برای بهبود وضعیت اقتصادی صنعت نشر باید احساس نیاز به مطالعه را در مردم ایجاد کرد؛ به گونه ای روی مخاطب سرمایه گذاری شود و مخاطب احساس کند به مطالعه نیاز دارد. این کم هزینه ترین کاری است که می توان برای بهبود وضع نشر انجام داد.
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، مدتی است نمایشگاه مجازی استان کرمان با حضور 424 ناشر آغاز به کار کرده است. در افتتاحیه نمایشگاه، ایوب دهقانکار مدیر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران تعداد ناشران حاضر در نمایشگاه مجازی کتاب جنوب کرمان را 488 ناشر عنوان کرد. ظاهرا برخی ناشران از حضور در نمایشگاه مجازی کتاب جنوب استان کرمان امتناع کردند و برای این اقدام خود دلایلی داشتند؛ یکی از این دلایل، اطلاع رسانی نادرست بیان شده است.
حضور ۴۲۴ ناشر در نمایشگاه کتاب مجازی جنوب کرمان
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از خبرگزاری کتاب، عابدینی، مدیر مسئول انتشارات سفیراردهال ، درباره نمایشگاه مجازی کتاب تهران گفت: انتشارات سفیراردهال در نمایشگاه مجازی کتاب تهران شرکت نکرده است؛ چراکه وقتی برای ثبت نام اقدام کردیم، زمان آن تمام شده بود. به هرحال یا انتشارات سفیراردهال فرصت نکرد برای شرکت در این نمایشگاه ثبت نام کند یا اینکه در این زمینه خوب اطلاع رسانی نشده است.
ناشر دیگری به دلیل تعدیل نیرو انتشارات خود در نمایشگاه مجازی کتاب جنوب استان کرمان حضور پیدا نکرده بود. مجید باشعور، مدیر مسئول انتشارات تایماز بیان کرد: انتشارات تایماز به دلیل وضعیت نابسامان اقتصادی بازار نشر تعدیل نیرو کرد. همین امر باعث شد بسیاری از کارهای انتشاراتی برعهده خودم باشد و نتوانم در نمایشگاه مجازی کتاب جنوب استان کرمان شرکت کنم. ناگفته نماند که برگزاری نمایشگاه هایی از این دست به تبلیغاتی گسترده دولتی دارد
صفا امیری، مدیر مسئول انتشارات براق از ناشرانی است که در نمایشگاه مجازی کتاب جنوب استان کرمان حضور دارد درباره این نمایشگاه به خبرنگار ما گفت: تعداد ناشرانی که امسال در نمایشگاه مجازی کتاب جنوب استان کرمان حاضر شدند، نسبت به نمایشگاه‌های استانی سال‌های قبل افزایش یافته است.
مدیر مسئول انتشارات سفیراردهال درباره این نمایشگاه گفت: برگزاری نمایشگاه‌های مجازی کتاب باعث نمی‌شود، اتفاقی در بهبود وضع نشر رخ دهد. برگزاری این نمایشگاه‌ها بیشتر به یک بازی شباهت دارد تا اینکه باری از دوش بازار نشر بردارد؛ هزینه زیادی برای برگزاری این رویداد فرهنگی می‌شود، در حالی که بسیاری در سراسر کشور به اینترنت دسترسی ندارند.
مدیر مسئول انتشارات براق درباره تاثیر برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب جنوب استان کرمان بیان کرد: مشارکت مردمی را در نمایشگاه مجازی کتاب جنوب استان کرمان براساس میزان تبلیغات آن در محل برگزای می‌توان سنجید.
برای سنجش میزان تاثیر گذاری برگزاری نمایشگاه‌های مجازی کتاب بر وضعیت نشر کشور باید به سرانه مطالعه قبل و بعد از شیوع کرونا دقت کرد. باتوجه به اینکه وضعیت حجم مطالعه پیش از شیوع کرونا مساعد نبود، نباید این انتظار را داشته باشیم که برگزاری نمایشگاه‌ها تاثیر ایده آلی بر میزان استقبال مردم از کتاب در نمایشگاه‌های مجازی داشته باشد. برگزاری این نمایشگاه‌ها نمی‌تواند تاثیر زیادی دربهبود وضع نشر بگذارد.
عابدینی ادامه داد: اختصاص بودجه برگزاری نمایشگاه‌های کتاب به خرید کتاب‌های چاپ اول ناشران در سال‌های ۹۸ و ۹۹، تنها راهی است که می‌تواند به بهبود وضعیت نشر کشور کمک کند؛ آن هم درصورتی که این کتاب‌ها در مراکز فرهنگی سراسر کشور توزیع شوند. اینگونه دسترسی مردم به کتاب راحت‌تر و شیوه‌ای نزدیک‌تر به عدالت در زمینه توزیع کتاب در سراسر کشور خواهد بود.
وی بیان کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تازه‌های نشر ناشران در سال‌های ۹۸ و ۹۹ دسترسی دارد؛ برای همین می‌تواند تعدادی کتاب را از میان کتاب‌های چاپ اول تمام ناشران برای خرید تهیه کند. زمانی وزارت ارشاد تا ۵۰ سری چاپ اول کتاب‌ها را تهیه می‌کرد، اما متاسفانه بساط این طرح برچیده شد و دیگر اجرا نمی‌شود. اداره خرید وزارت ارشاد هم به جای خرید ۲۰۰ تا ۳۰۰ نسخه از هر کتاب چاپ اولی، ۵۰ تا ۱۰۰ نسخه تهیه می‌کنند. از میان ۱۰۰ کتاب چاپ اول یک ناشر، ۲۰ کتاب را آن هم به تعداد ۵۰ نسخه تهیه می‌کنند. انتخاب هر راه حل دیگری غیر از این به بهبود وضع نشر کمک نمی‌کند.
در این بین مدیر مسئول انتشارات تایماز نظر دیگری داشت؛ وی معتقد بود خرید کتاب از ناشران ممکن است، باعث شود مسائلی چون رانت هایی برای خرید کتاب پیش بیاید؛ مدیر مسئول انتشارات تایماز گفت: به خرید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ناشران خوش بین نیستم، مگر اینکه برای خرید کتاب از ناشران به روشی قانونمند عمل کنند. اینکه این اقدام تا چه حد بتواند به بهبود وضع نشر کمک کند مسئله ای است که به نحوه اجرای مسئولان بازمی گردد.
راه حل بهبود وضعیت نشر چیست؟
باشعور درباره راه حل بهبود وضعیت نشر بیان کرد: برای بهبود بهبود وضع نشر باید احساس نیاز به مطالعه را در مردم ایجاد کرد؛ به گونه ای روی مخاطب سرمایه گذاری شود و مخاطب احساس کند به مطالعه نیاز دارد. این کم هزینه ترین کاری است که می توان برایبهبود وضع نشرانجام داد.
بیشتر بخوانید:
نمایشگاه کتاب ورشو امسال دیجیتال برگزار می شود
نمایشگاه مجازی؛ جایگزین مناسب نمایشگاه کتاب تهران
بزودی «نشان چاپ» و «نشان شیرازه» برگزار می شود
نمایشگاه مجازی کتاب یک شوی تبلیغاتی است
عابدینی برگزاری نمایشگاه‌های مجازی کتاب را یک شوی تبلیغاتی می دانست و درباره دلیل این اظهار نظرش بیان کرد: هرناشری سایت خرید کتاب دارد و مخاطبان آن می‌توانند؛ کتاب‌های مورد نظرشان را از سایت ناشر تهیه کنند. وزارت ارشاد نمی‌خواهد کاری غیر از فروش اینترنتی کتاب انجام دهد و قرار نیست به اصطلاح آپولو هواکند. انصاف نیست یک رمان خارجی در نمایشگاه مجازی کتاب پرفروش شود، درحالی که کتاب برگزیده جایزه کتاب سال به اندازه ۱۰ نسخه هم در نمایشگاه کتاب فروش نداشته باشد.
مدیر مسئول انتشارات براق ادامه داد: بیش از یک سال است که کتاب مهجور شده است. فعلا تنها راهی که برای حمایت بهبود وضع نشر با وجود شیوع ویروس کرونا وجود دارد، برگزاری نمایشگاه‌های مجازی کتاب است. نمایشگاه‌های کتاب در فرانکفورت، لندن، مالزی و چین هم به صورت مجازی برگزاری شد.
امیری بیان کرد: از یک سو برای اینکه نمایشگاه‌های مجازی بازخورد لازم را داشته باشد، باید از تبلیغات در صدا و سیمای استانی، ارسال پیامک و نرم افزار‌هایی مانند ایتا برای اطلاع رسانی استفاده کرد؛ از سوی دیگر باتوجه به اینکه وزارت ارشاد نمایشگاه بین المللی کتاب را پیش رو دارد باید چند بار در برگزاری نمایشگاه‌های استانی آزمون و خطا انجام دهد که در سطح وسیع‌تر آن که نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است، با مشکلی مواجه نشود.
