چاپ و نشر: در راستای بند (۱۶) ماده (۲) قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و آیین نامه تأسیس و نظارت بر چاپخانه های وابسته، موضوع مصوبه شماره ۲۸۸۵۳/ ت ۴۳۵ ه مورخ ۲۴ /۱۳۷۱/۹ هیئت محترم وزیران در اجرای تفاهم نامه مورخ ۱۳۹۵/۱۱/۱۱فی ما بین وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و صنعت، معدن و تجارت (ابلاغی شماره ۲۴۵۱۶۷/ ۹۵ مورخ ۱۸ /۹۵/۱۱) و با عنایت به بخشنامه‌ی شماره ۹۶/۲۲۱۸۶۶ مورخ ۱۳۹۶/۷/۱۹ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ناظر بر تصویب نامه ی ۱۳۱۵۳۶ ت ۵۴۱۱۴ ه مورخ ۱۳۹۶/۳/۲۱ هیئت محترم وزیران و نیز در اجرای مصوبه ی مورخ ۴/۶/۱۳۹۷ شورای راهبری توسعه ی مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص ساماندهی مجوزهای این وزارتخانه، «دستورالعمل صدور مجوز تأسیس و نظارت بر چاپخانه ها و واحد های وابسته» به شرح زیر ابلاغ می‌شود:
۱- تعاریف:
۱-۱ وزارت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
۲-۱ دفتر چاپ: دفتر امور چاپ و نشر معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
۳-۱ اداره کل: هر یک از ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها.
۴-۱ صلاحیت علمی و فنی: توانایی و آشنایی کافی در رسته ها و رشته های مورد تقاضا برای فعالیت.
۵- ۱ صنف: مجموعه اصناف و اتحادیه های مرتبط با صنعت چاپ.
۶-۱ سامانه: سامانه جامع چاپ کشور به نشانی irprint.farhang.gov.ir
۷-۱ موافقت نامه موقت (موافقت نامه اصولی): مجوز اولیه ای که برای راه اندازی و تجهیز چاپخانه ها و واحد های وابسته صادر می شود.
۸-۱ پروانه تأسیس (پروانه بهره برداری): مجوزی که برای شروع فعالیت و بهره برداری چاپخانه ها و واحد های وابسته صادر می شود.
۹-۱ آیین نامه: آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر چاپخانه‌ها و واحدهای وابسته به شماره ۲۸۸۵۳/ت ۴۳۵ ه مورخ ۷۱/۹/۲۴ مصوبه هیئت‌وزیران.
۱۰-۱ چاپخانه: واحد صنفی یا صنعتی که علائم، تصاویر و حروف را با روش های گوناگون روی انواع سطوح منتقل می‌کند.
۱۱-۱ واحدهای وابسته: آن دسته از واحدهایی که عملیات پیش از چاپ و عملیات پس از چاپ را انجام می دهند.
۱-۱۱-۱ پیش از چاپ (لیتوگرافی): واحدی که عمل آماده سازی فرآیند انواع چاپ را انجام می دهد.
۲-۱۱-۱ پس از چاپ (عملیات تکمیلی): واحدی که در آن عملیات پس از چاپ شامل برجسته‌کاری، قالب‌زنی، طلاکوب، پوشش کاری و صحافی و ساخت جعبه و کارتن چاپ شده انجام می‌گیرد.
۱۲-۱ واحد چاپی: واحدهای فعال در هر یک از رسته ها و رشته های پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ.
۱۳-۱ نظارت بر واحدهای چاپی: نظارت بر چاپخانه ها و واحد های وابسته و نظارت محتوایی بر تولیدات محصولات چاپی که بر اساس ضوابط و مقررات مربوط اعمال می شود.
۲- شرایط لازم
۱-۲ شخص حقیقی:
الف. دارای تابعیت ایرانی؛
ب. دارا بودن حداقل ۱۸ سال سن؛
ج. عدم حجر یا ورشکستگی به تقلب و تقصیر؛
د. انجام خدمت سربازی یا معافیت دائم (برای آقایان)؛
ه. دارا بودن صلاحیت عمومی و فنی؛
و. دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم مرتبط یا کارشناسی (لیسانس) در رشته های فنی، مهندسی یا مدیریت؛
ز. نداشتن سابقه محکومیت کیفری مؤثر که موجب سلب حقوقی اجتماعی باشد.
۲-۲ شخص حقوقی:
شخص حقوقی باید برای اخذ پروانه تأسیس، مدیرمسئولی را که دارای شرایط مندرج در بند (۱-۲) این دستورالعمل است، معرفی کند. کلیه پروانه‌ها، موافقت‌نامه‌ها، شناسنامه‌ها و غیره مربوط به چاپخانه و واحدهای وابسته در خصوص این بند به نام شخص حقوقی و مدیرمسئولی فرد معرفی شده صادر می‌شود.
تبصره ۱: در صورت عدم تطبیق مدرک تحصیلی متقاضیان با ردیف «و» ذیل بند (۱-۲) این دستورالعمل (مدرک تحصیلی دیپلم مرتبط یا کارشناسی های فنی، مهندسی و مدیریت)، متقاضی می بایست حداقل چهار سال سابقه کار مرتبط به همراه لیست بیمه یا گواهینامه مهارت سازمان فنی و حرفه ای مرتبط با رسته یا روش های مورد نظر برای فعالیت مطابق با ردیف های ذیل بند (۴) ارائه کند.
تبصره ۲: به منظور جبران کسری مدرک تحصیلی برای اشخاصی که فاقد گواهینامه پایان تحصیلات دوره دوم متوسطه هستند یا مدرک سیکل یا پایان دوره راهنمایی قدیم دارند، به ازای هر دو سال سابقه کار مرتبط به همراه لیست بیمه، یک‌پایه تحصیلی قابل محاسبه است.
تبصره ۳: صلاحیت فنی متقاضیان به یکی از دو صورت زیر بنا بر تشخیص اداره کل می تواند احراز شود:
الف) توسط کمیته ای مرکب از مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یا نماینده وی، دو نفر کارشناسان ذی‌ربط از اداره کل و دو نفر از خبرگان و فعالان صنعت چاپ و واحدهای وابسته به انتخاب مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان.
ب) اخذ تأییدیه فنی از مراجع صنفی مربوط.
۳- مدارک لازم
۱-۳ شخص حقیقی:
الف. کارت ملی؛
ب. عکس پرسنلی؛
ج. آخرین مدرک تحصیلی؛
د. کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای آقایان.
۲-۳ شخص حقوقی:
الف. مجوزها و آگهی تأسیس شرکت؛
ب. اساسنامه که موضوع فعالیت آن مرتبط باشد؛
ج. آخرین آگهی ثبت تغییرات شرکت در روزنامه ی رسمی؛
د. معرفی نامه مدیرمسئول از طرف اشخاص مجاز و دارای حق امضا؛
ه. مدارک مربوط به مدیرمسئول معرفی شده که در بند (۱-۳) این دستورالعمل ذکر شده است.
۴- فرآیند صدور موافقت نامه و پروانه تأسیس
۱- ۴ تأسیس چاپخانه و واحدهای وابسته در یک یا چند رسته‌ی زیر، منوط به داشتن امکانات لازم و اخذ پروانه تأسیس است:
۱- ۱-۴ رسته چاپ: روش های زیر:
– چاپ هم سطح (افست «ورقی و رول»)
– چاپ برجسته (فلکسو)
– چاپ گود (روتوگراور، بالشتکی «پد یا تامپو»)
– چاپ غربالی (سیلک اسکرین)
– چاپ رقومی (دیجیتال «ورقی و رول») شامل:
– چاپ دیجیتال رول: چاپ روی بنر، پلاتر، فلکسی و غیره
– چاپ دیجیتال ورقی: چاپگرهای duplicator، فلت، ریسوگرافی و غیره
۲-۱-۴- رسته پیش از چاپ:
مطابق بند (۱-۱۱-۱) این دستورالعمل فرآیند آماده سازی انواع چاپ و تهیه پلیت را شامل می شود: لیتوگرافی، تصویر برداری و آماده سازی روی صفحات لاستیکی، فلزی، سیلندرها و موارد مشابه.
۳-۱-۴-رسته پس از چاپ (عملیات تکمیلی): مطابق تعریف مندرج در ردیف (۲-۱۱-۱) این دستورالعمل.
۲-۴- مراحل صدور
۱-۲-۴- ارائه درخواست: متقاضیان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی برای اخذ پروانه‌ی چاپخانه و واحدهای وابسته، درخواست و مدارک مورد نیاز خود (مندرج در بند ۳) را از طریق سامانه به ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی محل جغرافیایی فعالیت مورد نظر ارائه می کنند.
۲-۲-۴- صدور موافقت نامه ی موقت تأسیس (موافقت نامه اصولی): پس از احراز شرایط مقتضی و دریافت مدارک لازم مندرج در بندهای (۲) و (۳) این دستورالعمل، حداکثر ظرف دو ماه، ابتدا موافقت نامه ی موقت تأسیس -با اعتبار یک ساله- صادر می شود.
۳-۲-۴- صدور پروانه ی تأسیس (پروانه بهره برداری): پس از ارائه مدارک مقتضی و تأمین مکان یا فضا، تجهیزات و امکانات مورد نیاز موضوع بند (۱-۵) این دستورالعمل، حداکثر ظرف مدت یک ماه، پروانه تأسیس صادر خواهد شد.
تبصره ۱: تمدید موافقت نامه موقت تأسیس به تشخیص اداره کل برای یک دوره یک ساله بلامانع است.
تبصره ۲: بدیهی است به استناد ردیف «ه» ذیل بند (۱-۲) این دستورالعمل، احراز صلاحیت های عمومی و فنی از طریق انجام استعلامات مربوط برای متقاضیان، توسط ادارات کل صورت می گیرد.
تبصره ۳: برای اخذ پروانه تأسیس، تأییدیه ی نصب و استقرار و مالکیت دستگاه و ماشین آلات (تجهیزات) توسط اداره کل مطابق بندهای (۱-۵) و (۱۰-۵) این دستورالعمل و ارائه تأییدیه های اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اداره بهداشت و درمان یا دانشگاه علوم پزشکی (پروانه ایمنی کار و بهداشت) محل مورد تقاضا الزامی است.
تبصره ۴: اشخاص حقوقی که موفق به اخذ موافقت نامه یا پروانه ی تأسیس شده‌اند، موظف اند هرگونه تغییر در شخص حقوقی را حداکثر یک ماه پس از انتشار آگهی تغییرات، کتباً به اداره کل اعلام کنند تا تغییرات احتمالی لازم در موافقت نامه یا پروانه تأسیس اعمال شود.
تبصره ۵: در صورت رد درخواست متقاضی و یا در صورت عدم صدور موافقت نامه موقت و پروانه تأسیس طبق زمان تعیین شده متقاضیان می توانند مراتب اعتراض خود را در سامانه ارائه کنند. به اعتراض مزبور طبق ضوابط توسط دفتر چاپ و نشر ظرف ۱۰ روز رسیدگی می شود و رأی صادره قطعی است.
۵- سایر مقررات
۱-۵- حداقل امکانات، تجهیزات و مکان یا فضای مورد نیاز برای راه اندازی چاپخانه و واحدهای وابسته برای فعالیت در هر یک از رشته ها و رسته های پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ، موضوع بند (۱-۴) این دستورالعمل، در هر استان توسط اداره کل و پس از اخذ نظر کارشناسی و مشورتی با متخصصان صنفی آن استان، طی شیوه نامه ی پیشنهادی، برای بررسی و تأیید به دفتر چاپ وزارت ارائه می شود.
پیشنهاد مزبور پس از تأیید دفتر امور چاپ و نشر، طی ابلاغیه ای برای اجرا به اداره کل استان مربوط ابلاغ می شود.
تبصره ۱: شیوه نامه ی یاد شده، هر سه سال بنا بر تحولات صنعتی، شرایط و مقتضیات زمانی و مکانی با همان روش پیش‌گفته قابلیت بازنگری و اصلاح دارد و در صورت عدم‌اصلاح، شیوه نامه قبلی به قوت خود باقی است.
تبصره ۲: تا زمان تصویب شیوه نامه‌ی یاد شده توسط اداره کل، صرفاً در خصوص مکان یا فضا، تجهیزات و امکانات مورد نیاز موضوع این ماده، مطابق دستورالعمل شماره ۱۱۹۴۵۹/ ۱۳۴ مورخ ۱۳۸۶/۹/۱۸ اقدام می شود.
۲-۵- واحدهای صنعتی که از دستگاه های چاپ به صورت جدا از خط تولید و ناپیوسته استفاده می کنند، چاپخانه محسوب و مشمول مقررات آیین نامه و این دستورالعمل می شوند.
۳-۵- واحدهای صنفی و صنعتی که از دستگاه ها و تجهیزات مخصوص برای علائم زمانی، مکانی، تاریخ تولید، علائم راهنمای کالاها، یا علائم تخصصی استفاده می کنند، از شمول بند (۲-۵) این دستورالعمل مستثنی هستند.
۴-۵- واحدهای صنفی و صنعتی پیش از چاپ ممکن است به صورت مستقل تأسیس شود و یا یکی از اجزای چاپخانه باشد.
۵-۵- تأسیس مجتمع چاپ، شعبه و دفتر بازاریابی چاپ به شرح زیر است:
الف) چنانچه متقاضی (اعم از حقیقی و حقوقی)، خواستار فعالیت در هر سه رسته پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ در یک کارگاه باشد، می تواند با ارائه درخواست، تقاضای تأسیس «مجتمع چاپ» کند. تجهیز مجتمع یاد شده از حیث فضا و مکان و امکانات سخت‌افزاری مورد نیاز، متناسب با هر یک از روش ها و رسته های مورد نظر (بر اساس مندرجات زیر بند (۴) این دستورالعمل) الزامی است.
ب) تأسیس شعبه صرفاً برای متقاضیان حقوقی مجاز است و مشروط به رعایت شرایط موضوع بند (۱-۵) این دستورالعمل و معرفی فرد واجد شرایط و دارای صلاحیت های موضوع بند (۲) این دستورالعمل است.
ج) راه اندازی دفتر بازاریابی یا قبول سفارش ها توسط صاحب امتیاز پروانه تأسیس چاپخانه ها و واحدهای وابسته به صورت مجزا و مستقل در خارج از کارگاه های مربوط در محدوده جغرافیایی استان محل فعالیت، بر اساس قوانین و مقررات جاری مشروط به عدم استقرار تجهیزات و دستگاه های چاپ و صنایع وابسته و با اجازه قبلی اداره کل بلامانع است.
۶-۵- دارنده پروانه تأسیس موظف است قبل از هرگونه تغییرات اعم از نام و نشانی کارگاه، تعطیل و بازگشایی مجدد واحد چاپی، مراتب را به اداره کل اعلام کند.
۷-۵- هرگونه نقل و انتقال پروانه تأسیس باید به اطلاع اداره کل برسد و منوط به احراز اولیه شرایط انتقال گیرنده قبل از انتقال، بر اساس آیین نامه و بند (۲)، (۳) و (۱-۵) این دستورالعمل است. واگذاری و نقل و انتقال موافقت نامه موقت تأسیس، ممنوع است.
۸-۵- در صورت نقل‌وانتقال پروانه تأسیس غیر از موارد انتقال به‌موجب ارث یا حکم دادگاه، انتقال گیرنده موظف است فضا و مکان، تجهیزات و امکانات مورد نیاز یک واحد چاپی را مطابق آخرین شیوه‌نامه موضوع بند (۱-۵) این دستورالعمل تهیه کند. تبدیل پروانه تأسیس چاپخانه از شخص حقیقی به حقوقی و بالعکس نیز مشمول حکم اخیر این ماده است.
۹-۵- در صورت انتقال پروانه تأسیس از یک استان به استان دیگر، ضمن لزوم اخذ موافقت اداره کل مبدأ و مقصد، متقاضی موظف است به لحاظ فضا، تجهیزات و دستگاه ها شیوه‌نامه موضوع بند (۱-۵) این دستورالعمل برای استان مقصد را رعایت کند.
۱۰-۵- کلیه نقل و انتقالات و خرید و فروش (اعم از نقدی و اقساطی یا مشروط) دستگاه ها و ماشین آلات چاپ و صنایع وابسته، برابر ماده (۱۷) آیین نامه، می بایست به اطلاع اداره کل برسد. طرفین موظف هستند مبایعه نامه یا قول نامه یا قرارداد فی ما بین را برای اجرای ماده (۱۷) مزبور به سامانه ارسال کنند. شناسنامه دستگاه و ماشین آلات یاد شده مطابق ماده (۵) قانون تسهیل صدور اسناد رسمی و ماده (۱۲) آیین نامه اجرایی آن بعد از صدور سند رسمی، توسط اداره کل صادر خواهد شد.
تبصره: در صورت وجود اختلاف بین خریدار و فروشنده یا انتقال دهنده و انتقال گیرنده در خصوص انجام یا عدم انجام تعهدات هر یک از طرفین و موضوع قرارداد، طرفین می بایست برای حل اختلاف و رسیدگی به مرجع صالح قضایی هدایت شوند. هرگونه اقدام بعدی اداره کل منوط به تصمیم، دستور یا رأی صادره از مرجع قضایی است.
۱۱-۵- توقیف دستگاه و رفع آن یا پلمپ واحد چاپی، صرفاً با حکم مراجع ذیصلاح توسط نیروی انتظامی در سراسر کشور و بنا به اعلام قبلی ادارات کل انجام می شود.
۱۲-۵- ارائه درخواست برای چاپ توسط سفارش دهنده (حقوقی با امضا مجاز و مهر شرکت/ حقیقی با امضا متقاضی و الصاق کارت ملی) واحد چاپی به همراه دو عدد نمونه ی طرح رنگی ممهور به مهر و امضای معتبر به انضمام مدارک و مستندات مربوط ضروری است.
۱۳-۵- در سفارش چاپ محصولات غذایی، بهداشتی، آرایشی و دارویی؛ علاوه بر ارائه پروانه ی بهره برداری و ساخت کالا و نیز پروانه ی بهداشت، گواهی علامت بهداشت و پروانه (گواهی) علامت استاندارد (برای کالاهای مشمول استاندارد اجباری) و در صورت تحت لیسانس بودن کالا، ارائه گواهینامه تحت لیسانس صادره توسط سازمان غذا و دارو و سایر مواد صنعتی، از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت الزامی است.
تبصره ۱: مسئولیت طرح، نام و نوشتار سفارش چاپی بر عهده سفارش‌دهنده خواهد بود و در صورت تخلف برابر قانون برخورد خواهد شد.
تبصره ۲: واحدهای چاپی باید تمامی سفارش های چاپی را با ذکر نوع، مشخصات سفارش دهنده، تاریخ دریافت و تحویل، به همراه درخواست و مدارک و مستندات مربوط در دفتر مخصوص موضوع ماده (۱۲) آیین نامه ثبت کنند.
۱۴-۵- رعایت ضوابط و مقررات مندرج در قوانین کشور و دستورالعمل های ابلاغی وزارت برای تولید محصولات چاپی توسط سفارش‌دهنده (صاحب کالا) و سفارش‌گیرنده (واحد چاپی) الزامی است و با متخلفان مطابق احکام مندرج در آیین‌نامه و این دستورالعمل و نیز دستورالعمل رسیدگی به تخلفات چاپخانه‌ها و واحدهای وابسته حسب مورد برخورد قانونی می شود.
۶- در موارد سکوت، ابهام، نقص و یا اجمال در این دستورالعمل، آیین‌نامه ملاک عمل خواهد بود.
۷- به‌منظور شفافیت، جلوگیری از تبعیض و اطلاع متقاضیان از تقاضاهای در نوبت؛ فهرست متقاضیان مجوز موضوع این دستورالعمل، روی سامانه به‌صورت برخط، اطلاع رسانی می شود. فهرست مجوزهای صادرشده نیز روی سامانه قابل‌مشاهده است.
۸- این دستورالعمل در ۸ بند و در تاریخ ۱۳۹۸/۵/۹ به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید و از تاریخ تصویب، لازم‌الاجرا است و زین پس کلیه مقررات، دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌های قبلی مرتبط با این موضوع؛ خاصه دستورالعمل‌های تأسیس و نظارت بر چاپخانه‌ها و واحدهای وابسته، ابلاغی شماره ۱۱۹۴۵۹/ ۱۳۴ مورخ ۱۳۸۶/۹/۱۸ (به‌استثنای اجرای تبصره ۲ زیر بند (۱-۵) این دستورالعمل) و شماره ۲۲۴۴۹۹/۹۶/۱۳ مورخ ۱۳۹۶/۷/۲۳ ملغی شد و صدور مجوزها مطابق با دستورالعمل حاضر انجام می پذیرد. بدیهی است، هرگونه تغییر در مفاد این دستورالعمل، منوط به طی فرآیند فنی و حقوقی لازم از طریق مبادی قانونی ذی‌ربط (دفتر نوسازی و تحول اداری و دفتر حقوقی و مالکیت فکری) و با تأیید «شورای راهبری توسعه‌ی مدیریت» این وزارتخانه خواهد بود.
