در این مطلب با مهندس مهیار غلامی نژاد، نماینده چند شرکت اروپایی ازجمله شرکت SPG Prints اتریش در ایران درباره وضعیت صنعت چاپ و تاثیر آن بر اقتصاد ایران به گفت و گو می پردازیم.
نمایندگی شرکت SPG Prints اتریش
مهندس مهیار غلامی نژاد متولد ۱۳۵۸ و ساکن تهران است. او در سال ۱۳۷۶ از دبیرستان البرز تهران فارغ التحصیل شد. وی در رشته های کارشناسی مهندسی برق و الکترونیک و کارشناسی ارشد MBA تحصیل کرده است. او در صنایع مختلف ازجمله نفت، گاز و پتروشیمی، خودروسازی، صنایع آلومینیوم، قوطی سازی، صنایع بسته بندی و… فعالیت داشته است. به قول خودش «می خواستم همه چیز را تجربه کنم.»
وی معتقد است تنوع فعالیت های صنعتی که در گذشته داشته یک دیدگاه ویژه و واقعی از وضعیت صنعت و اقتصاد در ایران به وی داده است. او دوره های مختلفی را در کشورهای ترکیه، اتریش و آلمان گذرانده است. دانش فنی صنعت قوطی سازی آلومینیوم دوتکه در سال ۱۳۸۶ توسط وی و همکارانش با سرمایه گذاری یک شرکت معظم خارجی، برای اولین بار به ایران آورده شد. هم اکنون او نمایندگی چند شرکت اروپایی ازجمله شرکت SPG Prints اتریش را (در ایران) در اختیار دارد.
با توجه به بیوگرافی که ارائه دادید به نظر می رسد در صنایع مختلفی تجربه دارید و می توانید یک نگاه فرا صنعتی به حوزه ی چاپ داشته باشید. در حال حاضر وضعیت صنعت چاپ را چگونه ارزیابی می کنید؟
به واقع وضعیت صنعت چاپ جدا از وضعیت کلی صنعت در ایران نیست. البته عرض بنده از صنعت چاپ معطوف به صنایع چاپ برای بسته بندی است.
با توجه به نوسانات اخیر قیمت ارز صنعت چاپ و بسته بندی و به تبع آن صنایع وابسته بسیار متأثر شده است اما در حال حاضر می توان گفت که ما در یک وضعیت ثبات نسبی قرار داریم و شوک نوسانات ارزی را پشت سر گذاشته ایم که این خبر خوبی است. باید دانست که هرچه در اقتصاد ثبات بیشتری حاکم باشد رشد بیشتری در تولید مشاهده خواهیم کرد.
باید در نظر داشته باشیم که تقریباً تمامی ماشین آلات مربوط به صنعت چاپ و بسته بندی و همچنین اکثر مواد اولیه مصرفی در این صنعت وارداتی هستند و به تبع آن نوسانات نرخ ارز تأثیر مستقیمی روی قیمت تمام شده محصولات چاپ و بسته بندی خواهد داشت، لذا افزایش قیمت این محصولات در ماه های اخیر اجتناب ناپذیر خواهد بود.
مهم ترین موانع روبروی صنعت چاپ را در چه مقوله هایی می دانید؟
همان طور که عرض کردم منظور بنده از صنعت چاپ معطوف به چاپ برای بسته بندی و صنایع مربوط به آن است. جدا از شرایط اقتصادی، صنایع ما، به خصوص در بحث بسته بندی و چاپ، نیازمند نگاه حرفه ای، برنامه های بلندمدت و همین طور سرمایه گذاری و ارتقای تکنولوژی به منظور بهبود کیفی و کمی محصولات است.
آنچه نگرش من در این صنعت در مقایسه با تکنولوژی روز دنیا است مثل مقایسه ی دنیای سنتی و مدرن است. متأسفانه باید گفت که حتی اکثر شرکت های بزرگ ما هم امروز با تکنولوژی منسوخ بیست سال پیش صنایع پیشرفته مشغول به تولید هستند.
من این اظهار نظر را با توجه به بازدیدهای متعددی که از شرکت ها و کارخانه های گوناگون در سراسر کشور داشته ام عرض می کنم. باز در کسب وکارهای خصوصی وضع به این بغرنجی نیست؛ در این معادله وضعیت شرکت های دولتی و نیمه دولتی ما به مراتب بدتر است، چراکه این نوع شرکت ها جدا از مشکلات صنعت، از مشکلات ساختاری و بروکراسی نا لازم هم رنج می برند. ریسک پذیری این شرکت ها بسیار پایین تر از شرکت های خصوصی است و به همین خاطر عموماً بازدهی پایینی دارند و اگر هنوز هم به فعالیت خود ادامه می دهند به یمن حمایت های دولت است.
شما هم یک شرکت ایرانی هستید که در زمینه ی صنعت چاپ داخلی فعالیت می کند. استراتژی شما در وضعیت کنونی بازار چاپ چیست؟
ابتدا بهتر است بگویم که مجموعه ما در درجه اول به عنوان یک مشاور فنی و تکنولوژی به شرکت ها ارائه خدمات می کند. بگذارید سؤال شما را با ذکر یک مثال پاسخ بدهم. اگر در گذشته شما یک دستگاه با آخرین تکنولوژی روز اروپا و یا آمریکا را از یک شرکت شناخته شده خریداری می کردید، شاید نام آن برند و یا تکنولوژی به تنهایی سرمایه گذاری شما را توجیه می کرد اما در دنیای کنونی که از لحاظ رقابتی بسیار فشرده است و با توجه به جنگ تجاری که بین رقبا بر پا است؛ خرید یک دستگاه صرفاً به لحاظ تکنولوژی بالا یا برند جهانی کارخانه سازنده، نمی تواند به تنهایی دلیل موجهی برای سرمایه گذاری شما باشد.
اگرچه با توجه به وضعیت موجود به نظر می رسد که ما باید بهترین تکنولوژی روز دنیا را وارد کنیم اما درعین حال باید این سرمایه گذاری توجیه اقتصادی نیز داشته باشد؛ این مسئله بسیار مهمی است اما جزئیات قابل توجهی در آن نهان است.
به عنوان مثال یک دستگاه کلیشه ساز لیزری با برند SPG Prints، ساخت یک کشور اروپایی چون اتریش، در مقایسه با دستگاه هایی با تکنولوژی پایین تر، هزینه تمام شده بالاتری برای سرمایه گذاری دارد اما باید توجه داشت که این هزینه بیشتر در سرمایه گذاری اولیه، دارای نرخ بازگشت سرمایه بالاتری است. به زعمی دیگر، سرمایه گذار در مدت کوتاهتری به سوددهی بیشتری نسبت به زمانی که با یک دستگاه با تکنولوژی معمولی به کار میپردازد، می رسد.
این ابتکار ما نیست، بلکه استراتژی است که شرکت های هوشمند و آینده نگر در گذشته انجام داده اند و هم اکنون از نتایج آن بهره مندند. در همین راستا ما به شرکت هایی که نگاه بلند مدت دارند اطلاعات لازم را ارائه می کنیم تا بتوانند بهترین تصمیم لازم را اتخاذ نمایند. طبیعی است که این موارد مشمول شرکت هایی می شود که بحث کیفیت برای آنها از اهمیت بالایی برخوردار است؛ درواقع شرکتی که به کیفیت محصول اهمیت ندهد بازی رقابت را پیش از شروع باخته است.
از استراتژی خود هم بگویید، شما چگونه توانستید در یکفاصله زمانی کوتاه به موفقیت برسید؟
باید در درجه اول گفت که ما هنگام شروع به هیچ وجه سرمایه مالی چندانین داشتیم، بزرگ ترین سرمایه ما اعتبار در این صنعت و اعتمادی بود که در طول زمان شکل گرفت. هر فعالیت اقتصادی دارای فراز ونشیب هایی است که ما هم از آن مستثنا نبوده ایم اما همواره سعی کرده ایم اعتبارمان را حفظ کنیم تا اعتماد طرفین شرکت کننده در فعالیت اقتصادی ما پایدار بماند.
به نظر من رمز موفقیت ما در فراگیری برند SPG Prints بود. به شکلی که می توانم به شما اطمینان بدهم صد در صد کارخانه های تولید قوطی آلومینیومی از دستگاه های شرکت SPG Prints برای تولید کلیشه و چاپ روی محصولات خود استفاده می کنند.
نکته ی بعدی که در موفقیت ما اثرگذار بوده برنامه ریزی مشخص برای آینده ی کسب وکار ما نبوده است. برنامه بعدی ما ارتقای کیفی محصولات چاپ فلکسو و لترپرس و… با ارائه ی دستگاه های باکیفیت به این بخش است. گمان کنم در حال حاضر ما تنها نمایندگی رسمی یک شرکت اروپایی در ایران هستیم که همچنان بدون هیچ تغییری فعال است و فارغ از شرایط بین المللی به ارائه تجهیزات و خدمات به مشتریان خود در ایران می پردازد.
شما در بخشی از صحبت هایتان اشاره کردید که ما در برخی زمینه ها به لحاظ تکنولوژی بیست سال عقب تر از وضعیت روز دنیا هستیم. اگر این حرف درست باشد به نظرتان کار شما می تواند به بهبود این وضعیت کمک کند؟
وقتی ما حتی با نگاهی اجمالی وضعیت کارخانه هایمان را بررسی می کنیم و در مقام مقایسه برمی آییم، به سادگی متوجه شکاف تکنولوژیک موجود با دنیای پیشرفته ی صنعتی می شویم. چاپ روی بسته بندی هم از این وضعیت مستثنا نیست، روشها و دستگاه هایی که توسط کارخانه های ما مورداستفاده قرار می گیرد بسیار قدیمی و به نوعی منسوخ شده است. البته امروزه در دنیا میزان بسیار کمی از سیستم های آنالوگ برای ساخت کلیشه استفاده می شود چرا که این روش ها بسیار پرهزینه و زمانبر بوده و کیفیت خروجی خوبی ندارند.
ما توانستیم به شرکت های فعال در حوزه ی چاپ برای بسته بندی تکنولوژی روز را ارائه کنیم. ما مفتخریم که سطح کیفی چاپ روی بسته بندی را به یک لول جدید ارتقاء داده ایم؛ تکنولوژی که قبل از آن در ایران وجود نداشت.
ما همین برنامه را برای چاپ فلکسو هم مدنظر داریم. من از همین تریبون اعلام می کنم در صورتی که شرکتی فعال در این حوزه، علاقه مند به ارتقاء باشد ما می توانیم به ارائه خدمات و مشاوره برای او بپردازیم، مشاوره ای که توسعه ی بی چون و چرای او را به دنبال خواهد داشت. باید توجه داشت که ما در چاپ فلکسو (نسبت به چاپ برای بسته بندی) به مراتب نیاز بیشتری به تکنولوژی روز داریم.
شما پیش از این که کسب و کار شخصی خودتان را داشته باشید، حدود ۱۵ سال سابقه همکاری با شرکت های خارجی و بین المللی را در کارنامه کاری خود داشته اید. به نظر شما چه فرقی بین شرکت های ایرانی به صورت عمومی و کلی با شرکت های خارجی وجود دارد؟
به نظر من اصلاً مقایسه کردن شرکت های ایرانی با همتایان خارجی خود درست نیست چراکه اساساً قوانین، شرایط و محیطی که ما در آن فعالیت میکنیم بسیار با هم متفاوت است؛ اما به نظر من بزرگ ترین تفاوت در این بین، فرهنگ کاری متفاوت ما است. ما برای اینکه پیشرفت کنیم یا باید دست به آزمون و خطا بزنیم و یا از الگوهای درست قبلاً آزموده شده پیروی کنیم.
تجربه نشان داده که ما در صورت انتخاب راه اخیر عمدتاً می توانیم با هزینه ای کمتر راه درست را پیدا کنیم. نباید با روش های کهنه در دنیای جدید زندگی کرد، به همان نسبت ما نمی توانیم با روش های قدیمی فعالیت در فضای کسب وکار امروزی را ادامه دهیم.
وقتی صحبت از فرهنگ کاری به میان میآید، این بحث هم شامل کارفرما و هم شامل کارگر می شود. فرهنگ کاری درست یعنی صداقت در کار، دقت در عمل، داشتن روحیه انجام کارهای گروهی، توجه به منافع شرکت، در اولویت قرار دادن کار، انجام وظایف به درستی و بسیاری از مقولات مثبت دیگری که در این زمینه مطرح هستند. واقعیت این است که ما در این موارد ضعف داریم و برای موفقیت، این ضعف ها باید برطرف شوند.
نکته دیگری که در این مورد به نظرم می رسد، داشتن نظم و انضباط و برنامه است، موضوعی که بلافاصله در مقایسه با شرکت های بین المللی و خارجی توجه شما را جلب می کند. باید توجه داشت این نکته که چقدر می دانیم مهم نیست، این مسئله که چقدر می توانیم از دانسته هایمان استفاده کنیم و آنها را در عمل پیاده سازی کنیم، مهم است.
متشکر از وقتی که در اختیار چاپ و نشر گذاشتید. به عنوان پایان بخش این گفت و گو می پرسم؛ شما گفتید که صد درصد بازار قوطی سازی آلومینیومی در ایران در اختیار شرکت SPG Prints (که شما نماینده ی آن هستید) قرار دارد. چطور توانستید به این مهم دست پیدا کنید؟
ما در حال حاضر سه کارخانه قوطی سازی آلومینیومی در ایران داریم که به منظور تولید قوطی برای نوشیدنی ها فعالیت دارند. از آنجایی که بنده جزو اولین گروه آموزشی بودم که دانش فنی قوطی سازی آلومینیومی را در خارج از کشور فرا گرفت و آن را به ایران انتقال داد، از همان بدو امر (که این صنعت وارد ایران شد) و در سال ۱۳۸۵ رابطه ی نزدیکی با صنعتکاران این حوزه داشتم. ما آموزش دیدگان این حوزه تشکیل یک تیم تخصصی و فعال را در این زمینه دادیم.
این سه کارخانه نمونه های اصلی این صنعت محسوب می شدند که همگی از محصولات شرکت SPG Prints در خط تولید خود استفاده می کردند. بعدها اما کارخانه های دیگری هم در ایران راه اندازی شد و هنوز هم مواردی هستند که در شرف راه اندازی اند.
تکنولوژی ما روی کارخانه های اصلی جواب داده بود و این مسئله خود به خود پای تمام کسانی که به نوعی قصد فعالیت در این صنعت را داشتند به سمت ما کشاند. در نتیجه تیم ما در این صنعت نوپا به کسبوکار شناخته شده ای تبدیل شد. من این شانس را داشتم که مورد لطف و اعتماد همکارانم درا ین صنعت قرار بگیرم و همین سرمایه اعتبار و اعتماد باعث شد که بتوانم نمایندگی این شرکت را در ایران به دست بگیرم و محصولات و دستگاه های آن را به صنعت ایران عرضه کنم.
موفقیت های اثبات شده در کارنامه ی تیم ما باعث شد که ما بعدها با شرکت های دیگری چون schuler و frech (هر دو آلمانی) هم همکاری داشته باشیم. البته زمینه فعالیت آنها متفاوت بود اما به هرحال به صنعت مربوط بود و دغدغه ی ما مبنی بر به روزرسانی و ارتقای سطح صنعت داخلی به جایگاه قابل قبول را منتفع می کرد. هدف ما تعریف شده است و مطمئناً همکاری ها و توسعه بخشی های ما در این راستا همچنان به دوام و قوام خود باقی خواهد بود.
منتشر شده در شماره ۱۶۷ نشریه چاپ و نشر – آذر ماه ۱۳۹۷
