کرونا مهمان ناخوانده‌ای است که موجب بسته شدن کتابفروشی‌ها و اختلال در نشر کتاب و دیگر صنایع شده است. کتاب‌های زیادی قرار بود منتشر شوند که با وجود شرایط موجود انتشارشان به ماه‌های دیگر منتقل شده است.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از نیویورک‌تایمز، چند ماه پیش، که حالا به نظر عصری متفاوت بود، ناشران در حال برنامه‌ریزی کتاب‌های سال ۲۰۲۰ بودند و تلاش می‌کردند از انتشار کتاب در فصل پاییز بپرهیزند. ویراستاران و نویسندگان نگران بودند که خبر انتشار کتابشان در میانه خبرهای سیاسی مهم مربوط به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در فصل پاییز گم شود.
در نتیجه قرار بود عناوین مهمی در فصل بهار منتشر شود اما حالا همه چیز برعکس شده است. ناشران تمام تلاش خود را می‌کنند تا انتشار کتاب‌ها را در تابستان و پاییز انجام دهند؛ به امید اینکه ویروس کرونا کمرنگ و کتابفروشی‌ها باز شوند، نویسندگان به سفرهای تبلیغاتی معرفی کتابشان بروند و آثارشان را ارتقا دهند.
بعضی از آثار مهم بهار چند هفته یا ماه به تعویق افتاده‌اند. مثلاً آخرین اثر جِف کینی، نویسنده پرفروش، رمان‌هایی از گراهام سوئیفت و آتوسا مشفق و آثار غیرداستانی از اریک سوآلول، نماینده کالیفرنیا، رید هیستینگ، مدیر نتفلیکس، و دسو و مر،ف کمدین‌های معروف تلویزیون همگی به زمانی دیگر موکول شده‌اند.
لیلا لالمی، نویسنده می‌گوید: «کتابفروشی‌ها بسته شده‌اند و همه نگران سلامتی و پویایی کتابفروشی‌ها هستند، اضطراب زیادی در جامعه وجود دارد.» قرار بود کتاب «شهروندان شرطی» نوشته لیلا لالمی در ماه آوریل به بازار کتاب بیاید اما انتشار کتاب به زمان دیگری موکول شد: «منطقی است که انتشار کتاب به زمانی موکول شود که آرامش بیشتری وجود دارد؛ زمانی که بدانیم که چه اتفاقی قرار است رخ دهد.»
بعضی ناشران تصمیم گرفتند انتشار کتاب‌هایشان را به سال آینده موکول کنند. انتشارات آتریا تصمیم گرفته است کتاب «داروی بد» نوشته شارلوت بیثمث را در ژانویه ۲۰۲۱ منتشر کند: «امیدوار هستیم که تاریخ جدید به خوانندگان فرصتی بدهد که این کتاب ارزشمند را با حواس‌پرتی کمتری بخوانند.»
البته چنین حرکاتی اصلاً قابل‌اطمینان نیست زیرا شرایط اصلاً مشخص نیست و قطعیتی درباره پایان بیماری کرونا وجود ندارد. وضعیت اقتصادی هم ناپایدار است. بعضی از ناشران نگران بدترشدن شرایط در دوره پساکرونا هستند؛ در دوره‌ای که مجبورند با کاهش ظرفیت نشر کتاب روبه‌رو شوند. کمبود کاغذ هم مشکل مهمی است زیرا در این دوره جعبه‌های زیادی تولید می‌شود تا بسته‌های پستی را به دست مردم برساند.
دنیل هالپرن، ناشر «اِکو» می‌گوید: «شرایط سختی برای نویسندگان است. دو یا سه سال روی کتابی کار می‌کنی و ناگهان می‌بینی بیماری واگیردار در جامعه وجود دارد. همه‌چیز ناشناخته است و هر ساعت با تغییرات زیادی مواجه هستیم.»
هنرمندان در همه مشاغل، از جمله موزیسین‌ها، خوانندگان اُپرا، بازیگران، و نویسندگان تلویزیونی کاهش درآمد دارند و در مواردی اصلاً درآمد ندارند زیرا در سالن‌های تئاتر، استودیوها، و کلاب‌های کمدی بسته شده است. وضعیت ناشران نسبت به این گروه بهتر است زیرا کتابخوانی فعالیتی انفرادی است و برای این لحظه از زندگی کاری مناسب است و مردم که در خانه مانده‌اند برای فرار از شرایط کنونی، آرامش، و ارتباط با دنیا به کتابخوانی روی می‌آورند.
آمار هم شرایط نامناسبی را برای ناشران نشان نمی‌دهد. آمار فروش آثار چاپی، که در ۲۱ مارس ده درصد افت کرده بود، در هفته جاری ثابت مانده است و فروش آثار غیرداستانی چاپی برای کودکان رشد فروش را نشان می‌دهد و ۷۰ درصد افزایش داشته است؛ فروشی که در نتیجه آموزش کودکان در خانه به وجود آمده است.
حفظ رونق دنیای نشر
با این وجود هر چقدر فاجعه سلامت عمومی و اقتصادی ادامه یابد، حفظ رونق دنیای نشر هم سخت‌تر می‌شود. شهر نیویورک که مرکز شیوع کرونا در آمریکا است مرکز دنیای ادبی هم هست و انتشارت و آژانس‌های ادبی متعددی در این شهر وجود دارد. مرکز همایش‌های جیکوب کی. جاویتس، که محل گردآمدن و همایش‌های نمایندگان ادبی و نویسندگان است، به بیمارستان تبدیل شده است و همایش نویسندگان به ماه جولای موکول شده است که اصلاً معلوم نیست تشکیل می‌شود یا خیر! انتشارات معروفی چون سیمون و شوستر، هارپرکالینز، هچت، و مک‌میلان از حضور در این همایش انصراف داده‌اند.
ترس بسته شدن کتابفروشی‌ها به صورت دائمی در دنیای کتاب وجود دارد. کتابفروشی‌های مهمی چون پاول در پورتلند، استراند و مک‌نلی جکسون در نیویورک کارمندانشان را به مرخصی بدون حقوق فرستاده‌اند. بارنز و نوبل بسیاری از کتابفروشی‌هایشان را در سراسر دنیا تعطیل کرده‌اند.
اگرچه فروش آنلاین ممکن است وضعیت نشر کتاب را به صورت موقت زنده نگه دارد اما بسیاری در این صنعت نگران حذف فستیوال‌های ادبی و نمایشگاه‌های کتاب در آینده هستند. خانم لالمی، مانند بسیاری از دیگر نویسندگان مجبور شد برنامه‌های خود برای حضور در کتابفروشی‌ها در ماه مارس و آوریل را لغو کند. لالمی می‌گوید نگران از دست دادن حس حضور در جامعه از طرف مردم و همچنین فاجعه اقتصادی برای کتابفروشان و نویسندگان است.
بیشتر بخوانید: بازار کتاب ایران در بزرگ ترین رکود
«در حال حاضر نگرانی من درباره کتاب و فرهنگ کتابخوانی است. وقتی حرف از کتابفروشی به عنوان فضایی فرهنگی به میان می‌آید، باید بدانیم هیچ جایگزین بهتری در دنیای آنلاین و اینترنت وجود ندارد. دغدغه من به عنوان یک کتابخوان و همچنین نویسنده در حال حاضر این است.»
