با توجه به خبری که چندی پیش مبنی بر موکول شدن زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران منتشر شد (در اینجا بخوانید). قرار شد باتوجه به مصوبه شورای سیاستگذاری، سی و سومین نمایشگاه کتاب تهران بعد از ماه مبارک رمضان برگزار شود. در این بین زمان هایی برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران پیشنهاد شده که در این رابطه نظرات چند تن از ناشران را در این باره می خوانید.
خردادماه بهترین زمان برگزاری برای نمایشگاه کتاب تهران
به گزارش چاپ و نشر آنلاین؛ محمدرضا جعفری، مدیر مسئول نشر نو در گفت‌وگو با ایبنا، با اشاره به تعویق نمایشگاه کتاب تهران و بحث برگزاری آن در ماه‌های بعدی سال؛ خردادماه را زمان مناسب‌تری برای برگزاری نمایشگاه خواند و گفت: اگر تا خردادماه این بلای ناشی از ویروس کرونا برطرف شود، بهتر است که نمایشگاه کتاب، خرداد برگزار شود.
جعفری در پاسخ به مخالفان برگزاری نمایشگاه کتاب در خردادماه گفت: اینکه برخی از ناشران خردادماه را به‌دلیل گرمی هوا مناسب برگزاری نمایشگاه نمی‌دانند، چندان قطعیت ندارد و شاید اصلا هوا گرم نشد.
وی ادامه داد: همچنین برخی این تاریخ را به دلیل مصادف شدن با فصل امتحانات دانشجویان و دانش آموزان به‌عنوان جمعیت بزرگ از مخاطبان نمایشگاه مناسب برگزاری این رویداد نمی‌دانند در صورتی که امکان دارد با این وضع امتحانات دانش آموزان و دانشجویان ها هم عقب بیفتد و اصلاً قیدی وجود ندارد که امتحانات حتماً همزمان با نمایشگاه کتاب برگزار شود.
مسئول نشر نو برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان یا آذرماه را نامناسب خواند و گفت: خیلی موافق برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان ماه یا آذر ماه نیستم؛ زیرا در صورت این انتقال، نمایشگاه به زمان برگزاری دوره بعدی؛ یعنی سی‌وچهارمین دوره نزدیک می‌شود. بنابراین با فرض اینکه امتحانات دانش‌آموزان و دانشجویان عقب بیفتد، من خردادماه را برای برگزاری نمایشگاه کتاب مناسب می‌دانم و بر تاریخ‌های دیگر ترجیح می‌دهم.
جعفری ضمن اشاره به اینکه تاریخ برگزاری نمایشگاه در کاهش یا افزایش ضرر کتابفروشیها تاثیر چندانی ندارد، اضافه کرد: در کل برای ما هم خیلی تفاوتی ندارد که نمایشگاه در چه تاریخی باشد. ما دلمان می‌خواهد در خدمت مردم باشیم؛ حالا هر طور که باشد.
سابقه تاریخی برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان‌ماه
جعفر همایی، مدیرمسئول نشر نی ضمن استقبال از پیشنهاد برخی ناشران برای برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان‌ماه گفت: برگزاری نمایشگاه در آبان پیشنهاد بسیار خوبی است؛ چرا که اولاً مناسبات هفته کتاب در این ماه برگزار می‌شود و ثانیاً این ماه مقارن است با فعال شدن دانشگاه‌ها و آغاز دوره تحصیلی دانشجویان و دانش‌آموزان که می‌توانند کتاب‌های خود را از نمایشگاه کتاب تهیه کنند.
همایی برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان‌ماه را دارای سابقه تاریخی خواند و اضافه کرد: قبل از انقلاب و زمانی که اتحادیه ناشران و کتابفروشان مسئول برگزاری نمایشگاه کتاب بود، همیشه یک نمایشگاه کتاب در آبان‌ماه برگزار می‌شد؛ در نتیجه برگزاری نمایشگاه در این ایام سابقه تاریخی هم دارد و چیز تازه‌ای نیست.
مدیرمسئول نشر نی ضمن بیان اینکه برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان‌ماه هزینه کلی دولت را هم کم می‌کند، عنوان کرد: باتوجه به اینکه هفته کتاب را هم در آبان ماه داریم، تجمیع این دو رویداد و برگزاری یک‌جای آن‌ها، هزینه‌های اجرایی را برای دولت کم می‌کند.
وی در نقد برگزاری نمایشگاه کتاب در خردادماه، اظهار کرد: خرداد قاعدتاً ماه گرم و فصل امتحانات دانشجویان و دانش آموزان است؛ بنابراین بیشتر مخاطبان کتاب در خرداد درگیر درس و امتحانات هستند. با این حساب آبان‌ماه از این جهت هم مزیت دارد و مجموعاً فکر می‌کنم برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان‌ماه پیشنهاد مناسب‌تری است.
همایی در واکنش به این فرضیه که برگزاری همزمان نمایشگاه و هفته کتاب موجب ضربه خوردن کتابفروشیها می‌شود، اظهار کرد: اگر نمایشگاه تبدیل، به یک نمایشگاه واقعی کتاب شود، به کتابفروشیها هم آسیب نمی‌رسد، زیرا مشکل کتابفروشیها این است که نمایشگاه یک فروشگاه بزرگ کتاب است.
وی ضمن بیان اینکه برگزاری نمایشگاه در اردیبهشت یا خرداد و آبان فرق چندانی برای کتابفروشیها ندارد، اضافه کرد: اگر نمایشگاه در اردیبهشت‌ماه هم برگزار می‌شد، به کتابفروشیها لطمه می‌رسید و تا دو ماه بعد، فروش کتابفروش‌ها پایین می‌آمد؛ بنابراین چه نمایشگاه در اردیبهشت برگزار شود چه در آبان، لطمه‌ای که به کتابفروشیها می‌رسد، تفاوت یکسان است.
همایی در رد ضرر کتابفروشیها از برگزاری نمایشگاه کتاب در آبان‌ماه، اضافه کرد: آبان بیشتر فصل فروش کتاب‌های درسی است و فصل فروش کتاب‌های عمومی و تخصصی نیست؛ به این خاطر فکر نمی‌کنم مشکل خاصی برای کتابفروشیها داشته باشد.
همزمانی نمایشگاه کتاب و هفته کتاب؛ یک تیر و دو نشان
محمد یراقچی، مدیر انتشارات پنجره با اشاره به زمان پیشنهادی برگزاری سیوسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: پس از عبور از بحران شیوع کرونا در ایران و البته سایر کشورها، سیوسومین نمایشگاه کتاب تهران باید در بهترین زمان خود یعنی ماه‌های آبان و یا آذر برگزار شود؛ چراکه خردادماه و پس از ماه رمضان هوا به‌سمت گرم‌شدن می‌رود و اگر محدودیت گرما را در نظر بگیریم، خردادماه زمان مناسبی برای این رویداد بین‌المللی نخواهد بود.
وی افزود: از طرف دیگر برگزاری نمایشگاه کتاب در خرداد سال ۱۳۹۹ به‌دلیل زمان امتحان دانشجویان و دانش‌آموزان موجب کاهش استقبال و افت حضور مخاطبان در نمایشگاه خواهد شد.
یراقچی عنوان کرد: آبان ماه سال آینده زمان خوبی برای برپایی سیوسومین نمایشگاه کتاب تهران است و باتوجه به برگزاری هفته کتاب در این ماه می‌توانیم با یک تیر دو نشان بزنیم؛ هم هفته کتاب و هم برپایی نمایشگاه کتاب تهران.
مدیر انتشارات پنجره با اشاره به اینکه تعویق زمان برگزاری نمایشگاه کتاب لطمه‌ای به‌ناشران نمی‌زند، خاطرنشان کرد: تصور من این است که موسسه‌های انتشاراتی بر بازار معمول کار خود متکی هستند و نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بازار دومی در جوار بازار اصلی کارشان است که می‌تواند فرصت مالی مناسبی را برای ناشران فراهم کند. البته به‌عنوان یک ناشر صرفا به این رویداد اتکا نمی‌کنم اما از نظر برخی ناشران، رقم دریافتی از نمایشگاه بسیار چشم‌گیر است.
وی با بیان اینکه نمایشگاه کتاب تهران بیش از آنکه یک نمایشگاه باشد، فروشگاه کتاب است، بیان کرد: این رویداد باید به یک سال تولید ناشران برای معرفی، تبلیغ، شناسایی، گفت‌وگو و بازاریابی آثارشان بپردازد؛ اما توجه به این بخش‌ها نسبت به بخش فروشگاهی این رویداد بسیار ضعیف است و ناشر همچون کتابفروش در این رویداد حضور پیدا می‌کنند. امیدوارم در تغییرات آئین‌نامه در سال‌های دیگر با بهبود عملکرد این بخش مواجه شویم.
مدیر انتشارات پنجره با اشاره به درخواست کتابفروشان از متولیان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و نمایشگاه‌های استانی گفت: در برگزاری نمایشگاه کتاب استانی با مشکل آئین‌نامه مواجه هستیم که به کتابفروشان سراسر کشور آسیب می‌زند. برای جلوگیری از آسیب بیشتر این قشر از جامعه، نمایشگاه‌های کتاب باید سهمی به کتابفروش بدهند و یا مانع ازآسیب بیشتر کتابفروشان در سراسر کشور بشوند.
