نظارت بر قیمت گذاری جدید برای کتاب های چاپ قدیم
پس از افزایش چشمگیر و مداوم قیمت کاغذ، شماری از ناشران نسبت به درج قیمت های تازه بر روی کتاب های چاپ قدیم که بخشی از آنها با کاغذ‌های یارانه‌ای نیز منتشر شده، اقدام کرده‌اند؛ رویکردی که دستیابی به کتاب با قیمت منصفانه را برای عموم مردم دشوارتر خواهد ساخت و کارکرد مکانیزم توزیع کاغذ یارانه ای را با چالش و پرسش‌های جدی تر مواجه می سازد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از تابناک؛ پس از افزایش چشمگیر و مداوم قیمت کاغذ، شماری از ناشران نسبت به درج قیمت‌های تازه بر روی کتاب های چاپ قدیم که بخشی از آنها با کاغذ های یارانه ای نیز منتشر شده، اقدام کرده‌اند؛ رویکردی که دستیابی به کتاب با قیمت منصفانه را برای عموم مردم دشوارتر خواهد ساخت و کارکرد مکانیزم توزیع کاغذ یارانه ای را با چالش و پرسش‌های جدی تر مواجه می سازد.
کاغذ یارانه ای جزو اقلام جذاب برای صنعت نشر است که از گذشته برای حمایت از صنعت نشر در اختیار طیف وسیعی از ناشران قرار می‌گرفت و در چندین سال اخیر همزمان با التهابات اقتصادی نیز شاهد تداوم اختصاص این کاغذ بودیم و بخش وسیعی از آنچه در سال های اخیر منتشر شده و بعضاً کتب کمک آموزشی بوده و جنبه فرهنگی خاصی نداشته، روی کاغذ یارانه ای نشر یافته است.
با این حال مجموعه فعالان صنعت نشر کتاب همواره تاکید کرده‌اند که اگر کاغذ یارانه ای در اختیارشان قرار نگیرد، این صنعت نابود خواهد شد، چون به گفته آنها در صورت چاپ کتاب با قیمت آزاد، با در نظر گرفتن حق تالیف و حاشیه سود ناشر، باید قیمتی در پشت جلد کتب درج شود که این کالای فرهنگی را از دسترس اغلب مردم خارج می‌کند و تنها نسخه دیجیتال می‌ماند. آنها از چرخه‌ای از صنعت نشر سخن می گویند که از چاپخانه ها تا کتاب فروشی های فیزیکی را شامل می‌شود و همه آنها در گرو چاپ نسخه های کاغذی است.
بنابراین با در نظر گرفتن ملاحظات، همواره این یارانه با فراز و فرودهایی همراه بود و ناشران حجم عظیمی از کاغذ را از این طریق دریافت کرده اند؛ سهمیه ای که معمولاً ناکافی خوانده اند. یکی از ملاحظات مرسوم استفاده از این کاغذ برای نشر کتاب و عدم فروش آن در بازار آزاد بوده که همواره روش هایی برای دور زدن وجود داشته است و شایع ترین روشش، بالاتر اعلام کردن تیراژ کتب نسبت به تیراژ واقعی اش توسط برخی ناشران بوده است. به تعبیر واضح تر، همواره تردیدهای جدی درباره تیراژ برخی کتاب ها حتی با هزار نسخه در هر چاپ در این بازار وجود داشته است.
به تازگی برخی ناشران، علاوه بر استفاده از این ظرفیت ها، به اقدامات تازه ای برای کسب سود بیشتر پرداختند که مصداق بارز گران‌فروشی است. این ناشران کتاب های چاپ قدیم را با چسباندن یک برچسب بر روی قیمت قدیمی کتاب، قیمت گذاری جدید می کنند و می فروشند. ناشران با این توجیه کتاب های چاپ قدیم را عرضه می‌کنند که قیمت تمام شده کتاب در چاپ جدید، به این رقم می رسد؛ بنابراین قیمت چاپ تازه را روی کتاب های چاپ قدیم نیز درج می کنند که این اختلافات صد درصدی این دو قیمت حکایت دارد.
بیشتر بخوانید: «ملی شدن نشر»، در دستور کار وزارت ارشاد
سوای اینکه قیمت گذاری جدید بر محصولی که با قیمت‌های قدیمی به تولید رسیده، حتی برای کتاب های چاپ قدیم می تواند مصداق تخلف باشد، باید در نظر داشت معمولاً ناشران برای چاپ شماری از این کتاب‌ها، کاغذ یارانه ای نیز دریافت کرده‌اند و هزینه تمام شده کتاب های چاپ قدیم باید از هزینه تمام شده کتبی که با کاغذ آزاد منتشر شده‌اند، نیز کمتر باشد.
هم اکنون پرسش کلیدی این است که آیا این رویکرد تایید معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد است و آیا اساساً قیمت گذاری کتاب، به خصوص کتاب هایی متکی بر کاغذ یارانه‌ای ضوابط و نظارتی دارد؟
