مدیر انتشارات شهرآب معتقد است؛ امنیت حوزه کتاب و ناشران به خطر افتاده است و قرار شد کارگروهی در این زمینه تشکیل شود و وزارت ارشاد نیز در آن مشارکت داشته باشد تا اقدامات جدی را از سوی این کارگروه شاهد باشیم.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین؛ علی‌اکبر تورانیان؛ مدیر نشر شهرآب در گفت‌وگو با ایکنا درباره مسائل نشر گفت: طی هفته گذشته جلسه ای با حضور تعدادی از اعضای انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی و معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار و مسائل مختلفی در آن مطرح شد.
وی ادامه داد: یکی از مسائل مربوط به مبارزه با تکثیر غیرقانونی و قاچاق کتاب بود که عملاً امنیت حوزه کتاب و ناشران را به خطر انداخته است. چون دیگر صاحب آثار خود نیستند و این مسئله آسیب های سخت و جدی به این حوزه وارد کرده است. در این جلسه قرار شد کارگروهی در این زمینه تشکیل شود و وزارت ارشاد نیز در آن مشارکت داشته باشد تا اقدامات جدی را از سوی این کارگروه شاهد باشیم.
حضور ارشاد در کارگروه تامین امنیت حوزه کتاب و ناشران
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا با توجه به تشکیل کارگروهی در راستای مقابله با قاچاق کتاب از سوی اتحادیه ناشران طی سال های اخیر، انجمن ناشران دانشگاهی کارگروه دیگری تشکیل خواهد داد، افزود: تأکید ما این است که وزارت ارشاد در کارگروه تامین امنیت حوزه کتاب و ناشران دخیل باشد. چون با وجود همان کارگروه، تکثیر غیرقانونی و قاچاق کتاب فزونی گرفته است و این نشان می دهد بدون حمایت وزارت ارشاد و سازمان ها و نهاد‌های مربوط و قوه قضاییه این امر به سامان نخواهد رسید و سرانجامی نخواهد داشت.
تورانیان با اظهار تأسف از اینکه کسانی که دست به قاچاق کتاب می زنند، عمدتاً با خیالی آسوده این کار را انجام می‌دهند، ادامه داد: یکی از مراکز تکثیر غیرقانونی در خود دانشگاه‌هاست که قرار شد مکاتبات جدی با دانشگاه‌ها انجام و این مسئله در دانشگاه‌ها کنترل شود تا حوزه نشر کتاب، امنیت خود را بازیابد.
این ناشر در ادامه درباره مشکلات حوزه کتاب و ناشران اظهار کرد: یکی از مسائل دیگر که ناشران با آن مواجه هستند، تورمی است که هزینه‌های نشر اعم از کاغذ متحمل شده و کمبود آن باعث شده تولید، هزینه بالایی را طلب کند و اغلب ناشران به دلیل عدم توانایی نقدینگی بسیاری از کتاب‌هایشان روی زمین مانده است. در حالی که بسیاری از آن جزء کتاب‌های رفرنس دانشگاهی بوده و دانشجویان از دسترسی به کتاب‌های مورد نیاز خود محروم مانده‌اند. این مشکل می‌تواند از طریق ارائه تسهیلات بانکی به ناشران مرتفع شود.
تأمین و توزیع با عدالت کاغذ
وی در ادامه بیان کرد: البته مسئله مهمتر در حوزه کتاب و ناشران این است که تأمین و توزیع کاغذ با عدالت همراه شود. امروز شرایطی حاکم است که بسیاری از ناشران ناگزیرند کاغذ مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند و این امر هم در قیمت کتاب تأثیر داشته و هم نقدینگی سنگینی به ناشر تحمیل شده و عاملی شده که بسیاری از کتاب‌های جدید همچنان در انتظار چاپ بمانند و ناشر رغبتی به نشر این کتاب‌ها نداشته باشد. زیرا آماده‌سازی و تولید کتاب هزینه بالایی دارد.
تورانیان در مورد تأمین کاغذ حوزه کتاب و ناشران گفت: مدیران این دولت در رابطه با توزیع کاغذ نگاه خاصی دارند که با نگاه دولت پیشین متفاوت است. زیرا بر اساس همین جلسه با معاون فرهنگی وزیر ارشاد به نظر می‌رسد راهکار خاصی در این زمینه به کار گرفته خواهد شد که اعلام نشد. اما پیشنهاد ما این بود که کاغذ هر بخش به همان بخش اختصاص یابد. یعنی انجمن‌هایی که در حوزه تخصصی خود فعالیت می‌کنند کاغذ خود را دریافت کنند. ما از روند توزیع کاغذ در تعاونی آشنا رضایتی نداریم و اعتراض ما به عدم عدالتی است که در حوزه تخصیص کاغذ رخ داده است.
وی با اشاره به یارانه‌های فصلی کتاب نیز اظهار کرد: ما انتقاد شدیدی نسبت به این طرح داریم. زیرا یارانه فصلی یک کتابفروشی مقابل دانشگاه تهران ۲ تا ۳ میلیون تومان و دیگری که خارج از این منطقه است، ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان است. حتی فروشگاه‌های بزرگی که یارانه جذب می‌کنند، عمده محصولاتشان صنایع‌دستی است و لزومی ندارد که یارانه بیشتری دریافت کنند. بنابراین باید این روند اصلاح شود.
ظلم مضاعف به ناشران دانشگاهی
مدیر انتشارات شهرآب گفت: در رابطه با خرید کتاب از سوی هیئت خرید وزارت ارشاد نیز متأسفانه خریدی از کتاب های دانشگاهی انجام نمی شود و این یکی از ظلم های مضاعفی است که به ناشران دانشگاهی وارد شده است. در حالی که عمده مخاطب کتابخانه‌ها دانشجویان و اهالی علم هستند و کتاب‌های دانشگاهی باید در کنار کتاب‌های عمومی باشد. باید این کتابخانه‌ها تجهیز شوند و آثار جدیدی وارد کتابخانه‌ها شود.
وی در ادامه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه با توجه به در پیش بودن هفته کتاب و همچنین پاییزه کتاب و از سویی هم جشنواره نشر دانشگاهی، آیا با مشکل تولید مواجه نیستیم، گفت: درست است که زمان بسیار کوتاه است و شاید از نظر تولید نتوان کاری برای حل این مشکل کرد. اکنون با وجود مشکلات فراوان، تولید به سختی در جریان است.
تورانیان ادامه داد: یک ناشر مطرح دانشگاهی است که به دلیل مشکل تولید، دفتر نشر خود را به فروش گذاشته است و دو سال است که به علت هزینه‌های کمرشکن، زمینگیر شده است. این طور نیست که ناشر امروز اراده کند و فردا کتابی را چاپ کند. ممکن است برای یک کتاب چندین سال زحمت متحمل شود تا یک کتاب را به چاپ برساند. بنابراین این جشنواره یا طرح‌های یارانه‌ای در راستای حمایت از ناشر و مصرف‌کننده و مخاطب است و امیدواریم با اقدام عاجل دولت مشکلات صنعت نشر حل شود.
وی ادامه داد: اگر در این زمینه کاری انجام نشود، آسیب‌های زیادی را در حوزه علمی شاهد خواهیم بود. زیرا وقتی ناشر نمی‌تواند به دلیل هزینه‌های سرسام‌آور به ویژه کاغذ، کتاب یک مؤلف را به موقع چاپ کند، بماند که تیراژ‌ها به دلیل نبود بازار محدود شده است. مؤلف دیگر حاضر نیست دست به قلم ببرد، زیرا توجیهی برای این کار نمی‌یابد و چندین سال برای این کار زمان صرف کرده است. با این تیراژهای محدود نیز حق تألیف زیادی به مؤلف اختصاص نخواهد یافت.
این ناشر تصریح کرد: امروز شرایط به گونه‌ای شده که ناشران قدرت تجدید چاپ کتاب‌های خود را نیز ندارند و اگر با دانشجویان مصاحبه کنید متوجه خواهید شد که چاپ بسیاری از کتاب‌های دانشگاهی تمام شده است. نه اینکه ناشر نخواهد کتاب را چاپ کند بلکه توان این کار را ندارد. زیرا ناشر صد‌ها عنوان کتاب دارد و از توانش خارج است که این آثار را به چاپ برساند.
بیشتر بخوانید: مشکلات و تنگناهای حوزه نشر کتاب
وی در خصوص حوزه کتاب و ناشران ادامه داد: امروز دوران حیات و ممات نشر است و عملاً با این شرایط سخت دولت حمایت کند و ما از دولت سیزدهم که دولت انقلابی و حامی تولید است توقع داریم به کمک صنعت نشر و تولید کتاب بیاید. زیرا میزان تولید کتاب و تقویت نشر یکی از شاخص‌های مهم فرهنگی است و ناشران باید به ادامه فعالیت خود بپردازند تا خللی در تولید و تدوین کتاب به وجود نیاید. زمانی مؤلفانی داشتیم که بسیار فعال و پرانگیزه بودند امروز همان مؤلفان دیگر توجیهی برای فعالیت خود نمی‌یابند. بنابراین با ادامه این روند، جامعه علمی و دانشگاهی از علم روز محروم خواهد ماند.
تورانیان افزود: وزارت ارشاد که متولی امور فرهنگی جامعه است، باید نگاه جامعی به حوزه فرهنگی و حوزه کتاب و ناشران داشته باشد و باید این حوزه را مورد حمایت خود قرار دهد تا منابع علمی در اختیار دانشجویان و پژوهشگران قرار گیرد.
این ناشر در پایان گفت: آنچه برای حوزه کتاب و ناشران حائز اهمیت است و تنها دلخوشی ماست، این است که معاون فرهنگی وزرات ارشاد، خود با حوزه نشر آشناست و دستی بر آتش دارد و امیدواریم با بررسی و اقدام وی این مسائل رفع شود و شاهد نشاط و تقویت انگیزه در میان ناشران باشیم.
