محمدرضا هراتی، درباره شیوه خرید کتاب نهاد کتابخانههای عمومی کشور گفت: در فرآیند خرید کتاب، ناشر را انتخاب نمی‌کنیم؛ البته این بدان معنا نیست که کتابخانههای عمومی اصلا خریدی از ناشران بومی ندارند.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از ایبنا،محمدرضا هراتی، معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور درباره انتخاب و خرید منابع کتابخانههای عمومی بیان کرد: ۶۰ درصد اعضای کتابخانههای عمومی کشور را کودکان و نوجوان تشکیل می‌دهند؛ بنابراین بخش عمده‌ای از منابع خریداری شده به این گروه سنی اختصاص دارد.
وی افزود: نهاد کتابخانههای عمومی کشور، اواخر سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۳۲۰۰ عنوان کتاب خرید. از این تعداد، نزدیک به ۳۰ درصد به کتابخانههای عمومی کشور ارسال شد. طبقه‌بندی و دسته‌بندی منابع برای ارسال به ۲۷۰۰ کتابخانه عمومی در مناطق مختلف همچنان ادامه دارد. بخشی از منابع به‌مناسبت سی‌اُمین دوره هفته کتاب با عنوان «بسته انتخاب کتاب با نظر کتابدار» ویژه مخاطب کودک و نوجوان در کتابخانههای عمومی استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام، اصفهان و بوشهر به‌عنوان نخستین مناطق دریافت‌کننده این بسته توزیع شد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در تقسیم منابع، نقاط محروم و کم‌برخوردار مثل استان بوشهر به‌صورت ویژه موردنظر قرار گرفته‌اند یا خیر؟ توضیح داد: خیر؛ چراکه برای توزیع منابع، طبقه‌بندی خاصی در نهاد کتابخانههای عمومی تعریف نشده است؛ به‌عبارت دیگر توزیع منابع در استان تهران برای استان بوشهر هم لحاظ میشود. در دسته‌بندی و تقسیم منابع، به مناطق کم‌برخوردار و مناطق برخوردار نگاه عادلانه داریم و هیچ‌کدام از این مناطق نسبت به یکدیگر برتری ندارند.خرید کتاب
معاون توسعه نهاد کتابخانههای عمومی کشور در ادامه با اشاره به نحوه انتخاب منابع کتابخانههای عمومی بیان کرد: از طریق سامانه‌ها و کتابداران متخصص کتابخانههای عمومی سراسر کشور، فهرست علاقه‌‌‌مندی و کتاب‌های مورد نیاز اعضا کتابخانههای عمومی تهیه میشود. اعضا با تقاضای آثار و کتاب موردعلاقه‌شان، در واقع نقشه افکار خود را ارائه می‌کنند؛ براساس پیشنهادات و نظر کتابداران، فهرست علاقه‌مندی‌ها ارزیابی میشود؛ در نهایت یک فهرست جامع تهیه و با کتابداران به اشتراک گذاشته میشود. براساس همین فهرست برای خرید کتاب اقدام میشود.خرید کتاب
هراتی در پاسخ به این سوال که آیا نهاد کتابخانههای عمومی، مرجع اصلی و نهایی خرید کتاب است؟ گفت: بله؛ کتاب‌ها را انتخاب می‌کنیم اما براساس نیاز، تقاضا و ذائقه اعضا و همفکری کتابداران متخصص و باتجربه این امر انجام میشود؛ البته گاهی کتاب مورد تقاضا و کتاب باکیفیتی هم بوده که به‌دلیل محتوای تخصصی، تهیه نشده است. با توجه به ماموریت نهاد کتابخانههای عمومی، موظف به تهیه کتاب‌هایی هستیم که خوانده شود؛ بنابراین کتاب‌های پُرطرفدار در اولویت فهرست خرید نهاد قرار دارد.
معاون توسعه نهاد کتابخانههای عمومی کشور در پاسخ به پرسش دیگری درباره اینکه آیا در خرید کتاب، ناشران محلی و شهرستانی به‌عنوان یکی از معیار‌‌ها در نظر گرفته می‌شوند یا خیر؟ توضیح داد: در فرآیند خرید کتاب، ناشر را انتخاب نمی‌کنیم؛ البته این بدان معنا نیست که کتابخانههای عمومی اصلا خریدی از ناشران بومی ندارند. به‌جز خرید متمرکزی که نهاد کتابخانههای عمومی انجام می‌دهد، به ادارات کل کتابخانههای عمومی استان‌ها هم تفویض اختیار شده تا منابع باکیفیت ناشران محلی و استانی که نیاز اعضای کتابخانههای عمومی است را خریداری کنند.
هراتی درباره تاثیر جنسیت مخاطبان، به‌ویژه زنان در خرید کتاب برای کتابخانههای عمومی، بیان کرد: ۶۰ درصد اعضا کتابخانههای عمومی کشور، کودک و نوجوان هستند که به‌طور طبیعی باید زیرنظر خانواده باشند؛ مسیر هدایت احساسات خانواده برعهده مادر است؛ بنابراین در کنار کارکر سنتی کتابخانههای عمومی، یعنی امانت کتاب، با ۶۰ خدمت نوین کتابخانهای به این قشر توجه جدی داریم. ازجمله نشست‌های تربیتی و مشاوره‌ای تربیت کودک و فعالیت‌های متنوع فرهنگی.
بیشتر بخوانید: پرداخت سود سهام ناشران از طریق سامانه سجام
معیار خرید کتاب برای بانوان
وی ادامه داد: با توجه به اینکه بانوان طی یکی دو دهه اخیر، توجه قابل‌توجهی به کتاب‌های ادبی به‌ویژه رمان و داستان داشته‌اند، بخش ادبیات داستانی کتابخانههای عمومی را با آثار پُرطرفدار، تجهیز کرده‌ایم. به‌صراحت می‌گویم هیچ کوتاهی نکرده‌ایم. در این حوزه نگاه جنسیتی نداشتیم، چراکه توجه به ذائقه مخاطب آقا و خانم را مهم می‌دانیم؛ در عین‌حال در بروز‌رسانی منابع برای مخاطبان زن همچنین مادران در تهیه و به‌روزرسانی منابع غافل نمانده‌ایم.
هراتی با تاکید براینکه کارکرد‌های نهاد کتابخانههای عمومی کشور در حوزه ترویج فرهنگ مطالعه بیان کرد: نهاد کتابخانههای عمومی کشور، غیر از تامین و به‌روزرسانی منابع کتابخانههای عمومی، برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، به کمک اعضا و کتابداران کتابخانههای عمومی در‌حال برنامه‌سازی است. خوشبختانه کتابدار مولف و عضو مولف داریم که نهاد کتابخانههای عمومی کشور از آن‌ها حمایت کرده است.
وی با اشاره به نقش نوجوانان مولف و عضو کتابخانههای عمومی کشور در تولید محتوا در مجموعه «هدهد سفید» که ابتکار نهاد کتابخانههای عمومی کشور در حوزه پرورش نویسندگان نوجوان است، توضیح داد: ۴۰ درصد محتوای کتاب «هد هد سفید» از سوی اعضای نوجوان تولید میشود که بیش از ۱۶ شماره آن منتشر شده است.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور همچنین به تولید برنامه تلویزیونی «هُد‌هُد سفید» اشاره و گفت: فصل نخست این برنامه در ۲۶ قسمت تولید شده است که مجری برنامه، کتابدار و کودکان حاضر در آن، اعضای کتابخانههای عمومی هستند. این برنامه شامل آیتم‌های مختلفی با محوریت کتاب است که به معرفی کتاب و اعضای فعال کتابخانه‌ها و کتابخانه‌گردی در استان‌های مختلف می‌پردازد.
هراتی افزود: برای فراگیری فرهنگ کتاب و کتابخوانی در جامعه فعالیت‌های دیگری نیز در نهاد کتابخانههای عمومی کشور در جریان است؛ ازجمله «ساختکده» و «اتاق علم». در استان بوشهر با توجه به بازطراحی کتابخانه عمومی خلیج فارس، بخشی از خدمات نوین کتابخانهای آغاز شده و بخش دیگر آن هم به‌زودی اجرایی خواهد شد. با توجه به اینکه اجرای «ساختکده»ها برای کودکان و نوجوانان از جذابیت بالایی برخوردار است، اجرای آن در برنامه‌های کتابخانههای مرکزی و استاندارد استان‌های مختلف گنجانده شده است.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور درباره کارکرد این ساختکده‌ها در ارتقای دانش تخصصی و عمومی اعضای کتابخانه‌ها بیان کرد: در «ساختکده» نوجوانان و جوانان هرچه را در حوزه‌های مختلف علوم تجربی، علوم ریاضی و… می‌خوانند، می‌توانند امتحان کنند؛ همچنین در این ساختار، بازی‌های علمی در قالب نرم‌افزاری که از سوی اداره کل توسعه و امور کتابخانه‌ها طراحی و برنامه‌ریزی شده، اجرا میشود.
