مراسم رونمایی از پوستر و معرفی هویت بصری جشنواره ملی ضرباهنگ چاپ عصر روز یکشنبه ۱۴ مردادماه با حضور جمعی از مسئولان و فعالان صنعت چاپ در موسسه چاپ افست برگزار شد.
راویان رؤیا
به گزارش خبرنگار چاپ و نشر، در ابتدای مراسم رونمایی از پوستر و معرفی هویت بصری جشنواره ملی ضرباهنگ چاپ؛ حمید فریور، مجید خادمی و پژمان شهامت پور از اعضای شورای سیاست‌گذاری این رویداد به شرح تاریخ شفاهی شکل‌گیری و ادامه یافتن آن از شهریورماه ۱۳۹۹ تا شهریور ۱۴۰۲ با عنوان «روایت یک رؤیا» پرداختند.
به گفته آن‌ها با انتخاب و استقرار رئیس و هیئت‌مدیره اتحادیه چاپخانه‌داران تهران، آن‌ها به فکر برگزاری جشنواره‌ای در شأن صنعت چاپ در روزی که به نام آن ثبت شده است، افتادند. آغاز این ایده توسط احمد ابوالحسنی رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران بود که آن را در یک جمع ۸۰ نفره در سال ۱۳۹۹ مطرح کرد و پس از موافقت و تهیه مقدمات آن رؤیا، برگزاری نخستین جشنواره ملی صنعت چاپ ایران در شهریورماه سال ۱۴۰۰ در «چاپخانه واژه‌پرداز» و با حضور ۱۵۰ میهمان برگزار شد.
بیشتر بخوانید: روز ملی صنعت چاپ خودمانی اما باشکوه
در همان سال نیز شاهد برگزاری جشنواره‌ای دیگر برای صنعت چاپ بودیم که «آیین تجلیل از صد چهره ماندگار صنعت چاپ» نام داشت. در این جشنواره که با حضور ۱۲۰۰ مهمان در هتل اسپیناس پالاس برگزار شد، شاهد افزایش همدلی و استفاده از تجربه و حمایت پیشکسوتان صنعت چاپ بودیم؛ همچنین سرود صنعت چاپ برای نخستین بار در این رویداد رونمایی شد.
اما فلسفه برگزاری جشن ۱۱ شهریور همچنان ادامه‌دار شد و این بار با حضور ۷۵۰ میهمان در روزنامه اطلاعات و در سال ۱۴۰۱ برگزار شد. این جشن آغازی برای تبدیل مهمانی دولتی به میزبانی صنفی بود که با حضور معاون پارلمانی رئیس‌جمهور وقت و نماینده ولی‌فقیه و مدیرمسئول روزنامه اطلاعات برگزار شد.
بیشتر بخوانید: بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در جشنواره ای رکوردزن
سال ۱۴۰۲ آغاز دیگر برای صنعت چاپ بود؛ چراکه رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران و هیئت‌مدیره‌اش این بار تصمیم داشتند جشنی به وسعت کشور برگزار کنند. آن‌ها به همراه جمعی از بزرگان این صنعت آستین همت بالا زده و برای برگزاری جشنواره‌ای باشکوه نهایت تلاش خود را کردند که نتیجه آن نیز لبیک گفتن دو هزار ۴۰۰ نفر از فعالان صنعت چاپ به آن‌ها و حضورشان در هتل اسپیناس پالاس بود.
رئیس و هیئت‌مدیره اتحادیه چاپخانه‌داران تهران امسال نیز همانند ادوار گذشته در تلاش‌اند که جشنواره‌ای را در شأن صنعت چاپ برگزار کنند؛ جشنواره‌ای با هویت که در یادها ماندگار باشد. لازمه این اتفاق تعیین یک هویت بصری مناسب برای آن بود که در قالب یک پوستر و نماد مشخص که همان «هما» پرنده خوشبختی است، شکل گرفت.
جشنواره‌ای متفاوت
در ادامه این نشست، رضا منصوری دبیر جشنواره ملی ضرباهنگ چاپ گفت: امروز اتحادیه و شورای سیاست‌گذاری مفتخر به میزبانی از پیشکسوتان، مسئولان و فعالان دلسوز صنعت چاپ است. امروز جمع شده‌ایم تا نوید یک حرکت نوین و جشنواره‌ای متفاوت را برای امسال به دوستان و همکاران بدهیم. انتخاب نام، مکان و سایر عناصر برگزاری جشنواره یکی از حرکت‌های خوب اجرایی و تفاوت این دوره با دوره‌های پیشین بود که درنهایت منجر به طراحی یک پوستر و هویت بصری معنادار با رعایت تمام شاخص‌ها شد.
وی ادامه داد: فرآیند شکل‌گیری این پوستر با تأکید بر برندسازی و ماندگاری انجام شد. در این زمینه کمیته‌های تخصصی تشکیل شد و درنهایت طراحی هویت بصری به شکل یک پوستر آماده شد که امروز شاهد آن هستیم.
برند ماندگار صنعت چاپ
حمید رستگار، رئیس اتاق اصناف تهران نیز در ادامه مراسم رونمایی از پوستر و معرفی هویت بصری جشنواره ملی ضرباهنگ چاپ اذعان داشت: صنعت چاپ یکی از صنایع مهم و تأثیرگذار برای همه صنایع است. کالای نهایی هیچ صنعتی بدون هنر فعالان صنعت چاپ قابلیت عرضه ندارد و این مهم‌ترین دلیل برای نمایش اهمیت و ارزش این صنعت است.
وی درباره برگزاری جشنواره ضرباهنگ چاپ گفت: اسمی که برای این جشنواره انتخاب شده است، برند ماندگار صنعت چاپ خواهد بود. ما از گذشته تاکنون یادگاری‌های زیادی در این صنعت داریم و امیدوارم نمایندگان شایسته‌ای برای نسل آینده باشیم. امیدوارم این جشنواره به بهترین شکل در سال چهارم برگزار شود و به‌عنوان یک الگوی شایسته برای صنوف دیگر موردتوجه قرار بگیرد.
رستگار با بیان اینکه صنعت چاپ نیازمند به توجه جدی است، گفت: فعالیت‌های صنف سهم زیادی در رشد این صنعت دارد. درواقع صنعتی که با تکنولوژی‌های روز کار می‌کند می‌تواند نقش مهمی در اقتصاد یک کشور داشته باشد؛ بنابراین باید از این صنعت که از یک‌سو با تکنولوژی‌های روز سروکار دارد و از سوی دیگر توسط پدران ما به دستمان رسیده است، توجه ویژه‌ای نشان بدهیم.
رئیس اتاق اصناف تهران تصریح کرد: امروز آفت بی‌تفاوتی، بی‌انگیزگی و مصرف‌گرایی در تمامی کسب‌وکارها رخنه کرده است. در این میان امیدوارم با حضور فرهیختگان این صنف شاهد انگیزه و موفقیت بیش‌ازپیش صنعت چاپ باشیم. اتاق اصناف تهران تمام‌قد پشتیبان این صنعت به‌ویژه مرد بزرگی است که در دوران دفاع مقدس و موضوعات اقتصادی بی‌دریغ تلاش کرده است.
پرنده خوش‌یمن؛ الگوی سمبولیک ضرباهنگ چاپ
محمدرضا اسلام‌پرست، طراح پوستر جشنواره ضرباهنگ چاپ نیز در ادامه این مراسم اظهار داشت: برای طراحی این پوستر در ابتدا جلسات متعددی را با شورای سیاست‌گذاری جشنواره برگزار کردیم تا از این طریق از مهم‌ترین دغدغه‌ها و انتظارات آن‌ها مطلع شوم. در این میان متوجه شدم که این عزیزان تمایل به طراحی یک پوستر با شاخصه‌های کاملاً ایرانی دارند که از سوی دیگر نمایانگر قدر و اهمیت این صنعت بزرگ باشد.
وی ادامه داد: پس از بررسی روی دسته وسیعی از نمادهای ریشه‌دار ایرانی ازجمله نمادهای جغرافیایی مانند دماوند و خلیج‌فارس، مشاهیر و قهرمانان و موجودات اسطوره‌ای به این نتیجه رسیدم که بهترین المان برای طراحی چنین پوستری می‌تواند استفاده از یک پرنده اساطیری به نام هما باشد چراکه در افسانه‌ها و اساطیر ایرانی آمده است که سایه این پرنده بالای هرچه بیفتد، سعادت را به همراه خواهد داشت. نسبت دادن استعاری صنعت چاپ و پرنده سعادت معنادار و درخور بود.
اسلام پرست تصریح کرد: در جشنی که قرار است سرور و شادی در آن حکم‌فرما باشد، قطعاً حضور این پرنده می‌تواند موجب سعادت و حس خوشبختی در میان اهالی صنعت چاپ باشد. از سوی دیگر در افسانه‌ها آورده‌اند که هما، پرنده سعادت خستگی‌ناپذیر است و مگر دو نوبت نیمه اول شهریور و نیمه اول اسفند بر زمین فرود نمی‌آید. او بر فراز قله کوه پرواز می‌کند و دیدن او بیننده را تا آخر عمر سعادتمند می‌کند. فرود این پرنده در نیمه اول شهریور وجه‌تسمیه دیگری با برگزاری این جشنواره دارد.
وی افزود: رونق صنعت چاپ ارتباط مستقیم و نشان از سعادت و کامیابی اقتصادی یک جامعه است و این مفهوم دستمایه شد تا تصویر این پرنده خوش‌یمن الگوی سمبولیک این رویداد شود. برداشت از یک مجسمه دوره هخامنشی و اضافه کردن نقوش رنگی برگرفته از کالیته رنگ با تقسیم‌بندی‌های مدرن و امروزی، تصویری نسبتاً آشنا اما دگرگون شده و جدید از این پرنده را ارائه می‌داد.
اسلام پرست در رابطه با طراحی عنوان جشنواره مبنی بر «ضرباهنگ چاپ» در پوستر گفت: در طراحی عنوان رویداد یعنی «ضرباهنگ چاپ»، قلمی باریشه‌های خطی کاملاً ایرانی استفاده شد. از خط نستعلیق شکسته که هم زیبایی بصری شگفت‌انگیزی دارد و هم اساساً فرم‌های مواج آزاد و به سمت بالا و صعودکننده‌اش کمک می‌کرد تا مفهوم انتزاعی صعود و رشد حرکت رقصنده به سمت اوج را انتقال دهد.
این طراح گرافیک در پایان در رابطه با رنگ انتخاب شده در بخش‌های مختلف پوستر گفت: در ادامه یک رنگ واحد و سازمانی انتخاب شد تا هم بخشی از مفهوم رویداد و هم درنهایت وحدت و انسجام و پیوستگی را در همه مدیوم‌های رسانه‌ای رویداد ایجاد کند. در این حوزه به رنگ‌های اصیل و ریشه‌دار ایرانی در معماری و صنایع‌دستی رجوع شد. انتخاب رنگ آبی لاجوردی نمادی از آسمان بود، جایی که محل جولانگاه پرنده سعادت است.
در پایان با حضور دکتر رستگار رئیس اتاق اصناف تهران، اسکندر خمسه پور پیشکسوت صنعت چاپ، سید حسام‌الدین بنی‌هاشمی مدیرعامل شرکت چاپ افست، علی مغانی پیشکسوت صنعت چاپ، داوود شایسته خصلت پیشکسوت صنعت چاپ و کیانوش گرامی بازیگر سینما و تلویزیون از پوستر جشنواره ملی ضرباهنگ چاپ رونمایی شد.
شیما عسگری
