به گزارش چاپ و نشر به نقل از ایمنا، در شرایط انتشار ویروس کرونا و پس از آن تعطیلی کتاب فروشیها بر مشکلات صنعت نشر ایران افزوده شده؛ حالا فعالان این حوزه از وضعیت بغرنج آن در کشور میگویند. روز جهانی کتاب در کشور ما فرصت مناسبی برای پاسخگویی به این سوال است که آیا صنعت نشر ایران در این شرایط دوام میآورد؟
بیان مشکلات صنعت نشر ایران
فرهاد فروزنده از ناشران استان اصفهان درباره مشکلات صنعت نشر ایران گفت: وضعیت ناشران کتاب ناگوار است. آخرین حمایت نصفه و نیمه دولت از این صنف در شهریورماه بود که به اندازه ۱۰ درصد نیاز ناشران به آنها کاغذ داده شد. از آن به بعد دیگر هیچ حمایتی از ناشران نشد. اگر تخفیفی در فروش کاغذهای دولتی برای ناشران در نظر گرفته نشود با نوسانات قیمت کاغذ و افزایش ۵۰ تا ۶۰ درصدی هزینههای چاپ، قیمت کتاب دو برابر میشود.
وی افزود: تعطیلی کتابفروشی ها به دلیل شیوع ویروس کرونا نیز تصمیم صحیحی نبود. در کشورهای آمریکایی و اروپایی به این نتیجه رسیدهاند که بهتر است مردم اوقات آزاد خود در دوران قرنطینه را با کتاب بگذرانند، اما در کشور ما تصمیم گرفته شد که به جای کتاب فروشی ها، رستوران ها و غذا فروشی ها باز باشد. اختلاف و تفاوت در اولویت ها اینجا نمایان میشود.
مدیر انتشارات یار مانا ادامه داد: وقتی کتاب فروشی های رسمی و دارای پروانه و معتبر بسته باشد، دست کسانی که در کار قاچاق کتاب هستند، برای کپی کتاب ها و فروش آنها با درصد تخفیفهای گزاف، باز میشود، بنابراین حتی پس از بازگشایی کتاب فروشیها هم کتاب فروشان با بازاری خراب مواجه میشوند.
فروزنده تصریح کرد: فروش آنلاین در ایران نقش مسکن را دارد، اما ۸۰ درصد مخاطبان کتاب مایلند کتاب را لمس کرده، آن را از نزدیک مورد بررسی قرار دهند و اگر ژانر کتاب را پسندیدند آن را خریداری کنند. فضای کتابفروشی کمک میکند تا مخاطب در محیطی آرام و فرهنگی، کتاب مورد علاقه خود را از بین صدها کتاب انتخاب کند. فروش الکترونیکی صرفاً برای کسی است که میداند به دنبال چه کتابی میگردد. روش مجازی به آمار کتابخوانی کشور و توسعه فرهنگی کمکی نمیکند.
وی با اشاره به مشکلات صنعت نشر ایران خاطرنشان کرد: علیرغم سنگاندازی ها و محدودیتهایی که در یک سال اخیر صنعت نشر با آن مواجه بوده است، دیدگاه مردم نسبت به کتاب بهتر از سالهای پیش شده است. چراکه به این نتیجه رسیدهاند که اعتلای فرهنگ از حوزه نشر کتاب میگذرد.
احتکار کاغذ و صعود مشکلات صنعت نشر ایران
مهدی صاحب فصول، مدیر انتشارات نوشته گرانی کاغذ در روزهای اخیر را یکی از مشکلات صنعت نشر ایران دانست و گفت: واردات کاغذ متوقف شده است و این امر خود به خود بر قیمتها تأثیر میگذارد، علاوه بر این انتخابات نیز در پیش است، افرادی که کاغذ در اختیار دارند به دلیل اینکه مطمئن نیستند که کاغذ به اندازه کافی وارد شود، آن را نگه میداند و به این واسطه در حال سودجویی هستند.
وی افزود: در این اواخر دولت برای کنترل افزایش قیمت کتاب ها، اقدام به تخصیص کاغذ دولتی به ناشران کرد؛ اما پیش از سال نو تاکنون توزیع کاغذ دولتی نیز متوقف شد. این مساله باعث شده است که ناشران برای چاپ کتابهای خود، کاغذ را از بازار آزاد تهیه کنند. معمولاً گفته میشود که افراد باید در خانه بمانند و از مسافرت و حضور در تجمعات خودداری کنند. این در حالی است که افراد برای ماندن در خانه نیاز به سرگرمی دارند.
مدیر نشر نوشته ادامه داد: تلویزیون، بازی، خواندن مجله و کتاب برخی از این سرگرمیها است. وقتی افراد نتوانند کتاب مورد علاقه خود را خریداری و مطالعه کنند بخشی از وقت آنها در خانه به بطالت میگذرد. مسلم است که اگر بخشی از وقت افراد خالی باشد آن را به کارهای دیگری از جمله قدم زدن در پارکها و حضور در تجمعات اختصاص میدهند که جامعه را دچار مشکل میکند. تعطیلی کتاب فروشی ها یک اشتباه محاسباتی است.
این ناشر تاکید کرد: به جای اینکه ناشران و کتابفروشان را تشویق کنند که تولیدات خوبی داشته باشند تا مردم در اوقات فراغت خود از آنها استفاده کنند، کتاب فروشیها را تعطیل و مردم را از این امکان محروم میکنند که به ازای آن خسارتهای دیگری پدید خواهد آمد. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند ظرف ماههای آینده شاهد سقوط صنعت نشر خواهیم بود.