کتابفروشی‌های قم، شهری که نخستین موارد ابتلا به ویروس کرونا و فوت ناشی از این بیماری، در آن به ثبت رسید، این روزها با اُفت بسیار شدید مراجعه‌کننده و فروش روبه‌رو هستند و خطر تعطیلی بسیاری از این واحدهای صنفی را تهدید می‌کند.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از ایبنا در قم، از زمانی که قم به‌عنوان کانون ویروس کرونا در کشور معرفی شد، جو نگران‌کننده و پر استرسی بر این استان حاکم شده است. این اتفاق همه اصناف و بازاریان را تحت الشعاع قرار داده است؛ طوری‌که رفت و آمد در سطح شهر به‌شدت کم شده است و کم‌تر کسی برای خرید اقلام غیرضروری به سطح شهر می‌آید.
صنف کتابفروشی‌های قم هم از این قاعده مستثنی نبوده و این روزها و به‌رغم باز بودن برخی از کتابفروشی‌ها، عملاً باید آن‌ها را تعطیل شده به حساب آورد.
احتیاط در خرید حضوری از کتابفروشی‌های قم
مهدی اخویان مسئول پاتوق کتاب قم درباره وضعیت مراجعه مردم به کتابفروشی‌های قم در روزهای اخیر، گفت: با توجه به وضعیت فعلی و تعطیلی مراکز خرید، خیلی از مردم از حضور در کتابفروشی‌های قم ، همانند دیگر اماکن، به‌شدت پرهیز می‌کنند. اگر همین روند پیش برود، توزیع و فروش کتاب به‌شدت تحت الشعاع قرار می‌گیرد.
این کتابفروش قُمی ضمن بیان این نکته که علاقه‌مندان به کتاب بعضا طی تماس‌های تلفنی درجریان محصولات قرار می‌گیرند، در عین حال تصریح کرد: با توجه به اینکه ویروس کرونا از طریق سطح منتقل می‌شود و نه هوا، خریداران نسبت به تهیه کتاب هم خیلی محتاط شده‌اند.
مسئول پاتوق کتاب قم درباره احتمال تعطیلی این کتابفروشی‌های قم گفت: قصد تعطیلی نداریم اما نسبت به رعایت اصول بهداشتی برای سطوح قابل استریل اقدام کرده‌ایم. به‌نظرم باید مواد ضدعفونی از سوی دولت در اختیار مراکز خرید ازجمله کتابفروشی‌های قم قرار بگیرد.
وی گفت: با توجه به اینکه وضعیت فعلی مقطعی است، کاهش نیرو هم کاری منطقی نیست. اما برنامه‌ها و نشست‌های کتاب‌مان را به‌خاطر تجمع و گردهمایی مردم تعطیل کرده‌ایم.
اخویان با اشاره به اثرات اقتصادی این وضعیت، یادآور شد: نکته‌ای که باعث نگرانی همه صنوف و به‌خصوص افرادی که ملک استیجاری دارند، شده است، دغدغه اجاره و هزینه‌های فروشگاه‌های کتاب است. شهر قم تقریبا تعطیل شده است؛ حتی بنده از کتابفروشی خودمان در تهران هم اطلاع دارم که به‌شدت مراجعاتش کم شده است. با توجه به شرایط فعلی به‌نظرم دولت در این خصوص باید تدبیری بیاندیشد.
کاهش محسوس مراجعه‌کننده به کتابفروشی‌های قم
رضا مرادی کتابدار و سالن‌دار کتابستان رضوی هم درباره تاثیر وضعیت ناشی از شیوع ویروس کرونا بر فعالیت‌های این کتابفروشی، به خبرنگار ایبنا گفت: ما از چند روز گذشته با کاهش محسوس مراجعه به کتابفروشی و فروش کتاب مواجه بوده‌ایم. نه‌تنها کتابفروشی‌های قم، بلکه خیابان‌ها هم، مخصوصا از بعد از ظهر به بعد خلوت‌تر می‌شوند.
وی گفت: به احتمال خیلی زیاد تا آخر هفته، همین وضعیت پابرجا باشد. فروش اینترنتی هم این چندروزه صفر بوده است و فعلا برنامه‌ای مرتبط با کتاب نداریم، چون مطمئنا استقبالی از آن صورت نخواهد گرفت.
ترس از کرونا بیشتر از خودِ این ویروس، اثرگذار بر فعالیت اقتصادی
حمید خلیلی، مدیر انتشارت شهید کاظمی تاثیر روانی بیماری کرونا را در سطح جامعه مهم ارزیابی کرد و گفت: متاسفانه بیشتر از اینکه خود این ویروس و این بیماری در جامعه تاثیر داشته باشد، عملیات روانی و ترس چندبرابری ناشی از شیوع و گسترش آن، تاثیرگذار بوده است.
وی گفت: نه‌تنها خرید و فروش در کتابفروشی‌ها بلکه خرید نیازهای شب عید مردم هم در اسفند که ماه پررونق سال از این نظر است، به‌شدت افت کرده است؛ در کتابفروشی‌ها هم که یکی از بهترین ماه‌های فروش‌شان، اسفندماه بود، این موضوع تقریبا به صفر رسیده است.
مدیر انتشارت شهید کاظمی تاکید کرد: اگر شرایط به همین منوال پیش برود در بهترین ماه سال یک ضربه بزرگ به اقتصاد نشر و کتاب در کشور وارد خواهد شد.
وی درباره وضعیت فروش غیرحضوری و سفارش اینترنتی کتاب با توجه به اُفت محسوس خرید حضوری، گفت: سفارش‌های سایتی و تلفنی هم صفر شده است. با توجه به سرماخوردگی سه نفر از نیروهایمان، اگر شرایط به همین منوال پیش برود، مجبوریم چند روزی کتابفروشی‌مان را تعطیل کنیم.
خلیلی با اشاره با تعطیلی برنامه‌های «قرار سه‌شنبه» گفت: منکر بیماری نیستیم ولی کرونا به‌قدری غافلگیرکننده عمل کرد که آدم احساس می‌کند بیشتر شبیه یک توطئه و جنگ روانی است؛ این نکته را با توجه به ضعف‌هایی که در ابتدای راه در زمینه اطلاع‌رسانی وجود داشت، عرض می‌کنم.
اجرای طرح عیدانه کتاب شوکی مثبت به بازار کتاب
ایوب فیروزجایی مدیر کتابفروشی شهر هم در این ارتباط گفت: ما در کتابفروشی خودمان تقریبا ۲۰ تا ۳۰ درصد نسبت به روزهای قبل از بیماری کرونا، ریزش مشتری داشته‌ایم. اعلام تعطیلی دانشگاه‌ها در روند کار کتابفروشی‌ها تاثیر می‌گذارد همانطور که تعطیلی دانشگاه‌ها در تابستان تاثیر خودش را روی کار ما دارد.
وی افزود: روزهای آینده مبهم است و مطمئنا تا تب این بیماری فروکش نکند، سکوت و خاموشیِ فروش کتابفروشی‌ها ادامه خواهد داشت.
فیروزجایی تاکید کرد: مشتری‌های همیشگی از کتاب جدا نمی‌شوند و هرچند به‌شکل کمرنگ‌تر، قطعاً حضور خواهند داشت.
مدیر کتابفروشی شهر تصریح کرد: فکر خاصی برای فروش شب عید نداریم؛ چون با این شرایط نمی‌شود تصمیم خاصی گرفت؛ مگر اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با برگزاری طرح عیدانه به بازار کتاب یک شوک وارد کنند.
باربری‌ها تمایلی برای رساندن بار به شهر قم ندارند
حسین قوامیان مدیر مجموعه «دنیای کتاب» قم هم به خبرنگار ایبنا گفت: بعد از آنکه شهر قم به‌عنوان کانون بیماری کرونا اعلام شد و دو نفر از همشهریان عزیز ما جان خودشان را از دست دادند، تعداد مشتریان ما کتابفروشی‌ها به تعداد انگشتان دست رسیده است؛ مشتری‌های غیربومی ما به صفر رسیده است و مشتری‌های بومی هم دیگر علاقه‌ای به سر زدن به کتابفروشی ندارند.
قوامیان یادآور شد: ترس و واهمه از ویروس کرونا، حتی به کارکنان مجموعه «دنیای کتاب» هم سرایت کرده است؛ تاحدی که تقاضای مرخصی می‌کنند یا سر کار نمی‌آیند.
وی به مشکلات ارسال بار به شهر قم نیز اشاره کرد و گفت: باربری‌ها تمایل رساندن بار به شهر قم را ندارند و همین موضوع بخشی از مشکلات ما را شکل داده است. با توجه به اینکه آخر سال هم هست، هزینه‌های ما چند برابر شده است؛ نگرانی آنجا بیشتر می‌شود که نمی‌دانیم این وضعیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.
مدیر مجموعه «دنیای کتاب» قم تصریح کرد: ما دنبال راهکار گشتیم؛ تنها راهکار تقویت سایت و فروش کتاب به‌صورت اینترنتی با در نظر گرفتن پِیک رایگان بود. نمی‌توانیم فروشگاه را تعطیل کنیم اما مردم را به خرید غیرحضوری ترغیب می‌کنیم تا بتوانیم بخشی از هزینه‌های خودمان را پوشش دهیم.
وی در پایان گفت: برای پیشگیری و رعایت مسائل بهداشتی علاوه بر آموزش‌های لازم به پرسنل مجموعه «دنیای کتاب» وسایل مورد نیاز بهداشتی نیز تهیه کرده‌ایم. با ضدعفونی کردن محیط فروشگاه تلاش می‌کنیم محیطی امن‌تر ازنظر بهداشتی برای علاقمندان به حضور در فروشگاه فراهم آوریم.
