همدلی به افق مازندران
هم‌سفران همدل را این بار دیار پهلوان‌پرور قهرمان‌خیز طبرستان میزبان بود؛ به آغوش جنگل و دریا شتافتیم. ضیافت همدلانه هم‌سفران از عصر پنجشنبه (چهارم آبان‌ماه ۴۰۲) آغاز شد؛ میهمان بیست‌وسومین جشنواره استانی صنعت چاپ مازندران -در سالن اجتماعات هتل میزبان بابلسر- بودیم، پس‌ازآن شب مه‌آلود ساری را در ویلای باصفایی (واقع در فرح‌آباد) در جوار دریا گذراندیم و صبحدمان به واودره رفتیم؛ تا ویلای ییلاقی میزبانان مازنی‌مان، تا تنفس جنگل گریزان از پاییز، تا روز و شب‌زنده‌داری رفیقانه، تا حک خاطره‌ای شیرین. سفر کوتاه اما پرعمق ما جمعه به ظهر نرسیده پایان یافت؛ به جبر کار و زندگی دل گذاشتیم و پا کشیدیم.
هم‌سفران همدل
احمد ابوالحسنی، رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران؛ علی مغانی، رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران خراسان رضوی؛ حسن نجفی، نایب‌رئیس دوم اتحادیه چاپخانه‌داران تهران؛ علی‌اصغر جلیلیان، مدیرعامل تعاونی چاپخانه‌داران خراسان رضوی؛ هاشم احمدی، مدیرعامل شرکت افق قطعات آسیا؛ امیر شهلائی‌مقدم، بازرس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران؛ محمدرضا (اویس) پناهنده، رئیس هیئت‌مدیره شرکت دارآباد تجارت؛ مصطفی پورشب، مدیرعامل شرکت اهورا برتر شگفت؛ مجید خادمی، مدیرعامل چاپ پویا هنر نوین؛ مجیدرضا اسماعیل‌زاده، مدیرعامل کیانچاپ و عده‌ای دیگر از دوستان و اعضای هم‌سفران همدل اهل چاپ، میهمان حسینعلی زارع، رئیس پاک‌دل و خونگرم و رفاقت‌بلد اتحادیه چاپخانه‌داران مازندران بودیم و چه خوش گذشت؛ همدلانه هم‌سخنی‌ها کردیم؛ گشت و تفریح و خنده؛ جان‌فزا بود همه. چه میزبان‌هایی داشتیم؛ یاسر عباسی، رامین رهبر و تنی چند از هیئت‌مدیره و دیگر اعضای اتحادیه چاپخانه‌داران استان مازندران حکاک خاطرات سراسر خوش این سفر هم‌سفران همدل بودند و جبران محبت‌ها را نشدنی کردند.
حاج علی مغانی در خلال این سفر با توضیح اینکه احمد ابوالحسنی به علت مسافرت خارجی در هفته بعدی در کشور و طبعاً جشنواره چاپ مشهد حضور ندارد؛ از فرصت این دورهمی استفاده کرده و به‌عنوان ایثارگر سرافراز صنعت چاپ ایران و به‌پاس تلاش‌های ماندگار وی در حوزه چاپ، لوح تقدیری را از طرف اتحادیه چاپخانه‌داران و اداره فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی به این آزاده‌مرد تقدیم کرد.
در متن این لوح سپاس آمده بود: «فرهیخته گرامی، جناب آقای احمد ابوالحسنی، ریاست محترم اتحادیه چاپخانه‌داران تهران؛ صنعت چاپ به‌عنوان نقطه تلاقی فرهنگ، علم و صنعت، نقشی مهم و تأثیرگذار در تحولات اجتماعی و توسعه علوم و فنون و جایگاهی رفیع و منحصربه‌فرد در تأمین سلامت اخلاقی و اعتقادی جامعه و توسعه فرهنگی و آموزشی کشور دارد. با افتخار در سال مهار تورم و رشد تولید و در آئین جشنواره ملی صنعت چاپ خراسان رضوی از شما به‌عنوان ایثارگر سرافراز صنعت چاپ ایران تقدیر، تجلیل و سپاس‌گزاری نموده و این لوح سپاس را به‌پاس تلاش‌های ماندگار به جنابعالی تقدیم می‌نماییم.»
مسافرتمان این بار تولدی هم در خود داشت؛ روزهای سفرمان با تولد مصطفی پورشب عزیز همراه شده بود، کسی که با دلی بزرگ در این روز از خانواده و شهرش گذشته بود تا هم‌نشین سفره رفاقت باشد؛ همدلی با دوستانی که البته این مهم را به خاطر داشتند و جشن گرفتند.
عکس‌های درج‌شده در این بخش با تمام تلاشی که صورت گرفت در انعکاس یک از صد آن‌همه خوشی و دوستی الکن‌اند اما به هر طریق آذرخشی از تنور گرم آن رفاقت جاری را متبادر می‌کنند. مسافرت کوتاه بود اما به‌یادماندنی؛ کوه انبوه اندوه بستوهمان را فقط وعده دیداری نزدیک تحمل‌پذیر کرد و پایمان را به جاده برگشت کشاند؛ امام رضا (ع) طلبید و وعده‌مان به یک هفته بعد در جشنواره صنعت چاپ خراسان رضوی افتاد. در ادامه گزارشی از بیست و سومین جشنواره صنعت چاپ مازندران را خواننده‌اید.
بیشتر بخوانید: چاپ به گل گشت نراق
بیست و سومین جشن
آیین بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ استان مازندران عصر پنجشنبه چهارم آبان ماه با حضور سعید بهروان، معاون دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ احسان آهنگر، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان؛ سیدعباس حسینی، مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران؛ تنی چند از مسئولان استانی، شهرستانی و هیئت‌مدیره و اعضای اتحادیه چاپخانه‌داران مازندران برگزار شد.
در این مراسم بر موضوعات مختلفی به‌منظور رشد و ارتقای صنعت چاپ در این خطه و در سطح کشور ازجمله پوست‌اندازی صنعت چاپ و به‌تبع آن توجه به چاپ دیجیتال، لزوم همدلی و هم‌افزایی فعالان این عرصه و ضرورت آموزش‌های مدام و عمیق اشاره شد؛ همچنین مسئول اداره صنعت، معدن و تجارت استان مازندران از آمادگی مسئولانه همکاران خود برای رشد و حمایت از فعالان صنعت چاپ خبر داد که مشروح آن‌ها را در ادامه می‌خوانید.
ضرورت استمرار دوره‌های آموزشی چاپ
احسان آهنگر مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران در آیین بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در این استان ضمن خیرمقدم به مسئولان و فعالان صنعت چاپ گفت: اهمیت صنعت چاپ در حوزه اقتصاد و فرهنگ بر کسی پوشیده نیست؛ همچنین مازندران دیار علویان، از ابهت و اقتدار در حوزه صنعت چاپ برخوردار است که این مهم با تلاش و مجاهدت همه فعالان چاپ شکل گرفته است. این صنعت در استان ما همانند دیگر نقاط کشور دارای مشکلات و معضلاتی ازجمله به‌روزرسانی ناوگان چاپ، گرانی کاغذ و ملزومات و اختصاص ارز و تسهیلات کم‌بهره برخوردار است که حل آن‌ها وظیفه ما به‌عنوان مسئولان امر است.
وی ادامه داد: ما خدمتگزاران و فعالان فرهنگ، هنر و اقتصاد هستیم. ازآنجاکه بخش اعظمی از صنعت چاپ مرتبط با مسائل اقتصادی است همه ما باید برای رفع مشکلات تلاش کنیم تا هرچه زودتر شاهد اعتلای این صنعت در ایران شویم. نباید به دلیل غفلت، سهل‌انگاری و ضعف در مدیریت از سایر کشورهای دنیا عقب بیفتیم؛ هرچند ادعای زیادی در این حوزه داریم اما تا رسیدن به نقطه مطلوب باید تلاش کنیم تا چاپ را در ایران به جایگاه اصلی‌اش برسانیم. ما نیز در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران تلاش می‌کنیم با کمک همه شما به‌ویژه اتحادیه دغدغه‌مند و فعال استان این مشکلات را به حداقل برسانیم.
آهنگر برگزاری دوره‌های آموزشی چاپ که توسط اتحادیه چاپخانه‌داران این استان فراهم آمده بود را بسیار ارزشمند برشمرد و در ادامه بیان داشت: دوره‌های آموزشی نباید صرفاً به‌منظور رفع تکلیف برگزار شوند بلکه باید استمرار داشته باشند تا به‌وسیله آن‌ها فعالان چاپ با علم روز آشنایی پیدا کنند. از سوی دیگر کتابخانه‌های ما نیز باید با تجهیز خود و تهیه کتاب‌های مرتبط با صنعت چاپ بتوانند در این زمینه نقش‌آفرین باشند. برگزاری جشنواره‌ها، همایش‌ها و نشست‌های تخصصی نیز می‌توانند به اعتلای چاپ در ایران اسلامی کمک کنند.
چاپ در حال پوست‌اندازی است
علی مغانی رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران استان خراسان رضوی در بخش دیگری از آیین بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در استان مازندران گفت: در این برهه‌ای که هستیم باید بپذیریم چاپ مانند باقی امور در حال پوست‌اندازی است. ما حتی اگر به دنبال آموزش هستیم باید بدانیم این حوزه نیز مانند قدیم نیست چراکه با فراگیر شدن چاپ دیجیتال آموزش باید بر اساس آن تنظیم شود. از سوی دیگر بخش مهمی از آموزش باید به صادرات کالاها اختصاص پیدا کند زیرا بسیاری از چاپخانه‌ها برای تهیه پروفرما یا فاکتور رسمی مشکل دارند. ما چاپخانه‌داران باید برای تهیه استانداردهای لازم تلاش کنیم زیرا وقتی صادرات صورت می‌گیرد، باید طبق عرف صادرات بین‌الملل باشد اما اکثر ما از آن بی‌اطلاع هستیم. اگر امروز نیازمند به آموزش هستیم باید در این زمینه‌ها باشد. اینکه آموزش تنها مختص به تربیت اپراتور باشد کافی نیست چراکه اکنون کارها به‌صورت دیجیتالی شده است و ما باید خودمان را برای آن‌ها آماده کنیم.
وی ادامه داد: چاپ یکی از بزرگ‌ترین صنایع جهان است. اینکه در کشور ما چاپ زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است به ۵۰ تا ۱۰۰ سال قبل بازمی‌گردد. در آن زمان کارهای چاپی شامل کتاب و نشریات می‌شد، به همین دلیل نظارت بر آن به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد گذاشته شد اما امروز تنها هفت تا هشت درصد از ظرفیت چاپ به کار کتاب، نشریه و روزنامه ارتباط دارد و باقی آن به کارهای تولیدی مانند بسته‌بندی و جعبه‌سازی اختصاص‌یافته است که این کار رشد سریعی هم داشته است.
رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران استان خراسان رضوی اذعان داشت: صنعت چاپ ماندنی است همان‌طور که فردوسی ماندنی است اما باید بدانیم که فردوسی با کتابش ماندنی شده است. صنعت چاپ حک‌کننده نام‌ها و نشان‌ها است. همه انسان‌ها به چاپ نیازمندند. هیچ صنعتی نیست مگر چاپ که انسان‌ها از قبل از ولادت از آن بهره‌مند شوند. یک مادر در هنگام بارداری پرونده بهداشتی تشکیل می‌دهد که در آن پرونده، محصولات چاپی موجود است. پس این صنعت نه تمام‌شدنی است نه رفتنی اما در حال پوست‌اندازی است. من از همه صنعتگران خواهشمندم که این برهه را تحمل کنند تا به آسایش و آرامش برسند.
چاپ، صنعتی هویت‌آفرین
سیدعباس حسینی مدیرکل امور اقتصادی استانداری مازندران به‌عنوان دیگر سخنران آیین بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در استان مازندران بیان داشت: یک صنعت هویت‌آفرین صنعتی است که معرف فرهنگ، تاریخ، تمدن و ادب باشد. اندیشه ممالک و جوامع را در قالب صنعت چاپ می‌توان جست‌وجو کرد و هویت جوامع به‌نوعی به این صنعت گره‌خورده است. از دوره هخامنشیان که احکام و فرامین را در لوح‌های سلطنتی حک می‌کردند تا زمان فتحعلی شاه قاجار که صنعت چاپ وارد کشور شد، این صنعت در حوزه‌های مختلف اثرگذار بوده است. در انقلاب اسلامی هم یکی از مؤثرترین حوزه‌هایی که توانست نقش ویژه‌ای را بازی کند، اعلامیه‌ها و انتشاراتی بود که توسط مردم چاپ و بازنشر می‌شد.
وی ادامه داد: مازندران با دارا بودن ۷۰۰ واحد فعال در حوزه صنعت چاپ و ۱۳۹ واحد چاپ افست صنعتی و با پنج هزار نفر اشتغال از حوزه‌های توانمند چاپ کشور است. این صنعت بالندگی‌ها و کاستی‌های خاص خود را دارد. قطع به‌یقین صنعت چاپ نیازمند به یک تحول جدی است تا بتواند در بستر فضای جدیدی که در این حوزه تعریف شده، اثرگذار و موفق باشد. شرایط باید به‌گونه‌ای فراهم شود که با یک تنوع و خلاقیت جدید این صنعت را به جایگاه واقعی خود ازنظر حجم و ترنول مالی آن برسانیم.
حسینی اذعان داشت: بحث مهم در این حوزه، وجود نیروی انسانی توانمند و حرفه‌ای است که باید به آن پرداخته شود. دوستان در اداره صنعت، معدن و تجارت استان به بخشی از دغدغه‌های واحدهای صنعت چاپ رسیدگی کرده‌اند. این صنعت از شش محور اصلی کمیته بهره‌وری استان در سال جدید برخوردار است و ما بر آن هستیم که با استفاده از ظرفیت‌های مغفول مانده صنعت چاپ، اتفاقات ویژه‌ای را رقم بزنیم.
وی ادامه داد: یک بخش از مشکلات صنعت چاپ ناشی از کاهش توان خرید مردم است. خیلی‌ها دوست دارند کتاب بخرند اما نمی‌توانند، یک بخش هم رسوخ تکنولوژی در حوزه چاپ است که ایبوک‌ها و کتاب‌های بر بستر وب جایگزین کتاب‌های کاغذی شده و مشتریان خود را پیدا کرده است. قطع به‌یقین باید از یک نگاه سنتی وارد فضای جدید تعریف شده در این حوزه شد. انقلاب صنعتی صفر چهار تغییر ماهیت شغل‌ها و صنایع را می‌طلبد، برای ایجاد پیشرویی و ماندگاری در حوزه صنعت چاپ باید با ادبیات جدیدی به آن ورود کرد. قطعاً تغییر سبک زندگی مردم، رسانه‌های دیجیتال، رشد فناوری و مباحثی ازاین‌دست می‌تواند نقش جدی در این روند داشته باشد.
حسنی افزود: یکی از جاهایی که می‌توان در حوزه صنعت چاپ به آن پرداخت تغییر سبک زندگی مبتنی بر این صنعت است. رجوع به کتاب و نشریات، بحث ترویج کتاب و محصولات فرهنگی، حمایت از حوزه‌هایی از این صنعت که می‌توان به آن یارانه تخصیص داد و ایجاد هلدینگ‌هایی که در اثر آن فعالان این حوزه بتوانند با تجمیع سرمایه به حوزه‌های جدید ورود پیدا کنند ازجمله آن است. ما در این استان صنایع بزرگ با حجم سرمایه‌گذاری بالا داریم برای مثال در آمل صنعت چاپ روی شیشه و سفال بسیار گسترده هستند. تلفیق چاپ با صنایع دیگر می‌تواند یک راه ایدئال باشد.
وی تصریح کرد: آموزش نیروی انسانی فاخر یکی از ضعف‌ها در صنایع تخصصی به‌ویژه چاپ است. ایجاد مراکز جوان فنی حرفه‌ای برای آموزش نیرو یک راه مناسب برای پیشرفت و دستیابی به اهداف است. تکنولوژی‌های جدید ماهیت مشاغل را عوض می‌کند که در برخی مشاغل و صنایع این پررنگ‌تر است، قطع به‌یقین اگر راهبردهای مناسب در این حوزه اندیشیده نشود صنعت چاپ نمی‌تواند به بالندگی سابق خود برگردد.
مدیرکل امور اقتصادی استانداری مازندران در ادامه بیان کرد: ما این آمادگی را داریم که با کمک شما بزرگواران در حوزه‌های جدید صنعت چاپ ورود پیدا کنیم. ما رشد خوبی در حوزه اقتصادی استان داریم اما صنعت چاپ در استان به‌اندازه کافی رشد نیافته است. در بخش صادرات ما واحدهای صادرات منزوی داریم؛ همچنین در حوزه‌های بسته‌بندی و دیگر حوزه‌های مرتبط با صادرات نیازمند توجه ویژه‌ای هستیم و این آمادگی برای اتفاقات نو وجود دارد.
حسینی خاطرنشان کرد: صنعت چاپ در دموکراسی هم سهم ویژه‌ای دارد. روزهای پیش رو، برای استان با توجه به انتخابات برای این صنعت پرکار خواهد بود؛ برای شما روزهای خوبی را آرزومند هستم.
همدلی و هم‌افزایی، رمز پیروزی
در ادامه حسینعلی زارع رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران استان مازندران پشت تریبون قرار گرفت و ضمن خوشامدگویی به حضار بیان داشت: امروز و در این لحظه افتخار حضور جمعی از ستاره‌های نورانی کهکشان چاپ را داریم که با خلاقیت، همت و ذوق خود نور زندگی به محصولات و تبلیغات می‌بخشند.
وی ادامه داد: از حامیان مراسم امروز که یاور ما بودند تا این لحظات ممکن شوند سپاس‌گزارم؛ چراکه ثابت کردند اگر همدل و هم‌افزا شویم رسیدن به قله‌های رفیع موفقیت دست‌یافتنی است.
وزارت صمت، حامی صنعت چاپ
محسن کاکویی معاون صمت استان مازندران به‌عنوان دیگر سخنران آیین بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در استان مازندران بیان داشت: اداره کل صنعت، معدن و تجارت در یکی از برنامه‌های کاری خود پروژه‌ای را برای استفاده از ظرفیت‌های چاپی این صنعت تعریف کرده است. چاپ یکی از پنج صنعت برتر جهان است، با توجه به مشکلات اقتصادی، امروز ما در این صنعت ظرفیت‌های خالی زیادی داریم و از طرفی با مطالعاتی که انجام شده است، کشورهایی هستند که می‌شود با آن‌ها تعامل صادراتی خوبی در حوزه این صنعت داشت. لذا اداره صمت در برنامه‌های پیش رو مقرر کرده است تا بتواند با کمک فعالان این صنعت به‌ویژه مدیران اتحادیه استانی از این ظرفیت خالی برای توسعه صادرات استفاده کند.
وی ادامه داد: برای توسعه صادرات لازم است در گام نخست برنامه‌های بازاریابی داشته باشیم. تا زمانی که یک برنامه مدون در این حوزه نداشته باشیم و مقصد صادرات محصولات چاپی مشخص نباشد، موفق نخواهیم شد. وزارت صمت این آمادگی را دارد که از ظرفیت‌های تجاری استان برای برنامه‌های بازاریابی فعالان این صنعت حمایت کند.
کاکویی خاطرنشان کرد: شناخت کشورها یکی از این برنامه‌ها است که در این بخش ما همکاران باتجربه‌ای در استانداردی و تشکل‌های صادراتی اتاق بازرگانی استان داریم که می‌توانند تجربیات خود را به فعالان این عرصه منتقل کنند. انتظار ما نیز این هست که فعالان صنعت چاپ در برنامه‌های بازاریابی مختلف ما مانند حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، حضور در قالب هیئت‌های تجاری و ایجاد ارتباطات مؤثر با رایزن‌های بازرگانی کشورهای مختلف حضور پیدا کنند، ما نیز همراه و پشتیبان آن‌ها خواهیم بود.
چاپ و مشکل فرسودگی ناوگان
مجتبی کواکبیان عضو هیئت‌رئیسه اتاق اصناف ساری در ادامه این مراسم گفت: در صنعت چاپ دغدغه‌ها و مشکلاتی وجود دارد که بخشی به فعالان این عرصه و بخش دیگر هم به مسئولان بازمی‌گردد. زندگی بدون چاپ معنا ندارد چراکه از حیات تا ممات این صنعت بر زندگی انسان تأثیرگذار است. متأسفانه ایران برخلاف کشورهای پیشرفته از وجود دستگاه‌های فرسوده رنج می‌برد. امروز هوش مصنوعی در این صنعت نقش‌آفرینی می‌کند اما ما چقدر به آموزش و اورهال کردن دستگاه‌ها و خیلی از مواردی که به چاپ مربوط است، پرداخته‌ایم؟
وی ادامه داد: با هزینه‌های سنگینی که این صنعت دارد و چالش‌هایی که وجود دارد افرادی که می‌خواهند سرمایه‌گذاری کنند یا منصرف شده یا در میانه راه پشیمان می‌شوند. یکی از عمده‌ترین مشکلات چاپ این است که این صنعت دو متولی دارد.
کواکبیان خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم به اهداف خود در صنعت چاپ برسیم همه ما اعم از فعالان، مسئولان و متولیان باید دست‌به‌دست هم بدهیم. امروز ترازی بین بازپرداخت سود بانک و سوددهی دستگاهی که با وام خریداری می‌شود وجود ندارد. متأسفانه مشکلات زیاد است اما چنانچه دنبال ارتقا هستیم بحث‌هایی مثل برگزاری نشست‌های تخصصی و برندینگ باید گسترش بیابد. آموزش‌ها زیاد است اما عمیق نیست و دوستان باید به برگزاری دوره‌های آموزشی تأثیرگذار اهتمام ورزند.
بیشتر بخوانید: تبریز در نور؛ یک روایت چاپی
تقدیرشدگان
- حسین چراغی، پیشکسوت صنعت چاپ مازندران
- احمد آبسته، پیشکسوت صنعت چاپ مازندران
- عباس آقاجان‌زاده، پیشکسوت حوزه گرافیگ مازندران
- پژمان منعم‌طبری، پیشکسوت حوزه لیتوگرافی از مازندران
- امیر زارع، پیشکسوت حوزه صحافی مازندران
- مریم یوسفی، پیشکسوت حوزه نشر مازندران
- داوود سلیمانی، سرمایه‌گذار برتر از قائمشهر
- فرهاد رهبری، نماینده اتحادیه در شهرستان‌ها
- مهدی عسگریان، نوآور برتر چاپ از مازندران
- محبوبه مهدی‌زاده، کارآفرین برتر حوزه چاپ مازندران
- سعید حاجیلو، اسپانسر کلاس‌های آموزشی در مازندران
- کاظم گلزاری، اپراتور برتر صنعت چاپ مازندران
- عاطفه عرب، مدیر داخلی برتر صنعت چاپ مازندران
گزارش تصویری مراسم بیست‌وسومین جشنواره استانی صنعت چاپ مازندران
