معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دیدار با هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، درباره مسائل مختلف نشر و نمایشگاه کتاب تهران و حضور کتابفروشان در این رویداد صحبت کرد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از ایبنا، نشست صمیمانه اعضای هیئت مدیره انجمن ناشران کتاب دانشگاهی با یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شنبه(۲۸ مرداد‌ماه) با حضور کاظم آرمان‌پور، مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، مرتضی جعفری‌‌پور، مدیر انتشارات آثارسبحان، سید‌امین امامی‌زاده، مدیر انتشارات رویان‌پژوه، پویا ریاضی‌‌خواه، مدیر انتشارات اول و آخر و سپیده کفاشی، مدیر انتشارات برون سپهر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
آرمان‌پور، مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی با اشاره به برگزاری سی‌و‌چهارمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران و اهمیت این رویداد، درباره برخی مطالبات ناشران دانشگاهی بیان کرد: پیش‌تر و در نمایشگاه کتاب امسال اعلام کردیم، انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی آمادگی دارد در امور برگزاری نمایشگاه با معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همکاری داشته باشد. بازبینی در ساختار نمایشگاه و تجدید نظر درباره برخی نکات، می‌تواند راهگشا باشد.
وی با اشاره به اهمیت تشکیل منظم نشست‌های دبیرخانه نمایشگاه کتاب و برنامه‌ریزی ادامه داد: حضور یک نماینده در شورای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از دیگر نکات انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی است. امیدواریم در شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه سال ۱۴۰۳، نماینده انجمن حضور داشته باشد.
حمایت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی
مدیرمسئول هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در ادامه به حمایت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از رویداد‌های انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی، اشاره و بیان کرد: سال گذشته در برگزاری نمایشگاه تخصصی کتاب‌های دانشگاهی از حمایت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برخوردار شدیم. همچنین در جریان برگزاری نمایشگاه، مشابه نمایشگاه کتاب تهران، به‌معنای واقعی شاهد توزیع عادلانه یارانه بودیم؛ به‌ویژه اینکه کتابداران دانشگاهی ابراز رضایت می‌کردند.
آرمان‌پور، مجموع فروش نمایشگاه کتاب‌های تخصصی سال ۱۴۰۲ را با احتساب ۴۴۶ میلیون تومان یارانه، ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان اعلام و بیان کرد: مقدمات برگزاری نمایشگاه با به‌روز‌رسانی پرتال پند، آغاز شده است؛ همچنین در نظر داریم، با حمایت معاونت، جریان اطلاع‌رسانی این رویداد را تقویت کنیم. ناشران و کتابخانه‌های تخصصی از این رویداد استقبال می‌کنند.هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی
به گفته این عضو هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، چهارمین رویداد انتخاب و معرفی کتاب برگزیده دانشگاهی را خواهیم داشت. برای ارتقا جایگاه این رویداد نیز به حمایت نیاز داریم به‌ویژه اینکه بخش‌های جدید به آن اضافه خواهد شد.هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی
آرمان‌پور با اشاره به برنامه‌های جدید انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی گفت: یک از رسالت‌های انجمن، آگاهی‌بخشی است؛ بنابراین اقدامات جدیدی را در نظر داریم. برای برگزاری رویداد‌ها، حتی ۲۰ میلیون تومان هم خیلی مؤثر خواهد بود.
مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در ادامه برضرورت پیگیری مسئله انتشار کتاب‌های دانشگاهی در فضای مجازی و در کارگروه صیانت تاکید کرد.
در ادامه این نشست جعفری‌‌پور، عضو هیئت‌مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی به حضور کتابفروشان در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، اشاره و تأخیر در ارسال کتاب مخاطبان را آسیب‌زا دانست و تاکید کرد، ناشران دانشگاهی درباره حضور کتابفروشان در نمایشگاه سال ۱۴۰۳ می‌پرسند، اینکه سال آینده این فعالان حضور خواهند داشت یا خیر؟
آرمان‌پور در ادامه با بیان این مطلب که حضور کتابفروشان در نمایشگاه کتاب تهران، از دو جنبه بررسی میشود، به مساله کمبود ویترین ناشران حوزه کودک اشاره کرد. همچنین برخی مسائل مرتبط با سامانه خرید از کتابفروشی در نمایشگاه را مطرح کرد؛ از‌جمله موضوع اختلاف قیمت کتاب، کنترل اصالت کتاب و فرایند ارسال قطعی کتاب.
در ادامه این نشست علی طورانیان، مدیر انتشارات امید انقلاب، با اشاره به مسائل اقتصادی ناشران دانشگاهی، توقف اجبار ارائه سه نسخه کتاب این ناشران در زمان اعلام وصول را خواستار شد.
وی همچنین به مسئله تأمین کاغذ، برای ناشران دانشگاهی اشاره کرد و درباره مشکلات مالی انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی گفت: با توجه به مسائل مالی انجمن، ساعت کاری کارمندان را کاهش دادیم تا بار حقوق ماهیانه آن‌ها برای انجمن کاهش پیدا کند.
پویا ریاضی‌‌خواه، با اشاره به وضعیت نامطلوب ناشران دانشگاهی گفت: ناشران دانشگاهی برای ادامه مسیر تولید کتاب و به تعبیر دیگر، تولید ابزار دسترسی به دانش، نیازمند حمایت هستند؛ اگر ناشران دانشگاهی از تسهیلات بانکی برخوردار شوند، مفید فایده خواهد بود؛ به‌ویژه اینکه ناشران دانشگاهی از مزایای خرید کتاب وزارت ارشاد بی‌بهره هستند.
امامی‌زاده، مدیرانتشارات رویان‌پژوه با تأکید بر برگزاری رویداد‌های جدید انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی به‌ویژه با توجه به سرعت درخور توجه فناوری‌های نوین گفت: برگزاری همایش «تاب‌آوری و توسعه در نشر دانشگاهی» که هفته کتاب سال گذشته برگزار شد، تجربه درخور توجهی بود.
وی تفکیک ناشران عمومی و کودک از ناشران کتاب دانشگاهی در رویداد نمایشگاه کتاب را مهم ارزیابی کرد و با بیان این مطلب که انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، خرید نکردن کتاب از سوی دانشجویان را به‌عنوان مساله می‌بیند، گفت: برای پیشگیری از کپی کتاب‌های دانشگاهی و توزیع آن در دانشگاه‌ها، متأسفانه اقدامی انجام نمی‌شود. براساس اطلاعات جمع‌آوری شده، در برخی شهر‌ها، دانشجویان به‌هیچ وجه کتاب نمی‌خرند.
سپیده کفاشی، مدیر انتشارات برون سپهر در ادامه این نشست، به کیفیت نامطلوب تصاویر اسکن جلد و چند صفحه ابتدایی کتاب‌ها در سایت خانه کتاب و ادبیات ایران اشاره و پیشنهاد کرد، از تصاویر بارگذاری شده در سامانه مجوز کتاب، در خانه کتاب و ادبیات ایران استفاده شود.
در ادامه این نشست، احمدوند، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه دیدار با اعضای تشکل‌های نشر، به بهبود اوضاع نشر کمک میکند، گفت: شناخت خوبی در معاونت امور فرهنگی درباره نشر وجود دارد و دیدار‌ها به این شناخت کمک میکند. بخش عمده مسائلی که طرح شد، به اداره کتاب مرتبط میشود که با پیگیری این اداره برطرف خواهد شد.
وی همچنین دغدغه‌مندی اعضای انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، را مزیت و درخور توجه دانست.
احمدوند به پیگیری مستمر عملکرد کمیته‌های مختلف نمایشگاه کتاب تهران اشاره و بیان کرد: بنا داریم در ادامه بررسی نمایشگاه با کمیته ناشران دانشگاهی نیز جلسه داشته باشیم؛ علاوه‌براین آماده دریافت ارزیابی و پیشنهادات تشکل‌ها با هدف بهبود برگزاری نمایشگاه هستیم.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره جایگاه ناشران دانشگاهی در شورای برنامه‌ریزی و شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه گفت: به‌طور طبیعی و با توجه به آیین‌نامه، امکان حضورهمه انجمن‌ها در شورای سیاست‌گذاری وجود ندارد؛ بنابراین هر سال یک انجمن در نمایشگاه حاضر میشود.
تشکل‌های نشر نمایشگاه تخصصی برگزار کنند
احمدوند جشنواره نمایشگاه کتاب دانشگاهی را اقدام درخور‌توجهی ارزیابی کرد و افزود: شاید پیش‌تر این موضوع مطرح بود که با تکثیر نمایشگاه، بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران تضعیف میشود؛ با این استدلال موافق نیستم به سایر تشکل‌ها نیز اعلام کردم، برای مخاطب تخصصی خود نمایشگاه برگزار کنند.
پیش‌بینی من از نمایشگاه تخصصی دانشگاهی این بود که فروش بیشتری را شاهد باشیم؛ بنابراین باید ارزیابی کرد، فروش افزایش پیدا کند و اگر حمایتی نیاز باشد، کمک خواهیم کرد. می‌توان با تبلیغ، امکان مشارکت دانشگاه‌ها را افزایش داد. امیدواریم امسال یارانه خرید از این نمایشگاه را تخصیص دهیم.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، جشنواره کتاب برگزیده دانشگاهی را مطلوب ارزیابی و بر حمایت و تامین هزینه و جایزه برگزیدگان این رویداد تأکید کرد. وی همچنین درباره اقدامات انجمن در آموزش ناشران دانشگاهی بیان کرد: هزینه برگزاری دوره‌های آموزشی را تقبل می‌کنیم تا به انجمن در انجام وظبفه خود کمکی کنیم.
کارگروه صیانت؛ مامور رسیدگی به مسئله انتشار غیرقانونی کتاب دانشگاهی
احمدوند، درباره پیگیری موضوع انتشار غیرقانونی و گسترده، کتاب‌های دانشگاهی در فضای مجازی گفت: برنامه‌ریزی میشود تا از ظرفیت انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در کارگروه صیانت استفاده شود؛ حتما نشست‌هایی به موضوع جدی انتشار گسترده فایل کتاب دانشگاهی در فضای مجازی برگزار و موضوع فیلتر و توقف فعالیت سایت‌های انتشار‌دهنده این کتاب‌ها با رصد مدام، مطرح و پیگیری شود.
وی ناامن کردن فضای مجازی برای انتشار‌دهندگان کتاب‌های دانشگاهی را بسیار مهم ارزیابی و بیان کرد: مخاطبان و ناشران باید حس کنند که با متخلفان برخورد یا حسابشان مسدود میشود. معضل تکثیر کتاب در دانشگاه‌ها که دغدغه قدیمی ناشران دانشگاهی است را می‌توان در کارگروه صیانت پیگیری کرد؛ همچنین با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای رفع این معضل، نامه‌نگاری و تخلفات ابلاغ و مسئولان دانشگاه را از این موضوع مطلع کرد؛ این اقدامات کم‌کم موجب فرهنگسازی تأکید بر غیرقانونی و حرام بودن تکثیر کتاب دانشگاهی، است.
احمدوند در ادامه درباره حضور کتابفروشی‌ها در نمایشگاه کتاب تهران، گفت: این پدیده، مخالف و موافقانی دارد؛ همچنین مضرات و فوایدی. به‌طور طبیعی باید ارزبابی دقیق داشت تا مشخص شود آیا مضرات آن بیشتر بوده یا فواید آن. برخی اشکلاتِ مطرح شده درباره این پدیده، درباره فروش مجازی ناشران نیز وجود دارد؛ از‌جمله تاخیر در ارسال مرسوله‌ها. برای برخی مسائل هم باید، چاره‌جویی کرد، مثل اینکه قیمت‌گذاری قواعدی داشته باشد.
وی با بیان این مطلب که خانه کتاب و ادبیات ایران در حال ارزیابی نخستین حضور کتابفروشان در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران است، گفت: مجموع فروش کتابفروشان در نمایشگاه، ۵ درصد کل فروش نمایشگاه بود؛ بنابراین تصور نمی‌کنم حضور کتابفروشان در نمایشگاه، رقیبی برای ناشران باشد. می‌توان نسبت فروش کتاب‌های دانشگاهی از طریق کتابفروشی‌ها در نمایشگاه کتاب را بررسی کرد؛ پیش‌بینی می‌کنم این سهم کمتر از ۵ درصد است.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: تصورمن این نیست که حضور کتابفروشی‌ها در نمایشگاه به ناشران آسیب می‌زند اما این حضور، باید از نظر قیمت‌گذاری و دیگر مسائل قاعده‌مند و ساماندهی شود. در مجموع فکر می‌کنم، حضور کتابفروشان در نمایشگاه به بازار نشر کمک میکند و نباید به‌عنوان یک رقیب به آن نگاه کرد. همان‌طور که کتابفروشان تصور می‌کردند، اگر در نمایشگاه حاضر باشند، بخش درخور‌توجهی از این بازار را به خود اختصاص می‌دهند؛ می‌دانستیم، این چنین نخواهد شد.
مشارکت بیشتر ذی‌نفعان در نمایشگاه بر افزایش فروش تأثیر‌گذار است
احمدوند افزود: معتقدم هرچه میزان حضور ذی‌نفعان در نمایشگاه کتاب، بیشتر باشد، فروش کل نمایشگاه افزایش پیدا خواهد کرد؛ چراکه بازار و پاخور ایجاد میکند. اگر کتابفروشان در نمایشگاه نبودند، فکر نمی‌کنم ۲۰ میلیارد تومان به ناشران اضافه می‌شد. با این وجود، به حضور کتابفروشان در این رویداد، صفر و صدی تصمیم‌گیری نمی‌کنیم؛ بلکه بحث آن برای بررسی و ارزیابی، بیشتر جزئیات، باز است.
وی با اشاره به اظهار برخی ناشران درباره خروج از ناشران به‌دلیل حضور نمایشگاه کتاب تهران گفت: نمایشگاه کتاب اعتبار و جایگاهی دارد؛ بنابراین باید درست، محترم و با حضور حداکثری برگزار شود. برخی ناشران که اعلام کردند در نمایشگاه کتاب تهران، حاضر نمی‌شوند؛ مخالفت با من، وزارتخانه یا دولت نیست؛ نمایشگاه محل خرید و فروش کتاب و برای مردم و ناشران است؛ بنابراین برخی دیدگاه‌ها در این زمینه خردمندانه به‌نظر نمی‌رسد. همه باید تلاش کنیم نمایشگاه کتاب، بهتر برگزار شود.
رئیس سی‌و‌چهارمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بیان کرد: باید پرسید، نمایشگاه به نشر و توسعه کتابخوانی کمک کرد؟ معتقدم نمایشگاه امسال با وجود همه شرایط اجتماعی و سیاسی و مشکلاتی که وجود داشت، کمک کرد و موجب شد تا حال مردم بهتر شود.
براساس آمار، در مجموع ۴ میلیون و ۸۰ هزار نفر از بازدید‌کنندگان، یکبار پیامک، دریافت کردند؛ البته براساس اعلام اپراتور‌ها، ۷۰ درصد پیامک‌ها، با موفقیت ارسال شده است؛ با احتساب این مسائل، حتما ۵ میلیون نفر از نمایشگاه بازدید کردند؛ یعنی مردم یک کشور، یک ملت، برای کتاب دور هم جمع شدند که افتخار درخور توجهی است؛ بنابراین باید کمک کنیم، مسائل حل شود. حتی این امکان وجود دارد، یک ناشر در یک دوره، متضرر شود، اما در یک رویداد ملی حاضر و به‌عنوان یک فعال فرهنگی، زمینه‌ساز رونق نمایشگاه شده است.
آمار نشر، سخاوتمندانه در اختیار ناشران قرار بگیرد
احمدوند با بیان این مطلب که نمایشگاه کتاب، حتما خالی از اشکال نیست، ادامه داد: یک وجه دیگر درباره این رویداد این است که نمایشگاه، باید حرکت کند؛ از ظرفیت‌ها استفاده کند؛ بنابراین همکاران به این نتیجه رسیدند که حضور کتابفروشان در این نمایشگاه، مناسب است. اشکالاتی دارد که باید برطرف شود.
وی به مطالبه ناشران درباره آگاهی از آمار نشر، به‌ویژه آمار فروش کتابفروشان در نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۲ اشاره کرد و گفت: معتقدم، آمار نشر، سخاوتمندانه در اختیار ناشران قرار بگیرد؛ تا براساس آن آمار و تحلیل داشته باشد.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، برارزیابی دقیق مطالبه ناشران دانشگاهی درباره کاهش تعداد ارائه کتاب در زمان اعلام وصول، تاکید کرد و گفت: اگر محدودیتی برای این کار وجود نداشته باشد، حتما این الزام برطرف خواهد شد.
چند پرونده درباره کاغذ دولتی در جریان است
احمدوند درباره موضوع کاغذ گفت: ارز ترجیحی به هیچ کالایی اختصاص پیدا نمی‌کند؛ علاوه‌براین به‌غیر از چند پرونده کاغذ که حل و کاغذ‌ها توزیع شد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کاغذ دولتی در اختیار ندارد. امیدواریم، پیگیری چند پرونده قضائی به نتیجه برسد و بتوانیم کاغذ دولتی در اختیار ناشران بگذاریم.
وی با اشاره به ظرفیت کاغذ ایرانی، بیان کرد: کاغذ ایرانی، شاید برای همه ناشران دانشگاهی مناسب نباشد. کاغذ کارخانه پارس در مقایسه با کاغذ چوب و کاغذ مازندران، برای چاپ دیجیتال مناسب‌تر است. تولید این کارخانه به‌زودی وارد بازار میشود.هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی
براساس قرار، ۴۵ هزار تُن، نیاز آموزش و پرورش با کاغذ داخلی برطرف میشود؛ علاوه‌براین حدود ۳۰ هزار تُن، برای تامین بخشی از نیاز ناشران، تأمین خواهد شد. امیدواریم با افتتاح کارخانه زاگرس، کاغذ بهتری در اختیار ناشران، به‌ویژه ناشران دانشگاهی قرار بگیرد. این کارخانه تا پایان سال جاری افتتاح خواهد شد؛ بنابراین پیش‌بینی میشود، سال آینده نیاز کشور با کاغذ در داخل تأمین شود؛ البته امکان واردات همچنان وجود خواهد داشت.
قیمت کاغذ منطقی است
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به انتقاد برخی درباره حمایت از تولید کاغذ داخلی گفت: این‌طور نبوده که به تولید‌کننده داخلی رانت ویژه‌ای داده شود؛ بنابراین اعلام شد، به میزان کاغذ وارداتی، کاغذ داخلی نیز ارائه شود و ناشر بین این دو کاغذ انتخاب میکند.
همین رویکرد موجب شد، قیمت کاغذ کاهش پیدا کند. دولت نیز برای تخصیص ارز واردات کاغذ، تلاش میکند. قیمت کاغذ گران، هست اما با توجه به قیمت جهانی منطقی است. امیدواریم با تولید داخل و تسهیل واردات، کاهش قیمت کاغذ را همچنان داشته باشیم و کمبودی در بازار نباشد.
بیشتر بخوانید: ترویج کتابخوانی در هرمزگان
وی در تحلیل کوتاه درباره ارتباط گرانی کتاب بر وضعیت کتابخوانی استادان دانشگاه، گفت: گرانی کتاب برنخواندن کتاب موثر است، اما این طور نیست که افراد به‌اصطلاح پولدار، حتما کتاب می‌خوانند. می‌دانیم برای افراد دوستدار کتاب، خرید کتاب، دشوار است. بنابراین دولت در نظر دارد، برای این موضوع تسهیلاتی را ارائه کند. هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی
احمدوند، همچنین از تلاش برای پرداخت تسهیلات به ناشران از‌جمله ناشران دانشگاهی و خرید ۲۰۰ نسخه کتاب از ناشران کتاب‌های برگزیده «جشنواره کتاب برگزیده دانشگاهی» گفت.
