یک ناشر کتاب‌های خاص کودکان در نشست چالش های کتاب های ویژه کودک گفت: نبود یا کمبود رنگ خوراکی برای تولید کتاب های ویژه کودکان صفر تا ۳ سال را معضل مهمی است. ممکن است مواد اولیه برای چاپ اول پیدا شود، اما برای چاپ دوم با مسائل و مشکلات زیادی مواجه می‌شویم.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از ستاد خبری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، هم‌زمان با پنجمین روز برگزاری نمایشگاه کتاب در ۲۳ اردیبهشت ماه، نشست «چالش های کتاب های ویژه کودک» در سرای اهل قلم کودک و نوجوان برگزار شد.
در این نشست زهرا یعقوبی (مدیر انتشارات پرنده آبی)، حسین مافی (مدیر انتشارات سایه‌گستر)، محمدتقی حق‌بین (ناشر و عضو هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان) و تهمینه آقاکرمانی (مدیر انتشارات پیام مشرق) به سخنرانی پرداختند.
عقب‌ماندگی در کتاب های ویژه کودک
محمدتقی حق‌بین، ناشر و عضو هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان با اشاره به اینکه انتشار کتاب‌های ویژه و خاص با تاخیر ۳۰ ساله وارد ایران شده گفت: ما هنوز در تولید این کتاب‌ها از بسیاری از کشورها عقب‌تر هستیم اما ناشران ما تمام تلاششان را می‌کنند تا بتوانند کتاب های خوبی را در این حوزه تولید و عرضه کنند.
حق‌بین کتاب های حمامی در بازار ایران را سمی و آلوده خواند و گفت: علی‌رغم همه تلاش‌های جامعه نشر، ما در این حوزه با مشکل جدی مواجه هستیم و دلیلش این است که اساسا مواد پلاستیکی که در حوزه مواد غذایی تولید می‌شود، از فرمالاسیون خاصی برخوردار است که ما به این فرمول غذایی در حوزه این نوع پلاستیک نرسیدیم.
عضو هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان با اشاره اینکه اکنون ما از دو چاپ سیلک و دیجیتال استفاده می‌کنیم که تمامی آنها با مواد سمی همراه هستند و برای کودکان خطرناکند، افزود: تنها دو کشور آلمان و ژاپن در جهان از رنگ های گیاهی برای چاپ استفاده می‌کنند و ما باید حتما یا لایسنس اینها را خریداری کنیم یا باید با همکاری شرکت های دانش‌بنیان اقدام به تولید آن کنیم.
فرایند طولانی تولید دستی
تهمینه آقاکرمانی، مدیر نشر پیام مشرق با اشاره به اینکه تولید کتاب های ویژه کودکان در ایران با رقابت کمتری مواجه است گفت: این کار سختی‌های خاص خودش را دارد. در کشورهای دیگر برای تولید این کتاب‌ها از دستگاه‌های اتوماتیک استفاده می‌کنند، اما در کشور ما این فرایند به صورت دستی انجام می‌شود.
وی علی‌رغم خوشحالی برای کارآفرینی در کشور، تولید دستی این کتاب‌ها را دارای فرایندی طولانی توصیف کرد و گفت: این امر علاوه بر اینکه فرایند تولید تا عرضه کتاب را طولانی می‌کند باعث می‌شود بخش قابل توجهی از کتاب‌ها خراب شود و ما مجبور می‌شویم دوباره آنها را چاپ کنیم.
آقاکرمانی همچنین نبود یا کمبود رنگ خوراکی برای تولید کتاب‌های خاص ویژه کودکان صفر تا ۳ سال را معضل دیگری در تولید این نوع کتاب دانست و گفت: حتی ممکن است مواد اولیه برای چاپ اول پیدا شود، اما برای چاپ دوم مجددا با مسائل و مشکلات زیادی مواجه می‌شویم.
اهمیت فرم
حسین مافی، مدیر انتشارات سایه‌گستر با اشاره به اینکه در تولید کتاب‌های خاص و فانتزی فرم از اهمیت خاصی برخوردار است گفت: در کتاب‌های فانتزی گاهی فرم بر محتوا غلبه دارد و گاهی هم به آن کمک می‌کند. اما خیلی وقت‌ها به این کتاب‌ها ایراد می‌گیرند و آنها را در دسته اسباب‌بازی‌ها قرار می‌دهند نه کتاب. با این حال، من اسم پیش‌کتاب را روی آنها می‌گذارم زیرا آنها زمینه‌ساز آشنایی و علاقه‌مندی کودکان به کتاب هستند.
وی با اشاره به طولانی بودن فرایند چاپ کتاب‌های خاص و فانتزی افزود: در بسیاری از مواقع تولید، چاپ و صحافی این کتاب‌ها آنقدر طولانی است که با توجه به تورم اصلا صرفه اقتصادی ندارد. این در حالی است که تسویه حساب‌های مربوط به آنها در یک بازه زمانی بلندمدت صورت می‌گیرد.
این ناشر ادامه داد: هزینه چاپ و صحافی این کتاب‌ها بسیار بالاست و به علت حجم زیادی که اشغال می‌کنند نیازمند انبار وسیع و دارای تهویه مناسب است. اینها از جمله دلایلی است که خیلی از ناشران به سراغ چاپ کتاب‌های خاص و فانتزی ویژه کودکان نمی‌روند.
بیشتر بخوانید: امسال نمایشگاه تخصصی کتاب کودک برگزار می شود
صحافی، مهم‌ترین مشکل
زهرا یعقوبی، مدیر انتشارات پرنده آبی در نشست چالش های کتاب های ویژه کودک نیز مهم‌ترین معضل کتاب‌های خاص را در بخش صحافی آنها دانست و گفت: متاسفانه ما صحاف‌های آموزش‌دیده در این زمینه نداریم و این موضوع ترافیک کاری بالایی را برای ناشران این حوزه ایجاد می‌کند.
یعقوبی با انتقاد از عدم حمایت نهادهای دولتی از کتاب های ویژه کودکان افزود: هیچ حمایتی از ناشران این کتاب‌ها صورت نمی‌گیرد و همه کار ما به صورت نقدی انجام می‌شود.
سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.
