مدیر کل جدید دفتر امور چاپ و نشر در سلسله دیدارهای خود با پیشکسوتان عرصهی چاپ و نشر با کیومرث جوهری مدیر لیتوگرافی جوهری دیدار و گفت و گو کرد. در این دیدار مجتبی معراج محمدی رئیس اتحادیه لیتوگراف و چاپ دیجیتال تهران، غلامرضا شجاع نماینده تشکل های صنعت چاپ و مصرف کنندگان کاغذ و مقوای استان های کشور و همچنین احمد سمیعی مدیر مسئول مجله چاپ و نشر، علی اکبر ابراهیمی مدیرکل و علیرضا تقی قلعه نو مسئول واحد آموزش و پژوهش دفتر امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را همراهی کردند.
یگانه در خاورمیانه
کیومرث جوهری از سال ۱۳۳۹ کار خود را در حوزه چاپ و در رسته لیتوگرافی آغاز کرده است. وی تجربیات اولیه اش را در لیتوگرافی روزنامه کیهان کسب کرد و سپس در سال ۴۷ لیتوگرافی جوهری را به صورت مجزا دایر کرد.
این پیشکسوت باسابقه درباره فعالیت خود به رئیس اداره کل چاپ و نشر بیان داشت: در دوره ای که ما در حوزه لیتوگرافی فعالیت داشتیم کارهای بسیار خوب و با کیفیتی انجام می دادیم و آنقدر سرمان شلوغ بود که وقتی ساعت ۱۲ شب به خانه می رسیدیم خانم بنده می گفت چرا زود آمدی! وضعیت کاری آن دوره به این صورت بود؛ اما در حال حاضر این رسته چندان پر کار نیست و از ۱۵ پرسنلی که مجموعه جوهری داشت تنها سه نفر باقی مانده اند.
مدیر لیتوگرافی جوهری در ادامه افزود: در یک دوره لیتوگرافی ایران حرف اول را می زد. ابتدا ایران و سپس لبنان کارهای درجه یک این حوزه را انجام می دادند. ترکیه و حتی روسیه نیز در این بخش حرفی برای گفتن نداشتند، تنها اروپا و ایران بودند که کارهای باکیفیت تولید می کردند. زمانی یک کار چاپ با کیفیت می توانست انجام شود که زینک خوبی در لیتوگرافی تولید شده باشد. این رسته بیش از هر چیز ذوق و هنر می طلبد. کارهای بسیار خوبی با هنرمندان مختلف در عرصه های گوناگون داشتیم و یکی از اهم افتخارت مجموعه جوهری نیز کار با مرحوم عباس کیارستمی بود.
غلامرضا شجاع نیز درباره کارهای لیتوگرافی جوهری اظهار داشت: جناب جوهری شاگردان زیادی در رسته لیتوگرافی تربیت کرده اند که در حال حاضر در این رسته به استاد تبدیل شده اند؛ ایشان به نوعی شاگرد پرور و استاد پرور هستند. لیتوگرافی بخش های متفاوت و حساسی دارد که جناب جوهری و شاگردانی که تربیت کرده اند در همه ی بخش ها زبردست و ماهر هستند.
وی در ادامه افزود: هیچ کس اتفاقی لیتوگراف نمی شود؛ مگر اینکه در این حوزه شاگردی کرده باشد. بنده به ضرس قاطع می گویم که یک کار نفیس ۸۰ درصدش مربوط به پیش از چاپ می شود، هر اشکالی در زینک وجود داشته باشد، در چاپ ظهور پیدا خواهد کرد.
تغییر متناسب با روز
احمد سمیعی مدیر مسئول مجله و چاپ و نشر نیز که در این دیدار حضور داشت بیان داشت: کسانی که در حوزه لیتوگرافی فعالیت دارند هنرمند هستند و روحیه هنرمندانه ای دارند؛ ولی این بخش به دلیل ورود تکنولوژی های متفاوت تغییرات زیادی کرده است؛ در گذشته قبل از گازکشی همه از بخاری و چراغ علاء الدین استفاده می کردند اما در حال حاضر کارخانه ای که این کالاها را تولید می کرد تعطیل شده است و وسایل گرماساز بنا به نیاز و تکنولوژی روز تغییر یافته اند.
وی در همین رابطه ادامه داد: تغییر، پدیده ای است که ما با آن روبرو هستیم و باید متناسب با آن دانش مان را بهروز کنیم. رسته ی لیتوگرافی نیز از این قائده مستثنی نیست؛ این هنر و صنعت ارزنده باید به فراخور تغییرات خود را بهروز کند.
با قدرت در کنار دولت مردان
مجتبی معراج محمدی رئیس اتحادیه لیتوگراف و چاپ دیجیتال تهران نیز ضمن تبریک به مدیر کل جدید دفتر امور چاپ و نشر افزود: دوره ای که ما در آن قرار گرفته ایم بسیار حساس و پرچالش است؛ با این وجود ما امیدواریم که با کمک جناب ابراهیمی بتوانیم نتایج خوبی بگیریم؛ در این راه نیز تا به آخر همراه شما خواهیم بود؛ همانطور که امام نیز فرمودند ما بازوان قوی و قدرتمند دولت و مردانمان هستیم.
وی همچنین با تاکید بر لزوم اعمال تغییرات در حوزه لیتوگرافی اظهار داشت: رسته لیتوگراف با مسئله ای به نام تکنولوژی روبرو است و این دولت است که می تواند لیتوگرافان را به سمت چاپ دیجیتال هدایت کند؛ این نوع چاپ می تواند بسیاری از تغییرات بخش لیتوگراف را پوشش دهد.
بیشتر بخوانید: بازدید مدیرکل جدید دفتر امور چاپ و نشر ارشاد از اتحادیه
آلترناتیوی برای هنر
ابراهیمی مدیرکل دفتر امور چاپ و نشر نیز با اشاره به اهمیت کار طراحی و لیتوگرافان در حوزه چاپ اظهار داشت: بنده در سفری که به اروپا داشتم؛ از شرکت ها و چاپخانه ها دیدار کردم و متوجه شدم آن چه در ابتدای کار بسیار اهمیت دارد، بخش طراحی ماجرا است؛ در این چاپخانه ها دستگاه های بسیار با عظمتی بودند که به تنهایی در حدود ۳۰۰ متر فضا لازم داشتند. طراحان و امپراتور ها در ابتدای دستگاه کارهای اولیه طراحی را انجام می دادند و در انتهای دستگاه نیز کالای چاپی را دریافت می کردند.
وی در ادامه افزود: امروز به دلیل پیشرفت تکنولوژی مرزهای صحافی، لیتوگرافی و… دیگر وجود ندارد، به این معنا که که این حوزه ها با صنعت بزرگ چاپ ادغام شده اند. این سئوال پیش می آید که از هنرمندان این رسته های کاری در کجا باید استفاده کرد؟ در جایی که هر چاپخانه بزرگ مجهز به دستگاه های پلیت ستر شده و کارهای مقدماتی چاپ را انجام می دهد باید با تغییرات هماهنگ شد.