جلسه هم اندیشی مسئولان صنعت چاپ با رئیس میز صنایع خلاق و نوآورانه سازمان توسعه تجارت ایران در تاریخ ۲۴ آذرماه در محل شرکت تعاونی لیتوگرافان ایران برگزار شد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین؛ در این جلسه محمد ولی (رئیس میز صنایع خلاق و نوآورانه سازمان توسعه تجارت ایران)، غلامرضا شجاع، (نماینده تشکل های صنعت چاپ و مصرف کنندگان کاغذ و مقوای استان های کشور و مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان ایران)، جلال ذکایی (مشاور عالی تشکل های صنعت چاپ کشور)، احمد ابوالحسنی (رئیس اتحادیه چاپخانه داران تهران)، جلیل غفاری رهبر (رئیس اتحادیه صنف صحاف)، بابک عابدین (رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران)، هومن محمدی (دبیر اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ) حضور داشتند و به تبادل نظر و بررسی مشکلات گمرکی، روند تسهیل صادرات در صنعت چاپ پرداختند.
تسهیل صادرات کالا
غلامرضا شجاع، نماینده تشکل های صنعت چاپ و مصرف کنندگان کاغذ و مقوای استان های کشور و مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان ایران در ابتدای این جلسه ضمن خیرمقدم به حضار درباره آئین سپاس از چهره های ماندگار صنعت چاپ توضیحاتی ارائه کرد و در همین رابطه محمد ولی قول مساعد حمایت و همکاری برای برگزاری این مراسم داد.
وی همچنین از حمایت های این سازمان درباره مسائل گمرکی، تسهیل در صادرات کالا و حمایت از غرفه گذاران ایرانی در زمان حضور در نمایشگاه های بین المللی گفت، سپس از محمد ولی، رئیس میز صنایع خلاق و نوآورانه سازمان توسعه تجارت ایران درخواست کرد تا درباره سازمان توسعه تجارت و عملکرد این حوزه به ارائه توضیحاتی بپردازد.
توجه بیشتر به حوزه های خدماتی کشور
محمد ولی، رئیس میز صنایع خلاق و نوآورانه سازمان توسعه تجارت ایران گفت: سازمان توسعه تجارت ایران در گذشته حول محور کالا به تدوین مقررات می پرداخت و فعالیت می کرد و در حوزه خدمات تنها به خدمات فنی و مهندسی پرداخته می شد. در سال ۸۶ پیشنهاد دادیم تا در حوزه های دیگر خدمات نیز فعالیت بیشتری داشته باشیم زیرا مزیت حوزه خدمات بیشتر از حوزه هایی کالایی است و توان حضور ما با این حوزه ها در بازارهای بین المللی بیشتر می شود.
وی افزود: با پیگیری های مجدد ما در دو سه سال گذشته میزی به نام صادرات صنایع خلاق و نوآورانه در سازمان تشکیل شد. ما در شروع کار میز صنایع خلاق و نوآورانه به دنبال تدوین آیین نامه اجرایی مانند حوزه فنی و مهندسی بودیم که تماما فعالیت های این حوزه را پوشش دهد و بسیاری از مسائل و مشکلات صادرات این بخش ازجمله گمرک، مالیات، اداره دارایی، ضمانت نامه ها و غیره را حل و فصل کند. ما در این حوزه به دنبال تصویب آیین نامه اجرایی مستقل هستیم.
ولی درباره صنایع خلاق و نوآورانه توضیح داد: ما برای تقسیم بندی صنایع خلاق تعاریف بین المللی را در نظر گرفتیم و با توجه به فعالیت های کشورمان و منطبق سازی با یونسکو، صنایع خلاق و نوآورانه را در هفت حوزه تقسیم بندی کردیم که هنرهای نمایشی مانند سینما و تئاتر، موسیقی، چاپ و نشر، گردشگری و میراث فرهنگی، رسانه های دیجیتال، هنرهای تجسمی و آنچه که به مالکیت فکری وابسته است، را شامل می شود.
رئیس میز صنایع خلاق و نوآورانه بیان کرد: چون چاپ و نشر زیر مجموعه این حوزه قرار گرفته است و طبعا خدمات صنعت چاپ نیز به این بخش مرتبط می شود. ما نیز پیش نویس آیین نامه اجرایی حمایت از توسعه صادرات صنایع خلاق که ذکر شد را نیز برای مسئولان صنعت چاپ ارسال کردیم و از تمامی تشکل های زیر مجموعه خواسته بودیم تا نظرات تخصصی شان را در اختیار ما بگذارند تا در این آیین نامه لحاظ شود.
وی تاکید کرد: با توجه به گستردگی صنایع خلاق در کمیته ای که تشکیل می شود نمایندگانی از تشکل های صادراتی هر حوزه در آن حضور خواهند داشت. تایید اولیه این آیین نامه گرفته شده و در پی آن هستیم تا نظرات تشکل ها را در آن لحاظ کنیم.
به گفته رئیس میز صنایع خلاق و نوآورانه، نظر حمید زادبوم رئیس سازمان توسعه تجارت ایران این است که این آیین نامه در دولت فعلی به تصویب برسد.
افزایش فرصت ها و کاهش تهدیدها
بابک عابدین، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ در ادامه گفت: همه نگاه ها برای افزایش صادرات غیر نفتی و جهش تولید به توسعه است. امیدوارم این جلسه برای پیشبرد اهداف صنایع چاپ و بسته بندی در کنار سایر صنایع تولیدی کشور میسر باشد.
عابدین با تقسیم بندی توانمندی های صادراتی صنعت چاپ و بسته بندی کشور به پنج بخش اصلی توضیح داد: ما در زمینه ماشین آلات چاپ و بسته بندی به خصوص در بخش تکمیلی (پس از چاپ) ازجمله ماشینهای سلفون کشی، دایکات، صحافی، لمینیت کارتن و غیره امکان صادرات را داریم و در این مورد در گذشته نیز موفقیت هایی را کسب کرده ایم که متاسفانه به دلیل عدم حمایت این مورد متوقف شده است.
وی افزود: در نمایشگاه های بین المللی به صورت انبوه سفارش تولید ماشین آلات گرفته می شد ولی متاسفانه تولیدکننده ایرانی سرمایه تولید ۱۰ یا ۲۰ ماشین به صورت همزمان را نداشت و بدقولی هایی از سوی تولیدکننده ایرانی صورت می گرفت و بازار از دست می رفت و با دوندگی هایی که صورت گرفت، متاسفانه تسهیلاتی در این زمینه برای این تولیدکنندگان اختصاص نیافت.
عابدین با ابراز خشنودی از صادرات محصولات وابسته به صنعت چاپ، تاکید کرد: قطعات بسیاری از ماشین آلات چاپ هستند که در کشورمان تولید و مونتاژ می شوند و به کشورهای عراق و افغانستان صادر می شوند.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ گفت: بخش بعدی مواد مصرفی و مواد واسطه ای مانند فیلم های بسته بندی، مرکب ها، داروهای شیمیایی صنعت چاپ است، در بخش خدمات فنی و مهندسی در خصوص تعمیرات، نصب، راه اندازی و آموزش ماشین آلات صنعت چاپ از اعضای توانمندی برخورداریم و در نمایشگاه چاپ و بسته بندی شاهد بودیم که سفارش نصب و راه اندازی ماشین آلات اربیل عراق گرفته و انجام شد.
وی ادامه داد: در صادرات بخش محصولات چاپ شده نیز تاکنون موفقیت هایی داشته و داریم و اگر بتوانیم با سازمان توسعه تجارت ایران فرصت هایی را ایجاد کنیم و تهدیدها را کم کنیم می توانیم افزایش درآمد خوبی را در این زمینه داشته باشیم زیرا این مورد مهمترین بخش تولید و صادرات کشور می تواند باشد. در حال حاضر صنایع ما با ۲۰ درصد ظرفیت کار می کنند در صورتی پتانسیل صادرات کالا به خارج از کشور را دارند و نیازمند قدری حمایت هستند.
از دست دادن فرصت ها
جلیل غفاری رهبر، رئیس اتحادیه صنف صحاف در ادامه این جلسه گفت: در صنعت چاپ هیچ حمایتی صورت نمی گیرد و صرف نظر از رانت هایی که در این زمینه وجود دارد، تولیدکنندگانمان در صنعت چاپ تقاضا دارند که دولت اجازه دهد کارشان را بکنند و چوب لای چرخ تولید نگذارند.
وی با بیان مثالی ادامه داد: سال گذشته به دلیل کمبود کاغذ، صادرات دفاتر دانش آموزی ممنوع شد و ما نیز با توجه به شرایط با این مورد موافقت کردیم ولی امسال با توجه به شیوع کرونا، تعطیلی و آنلاین بودن مدارس تصمیم به صادرات این کالا گرفتیم و اردیبهشت ماه در این خصوص اقدام کردیم و در نامه ای وضعیت را شرح دادیم که متاسفانه تازه ۲۰ روز پیش جواب آن آمده است که چون وزیر از این عمل ممانعت کرده است اکنون نیز این کار نیاز به دستور وزیر دارد.
غفاری افزود: ما فرصت ها را از دست می دهیم. ما می توانستیم صادرات خوبی در زمینه دفاتر دانش آموزی به کشورهای همسایه داشته باشیم و ارز آوری کنیم، ولی متاسفانه با نامه نگاری های پیاپی این فرصت را از دست دادیم و رقبایی مانند ترکیه و چین گوی سبقت را از ما ربودند.
رئیس اتحادیه صنف صحاف اشاره کرد: قبلا دفاتر در لوازم التحریری ها و یا نزد بنکداری ها انبار می شد ولی در حال حاضر تمام دفترسازهای ما بیش از دو تا سه هزار کارتن در انبارهایشان دفتر دپو شده است.
موفقیت در تولید با صادرات
احمد ابوالحسنی، رئیس اتحادیه چاپخانه داران تهران گفت: مشکلات چاپخانه داران یکی دو تا نیست و از این بین یکی از این مشکلات صادرات است و ۹۰ درصد مشکلات ما یا مستقیما به سازمان توسعه تجارت و یا وزارت صنعت، معدن و تجارت برمی گردد.
وی افزود: چند سالی است که بهانه ای به نام تحریم را دست گرفته ایم و پیش می رویم، یکی سالی هم هست که کرونا را بهانه کرده ایم. درست است که تحریم هستیم ولی در صنعت چاپ هیچ کالایی نیست که نتوانسته باشیم آن را به کشور وارد کنیم و من معتقدم هیچ تحریمی در صنعت چاپ وجود ندارد ولی از سمت داخل کشور به خصوص از سمت سازمان توسعه تجارت ۱۰۰ درصد تحریم هستیم.
ابوالحسنی اشاره کرد: به عقیده بنده سازمان توسعه تجارت به جای وضع قانون های دست و پاگیر برای تولیدکننده و چاپخانه دار، بهتر است نظارت خود را ۱۰ بیشتر برابر کند. متاسفانه رانت در کشور وجود دارد. به عنوان مثال می گویند مرکب یو وی در کشور تولید می شود در صورتی که تنها در کشور به صورت گالنی وارد می شود و در بسته بندی قوطی قرار می گیرد و از طرف دیگر از واردات این محصول جلوگیری می شود.
وی با اشاره به این نکته که هر واحد تولیدی در هرجای دنیا تا صادرات نداشته باشد موفق نیست، توضیح داد: سیلندر چاپ از ملزومات این صنعت است و تا این کالا نباشد چاپ صورت نمی گیرد اما از واردات و ثبت سفارش این کالا ممانعت شده است. اتحادیه ضرورت این کالا را توضیح داده که اگر این کالا نباشد صنف چاپ تعطیل می شود. با این سختگیری ها است که نمی توانیم با کشورهای همسایه مانند ترکیه که امکاناتی مانند ایران ندارند رقابت کنیم.
رئیس اتحادیه چاپخانه داران تهران با اشاره به سیاست کشور چین در رابطه با صادرات گفت: امروزه کشور چین به عنوان اقتصاد اول دنیا شناخته می شود و ۶۰ درصد بازار چین در دست بنگاه های کوچک است که به صادرات می پردازند و تمام قد از تولید و صادرات حمایت می کنند ولی متاسفانه در ایران کاملا ریشه را قطع می کنند.
وی تاکید کرد: اگر سفارش کار صادراتی به راحتی صورت گیرد، دیگر کارگری بیکار نمی شود و بزه و خلاف کاهش می یابد. نمونه ارزش افزوده کالا توسط صنعت چاپ و بسته بندی را می توان در صنایع شیرینی و شکلات مشاهده کرد. بیشترین مشکل ما را دولت ایجاد می کند و اگر به جای دخالت نظارت را بیشتر کند صنعت چاپ نیز می تواند با صادرات کمک به ارزآوری بیشتر کند.
تشکیل شرکت های واسطه
جلال ذکایی، مشاور عالی تشکل های صنعت چاپ کشور در انتهای این جلسه گفت: به صنعتی خلاق گفته می شود که برگرفته از فکر و اندیشه باشد. در حوزه فرهنگ بخش هایی وجود دارد که نیاز به گمرک، وام و هیچ تسهیلاتی ندارد. ما نیاز به یک بخش داریم که متاسفانه آن مغفول مانده است.
وی افزود: دولت به عنوان تسهیل کننده مقرراتی را به درست یا غلط وضع و یا مقررات زدایی می کند. بخش خصوصی نیز به کار خود می پردازد و کالا و یا محصول فرهنگی را تولید می کند. به اعتقاد من در این بین حلقه واسطی وجود ندارد که از آن غافل شده ایم. متاسفانه در کشور ما واسط ها به عنوان دلال شناخته می شوند و وجهه خوبی نیز ندارند. در صورتی که این نوع دلالی می تواند مثبت باشد و کمک به صادرات محصولات تولیدکنندگان ایرانی شود.
ذکایی ادامه داد: در رابطه با صادرات، باید کمک کرد تا شرکت های واسطه تشکیل شوند و آنها نیز با همفکری و کمک اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران خلاهای چاپی کشورهای همسایه از قبیل عراق، افغانستان، آذربایجان و … را شناسایی کرده و با ظرفیت هایمان پوشش دهیم.