است. این رویکرد در سطح نخست در طرح و پیگیری مشکلات و معضلات گریبانگیر واحدهای صنعت چاپ و موانع زدایی از مشکلات مالیاتی، بیمه، محیط زیست، قوانین کار، آموزش و غیره توسط نهادهای صنفی و متولی را ناکام نهاده و در سطح کلان امکان تدوین راهبرد و برنامه مشخص برای توسعه و حمایت از یک صنعت تمام عیار و مبتنی بر فناوری را توسط یک وزارتخانه فرهنگی و هنری غیرممکن ساخته است.

تفاهم نامه ای که سال ۱۳۹۵ فیمابین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت معدن و تجارت با هدف واگذاری تصدی بخش سخت افزاری صنعت چاپ به وزارت صمت و بخش نظارتی به وزارت ارشاد منعقد شد نیز در دولت جدید مسکوت ماند و اضافه نمودن چاپ به عنوان اداره کل صنایع سلولوزی، چاپ و نوشت افزار معاونت صنایع عمومی وزارت صمت در سال ۱۴۰۰ نیز کمک چندانی به واحدهای چاپی نکرد. از سویی مطالبات نهادهای صنفی از دولت نیز از جامع نگری، انسجام و یکصدایی برخوردار نیست.

در کنار ضرورت استفاده از فناوری های جدید می بایست به نقش نیروی انسانی و آموزش در بهره برداری و نگهداری اصولی از تجهیزات و موفقیت واحدهای صنعت چاپ نیز اشاره نمود. آموزش های مهارتی در کنار آموزش عالی در دانشگاه لازمه توسعه این صنعت و استفاده بهینه از ماشین آلات و تجهیزات و تولید استاندارد است که خلا آن به شدت احساس می شود.

راه اندازی و حمایت رشته های دانشگاهی مرتبط با صنعت چاپ، تقویت هنرستان های چاپ، تدوین دوره های آموزشی کاربردی و مهارتی حضوری و آنلاین، ترجمه و تالیف کتب تخصصی، سفارش و حمایت از طرح های پژوهشی و تدوین نظامنامه رتبه بندی مهارتی کارگران اولین اقدام در راستای ارتقای دانش نرم افزاری دست اندرکاران است.

صنعت چاپ ایران در مرحله پایانی گذر از اتخاذ رویه ها و رویکرد سنتی به مدرن است. طولانی شدن این مدت هزینه بسیار برای سرمایه گذاران بزرگ و همه مصرف کنندگان محصولات چاپی داشته است. این مرحله پایانی صرفاً به سبب تحریم ها و عدم امکان تعامل آسان با دنیای خارج از مرزهای ایران به دراز کشیده شده است.

عملاً دسترسی به ۵۰ درصد فناوری های روز اروپایی، آمریکایی و ژاپنی در این صنعت به سبب مالکیت تمام یا بخشی از این شرکتها توسط اشخاص آمریکایی برای شرکت های ایرانی غیرممکن شده و از سویی امکان خرید اعتباری و دریافت وام های بانکی طویل المدت خارجی و داخلی برای خرید این ماشین آلات گرانقیمت که امری رایج در جهان است هم برای سرمایه گذاران ایرانی محال است.

این دو رویداد تلخ امکان تجهیز به بخشی از بهترین و مقرون به صرفه ترین فناوری های تولید به ویژه ماشین آلات چاپ دیجیتال توسط شرکت های ایرانی را سلب نموده است. آغوش بازارهای صادراتی پرسود جهان هم بر روی محصولات چاپی تولیدی در ایران گشوده نیست و بایستی به بازارهای منطقه ای نظیر عراق و افغانستان بسنده کنند.

در میانه مشکلات ریز و درشت ناشی از تورم، کاهش قدرت خرید مردم و بالتبع کاهش تیراژ تولیدات چاپی، تحریم ها و نوسان مکرر نرخ ارز در صنعتی که بیش از ۹۰ درصد وابستگی به واردات دارد، طبیعی است که واحدهای کوچک به تدریج و در صورت عدم توانایی در ادغام و هم افزایی و ناتوانی در تطبیق با شرایط جدید حذف شوند یا اینکه بعضاً در غیاب نظارت و وجدان کاری روی به تولید محصولات چاپی تقلبی آورند. موضوعی که در غیاب نمایندگی های رسمی برندهای خارجی در ایران به معضلی قابل توجه تبدیل شده است.

البته در این زمینه نباید از نقش غیرسازنده واحدهای چاپ منتفع از بودجه عمومی غافل شد. واحدهایی که ابتدا به بهانه رفع نیازهای سازمان خود اقدام به راه اندازی چاپخانه با صرف هزینه های سنگین از بودجه بیت المال می نمایند و سپس در کسوت یک چاپخانه دولتی و شبه دولتی روی به جذب سفارشات چاپی غیر مرتبط و سهم بخش خصوصی می آورند.

همه گیری کوید ۱۹ نیز همانند بسیاری از صنایع، واحدهای صنعت چاپ را نیز تحت تاثیر قرار داد و منجر به تعطیلی برخی واحدها شد. البته واحدهای چاپ بسته بندی از معدود مشاغلی بودند که در اوج همه گیری کرونا به فعالیت خود ادامه دادند و اجازه ندادند صنایع مهم غذایی، لبنی و دارویی و پزشکی بواسطه فقدان متریال های بسته بندی متوقف شوند.

سخن آخر

حقیقت این است که عمده فشارها در طول چهار دهه گذشته در صنعت چاپ بر دوش چاپخانه های بخش خصوصی بوده و علی رغم همه ناملایمات در برهه های زمانی مختلف این تلاشگران تمام همت خود را برای رفع نیازهای داخلی و قطع وابستگی به واردات محصولات چاپی به کار بسته اند. یازدهم شهریور فرصت مغتنمی است که ضمن ارج نهادن به خدمات همه دست اندرکاران صنعت چاپ، از یکایک مدیران، کارمندان و کارگران فعال در این عرصه قدردانی گردد.

دغدغه های دست اندرکاران و اولویت های توسعه صنعت چاپ از جهات مختلف در ایران بسیار متفاوت از کشورهای در حال توسعه است. محدودیت های ریز و درشت، باعث شده سرمایه گذاران ایرانی در این صنعت از همتایان منطقه ای خود عقب بمانند. مهمی که اگر مورد توجه جدی متولیان دولتی و نهادهای صنفی قرار نگیرد در کوتاه مدت آثار زیانباری را از خود بر جای خواهد گذاشت.

روند روزافزون سیطره چاپ بر زندگی ما