در حالی که هنوز خبری از اختصاص ارز دولتی برای کاغذ نشر و مطبوعات نیست، مدیر انتشارات کتابستان معرفت گفت: قیمت گذاری کتاب با کاغذ آزاد برای نشر و مخاطب عواقب خطرناکی دارد.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از تسنیم، نیمه دوم سال گذشته، وزیر ارشاد از موافقت دولت با ادامه دار بودن ارز دولتی برای کاغذ فرهنگی در سال ۹۹ خبر داد. دولت که در سال گذشته ۸۰ میلیون یورو برای کاغذ روزنامه و نشر اختصاص داده بود تا وزارت ارشاد این کاغذ را ساماندهی کند، موافقت کرده بود که برای سال ۹۹ نیز همین ۸۰ میلیون یورو اختصاص یابد. اما حالا در چهارمین ماه از سال جدید، دولت با مشکلات اقتصادی بسیاری دست و پنجه نرم می کند و بسیاری از کالاها نه تنها ارز دولتی نمی گیرند، بلکه از دایره ارز نیمایی نیز خارج شده‌اند و به نظر نمی‌رسد که به کاغذ نیز ارزی اختصاص یابد.
از سوی دیگر کاغذ در بازار آزاد نیز دچار افزایش قیمت شده و اگر ارز نیمایی نیز برای کاغذ تأمین نشود، این قیمت ها مجدداً افزایش خواهند یافت. اما این افزایس قیمت کاغذ چه تأثیری بر بازار نشر و قیمت گذاری کتاب خواهد داشت؟
محمد حقی، مدیر انتشارات کتابستان معرفت، معتقد است که اگر کاغذ دولتی توزیع نشود و ناشران مجبور به استفاده از کاغذ با قیمت فعلی در بازار آزاد شوند، حداقل ۵۰ درصد قیمت کتاب افزایش خواهد یافت.
وی با اشاره به مشکلات اقتصادی حوزه نشر تاکید کرد: مهم ترین مشکلی که پس از تعطیلی های ناشی از کرونا ناشران با آن درگیر بوده و ما نیز آن را تجربه کردیم، دسترسی به کاغذ است.
حقی افزود: حدود یک ماه پیش با درخواست ما برای کاغذ موافقت شد و ما پول را به حساب واریز کردیم، اما تا روز گذشته هیچ خبری از ارائه کاغذ نبود. چندین اثر چاپ اول و چاپ مجدد ما آماده انتشار بود که به دلیل نبود کاغذ منتشر نشد. تازه امروز قرار است کاغذ به دستمان برسد.
وی با اشاره به اینکه استفاده از کاغذهای آزاد قیمت کتاب را به شدت افزایش می دهد و این یعنی دور شدن مخاطب از کتاب، بیان کرد: بر اساس آمارهای خانه کتاب میانگین قیمت کتاب بین صفحه ای ۲۴۰ تا ۲۵۰ تومان است. ناشران عمومی صفحه ای ۲۰۰ تومان، اندکی بیشتر یا کمتر، قیمت گذاری کتاب می کنند. ناشران کمک آموزشی و دانشگاهی قیمت گذاری کتاب را بالاتری انجام می دهند که روی میانگین کل قیمت سایه می اندازد.
حقی در ادامه گفت: در این میان ناشرانی که از وزارت ارشاد کاغذ می گیرند، سعی می کنند آن را در قیمت گذاری کتاب لحاظ کنند و صفحه ۱۲۰ تا ۱۵۰ تومان قیمت می زنند، اما اگر قرار باشد ناشران از کاغذ بندی ۳۰۰ تا ۳۸۰ هزار تومانی استفاده کنند، حداقل ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش قیمت روی کتاب خواهیم داشت. به عبارت دیگر کتابی که ۳۵ هزار تومان فروش داشته است، را باید ۵۰ هزار تومان به فروش رساند و این عواقب خطرناکی برای ناشر، کتابفروش و مخاطب دارد.
وی با اشاره به عدم برگزاری نمایشگاه کتاب و زیان هایی که ناشران از این بابت می بینند، تصریح کرد: ما امید داشتیم که نمایشگاه در ماه های آینده با فرض اینکه سلامت جامعه نیز حفظ شود، برگزار شود. اگر نمایشگاه برگزار نشود، بار عجیبی روی دوش ناشران خواهد گذاشت. به هر حال ناشران روی فروش نمایشگاهی و نقدینگی که پس از آن ایجاد می شود، حساب کرده اند. ۱۰ درصد فروش یک سال یک ناشر در نمایشگاه کتاب رخ می دهد.
مدیر انتشارات کتابستان معرفت با بیان این مطلب که باید جبران مافات کرد، ادامه داد: وزارت ارشاد و نهادهای ذی‌ربط دیگر باید به فکر جبران برگزار نشدن نمایشگاه کتاب برای اقتصاد نشر باشند. برخی ناشران دولتی و حاکمیتی هستند که با کش و قوس می توانند حمایت نهاد بالا دستی را داشته باشند، ولی عمده ناشران بخش خصوصی نمی توانند از زیر بار چنین فشاری راحت بیرون بیایند.
وی با بیان این مطلب که طرح های تابستانه و پاییزه کتاب می تواند به عنوان جایگزین برای جبران انتخاب شود، ادامه داد: من پیش از این نیز پیشنهاد داده بودم که بودجه طرح های تابستانه و پاییزه را افزایش دهیم تا با ارائه تخفیف بیشتر به مخاطب هم ضررهای اقتصادی ناشران جبران شود، هم مخاط به کتاب خوب دسترسی داشته باشد. بودجه نمایشگاه کتاب تهران که در حدود ۱۶ میلیارد تومان است می تواند در این طرح ها هزینه شود و شوک خریدی در جامعه ایجاد کند.
